پژوهشگران علوم پزشکی می گویند نتایج بررسی ورزش در تعداد زیادی از بیماران ثابت کرده است که ورزش دردهای ناشی از التهاب مفصلی ( آرتریت ) را کاهش میدهد . آنان عنوان می کنند که با فعالیت ورزشی ، شما می توانید قدرت عضلانی را افزایش دهید ، سفتی مفاصل را کاهش دهید ، انعطاف پذیری را بهبود ببخشید و وضعیت خلقی و اعتمادبه نفس را افزایش دهید . در صورتیکه دچار درد مفاصل و احیاناً التهاب آنها هستید ،ورزش می تواند به شما کمک کند .
کارشناسان معتقدند حرکات مفاصل می توانند درد آنها را تخفیف دهند . پزشکان معتقدند که ورزش کردن باعث تقویت عضلات اطراف مفاصل می شوند و در نتیجه تنش مفاصل را کاهش می دهد .
همچنین ورزش سفتی مفاصل را کاهش می دهد و باعث تحکیم مفاصل و خاصیت انعطاف پذیری آنها می شود .ورزش می تواند سطح خلقی و اعتمادبه نفس شخص را نیز ارتقا دهد . ورزش باعث خواب بهتر نیز می شود و در عین حال وزن را نیز تحت کنترل درمی آورد و انرژی بیشتری به شما می دهد . علاوه بر تخفیف دردهای ناشی از آرتریت ، ورزش می تواند سایر مشکلات سلامتی مانند دیابت ، استئوپروز و ناراحتیهای قلبی را کاهش دهد . ولی بخاطر داشته باشید که اگر به تازگی تصمیم به ورزش کردن گرفته اید ، به آرامی شروع کنید و هرگز عجله نکنید .
* قبل از شروع حرکات ورزشی حتماً بدن خود را گرم کنید :
تفاوتی نمی کند که شما از آرتریت رنج می برید یا نه ، حتماً قبل از شروع بدن خود را گرم کنید . پرداختن به یک فعالیت ورزشی بدون گرم کردن عضلات فقط باعث درد و آسیب می شود . با وجود آرتریت شاید بهتر باشد فعالیتهای فوق العاده تری انجام داد تا مفاصل به اندازه کافی گرم شوند . خیلی از مردم تلاش می کنند قبل از شروع فعالیت ورزشی با دوش گرم گرفتن و یا استفاده از کیسه های آب گرم مفاصل خود را گرم کنند و به این ترتیب مفاصل خودر ا به اندازه کافی نرم نمایند . حرکات ورزشی نیز خود ، عضلات را گرم می کنند . مثلاً شما می توانید برای آماده شدن برای یک فعالیت ورزشی نظیر شناکردن یا پیاده روی به مدت کوتاهی پیاده روی یا شنا کنید . فقط خیلی آهسته اینکار را بکنید . حرکات کششی نیز قبل از هر ورزشی می توانند مفید واقع شوند : چند حرکت کششی در بالاتنه انجام دهید و چندبار خم و راست شوید بطوریکه زانوهایتان صاف باشد سعی نکنید که انگشتان پای خود را لمس کنید .
* فعالیتهای ورزشی برای آرتریت :
گروهی از کارشناسان فعالیتهای زیر را برای گرم کردن در آرتریت توصیه می کنند . از هر کدام می توانید ۳ تا ۵ بار تکرار نمائید : به پهلوها خم شوید : دستها را بر روی کمر بگذارید : از کمر در هر کدام از طرفین خم شوید و سپس به بالا برگردید . در طرف مقابل هم تکرار کنید . شانه را بالا بیندازید : هر دو شانه یا یکی از آنها را به سمت گوشهایتان بالا و پایین بیاورید و تکرار کنید . حرکات دورانی در بازوهایتان انجام دهید : دستهایتان را به طرفین باز کنید . سپس بازوهایتان را به سمت جلو بیاورید و بعد به سمت عقب ببرید . پاهایتان را به اندازه عرض شانه ها بازکنید و انگشتان پاها را تا حدودی به بیرون متمایل کنید . به سمت چپ بدنتان بچرخید سپس به سمت راست بچرخید.
