وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

آموزش ماساژ پوست

آموزش ماساژ پوست
سلامت نیوز: حرکت نرم ماساژ را هر روز یک ربع می توان انجام داد و باید به خاطر داشته باشید که قبل از ماساژ پوست تمیز و با ژل یا کرم آغشته شود زیرا ماساژ روی پوست خشک باعث ایجاد خستگی و چروک می شود. خیلی خوب است که نحوه ماساژ دادن را یک بار توسط افراد مجرب ببینید و سپس آن را اعمال کنید. در اینجا ما به بیان ساده و با استفاده از اشکال مختلف، نحوه ماساژ دادن را آموزش می دهیم.
در آغاز ماساژ را با حرکات نرم آغاز می کنیم و بعد از آن حرکات فشاری.
۱) حرکات نرم که به صورت آرام و نرم انگشت ها را روی صورت قرار داده و به خلاف جاذبه زمین به طرف بالا ماساژ می دهیم.
۲) ابتدا از چانه شروع کرده سپس گونه ها و چشمها، دست را روی گونه گذاشته آرام به طرفین می کشیم و بعد دستها را روی چشمها قرار داده و خیلی آرام به طرف گوشه صورت حرکت می دهیم.
۳) انگشها را درست مثل هنگامی که پیانو می نوازیم آرام روی صورت و چشم ها حرکت می دهیم.
۴) فشارهای پرتابی درست در همان نقاط مشخص شده دو انگشت را قرار داده و پوست را آرام به طرف بالا پرتاب می کنیم مثل وقتی که زیر لپ کودک را می زنید.
۵) در دور لب نیز فشارهای پرتابی را به طرف بالا انجام می دهیم و همین عمل را در نثاط زیگوماتیک کوچک و بزرگ تکرار می کنیم.
● پن سومان ها که شامل
۱) ژاکه ریز
۲) ژاکه درشت
۳) ژاکه ضد چروک
ژاکه در واقع حالتی مثل نیشگون است که به طرف بالا انجام می شود. از دور چانه شروع شده و سپس دو طرف صورت انجام می شود. ژاکه باعث می گردد تا چربی های زیر پوست به سطح پوست آمده و در یک جا تجمع نکنند ژاکه را در گردن و پیشانی نیز آرام انجام دهید. که حرکات ریز و نیشگوهی که به طرف بالا انجام می دهیم موجب آرامش و رفع خستگی می شود. حرکت نیرومند سر درد انگشت ها را تا وسط پیشانی بلغزانید سپس انگشت ها را با فشار کمی به طرف شقیقه کشیده و حرکات چرخشی بدهید.
حرکات ابرو چشم، انگشتان میانی را در پوشه داخلی چشم ها و انگشت های سبابه را روی ابروان بگذارید تا گوشه های خارجی چشم ها زیر چشم ها و باز به گوشه داخلی آنها بلغزانید. حرکت دهان و بینی، حرکت دایره واری از گوشه های دهان تا بالا.
● ماساژ دست:
۱) نرمش عمودی
۲) نرمش مایل
۳) حرکت مخصوص با شست و سبابه
● حرکات ماساژ بر روی دست تا آرنج
۱) نرمش عمودی
۲) نرمش به حالت دست کردن دستکش بدین نحو که یکی یکی انگشتان را ماساژ می دهیم.
۳) چرخاندن آرام مچ دست به طرفین به نحوی که موجب درد نشود.
● ماساژ با دستکاه الکترونیکی:
دستگاه برقی جهنت ماساژ صورت به فرم ها و شکل های گوناگون وجود دارد ولی طرز کار با آنها تقریبا یکسان است که به شرح آن می پردازیم. قبل از ماساژ صورت را با ژل یا کرم پودر ماساژ آغشته کنید.
● ورزش صورت
۱) چشم ها را تا حد امکان باز کرده و بالا و پایین را نگاه کنید این عمل را ده بار تکرار کنید.
۲) دهان خود را به طرف چپ و راست حرکت داده سپس آنها را جمع کنید و سعی نمایید که لب ها را به طرف بالا و پایین متمایل سازید.
۳) لبها را مانند اینکه بخواهید سوت بزنید جمع کرده و به حالت اول برگردانید.
۴) دهانتان را تا حد امکان باز کرده ۵ ثانیه مکث کنید.
۵) مشتتان را به شقیقه بگذارید و حدود ۳۰ ثانیه صبر کنید اما فشار ندهید.
۶) به کندی نفس بکشید و سپس نفس را بیرون بدهید.
۷) گردنتان را به طرفین حرکت دهید.
۸) دندان هایتان را کلید کنید و به هم فشار بدهید البته نه تا حدی که دردآور باشد.
این ورزش برای رفع خستگی عضلات صورت و گردن و تسریع جریان حرکت خون در رگها می گردد و همین طور باعث ایجاد شادابی در صورت شده و به پوست آرامش می دهد.
● ماساژ بدن
۱) حرکات آرام بخش
۲) حرکات ماساژ به طور کلی جهت زیبای اندام و آرامش بخشیدن است و در این موارد روش متخصصین تقریبا مشابه است ولی مواد مصرفی به هنگام ماساژ ممکن است که متفاوت باشد.
● ماساژ دست و بازو
۱) ابتدا ماساژی نرم و نوازش گونه کار را آغاز می کنیم
۲) دست و بازو را به صورت رفت و برگشت ماساژ می دهیم
بیشتر: .::سلامت نیوز :سرویس خبری: دانستنی ها :آموزش ماساژ پوست::.

 

حرکت نرم ماساژ را هر روز یک ربع می توان انجام داد و باید به خاطر داشته باشید که قبل از ماساژ پوست تمیز و با ژل یا کرم آغشته شود زیرا ماساژ روی پوست خشک باعث ایجاد خستگی و چروک می شود. خیلی خوب است که نحوه ماساژ دادن را یک بار توسط افراد مجرب ببینید و سپس آن را اعمال کنید. در اینجا ما به بیان ساده و با استفاده از اشکال مختلف، نحوه ماساژ دادن را آموزش می دهیم.
در آغاز ماساژ را با حرکات نرم آغاز می کنیم و بعد از آن حرکات فشاری.

 

۱) حرکات نرم که به صورت آرام و نرم انگشت ها را روی صورت قرار داده و به خلاف جاذبه زمین به طرف بالا ماساژ می دهیم.

۲) ابتدا از چانه شروع کرده سپس گونه ها و چشمها، دست را روی گونه گذاشته آرام به طرفین می کشیم و بعد دستها را روی چشمها قرار داده و خیلی آرام به طرف گوشه صورت حرکت می دهیم.

۳) انگشها را درست مثل هنگامی که پیانو می نوازیم آرام روی صورت و چشم ها حرکت می دهیم.

۴) فشارهای پرتابی درست در همان نقاط مشخص شده دو انگشت را قرار داده و پوست را آرام به طرف بالا پرتاب می کنیم مثل وقتی که زیر لپ کودک را می زنید.

۵) در دور لب نیز فشارهای پرتابی را به طرف بالا انجام می دهیم و همین عمل را در نثاط زیگوماتیک کوچک و بزرگ تکرار می کنیم.