* فعالیتهای تقویت کننده برای مبتلایان به آرتریت :
کارشناسان معتقدند تقویت عضلات حتی با جابجایی وزنه های کوچک ، استفاده از میله های فنری و حتی بلند کردن ظرفهای یک لیتری آب حاصل می شود . تقویت عضلات حتی زمانیکه روی صندلی نشسته اید و به تماشای فیلم می پردازید قابل دستیابی می باشد . در صورتیکه می خواهید یک برنامه تقویت عضلات دست را انجام دهید ، از وزنه هایی استفاده کنید که بتوانید ۱۲ تا ۱۵ بار آنها را جابجا کنید . مطمئن باشید که این وزنه ها به شما آسیبی نمی رسانند .
* حرکات چرخشی در عضلات تاکننده :
آرنجهایتان را در طرفین خود بصورت خم نگهدارید . در حالیکه بازوهایتان را در طرفین بدنتان نگهداشته اید ، سمت شانه بالا بیاورید ، سپس به حالت اولیه برگردانید و با دست مقابل تکرار کنید . حرکات بازوها در طرفین : در حالیکه دستهایتان در طرفین شما هستند به آرامی بازوهایتان را تا حد شانه ها بالا بیاورید سپس پایین برده و تکرار کنید . فشار بر دیوار : این حرکت بخصوص برای افرادی که قدرت فشاردادن کمی دارند بسیار مؤثر می باشد . در حالیکه حدود ۳۰ سانتی متر از دیوار فاصله دارید بایستید . دو دست خود را در حالیکه کمی بیشتر از عرض شانه بازکرده اید بر روی دیوار بگذارید . سینه خود را به دیوار نزدیک کنید و سپس به عقب برگردید .
* حرکات ایروبیک برای آرتریت :
برای هر فرد بزرگسالی چه مبتلا به آرتریت باشد یا نه ، سی دقیقه برنامه ورزشی در روز حداقل سه بار در هفته توصیه می شود . البته شما می توانید آنرا به زمانهای کوچکتر تقسیم کنید و حاصل جمع را به مقدار کل برسانید . ابتدا به ۵ تا ۱۰ دقیقه شروع کنید و سپس بتدریج افزایش دهید . پیاده روی ، دوچرخه سواری ، شنا ، یوگا و ورزشهای ایروبیک آبی برای مبتلایان به آرتریت توصیه می شود .
ورزشهای آبی بخصوص بخاطر لطافت آب و حالت شادابی و شناوری آنها ایده آل هستند . در واقع این یک روش مناسب برای گرم کردن و تقویت عضلات و مفاصل می باشد .
علاوه بر اینکه می توانند باعث افزایش قدرت عضلانی شوند . چشمه های معدنی و استفاده از وانهای آب گرم کاملاً آرامش بخش هستند و اجازه فعالیتهای ورزشی سبک را می دهند . اما باید توجه داشت که افراد سالمند مستعد افزایش دمای بدن و حالت گرمازدگی هستند لذا استفاده از وانهای آب گرم باید کوتاهتر باشد . فعالیتهای ایروبیک آبی بخصوص در افراد مبتلا به آرتریت در استخرهای سرپوشیده بیشتر رایج هستند .
در طی فعالیتهای روزمره البته می توانید در بعضی فرایندهای کاهش دهنده درد شرکت نمائید مانند : شستن ماشین ، چمن زنی ، کشیدن جاروبرقی و گشت و گذار در بازارها . در حالیکه به تلویزیون نگاه می کنید ، در اطاقتان قدم بزنید .
شاید زیاد بنظر نرسد لیکن فعالیتهای جزئی می توانند کمک کنند تا حرکات مفاصل شما حفظ شوند ، مضافاً اینکه به این ترتیب شما انرژی مصرف می کنید . اگر هر کدام از فعالیتها منجر به درد شد برای کاستن درد بر روی مفاصل یخ بگذارید . یک کیسه از سبزیجات یخ زده بر روی حوله بسیار مؤثر می باشد .
اگر درد بیش از یکساعت طول کشید شرایط جدی می باشد و باید فعالیت ورزشی خود را قطع کنید و یا با پزشکتان مشورت کنید .
منبع : پزشکان بدون مرز
زندگی یعنی حرکت. مهم ترین رکن یک زندگی سالم تحرک، ورزش اصولی و مصرف انرژی است.
سه رکن اصلی یک بدن توانا، افزایش توانایی سوخت و ساز بدن (مصرف اکسیژن)، بهبود قدرت عضلات و توسعه انعطافپذیری بدن است.
هر سه عامل فوق در کاهش تشکیل حباب ها تأثیرگذار است. ولی مهم ترین فاکتور مؤثر افزایش انعطافپذیری بدن است.
انجام روزانه حداقل چند ورزش انعطافپذیری و کششی در انتهای دامنه حرکتی باعث کاهش تشکیل حباب ها خواهد شد.
ما به تمرینات کششی و حرکت به سوی تمرینات با حداکثر دامنه ی مجاز در حین
ورزش و در تمام مفاصل نیازمندیم، چرا که در غیر این صورت در حین انجام
زندگی روزمره به اجبار بدن را به سمت دامنه حرکتی خواهیم برد و به مفصل
صدمه خواهیم زد.
خیلی از اوقات اغلب افراد اذعان میدارند که ما هر روز در طی فعالیت های
شغلی این حرکات را انجام میدهیم، پس چه لزومی به انجام این ورزشهاست؟
چرا ورزش در دامنه حرکتی به مفصل صدمه نمیزند، ولی کار در دامنه انتهایی باعث بروز صدمات مختلفی خواهد شد؟
اصولاً ما در ورزش تمرین میکنیم و در کار امتحان میدهیم. ورزش اصولی
شرایطی دارد که در صورت رعایت آن شرایط، با خود فواید متعددی را به دنبال
دارد.
در مرحله ی ابتدایی ورزش (گرم کردن)، مفاصل و عضلات پرخون میشوند،
انعطافپذیری اشان بالا میرود، قدرت تحمل فشارهای ورزش را پیدا میکنند و
هزاران فایده ی دیگر که از بروز هرگونه صدمه ناخواسته پیشگیری میکند. در
حالی که در حین کار ما این شرایط اولیه را برای اندام ها ایجاد نمی کنیم و
با اعمال فشارهای مختلف، به این اندام ها صدمه خواهیم زد.
در مورد تشکیل گازهای داخل مفصل و قولنج مفاصل هم، اینچنین بحثی صادق است.
در صورتی که فرد مفاصل خود را در طی ورزش های روزمره در دامنه انتهایی
تمرین دهد، تشکیل گازها به حداقل خواهد رسید و مفاصل دیگر مشکل قولنج پیدا
نخواهند کرد و شما هم نیازی به رفع قولنج نخواهید داشت. بعد از ورزش، اگر
هم احیاناً به مفصل فشار آورید و قولنج آن را رفع نمایید به مفصل فشاری
نخواهد آمد. چون مفاصل خود را قبلاً و در طی ورزش ها توانمند نمودهاید.
هرچند که به لحاظ رفع وابستگی روحیه توصیه میشود که باز هم از رفع قولنج
پرهیز کنید.
یکی از روش های ورزش درمانی که در جهت بهبود انعطافپذیری مفاصل و اندام
ها، در کوتاه ترین زمان به شما کمک میکند تا به وضعیت مناسبی برسید، در
ذیل آورده شده است.
تمرینات مناسب و اصولی
این تمرینات را میتوان به صورت ایستاده و همچنین هنگام نشستن انجام داد.
اگر این تمرینات را به صورت روزانه انجام دهید کمتر از 10 دقیقه وقت شما را
خواهد گرفت.
انجام دادن یک یا دو بار از آنها در مدت بسیار کوتاه 10 تا 20 ثانیه (به
صورت حرکات خلاصه شده حین کار) میتواند باعث ایجاد یک تغییر روش بسیار
مفید در کار کردن شما شود و تأثیر بسیار مهمی در کاهش حبابها و قولنج
کردن مفاصل داشته باشد.
این تمرینات در ابتدا قابلیت انعطاف اندام را افزایش میدهند و سپس
تحریکپذیری مفاصل و ریلکس بودن را بالا میبرند. میتوان این حرکتها را
به صورت گروههای کوچک در محل کار انجام داد.