 

● پن سومان ها که شامل

۱) ژاکه ریز

۲) ژاکه درشت

۳) ژاکه ضد چروکژاکه در واقع حالتی مثل نیشگون است که به طرف بالا انجام می شود. از دور چانه شروع شده و سپس دو طرف صورت انجام می شود. ژاکه باعث می گردد تا چربی های زیر پوست به سطح پوست آمده و در یک جا تجمع نکنند ژاکه را در گردن و پیشانی نیز آرام انجام دهید. که حرکات ریز و نیشگوهی که به طرف بالا انجام می دهیم موجب آرامش و رفع خستگی می شود. حرکت نیرومند سر درد انگشت ها را تا وسط پیشانی بلغزانید سپس انگشت ها را با فشار کمی به طرف شقیقه کشیده و حرکات چرخشی بدهید.حرکات ابرو چشم، انگشتان میانی را در پوشه داخلی چشم ها و انگشت های سبابه را روی ابروان بگذارید تا گوشه های خارجی چشم ها زیر چشم ها و باز به گوشه داخلی آنها بلغزانید. حرکت دهان و بینی، حرکت دایره واری از گوشه های دهان تا بالا.

 

● ماساژ دست:

۱) نرمش عمودی

۲) نرمش مایل

۳) حرکت مخصوص با شست و سبابه

 

● حرکات ماساژ بر روی دست تا آرنج

۱) نرمش عمودی

۲) نرمش به حالت دست کردن دستکش بدین نحو که یکی یکی انگشتان را ماساژ می دهیم.

۳) چرخاندن آرام مچ دست به طرفین به نحوی که موجب درد نشود.

 

● ماساژ با دستکاه الکترونیکی:دستگاه برقی جهنت ماساژ صورت به فرم ها و شکل های گوناگون وجود دارد ولی طرز کار با آنها تقریبا یکسان است که به شرح آن می پردازیم. قبل از ماساژ صورت را با ژل یا کرم پودر ماساژ آغشته کنید.

 

● ورزش صورت

۱) چشم ها را تا حد امکان باز کرده و بالا و پایین را نگاه کنید این عمل را ده بار تکرار کنید.

۲) دهان خود را به طرف چپ و راست حرکت داده سپس آنها را جمع کنید و سعی نمایید که لب ها را به طرف بالا و پایین متمایل سازید.

۳) لبها را مانند اینکه بخواهید سوت بزنید جمع کرده و به حالت اول برگردانید.

۴) دهانتان را تا حد امکان باز کرده ۵ ثانیه مکث کنید.

۵) مشتتان را به شقیقه بگذارید و حدود ۳۰ ثانیه صبر کنید اما فشار ندهید.

۶) به کندی نفس بکشید و سپس نفس را بیرون بدهید.

۷) گردنتان را به طرفین حرکت دهید.

۸) دندان هایتان را کلید کنید و به هم فشار بدهید البته نه تا حدی که دردآور باشد.این ورزش برای رفع خستگی عضلات صورت و گردن و تسریع جریان حرکت خون در رگها می گردد و همین طور باعث ایجاد شادابی در صورت شده و به پوست آرامش می دهد.

 

● ماساژ بدن

۱) حرکات آرام بخش

۲) حرکات ماساژ به طور کلی جهت زیبای اندام و آرامش بخشیدن است و در این موارد روش متخصصین تقریبا مشابه است ولی مواد مصرفی به هنگام ماساژ ممکن است که متفاوت باشد.

 

● ماساژ دست و بازو

۱) ابتدا ماساژی نرم و نوازش گونه کار را آغاز می کنیم

۲) دست و بازو را به صورت رفت و برگشت ماساژ می دهیم

به نقل از سلامت نیوز

آیا از خواص ماساژ با رایحه درمانی چیزی شنیده اید ؟

 

رایحه درمانی (آروماتراپی) چیست ؟

آروماتراپی یا رایحه درمانی استفاده از روغن های بدست آمده از گیاهان می باشد. در این روش به منظور درمان عوارض ناشی از عفونت ها و بیماریهای پوستی که به علّت نارسایی سیستم ایمنی و استرس ایجاد می شوند از روغن های گیاهان ویژه ای استفاده می شود.                                                          
این روغن های حیاتی بطور گسترده ای در سراسر اروپا مورد استفاده قرار می گیرند. به تازگی شیوه ای از رایحه درمانی در فرانسه رواج پیدا کرده است.
اخیراً در کشور آمریکا رایحه درمانی جایگاه خود را در بین سایر علوم یافته است ، همچنین مؤسسه ملّی بهداشت در سال 1992 این شیوه را بعنوان یک درمان غیرپزشکی به رسمیّت شناخته و بدنبال آن مطالعاتی را جهت کاربرد آن به عنوان مکملی در کنار مراقبت های پزشکی نوین در بین سایر درمان های غیرپزشکی آغاز کرده است.
رایحه درمانی یکی از شاخه های طب گیاهی می باشد – مطابق گفته های مایکل شولز رئیس سمینار آروماتراپی در لس آنجلس و کالیفرنیا آروماتراپی کاربرد دوگانه ای دارد. هر اسانسی بوی ویژه ای دارد که پس از استنشاق به قسمتی از مغز می رسد که مسئول کنترل احساسات است. همچنین با نفوذ در پوست و ورود به جریان خون و دستگاه ایمنی بطور فیزیولوژیک مؤثر واقع می شود.

آیا از خواص ماساژ با رایحه درمانی چیزی شنیده اید ؟                                                                                                                                                               

ماساژ با اسانس های ویژه رایحه درمانی به طرق زیر تأثیر می گذارند :
1- از بین بردن سموم ساخته شده در عضلات و کاهش گرفتگی های مداوم
2- تحریک مستقیم لنفاوی و کمک به گردش خون و انتقال اکسیژن و نیتروژن به پوست ، عضلات و اندام های حیاتی
3- تحریک و در صورت لزوم تسکین مستقیم عصبی مرکزی به منظور بهبود عملکرد دستگاه های بدن و کمک به افزایش حفظ سلامتی
4- تأثیر بر غدد درون ریز و غدد مخاطی با کمک به ساخته شدن هورمون و حفظ شرایط متعادل بدن

5- ایجاد سلامت ذهنی و جسمی ، کاهش استرس ، افزایش قدرت دفاعی بدن
 

رایحه درمانی با قدمتی بیش از پنج هزار سال

رایحه درمانی یعنی استفاده از اسانس های معطر گیاهی به منظور تحریک سلامت و نشاط در جسم ، فکر و انگیزه ها . رایحه درمانی با قدمتی بیش از پنج هزار سال در حقیقت یکی از قدیمی ترین روشهای درمان است . این روش به دلیل وابسته بودن انسان در دوران باستان به محیط اطرافش برای تغذیه ، پوشش و محافظت ایجاد شد . در آن زمان انسان به دلیل اشتیاق و زیرکی در شناخت تمام چیزهای اطراف و شیوه به کارگیری آنها برای بقای خودش ، به سرعت روشهایی را برای بدست آوردن غذا ، درمان دردها و بیماری های مزمن از طریق گیاهان و عطرها کشف کرد .

آروماتراپی به روش امروزی به وسیله مصریان آغاز شد . آنها از روش دم کردن برای استخراج روغن ها از گیاهان معطر برای مقاصد پزشکی درمانی ، آرایشی و نیز برای مومیایی کردن اجساد استفاده می کردند . به طور همزمان تمدن های چین باستان نیز برخی عطریات را بدین منظور مورد استفاده قرار می دادند .
چینی ها در مراسم مذهبی از سوزاندن چوب و بخورهای معطر برای ادای احترام به خدایان استفاده کرده و علاوه بر این ، اسانس های معطر به منظور انجام ماساژ درمانی و فشار درمانی نیز به کار گرفته می شد .

آروماتراپی برای قرن ها در هند نیز کاربرد داشته است . در طب آیوورودا ( سیستم طبابت در هند ) گیاهان خشک و تازه برای ماساژ آروماتیک به عنوان جنبه مهمّی از درمان مورد استفاده بود .
اعتقاد بر این است که احیای مجدد استفاده از روغن های معطر وامدار ابوعلی سینا فیلسوف و طبیب ایرانی است . مطالعات علمی نشان داده اند که روغن های ضروری حاوی اجزای شیمیایی هستند که اثرات ویژه ای بر ذهن و جسم می گذارند . ترکیب شیمیایی آنها پیچیده بوده ولی عموماً حاوی الکل ها ، استرها ، کتون ها ، آلدئیدها و ترپن ها هستند . این روغن ها حس بویایی ما را به شدّت تحریک می کنند و ثابت شده بوها اثر مهمّی بر احساسات ما دارند .
پزشکان در کار با بیمارانی که حس بویایی خود را از دست داده اند متوجّه شدند که زندگی بدون بو می تواند منجر به افزایش مشکلات روانی از جمله اضطراب و افسردگی شود . ما توانایی تشخیص چند هزار بوی مختلف را داریم ، با بوییدن روغن های معطر گیرنده های بویایی ما در بینی مان تحریک شده و پیام به مراکز حسی در مغزمان ( سیستم لیمبیک ) وارد می شود .
این سیستم با قسمت هایی از مغز در ارتباط است که مربوط به حافظه ، تنفس ، گردش خون و غدد درون ریز ( غدد ترشح کننده هورمون ها ) هستند . خواص روغن ، بوی آن و اثراتش تعیین کننده چگونگی تحریک این قسمتها هستند . به علاوه ، سیستم لیمبیک کنترل کننده خلق و خو ، احساسات و یادگیری در مغز است .
آروماتراپی برای استرس ، اظطراب و مشکلات روان تنی ، دردهای عضلانی و روماتیسمی ، اختلالات گوارشی و مشکلات زنانگی نظیر سندروم قبل از قاعدگی ، دردهای قاعدگی و افسردگی پس از زایمان مؤثر است .

منبع :پارسی طب
 

لنف‌ادم

اطلاعات کلی در مورد لنف‌ادم:

نکات کلیدی این قسمت:
  • لنف‌ادم به‌معنای تجمع مایعات در بافت‌های نرم بدن، هنگام آسیب دیدگی یا مسدود شدن سیستم لنفاوی است.
  • سیستم لنفاوی شبکه‌ای از رگ‌های لنفاوی، بافت‌ها و اندام‌هایی است که لنف را به سرتاسر بدن منتقل می‌کنند.
  • لنف‌ادم هنگامی رخ می دهد که لنف به گونه‌ای که لازم است، نتواند در بدن جریان پیدا کند.
  • دو نوع لنف‌ادم وجود دارد.
  • علائم احتمالی لنف‌ادم شامل تورم پاها یا دست‌ها است.
  • سرطان و درمان آن از عوامل خطر برای لنف‌ادم هستند.
  • جهت تشخیص لنف‌ادم از آزمایش‌های مربوط به بررسی سیستم لنفاوی استفاده می‌شود.
  • ممکن است از مراحل مختلف برای توصیف لنف‌ادم استفاده شود.

لنف‌ادم به‌معنای تجمع مایعات در بافت‌های نرم بدن، هنگام آسیب دیدگی یا مسدود شدن سیستم لنفاوی است.

لنف‌ادم (Lymphoma) هنگام آسیب‌دیدگی یا انسداد سیستم لنفاوی رخ می‌دهد. مایعات در بافت‌های نرم جمع شده و باعث تورم می‌شوند. این حالت، یک مشکل رایج ناشی از سرطان و درمان‌های آن است. لنف‌ادم معمولاً روی دست و پا تأثیر می‌گذارد، ولی می‌تواند قسمت‌های دیگر بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. لنف‌ادم می‌تواند برای بیماران مشکلات طولانی مدت جسمی، روانی و اجتماعی به‌وجود آورد.

سیستم لنفاوی شبکه‌ای از رگ‌های لنفاوی، بافت‌ها و اندام‌هایی است که لنف را به سرتاسر بدن منتقل می‌کنند.

بخش‌هایی از سیستم لنفاوی که نقش مستقیمی در لنف‌ادم ایفا می‌کنند شامل موارد زیر هستند:

لنف: یک مایع شفاف شامل لنفوسیت (سلول‌های سفیدخون) که با عفونت و رشد تومورها مقابله می‌کند؛ لنف همچنین حاوی پلاسما است (بخش مایع خون که سلول‌های خون را حمل می‌کند)

رگ‌های لنفاوی: شبکه‌ای از لوله‌های نازک که به جریان لنف در سرتاسر بدن کمک می‌کند و آن را به جریان خون باز می‌گرداند.

گره‌های (غدد) لنفاوی: ساختار کوچک و لوبیا شکلی دارند که لنف را فیلتر کرده و وظیفه جمع‌آوری سلول‌های سفید خون را که به مبارزه با عفونت و بیماری کمک می‌کنند را به‌عهده دارند. غدد لنفاوی در سرتاسر شبکه رگ‌های لنفاوی که در کل بدن یافت می‌شود قرار گرفته اند. مجموعه ای از غدد لنفاوی در زیر بغل، لگن، گردن، شکم و کشاله ران وجود دارند.

طحال، تیموس، لوزه‌ها و مغز استخوان نیز بخشی از سیستم لنفاوی هستند ولی نقش مستقیمی در لنف‌ادم ایفا نمی‌کنند.

آناتومی سیستم لنفاوی، نشان‌دهنده رگ‌ها و اندام‌های لنفاوی است از جمله غدد لنفاوی، لوزه‌ها، تیموس، طحال و مغز استخوان. لنف (مایع روشن) و لنفوسیت‌ها، که از طریق رگ‌های لنفاوی در بدن حرکت می‌کنند و به غدد لنفاوی می‌روند و در آنجا مواد مضر را نابود می‌کنند، لنف از طریق رگی بزرگ در نزدیکی قلب وارد خون می‌شود.

لنف‌ادم هنگامی رخ می‌دهد که لنف به‌گونه‌ای که لازم است، نتواند در بدن جریان پیدا کند.

هنگامی‌که سیستم لنفاوی به‌طور صحیح کار کند لنف در بدن حرکت می‌کند و به جریان خون باز می‌گردد.

  • مایعات و پلاسما از مویرگ‌ها (Capillaries) (کوچک‌ترین رگ‌های خونی) نشت می‌کنند و در اطراف بافت‌های بدن جریان می‌یابند و سلول‌ها می‌توانند اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز خود را دریافت کنند.
  • بعضی از این مایعات به جریان خون باز می‌گردند و بقیه مایع از طریق رگ‌های لنفاوی نازک وارد سیستم لنفاوی می‌شود. این رگ‌ها لنف را به سمت قلب هدایت می‌کنند. لنف به‌آرامی از طریق رگ‌های لنفاوی بزرگ و بزرگ‌تر حرکت می‌کند و از غدد لنفاوی که ضایعات را از لنف جدا می‌کنند، عبور می‌کند.
  • لنف به حرکت خود در سیستم لنفاوی ادامه می‌دهد و در نزدیکی گردن جمع می‌شود پس در یکی از دو مجرای بزرگ جریان می‌یابد.
    • مجرای لنف راست، لنف را از دست راست و بخش راست سر و سینه جمع‌آوری می‌کند.
    • مجرای لنف چپ، لنف را از هر دو پا، دست چپ و بخش چپ سر و سینه جمع‌آوری می‌کند.