اگر این تمرینها را هر روز و به صورت دورهای انجام دهید، شما بیشترین سود را خواهید برد.
چهار نوع ورزش پایه
ورزشهای کششی :
این ورزش ها باید یکی از تمرینات روزانه باشد. کششهای ملایم به همراه یک
برنامه منظم، تحرک بهتری را برایتان فراهم خواهد کرد و کمک شایانی به کاهش
گرفتگی و درد عضلات و کاهش قولنج خواهد نمود.
ورزشهای تقویتی :
ورزشهای تقویتی عضلات را پرورش میدهد. شاید شما نخواهید برای پرورش
اندامتان کار کنید. اما درمان خستگی و ضعف عضلانی، مستقیماً به انجام
ورزشهای تقویت عضلات مربوط است و عضلات ضعیف مستعد آسیب بیشتری هستند.
برای زندگی در جامعه امروز شما به عضلات قوی تری نیاز دارید.
ورزشهای ایروبیک (هوازی) :
ورزشهای هوازی تنظیم کننده بسیار خوبی برای قلب و ریه هستند، مانند پیاده
روی، دویدن، دوچرخه سواری و شنا که پس از انجام یک دوره، حجم تنفس و بازده
قلب را افزایش میدهند. انجام این ورزشها سه بار در هفته و به مدت 20 تا
30 دقیقه استاندارد مناسبی است.
ورزشهای آرام بخش (Relaxation) :
ورزشهای آرام بخش برای کاهش استرس و فشارهای عصبی روزانه طراحی شدهاند.
بهوسیله این تمرینات، فشارها و بحرانهای زندگی روزانه تأثیر کمتری روی
اعصاب خواهند گذاشت. این حرکات همچنین برای افرادی که در مدت طولانی با یک
وضعیت ثابت کار میکنند، مؤثر است.
اصول ورزش برای کاهش قولنج
شروع سبک و آرام:
در ابتدا، برنامه را سبک شروع کنید. اگر شما قبلاً چنین تمریناتی را انجام
ندادهاید، باید با حرکات سبک شروع کنید. اگر به صورت گروهی این کار را
انجام میدهید لازم نیست همه تمرینات را در ابتدا انجام دهید.
افزایش تدریجی:
بعد از چند هفته قادر خواهید بود ورزشهای بیشتری را انجام دهید و
انعطافپذیری بدن شما بیشتر خواهد شد. بعد از چند هفته منتظر کاهش روند
قولنجها باشید. البته تأثیرات روحی و روانی آن را نیز فراموش نکنید.
انجام با قاعده و منظم حرکات:
بعضی از حرکات نیازمند تکرار روزانه هستند. اگر نمیتوانید همه برنامه را
انجام دهید، تعدادی از آن را در طی روز انجام دهید؛ حتی اگر در محل کار خود
حاضر نشدید.
کمی ناراحتی در ابتدای انجام این حرکات طبیعی است، ولی این ورزشها دردناک
نخواهد بود. شما باید بهطور قطع احساس کشش و کار عضلانی را داشته باشید.
درد و ناراحتی بعد از انجام این حرکات میتواند به معنی انجام بیش از حد
تمرینات باشد. لزوماً این درد به این معنی نخواهد بود که این حرکات برای
شما مناسب نیستند. اگر مشکوک شدید بهتر است با یک متخصص ورزش،
مشورت کنید.
1- ورزش کنید.بلند کردن وزنه (کوچک) و ورزشهای هوازی یکی از مهمترین درمانها برای افراد مبتلا به استئوآرتریت میباشد.با ورزش، عضلات اطراف مفاصل (مثل زانو) آسیب دیده، تقویت میشوند.زمانی که شما روی زمین میایستید یا راه میروید، زانوهایتان وزن شما را تحمل میکنند. اگر عضلات اطراف زانو سالم باشند، برخی از ضربات وارده به زانو را دفع میکنند.دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که ورزش آبی یکی از درمانهای طبیعی آرتریت میباشد.