این دو مجرای بزرگ در داخل رگ‌هایی زیر ترقوه، که لنف را به سمت قلب می‌برند، تخلیه می‌شوند. این محل، جایی است که لنف به جریان خون باز می‌گردد. هنگامی‌که بخشی از سیستم لنفاوی آسیب می‌بیند یا مسدود می‌شود، مایعات نمی‌توانند از بافت‌های مجاور در بدن تخلیه شوند، بنابراین مایعات در بافت‌ها جمع شده و باعث تورم می‌شوند.

دو نوع لنف‌ادم وجود دارد:

لنف‌ادم می‌تواند اولیه یا ثانویه باشد.

  • لنف‌ادم اولیه به‌دلیل رشد و نمو غیرعادی سیستم لنفاوی به‌وجود می‌آید؛ علائم آن ممکن است در زمان تولد یا سال‌ها بعد بروز کند.
  • لنف‌ادم ثانویه به‌دلیل آسیب‌دیدگی به سیستم لنفاوی رخ می‌دهد، گاه سیستم لنفاوی به‌دلیل عفونت، جراحت، سرطان، خارج کردن غدد لنفاوی، پرتو دادن به نواحی مبتلا به بیماری یا جوشگاه ناشی از پرتودرمانی یا جراحی آسیب می‌ببیند یا مسدود می‌شود.

اطلاعات خلاصة زیر در مورد لنف‌ادم ثانویه است، که به‌دلیل سرطان یا درمان سرطان رخ می‌دهد:

علائم احتمالی لنف‌ادم تورم دست‌ها یا پاها است.

مشکلات دیگری نیز می‌توانند همین علائم را به‌وجود آورند. در صورت بروز هر یک از موارد زیر باید با پزشک مشورت کرد.

  • تورم دست یا پا، که گاه شامل انگشت‌های دست و پا نیز می‌شود.
  • احساس سنگینی در دست یا پا.
  • احساس سفتی در پوست.
  • مشکل داشتن در حرکت مفاصل پا یا دست.
  • ضخیم شدن پوست همراه با تغییرات پوستی، نظیر زگیل یا تاول، یا بدون تغییرات.
  • احساس فشردگی هنگام پوشیدن لباس، کفش، دست‌بند، ساعت یا حلقه.
  • خارش پاها یا انگشتان پا.
  • احساس سوزش در پاها.
  • مشکلات مربوط به خواب.
  • ریزش مو.

فعالیت‌های روزانه و توانایی کار کردن یا لذت بردن از فعالیت‌های تفریحی گاه توسط لنف‌ادم تحت تأثیر قرار می‌گیرند، این علائم با گذشت زمان به‌آرامی بروز می‌کنند و یا شاید در صورت وجود عفونت یا آسیب به دست یا پا به‌سرعت ظاهر شوند.

سرطان و درمان آن از عوامل خطر برای لنف‌ادم هستند.

لنف‌ادم پس از هر گونه سرطان یا درمانی که روی جریان لنف در غدد لنفاوی اثر بگذارد رخ می‌دهد. از جمله این موارد می‌توان به خارج کردن غدد لنفاوی اشاره کرد.

این بیماری گاهی در طی چند روز و یا سال‌ها پس از درمان بروز می‌کند. بیش‌تر موارد لنف‌ادم در طی سه سال پس از جراحی رخ می‌دهد.

عوامل خطر برای لنف‌ادم شامل موارد زیر هستند:

  • خارج کردن و یا پرتو دادن به غدد لنفاوی در زیر بغل، کشاله ران، لگن یا گردن، خطر لنف‌ادم را، با توجه به تعداد غدد لنفاوی مبتلا شده، افزایش می‌دهد. خطر در صورتی‌که تنها اولین غده لنفاوی(Sentinel) یا اولین گره لنفاوی که لنف (Lymphatic Drainage) را از تومور دریافت می‌کند خارج شود، کم‌تر است.
  • داشتن اضافه وزن و چاق بودن.
  • بهبود کند پوست پس از جراحی.
  • توموری که مجرای چپ لنفاوی یا غدد و رگ‌های لنفاوی را در گردن، سینه، زیر بغل، لگن یا شکم تحت تأثیر قرار داده یا مسدود کرده است.
  • بافت جوشگاه در کانال‌های لنفاوی زیر استخوان ترقوه، که به‌دلیل جراحی یا پرتودرمانی به‌وجود آمده است.

لنف‌ادم معمولاً در بیماران مبتلا به سرطان پستان که تمام یا بخشی از پستان خود و غدد لنفاوی زیر بغل را برداشته‌اند به‌وجود می‌آید. لنف‌ادم در پاها معمولاً پس از جراحی سرطان رحم، پروستات، لنفوم یا ملانوما (Melanoma)بروز می‌کند، همچنین این بیماری می‌تواند همراه با سرطان فرجی(Vulvar) یا سرطان تخمدان به‌وجود آید.

برای تشخیص لنف‌ادم از آزمایش‌های مربوط به بررسی سیستم لنفاوی استفاده می‌شود.

حصول اطمینان از اینکه دلیل تورم موارد دیگری نظیر عفونت یا لخته‌های خون نیست، بسیار مهم است. از آزمایش‌ها یا روش‌های زیر برای تشخیص لنف‌ادم استفاده می‌شود:

  • معاینه فیزیکی و بررسی سابقه: معاینه بدن برای یافتن علائم بیماری، مانند برآمدگی‌ها یا هر چیز غیرعادی، سابقه مشکلات پزشکی بیمار و بیماری‌ها و درمان‌هایی که در گذشته انجام داده است نیز گرفته خواهد شد.
  • سنتی گرافی لنفاوی (Lymphoscintigraphy): روشی برای تهیه عکس‌هایی که سینتی گرام (Scintigrams) نام دارند، از سیستم لنفاوی جهت بررسی وجود انسداد یا هر مورد غیرعادی دیگر در بدن. یک ماده رادیواکتیو زیر پوست، بین انگشت‌های اول و دوم هر یک از دست‌ها یا پاها تزریق می‌شود. ماده توسط رگ‌های لنفاوی جذب می‌شود و به‌وسیله اسکنر تشخیص داده می‌شود. اسکنر تصاویری از جریان ماده درون سیستم لنفاوی را روی صفحه کامپیوتر نمایش می‌دهد.
  • ام.آر.آی. (MRI) ، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی: روشی که از یک آهن‌ربا، امواج رادیویی و کامپیوتر برای تهیه مجموعه‌ای از تصاویر دقیق و با جزئیات زیاد از نواحی درونی بدن استفاده می‌کند. به این روش تصویربرداری با تشدید مغناطیسی هسته‌ای نیز گفته می‌شود. (NMRI)

پا یا دست ورم کرده معمولاً با دست یا پای دیگر مقایسه می‌شود. این کار در طی زمان مرتباً تکرار می‌شود تا عملکرد درمان مشخص شود.

از مراحل مختلف زیر برای توصیف میزان پیشرفت لنف‌ادم استفاده می‌شود:

  • مرحله یک: اندام (دست یا پا) ورم کرده یا سنگین شده است. فشار روی نواحی ورم کرده حفره (گودی) باقی می‌گذارد. این مرحله از لنف‌ادم ممکن است بدون درمان برطرف شود.
  • مرحله دو: اندام متورم شده است و حالت اسفنجی دارد. احتمالاً وضعیتی به نام فیبروز بافت به‌وجود می‌آید و منجر به این می‌شود که اندام حالت سفت به خود بگیرند. فشار روی اندام متورم حفره‌ای باقی نمی‌گذارد.
  • مرحله سه: این مرحله، پیشرفته‌ترین مرحله بیماری است. اندام متورم اغلب خیلی بزرگ می‌شود؛ در این مرحله درمان شاید بتواند به فرد کمک کند، ولی آن را معالجه نخواهد کرد.

لنف‌ادم مرحله سه به‌ندرت در بیماران مبتلا به سرطان پستان رخ می‌دهد؛ به لنف‌ادم مرحله سه، پیل پایی لنفوستاتیک(Elephantiasis) نیز گفته می‌شود.

کنترل لنف‌ادم

(Managing Lymphedema)

نکات کلیدی این بخش:

  • ممکن است اقداماتی برای پیشگیری از لنف‌ادم یا جلوگیری از وخیم‌تر شدن آن انجام شود.
  • اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر هستند:
  • در صورتی‌که با هر یک از علائم لنف‌ادم برخورد کردید به‌سرعت پزشک خود را در جریان بگذارید.
  • برای پیشگیری از عفونت، ناخن‌ها و پوست خود را تمیز نگه دارید و از آنها مراقبت کنید.
  • از مسدود کردن جریان مایعات در داخل بدن پرهیز کنید.
  • از تجمع خون در اندام بیمار شده جلوگیری کنید.
  • چگونگی تأثیر ورزش روی لنف‌ادم ناشی از سرطان پستان هنوز مشخص نشده است.

ممکن است اقداماتی برای پیشگیری از لنف‌ادم یا جلوگیری از وخیم‌تر شدن آن در پیش گرفته شود.

اقدامات پیشگیرانه می‌تواند مانع از توسعه لنف‌ادم شود. پزشکان می‌توانند به بیمار آموزش دهند چگونه در خانه از لنف‌ادم پیشگیری کند یا مراقبت‌های لازم را به عمل آورد. در صورت بروز لنف‌ادم، می‌توان از اقدامات زیر برای جلوگیری از بدتر شدن آن استفاده کرد.

اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر است:

در صورتی‌که با هر یک از علائم لنف‌ادم برخورد کردید به‌سرعت پزشک خود را در جریان بگذارید.

بخش مربوط به اطلاعات کلی در مورد علائم ناشی از لنف‌ادم را مطالعه کنید. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به‌سرعت پزشک خود را مطلع کنید. در صورتی‌که درمان زود شروع شود احتمال بهبودی بیش‌تر است. در صورتی‌که لنف‌ادم درمان نشود می‌تواند منجر به مشکلاتی شود که دیگر نتوان آنها را درمان کرد.

برای پیشگیری از عفونت، ناخن‌ها و پوست خود را تمیز نگه دارید و از آنها مراقبت کنید.

باکتری‌ها می‌توانند از طریق بریدگی، خراش، نیش حشرات یا دیگر جراحت‌های پوست وارد بدن شوند. مایعات جمع شده در بافت‌های بدن به‌دلیل لنف‌ادم، رشد باکتری‌ها و بروز عفونت را ساده‌تر می‌کند؛ به‌دنبال نشانه‌هایی از عفونت مانند قرمزی، درد، تورم، گرما، تب یا رگه‌های قرمز زیر سطح پوست باشید و در صورت مشاهده هر یک از این موارد به‌سرعت پزشک خود را مطلع کنید. مراقبت دقیق از پوست و ناخن به پیشگیری از عفونت کمک می‌کند.

  • برای مرطوب نگه داشتن پوست از کرم یا لوسیون استفاده کنید.
  • با استفاده از پمادهای ضدباکتریایی بریدگی یا شکاف‌هایی را که در پوست به‌وجود آمده است معالجه کنید.
  • از فرو بردن هر گونه سوزن درون بافت مبتلا به لنف‌ادم (دست یا پا) خودداری کنید. این امر شامل تزریق یا آزمایش خون نیز هست.
  • در هنگام خیاطی از انگشتانه استفاده کنید.
  • از آزمایش آب حمام یا آب مربوط به غذا به‌وسیله اندام مبتلا به لنف‌ادم خودداری کنید، ‌زیرا احتمال دارد دست یا پای مبتلا شده حس لمس، دما و یا درد کم‌تری داشته باشد و آبی که بیش از حد داغ شده است پوست را بسوزاند.
  • در هنگام آشپزی و باغبانی از دستکش استفاده کنید.
  • در هنگامی‌که در محیط باز هستید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید و کفش بپوشید.
  • ناخن‌های پا را به گونه‌ای کوتاه کنید که لبه‌ها صاف باشند. برای پیشگیری از عفونت و رشد ناخن درون پوست پا به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
  • پاها را تمیز و خشک نگه دارید و جوراب‌های نخی (کتانی) بپوشید.

از مسدود کردن جریان مایعات درون بدن خودداری کنید.

اینکه مایعات درون بدن، مخصوصاً در اندام مبتلا شده یا در نواحی که ممکن است لنف‌ادم بروز کند،‌به‌خوبی جریان داشته باشد بسیار مهم است.

  • هنگام نشستن پاها را به حالت صلیبی قرار ندهید.
  • حداقل هر 30 دقیقه یکبار حالت نشستن خود را عوض کنید.
  • از انگشتر و زینت‌آلات گشاد و لباس‌های گشاد یا قابل انعطاف (الاستیک) استفاده کنید.
  • کیف‌های دستی را با دست مبتلا به لنف‌ادم حمل نکنید.
  • از کیف‌های مخصوص گرفتن فشار خون، در دست مبتلا به لنف‌ادم استفاده نکنید.
  • از بانداژهای الاستیک یا جوراب‌های ساق بلند با کش‌های تنگ استفاده نکنید.
  • از تجمع خون در اندام‌های مبتلا شده جلوگیری کنید.
  • اندام مبتلا به لنف‌ادم را حتی‌الامکان، بالاتر از قلب نگه دارید.
  • اندام را با سرعت زیاد تکان ندهید و نگذارید مدت زیادی به سمت پایین باقی بماند. این کار باعث می‌شود خون و مایعات در بخش‌های پایینی دست یا پا جمع شوند.
  • به اندام گرما ندهید.

چگونگی تأثیر ورزش روی لنف‌ادم مربوط به سرطان پستان هنوز کاملاً مشخص نیست.

در گذشته زنان مبتلا به لنف‌ادم ناشی از سرطان پستان از انجام بعضی از ورزش‌ها منع می‌شدند. اخیراً، پژوهش‌هایی در رابطه با تأثیر ورزش روی این نوع از لنف‌ادم انجام شده است. براساس این مطالعات، به‌نظر می‌رسد که ورزش حداقل لنف‌ادم را بدتر نمی‌کند. در این مورد باید تحقیقات بیش‌تری انجام گیرد.

درمان لنف‌ادم

 (Treatment Of Lymphedema)

نکات کلیدی این بخش:

  • هدف از درمان، کنترل تورم و دیگر مشکلات ناشی از لنف‌ادم است.
  • درمان لیمفودما شامل موارد زیر است:
    • ورزش.
    • بانداژ.
    • ماساژ درمانی.
    • مراقبت از پوست.
    • درمان ترکیبی.
    • ابزار فشرده‌سازی.
    • کاهش وزن.
    • لیزردرمانی.
    • دارودرمانی.
    • جراحی.
    • هنگامی‌که لنف‌ادم شدید است و به‌وسیلۀ درمان بهتر نمی شود ممکن است مشکلات دیگری به‌وجود آید.

هدف از درمان، کنترل تورم و دیگر مشکلات ناشی از لنف‌ادم است.

آسیب به سیستم لنفاوی قابل درمان نیست. از درمان‌ها برای کنترل تورم ناشی از لنف‌ادم و پیشگیری از بروز دیگر مشکلات یا بدتر شدن آنها استفاده می‌شود. فیزیوتراپی، از درمان‌های متداول و استاندارد است، درمان معمولاً ترکیبی از چندین روش فیزیکی است و هدف از آن کمک به بیماران برای ادامه فعالیت‌های روزمره، کاهش درد و بهبود توانایی حرکت و استفاده از اندام‌های مبتلا به لنف‌ادم (دست یا پا) است. معمولاً از داروها برای درمان طولانی مدت لنف‌ادم استفاده نمی‌شود.