2- وزن خود را متعادل کنید.چاقی فشار زیادی به زانوها و مفاصل ران وارد میکند و درد استئوآرتریت را بدتر مینماید.پس کاهش وزن در افرادی که دارای اضافه وزن هستند، یکی از راههای کنترل پیشرفت این بیماری میباشد.رژیم غذایی متعادل و تنوع داشته باشید و هرچه قدر میتوانید ورزش کنید تا وزن خود را تحت کنترل درآورید.
3- از یخ و یا گرم کردن استفاده کنید.گرم کردن باعث افزایش گردش خون در عضلات میشود و درد عضلات را تسکین میدهد. یخ نیز باعث کاهش ورم و درد میگردد.ماساژ با یخ باعث افزایش دامنه حرکتی و عملکرد زانوهای تخریب شده توسط استئوآرتریت میشود.
4- مکمل مصرف کنید.دو مکمل گلوکزآمین و کندرویتین باعث ترمیم غضروفهای پاره و یا فرسوده میگردد.اسید چرب امگا3 روغن ماهی و روغن تخمه کتان به عنوان ضدالتهاب به کار میروند.البته مکملها را باید با دستور پزشک مصرف کنید.
5- غذاهای ضد التهاب مصرف کنید. تحقیقات نشان داده که برخی موادغذایی باعث کاهش التهاب و ورم میشوند.این موادغذایی شامل: ترب کوهی، خردل، سیر، پیاز، تره، جعفری، کرفس، لیمو و چای رز میباشند.اسید چرب امگا3 موجود در آجیل ها، دانهها و ماهی نیز میتواند التهاب را کاهش دهد. رژیم غذایی متعادل داشته باشید، چرا که سالم غذاخوردن یکی از درمانهای طبیعی التهاب میباشد.
6- از طب سوزنی کمک بگیرید.چینیها این طب را برای کاهش درد موثر میدانند.بر اساس این طب، سوزنهای باریکی را در نقاط مخصوصی از بدن قرار میدهند.چندین آزمایش نشان داده که طب سوزنی، درد ناشی از استئوآرتریت را کاهش میدهد و عملکرد مفصل را بهبود میبخشد.در برخی مواقع، طب سوزنی بهتر از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی عمل میکند.
7- از ماساژ درمانی کمک بگیرید.التهاب عضلات ناشی از استئوآرتریت با ماساژ درمانی، تسکین مییابد. ماساژ باعث به جریان افتادن خون و گرم شدن و تسکین درد میشود.بهتر است از یک درمانگر ماساژ که بیماران استئوآرتریت را درمان کرده است، کمک بخواهید، زیرا ورم مفاصل بسیار حساس هستند و باید با احتیاط رفتار کنید.می توانید از پزشک خود کمک بخواهید.
8- از آب درمانی کمک بگیرید.آب درمانی به معنای غوطه ور شدن در آب گرم و یا آب دارای مواد معدنی میباشد.آب درمانی میتواند درد مفاصل را تسکین دهد.چشمه آب معدنی نیز باعث کاهش درد و بهبود دامنه حرکت مفاصل میشود.
9- ارتوتیک ها.این وسایل میتوانند از مفاصل روماتیسمی محافظت کنند و درد را تسکین دهند.مفصل ملتهب را با باند، محکم میپوشانند تا از مفصل محافظت کند و فشارهای وارده بوسیله وزن بدن را از بین ببرد.این باندها را برای مفاصلی که هم تراز نیستند نیز به کار میبرند.کفش مناسب نیز یکی دیگر از ارتوتیکها میباشد. کف کفش میتواند فشارهای وارده در اثر راه رفتن را نابود کند.
10- ورزش روح.با این روش میتوانید عضلات را آرام کنید و کشش را در عضلات ایجاد کنید.یوگا میتواند انعطاف پذیری و قدرت عضلات را بالا ببرد.ورزش تای چی نیز باعث بهبود علائم استئوآرتریت میشود.در یک مورد، فردی که دچار استئوآرتریت زانو بوده، بعد از آنکه دو بار در هفته و برای سه ماه ورزش تایچی را انجام داده بود، احساس بهتری پیدا کرده بود.