درمان لنف‌ادم شامل موارد زیر است:

ورزش:

ورزش‌های سبکی که باعث فعالیت بیش‌تر قلب و ریه‌ها می‌شوند، موجب می‌شود که رگ‌های لنفاوی، لنف را از اندام‌های مبتلا شده خارج کنند و در نتیجه به کاهش تورم کمک می‌کنند.

پوشاک فشاری:

پوشاک فشاری از پارچه‌هایی ساخته شده‌ که مقدار فشار کنترل شده‌ای را به نواحی مختلفی از دست یا پا وارد می‌آورند و به حرکت مایعات و جلوگیری از تجمع آنها کمک می‌کند. گاه بعضی از بیماران نیاز دارند این لباس‌ها را برای سایز خود سفارش دهند. استفاده از آستین فشاردهنده در هنگام ورزش به جلوگیری از تورم بیش‌تر در اندام مبتلا شده کمک می‌کند. استفاده از پوشاک فشاری در هنگام مسافرت هوایی اهمیت زیادی دارد زیرا لنف‌ادم در ارتفاعات بالاتر ممکن است بدتر شود. به پوشاک فشاری، آستین‌های فشاردهنده و آستین‌ها یا جوراب‌های ساق‌بلند لنف‌ادم نیز گفته می‌شود.

بانداژ:

هنگامی‌که مایعات لنف از اندام متورم خارج شد، بانداژ کردن (بستن) می‌تواند به جلوگیری از پر شدن مجدد ناحیه با مایعات کمک کند. بانداژ همچنین توانایی رگ‌های لنفاوی برای جابه‌جا کردن لنف را افزایش می‌دهد. گاهی اوقات لنف‌ادمی که با دیگر درمان‌ها بهبود نیافته است با استفاده از بانداژ بهتر می‌شود.

ماساژدرمانی:

ماساژدرمانی (درمان دستی) برای لنف‌ادم، شامل درمانی است که در آن بافت‌های نرم بدن به‌آرامی ورز و مالش داده می‌شود یا ضربات آرام به آنها زده می‌شود. ماساژ می‌تواند به خارج کردن لنف از نواحی متورم و هدایت آن به ناحیه‌ای که رگ‌های لنفاوی در آن فعال هستند کمک کند.

معمولاً ماساژ درمانی در مورد بیمارانی که از پرتودرمانی در ناحیه مبتلا به لنف‌ادم استفاده کرده‌اند یا کسانی که یکی از شرایط زیر را دارند اعمال نمی‌شود:

  • سلولیت (Cellulitis) : عفونت بافت‌های عمقی پوست و عضلات یا دیگر انواع التهاب اندام متورم شده.
  • سرطان باقی مانده در ناحیه مبتلا به لنف‌ادم.
  • ترمبوز ورید عمقی (لخته خون در سیاه رگ  Deep Vein Thrombosis)
  • نارسایی احتقانی قلب (ضعف عضله قلب، که باعث تجمع مایعات در بافت‌های بدن می‌شود).

مراقبت از پوست:

هدف مراقبت از پوست پیشگیری از عفونت و حفاظت از پوست در مقابل خشکی و ترک‌خوردگی است؛ بخش «نکاتی مربوط به مراقبت از پوست» را در قسمت کنترل لنف‌ادم مشاهده کنید.

درمان ترکیبی:

فیزیوتراپی ترکیبی، برنامه‌ای متشکل از ماساژ، بانداژ، ورزش‌ها و مراقبت از پوست است، که توسط یک درمان‌گر متخصص انجام می‌شود. در شروع برنامه، درمان‌گر از درمان‌های متعدد در بازه زمانی کوتاه برای کاهش بیش‌تر تورم در بافت مبتلا به لنف‌ادم استفاده می‌کند، سپس بیمار برنامه را در منزل ادامه می‌دهد تا تورم را در حالت کاهش‌یافته نگه دارد. به درمان‌های ترکیبی، درمان‌های پیچیده کاهش‌دهنده احتقان نیز گفته می‌شود.

ابزار فشرده‌سازی:

ابزار فشرده‌سازی، پمپ‌هایی هستند که به آستین‌هایی متصل می‌شوند که دور دست یا پا پیچیده می‌شوند و به‌صورت مقطع به اندام‌ها فشار وارد می‌کنند. آستین در چرخه‌های زمانی پر باد و کم باد می‌شود و این عملکرد پمپاژ به حرکت مایعات درون رگ‌های لنفاوی و جلوگیری از تجمع مایعات در دست یا پا کمک می‌کند.

ابزار فشرده‌سازی در صورت استفاده همراه با درمان ترکیبی می‌تواند مفید باشد. استفاده از این دستگاه‌ها باید زیر نظر یک متخصص آموزش دیده انجام شود چرا که فشار زیاد می‌تواند به رگ‌های لنفاوی نزدیک به سطح پوست آسیب وارد کند.

کاهش وزن:

در بیماران مبتلا به اضافه وزن، ممکن است لنف‌ادم با کاهش وزن بهتر شود.

لیزردرمانی:

لیزردرمانی معمولاً به کاهش تورم لنف‌ادم و از بین بردن سختی پوست پس از عمل ماستکتومی (Mastectomy : جراحی برای برداشتن بخشی از پستان یا تمام آن )  کمک می‌کند. از یک دستگاه دستی، که با باتری کار می‌کند، برای هدف‌گیری نواحی مبتلا به لنف‌ادم به‌وسیله اشعه‌های سطح پایین لیزر استفاده می‌شود.

دارودرمانی:

لنف‌ادم معمولاً با دارو درمان نمی‌شود ولی گاه از آنتی بیوتیک برای معالجه و پیشگیری از عفونت استفاده می‌شود. دیگر انواع داروها نظیر داروهای مدر(Diuretic) یا داروهای ضد انعقاد خون (رقیق‌کننده خون) معمولاً مفید نیستند و حتی ممکن است باعث بدترشدن لنف‌ادم شوند.

جراحی:

لنف‌ادم ناشی از سرطان به‌ندرت به‌وسیله جراحی درمان می‌شود.

هنگامی‌که لنف‌ادم با درمان بهبود نمی‌یابد ممکن است مشکلات دیگری هم به‌وجود آید.

گاهی اوقات لنف‌ادم شدید به‌وسیله درمان بهتر نمی‌شود، یا سال‌ها پس از جراحی به‌وجود می‌آید. در صورتی‌که هیچ دلیل شناخته شده‌ای وجود نداشته باشد، پزشکان بررسی می‌کنند که آیا مشکل، ناشی از چیزی غیر از سرطان اولیه یا درمان سرطان است؟ (مثلاً یک تومور دیگر)

لنفانژیوسارکوما (Lymphangiosarcoma) یک نوع سرطان نادر رگ‌های لنفاوی با رشد سریع است. این مشکلی است که در بعضی از بیماران مبتلا به سرطان پستان رخ می‌دهد و معمولاً در حدود 10 سال پس از برداشتن پستان (ماستکتومی Mastectomy) ) بروز می‌کند. این نوع سرطان با ظهور ضایعات بنفش‌رنگ روی پوست، که غالباً مسطح یا برآمده هستند آغاز می‌شود؛ برای بررسی وجود این سرطان از سی تی اسکن یا ام. ار. آی استفاده می‌شود. معمولاً این نوع سرطان قابل درمان نیست.

ماساژ کف پا


ماساژ پا یکی از راه های احساس آرامش در پا و گاهی کل بدن است. ماساژ میتواند موجب افزایش جریان خون پا شود. ایستادن و راه رفتن به مدت طولانی میتواند موجب فشارهای زیادی به فاشیار کف پا شود که موجب احساس خستگی و یا درد در پا میشود. ماساژ پا میتواند در برطرف کردن این احساس خستگی و درد کمک کند. در زیر چند نمونه از ماساژ هایی را که برای کف پا استفاده میشود ذکر میکنیم
روش یک : با یک دست پنجه پا را میگیریم. با دست دیگر طوری پا را میگیریم که کف انگشتان در زیر کف پا قرار گرفته و شست بر روی پا قرار بگیرد و سپس همین دست را از پنجه به طرف مچ پا میکشیم و فشار ملایمی به پا وارد میکنیم.


روش دو : با دو دست پنجه پا را میگیریم بطوریکه انگشتان دو دست در زیر پنجه و شست هر دو دست بر روی سطح پشتی پنجه پا قرار بگیرند. فشار کمی با دستها به پا وارد کرده و دست ها را در جهت مخالف هم به طرف خارج میکشیم بطوریکه سر متاتارس ها مثل بادبزنی که باز مشود از هم دور کند. این کا را 10-5 بار تکرار میکنیم.


روش سه : با دو دست طوری کف پا را میگیریم که کف انگشتان بر روی پشت پا قرار گرفته و شست ها بر روی کف پا باشند. سپس در حالیکه با شست هایمان کف پا را فشار میدهیم آنها را از هم دور کرده و به طرف لبه پا میبریم. این کار را ابتدا در قسمت پاشنه انجام میدهیم و در دفعات بعد کم کم به طرف پنجه میرویم.


www.tanzimekhanevadeh.com
 
روش چهار : با یک دست پنجه پا را گرفته و با پاشنه دست دیگر فشار مداومی را به کف پا از پنجه تا پاشنه وارد میکنیم.


روش پنج : به هر قسمت کلفت شده و برجسته یا دردناک در کف پا، با انگشت شست بطور دایره وار فشار وارد میکنیم. فشار باید عمقی باشد ولی نه آنقدر زیاد که ایجاد درد کند.

 پایگاه اطلاع رسانی تنظیم خانواده


آشنایی با ماساژدرمانی


ماساژ درمانی چیست ؟

ماساژ درمانی عبارتست از دست ورزی بر روی بافت های نرم بدن. این درمان به رهایی از استرس و فشار عضلانی و درد ناشی از صدما ت و سرعت بهبود ناراحتیهای حاد و مزمن کمک می کند. امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان از این روش به عنوان یک روش مراقبت بهداشتی استفاده می کنند.

تاریخچه ماساژ درمانی چیست ؟

تاریخچه این درمان به حدود 2700 سال قبل از میلاد برمی گردد . در متن کتاب امپراطور زرد (کتاب مرجع طب داخلی چین) برای درمان فلج و تب و لرز به ورزش، ماساژ پوست و عضلات و نیز تمرینات بر روی دست و پا توصیه شده است. بقراط در حدود 400 سال قبل از میلاد ضرورت استفاده از مالش را به عنوان یک درمان بخصوص در درمان آسیبهای ورزشی و جنگی ، به پزشکان گوشزد کرد. اسناد قدیمی دال بر استفاده ژاپنیها و نیز سایر تمدنها نظیر مصر، روم و عرب از ماساژ درمانی موجود است.

ماساژ درمانی به شیوه نوین و علمی، توسط هنریک لینگ (1839-1776) بر پایه ماساژ و ورزش بنیان نهاده شد.

دو برادر پزشک امریکایی به نام جورج و چارلز تیلور پس از تحصیل در سوئد ، در سال 1850 این رشته را به امریکا معرفی نمودند .

سبکهای مختلف ماساژدرمانی کدامند؟

امروزه بالغ بر 80نوع مختلف ماساژ و کار بر روی بدن وجود دارد .این تکنیک ها به پنج گروه تقسیم می شوند:

- ماساژ سنتی اروپایی: شامل متدهایی بر اساس فیزیولوژی و آناتومی طب غرب ی. پنج تکنیک دست ورزی بافت های نرم بدن در آن مورد استفاده قرار می گیرند .
- ماساژ معاصر غربی: این روش نیز بر پایه روشهای مدرن آناتومیک شامل تکنیکهای دست ورزی فراتر از چارچوب ماساژ سوئدی بنا شده است وشامل ماساژ عصبی، ماساژ ورزشی و میوتراپی می باشد.
- ماساز در روشهای اصلاح حرکت و ساختار: این تکنیکها بر ساختار و حرکت بدن تأکید دارند .این روشها بدن را با کمک وزن و با دست ورزی بر روی بافتهای نرم و یا اصلاح الگوهای غلط حرکتی ، سازماندهی و کامل می کنند. نمونه های آن عبارتند از: هلر ورک، رولفینگ، فلدن کرایس و تکنیک الکساندر.
- ماساژ شرقی: تکنیکهای ماساژ شرقی بر اساس اصول طب سنتی چین بنا شده و انرژی حیاتی را که معتقدند در کانال های غیر قابل رؤیت در بدن جریان دارد تجدید می کنند .این متد ها شامل طب فشاری و شیاتسو می باشند.
- متدهای انرژی- پایه: این متدها که در طب سنتی چین یافت نمی شوند، منجر به اثر بر روی حوزه انرژی که درون و اطراف بدن را احاطه کرده ،می شوند .این کار هم با فشار و دست ورزی بر روی جسم وهم از طریق عبور دست از میان یا درون حوزه انرژی بدن صورت می گیرد. نمونه های روش های انرژی عبارتند از: درمان قطبی، لمس شفابخش و ریکی.

بسیاری از ماساژدرمانگر ها ترکیبی از روش های فو ق را بر اساس وضعیت بیمار اعمال می کنند.

ماساژدرمانی چگونه اثر می کند ؟

معمولا انواع ماساژ با یک مکانیسم مشابه بر روی بدن اثر می گذارند. زمانیکه ماهیچه بیش از حد فعالیت دارد تجمع مواد زاید از جمله اسیدلاکتیک می تواند باعث درد، گرفتگی و حتی اسپاسم عضلات شود. ماساژ بطور عام و ماساژ سوئدی به طور خاص، گردش خون و جریان لنفاوی را بهبود بخشیده ، مواد غذایی و اکسیژن تازه را به بافتهای مزبور می رساند و به خروج مواد سمی و بهبودی کمک می کند.
همچنین عضلات در حال کشش می توانند به رگهای خونی و اعصاب فشار آورده وبا محدود کردن جریان خون باعث ایجاد درد شوند .با ماساژ منطقه مورد اثر ، بتدریج فشار عضله بر اعصاب درگیر کاهش یافته و درد کاهش می یابد. همین مکانیسم در بهبود عضلات آسیب دیده با ماساژ باعث سودمندی آن است.
علاوه بر این، ماساژ باعث افزایش اندروفین ها (نابود کننده های درد) و افزایش ترشح هورمون سروتونین (تعدیل کننده خلق و خوی) می شود. همچنین ثابت شده که هورمون استرس (کورتیزول) را آزاد می نماید.به همین دلیل ماساژ اغلب به عنوان یک درمان تکمیلی برای افرادی که سیستم ایمنی آنها بر اثر استرس تضعیف شده توصیه می شود.