به نقل از تبیان
رگ به رگ Sprain شدن یا پیچ خوردن یک مفصل در واقع پاره شدن لیگامان یا رباط اطراف آن مفصل است و علت ایجاد آن اینست که مفصل در وضعیتی قرار میگیرد که لیگامان های اطراف آن تحت کشش زیادی قرار میگیرند و به علت این کشش دچار پارگی میشوند. مثال معمول آن رگ به رگ شدن یا پیچ خوردن مفصل مچ پا است. در این نوع آسیب با اینکه لیگامان پاره میشود ولی سطوح مفصلی جابجا نشده و دررفتگی ایجاد نشده است. این پارگی لیگامانی ممکن است بسیار خفیف و در حد میکروسکوپی باشد که معمولا به آن لفظ کشیدگی مفصل اطلاق میشود و یا ممکن پارگی وسیع تر بوده و یا حتی لیگامان بطور کامل پاره شود که به آن رگ به رگ شدن یا پیچ خوردگی گفته میشود. در این نوع آسیب مفصلی، بیمار دچار درد و تورم و گاهی خونمردگی در روی لیگامان و اطراف مفصل میشود. در این عارضه حرکت دادن مفصل همراه با درد است. در دررفتگی حتی اگر مایع مفصلی افزایش یابد به علت پاره شدن کپسول مفصل، این مایع از مفصل خارج شده و جذب میشود به همین علت در دررفتگی معمولا تجمع مایع در درون مفصل وجود ندارد ولی در کشیدگی لیگامان ها، به علت تحریک لایه سینوویال که سطح درونی کپسول مفصلی را پوشانده است ترشح مایع مفصلی زیاد شده و به علت محبوس شدن این مایع در درون مفصل در حین معاینه میتوان آنرا لمس کرد.
تشخیص رگ به رگ یا پیچ خوردگی شدنتشخیص رگ به رگ شدن معمولا با استفاده از علائم بالینی است و اگر پزشک معالج دستور تصویربرداری از مفصل را میدهد بیشتر برای بررسی احتمال دیگر آسیب ها مانند نیمه دررفتگی یا شکستگی است. در این عارضه البته میتوان تورم بافت نرم اطراف مفصل را در رادیوگرافی ساده مشاهده کرد.
برای تفکیک پارگی کامل و ناکامل لیگامان میتوان از رادیوگرافی استفاده کرد
به این صورت که پزشک معالج به مفصل نیرویی وارد میکند تا لیگامان آسیب
دیده را تحت کشش قرار دهد.( البته این کار دردناک بوده و نیاز است تا قبل
از انجام آن به بیمار مسکن داد شود) و سپس از مفصل رادیوگرافی به عمل
میاورد. اگر لیگامان پارگی کامل داشته باشد در رادیوگرافی به عمل آمده جابجایی زیاد سطوح مفصلی حتی تا حد نیمه دررفتگی دیده میشود ولی در صورتیکه پارگی لیگامان ناکامل باشد تغییر زیادی در مفصل ایجاد نمیشود. درمان رگ به رگ شدن یا پیچ خوردن مفصلبه محض مواجه شدن با یک مفصل که رگ به رگ شده است باید
برای درمان رگ به رگ شدن یک مفصل در صورت درد شدید، پزشک مفصل را بمدت 3-2 هفته به توسط یک آتل یا گچ بیحرکت میکند تا درد بیمار کاهش یابد و سپس هرچه زودتر حرکات مفصل را شروع کرده تا دچار محدودیت حرکت نشود. در صورتیکه رگ به رگ شدن همراه با درد شدیدی نباشد نشانه آسیب دیدگی کم است. در این مواقع میتوان درمان را با بانداژ ادامه داد بشرط اینکه بیمار بمدت چند هفته فشار زیادی به مفصل آسیب دیده وارد نکند. اگر درمان رگ
به رگ شدن مفصلی به درستی انجام نشود لیگامان ها به درستی ترمیم نیافته و
مفصل دچار ناپایداری میشود. این بیماران در آینده دچار رگ به رگ شدن های
مکرر میشوند و ممکن است برای درمان این وضعیت اعمال جراحی بازسازی پیچیده
مورد نیاز شود. پس عاقلانه است در اولین بار پیچ خوردگی یک مفصل درمان آن
به درستی انجام شود.
|
||
منبع : ایران ارتوپدی