در جلسه ماساژدرمانی چه اتفاقی رخ می دهد ؟

پاسخ بستگی به نوع ماساژی دارد که دریافت می کنید. در اینجا ماساژ سوئدی ذکر شده است.
در ویزیت اول احتمالأ ماساژ درمانگر از شما در مورد سابقه پزشکی سؤال خواهد کرد . سپس برخی سؤالات در مورد وضعیت جسمی فعلی شما، روش زندگی، میزان استرس، هرگونه تجربه درد و اینکه به دنبال چه درمانی هستید مطرح می شود.
اتاقی که ماساژ درمانی در آن انجام می شود بطور مشخص گرم و دارای نور ملایم می باشد .در صورت تمایل شما از یک موسیقی آرام بخش نور شمع و بخور با یک رایحه دلپذیر استفاده می شود. اغلب برای مالش پوست از اسانسهای روغنی برای بالا بردن کیفیت ماساژ استفاده می شود. شما می توانید ماساژ کل بدن و یا ماساژ موضعی را درخواست کنید. می توانید روی قسمتهای دیگر بدن یک حوله یا ملافه بیندازید. روی یک تخت راحت پوشش دار که اغلب دارای جایگاه سری است و نیاز به چرخش سر و گردن ندارد دراز می کشید.
متخصصین ماساژ سوئدی ممکن است از انواع ضربه ها و تکنیک های مختلف استفاده کنند . شما می توانید ماساژ کلی بدن یا ماساژ متمرکز بر مناطق دردناک یا تحت کشش را درخواست نمایید. توصیه می کنیم هر زمان که احساس ناراحتی و درد کردید درمانگر را مطلع سازید. یک جلسه درمان معمولأ بین 30 الی 90 دقیقه طول می کشد .
ماساژ نشسته ، روی صندلی و با لباس درحالیکه جلوی بدن به صندلی تکیه دارد انجام می شود.5 الی 30 دقیقه طول می کشد و برای ماساژ کتف و پا کاربرد دارد.
تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان متغیر است. برای کاهش استرس اغلب هفته ای یک مراجعه توصیه می شود. برای وضعیتهای حاد تعداد جلسات درمان بستگی به طبیعت بیماری دارد. معمولأ ماساژدرمانی به منظور تکمیل درمان از سوی پزشک توصیه می شود.

چه تحقیقات و مطالعاتی در مورد ماسازدرمانی موجود است ؟

برای ماساژ درمانی اثرات مثبت زیادی از بهبود گردش خون تا بهبود متابولیسم بدن ذکر شده است. بخصوص در مورد ماساژ سوئدی نشان داده شده که در کاهش درد عضلانی، کاهش استرس و بهبود ایمنی مؤثر بوده است. همچنین در افزایش عملکرد تنفسی، کاهش ادم ناشی از انسداد رگهای لنفاوی و کمک به بهبود صدمات وارد به بافت های نرم بدن بسیار مؤثر است.
هنوز بسیاری از خواص ضد استرس ماساژ درمانی بصورت مطالعه علمی دانشمندان در نیامده است، ولی در طول 20 سال اخیر بررسی های بسیاری بخصوص در زمینه ماساژ سوئدی جمع آوری شده. بسیاری از این تحقیقات در مؤسسه تحقیقاتی لمس شفابخش دانشگاه میامی و تعدادی از مطالعات نیز در مرکز ملی طب مکمل و جایگزین انجام شده است.

گرچه بررسی های کنترل شده زیادی لازم است، اما یافته ها شامل موارد زیر می باشد:

- بیماران بستری در بیمارستان که ماساژ دریافت کردند، افزایش در تحرک ، انرژی ، تغییرات مثبت خلقی و سرعت بهبودی از خود نشان دادند.
- بیماران مبتلا به پشت درد مزمن پس از دریافت دو جلسه درمان 30 دقیقه ای در هفته برای مدت پنج هفته ، کاهش درد ، افسردگی و اضطراب و نیز بهبود خواب را گزارش کرده اند. برخی نتایج متناقض نیز گزارش شده که نیاز به بررسی های بیشتر دارد.
- کارکنان ادارات که ماساژ دریافت کردند ، هشیارتر، فعال تر و کم استرس تر از آنهایی بودند که ماساژ دریافت نکرده بودند.
- بیماران مبتلا به درد های عضلانی که دو جلسه 30 دقیقه ای ماساژ درمانی در هفته به مدت 5 هفته دریافت کردند، کاهش درد ، کوفتگی و خستگی را گزارش دادند، همچنین در تعداد شبهای کمتری اختلالات خواب داشتند. در این قسمت نیز به مطالعات بیشتری نیاز است.
- در مصدومین سوختگی ،ماساژ درمانی در کاهش اختلالات روحی(اضطراب ، تنش و افسردگی) و علایم جسمی (درد و خارش) مؤثر بوده است.

اثرات ماساژ در کودکان نیز به خوبی بزرگسالان است. برای مثال نوزادان نارسی که ماساژ دریافت می کنند ، بیشتر وزن اضافه می کنند و سریعتر از بیمارستان مرخص می شوند. کودکان مبتلا به اوتیسم نیز با ماساژ درمانی رفتارهای غیرمعقول کمتری از خود بروز دادند.

سایر بیماری هایی که به ماساژ درمانی خوب جواب داده اند عبارتند از: سندرم خستگی مزمن، استئوآرتریت، سندرم تونل کارپال ، میگرن و سیاتیک.

درمانگرماساژدرمانی چگونه انتخاب می شود؟

30 ایالت و ناحیه در ایالات متحده قانون حمایت از تخصص ماساژ درمانی را گذرانده اند و آزمایشات این دوره ها را تعریف کرده اند. اگرچه مقررات اخذ مدرک از ایالتی به ایالت دیگر تفاوت دارد. در بسیاری از ایالات یک دوره 600 ساعته برای آموزش آن در نظر گرفته شده است و اخذ درجه منوط به شرکت در امتحان سراسری بورد تخصصی ماساژ درمانی ویرجینیا است.
برای مراجعه به یک ماساژ درمانگر از دوستان خود و یا مراقبین بهداشتی قابل اعتماد کمک بگیرید. قبل از ملاقات با درمانگر خود تحقیق کنید. برای مثال سؤال کنید که در کدام رشته ماساژ درمانی تخصص دارد .(AMTA) دارد.
بخاطر داشته باشید که در زمان ویزیت باید احساس راحتی داشته باشید. در صورتیکه شخصیت و خصوصیات اخلاقی درمانگر خود را نمی پسندید فرد دیگری را جستجو کنید که با او احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
برای یادگیری روش های ماساژ درمانی و آموزش آن به اطرافیان می توانید از کتاب ها و نوارهای آموزشی ویدیویی بهره جویید. در بسیاری از کشورها کلاس تکنیکهای ماساژ درمانی یا مراکز آموزشی بزرگسالان وجود دارد.

موارد احتیاط در ماساژدرمانی چیست؟

- در صورتیکه مبتلا به تب بالا، التهاب، عفونت، فلبیت، ترومبوز، یرقان یا بیماری عفونی پوستی هستید از ماساژ اجتناب کنید.
- روی زخمهای باز یا سوختگی یا موضع جراحت قبلی ماساژ انجام ندهید. در کوفتگی یا رگ به رگ شدن، ماساژ را بمدت 24 ساعت به تأخیر بیاندازید.
- در صورت ابتلا به یک بیماری مزمن، مانند آرتریت، سرطان یا بیماری قلبی ، قبل از انجام ماساژ با پزشک خود مشورت نمایید.
- در صورتیکه باردار هستید به ماساژ درمانگر خود اطلاع دهید ، زیرا ماساژ برخی نواحی، باعث زایمان زودرس می شود.



منبع : سایت ملی طب مکمل ایران