پارگی منیسک زانو

دو نوع بافت اختصاصی به نام منیسک در مفصل زانو قرار دارند. در واقع منیسک‌ها با غضروف مفصلی که سطح مفصل را می پوشاند، متفاوت هستند. منیسک‌های زانو به دو دلیل اهمیت دارند:

• مانند یک ضربه گیر عمل می کنند و نیروی وارده از طرف وزن بدن را در سطح بزرگ تری پخش می کنند.
• به رباط‌های اطراف زانو کمک می کنند تا زانو را پایدار نگه دارند.

یک توپ را تصور کنید که روی یک سطح صاف قرار گرفته است. این توپ انتهای استخوان ران است و آن سطح صاف سر استخوان درشت نی. منیسک‌ها در واقع به دور انتهای گرد استخوان ران می پیچند و فضای میان آن و کف استخوان درشت نی را پُر می کنند. منیسک‌ها با این ساختار، به توزیع وزن استخوان ران روی استخوان درشت نی هم کمک می کنند این توزیع وزن به وسیله منیسک‌ها ،از وارد آمدن فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی در انتهای استخوان‌ها جلوگیری می کند .

علت پارگی منیسک:

پارگی ناگهانی منیسک معمولا در حین ورزش ایجاد می شود. حرکاتی مانند چرخش تنه روی زانوی خم شده که موجب می شود ران روی ساق بچرخد و یا تکل خوردن در حین فوتبال می تواند موجب این پارگی شود.وقتی که فرد روی یک زانوی خم شده ایستاده و پای دیگرش بر روی زمین نیست و در همین حال کل تنه و ران خود را بر روی درشت نی به سمت داخل می چرخاند و سپس زانو را راست می کند، منیسک داخلی در حین راست شدن زانو بین سطوح مفصلی کندیل ران و پلاتوی تیبیا گیر گرده و پاره می شود.

در همین فرد اگر کل تنه و ران بر روی درشت نی به سمت خارج چرخیده باشد و سپس زانو صاف مستقیم شود منیسک خارجی بین کندیل ران و تییا گیر کرده و پاره می شود. این حرکات در ورزش های فوتبال و اسکی بطور مکرر اتفاق می افتد و به همین خاطر در این دو ورزش احتمال آسیب منیسک زیاد است .شیوع پارگی در هر دو منیسک داخلی و خارجی تقریبا برابر است(با ارجحیت سمت داخلی) . در کشور ما سقوط از ارتفاع وتصادف ها نیز از علل شایع پارگی منیسک هستند .

علائم پارگی منیسک :

 پارگی منیسک اگر ناگهانی ایجاد شود میتواند برای فرد قابل احساس باشد. احساس اینکه چیزی در درون زانو پاره شده و با یک احساس یا صدای تق همراه باشد. البته در اغلب اوقات فرد میتواند با همان منیسک آسیب دیده راه برود یا به بازی ادامه دهد و تنها بعد از۲-۱ روز کم کم زانو متورم و دردناک میشود.

علائم پارگی منیسک شامل درد، تورم و خشکی، احساس قفل شدن زانو، احساس ناپایداری زانو و محدود شدن حرکت کامل زانو بصورت خم و راست شدن است. اگر پارگی منیسک درمان نشود پارگی کم کم بیشتر شده و ممکن است قسمت پاره شده بصورت یک زائده در کنار منیسک در داخل زانو مرتبا حرکت کرده و موجب شود زانو بطور مکرر قفل شده یا با هر بار گیر کردن این زائده در بین دو استخوان زانو و سپس درآمدن آن از بین دو استخوان این احساس به فرد دست دهد که چیزی از زیر زانو در میرود و یا زانوی خود فرد از زیر بدنش در میرود.

منبع:   دکتر ابراهیم زاده



منیسک دیسکی شکل نوعی تغییر شکل مادرزادی منیسک

منیسک دیسکی Discoid meniscus یک شکل غیر طبیعی منیسک است و این منیسک به خاطر همین شکل غیر طبیعی که دارد بیشتر از معمول در خطر آسیب قرار دارد. منیسک در زمان تولد به شکل حلقوی است و با رشد بچه شکل آن بتدریج بصورت حرف C انگلیسی درمیاید. در منیسک دیسکی شکل این تغییر در منیسک خارجی زانو ایجاد نشده و منیسک بشکل همان حلقه یا دیسک باقی میماند. این تغییر شکل منیسک در 5-3 درصد افراد جامعه وجود داشته و در 20 درصد موارد دو طرفه است.                  تفاوت منیسک طبیعی و منیسک دیسکی شکل   منیسک زانوی خیلی از افراد دیسکی است ولی در تمام طول عمرشان متوجه آن نمیشوند و مشکلی هم ندارند ولی در تعدادی از افراد منیسک دیسکی شکل مشکلاتی را بوجود میاورد که این مشکلات معمولا در بچگی شروع میشود. خود منیسک دیسکی شکل به خودی خود علامتی ندارد ولی راحت تر از منیسک طبیعی پاره میشود و این پاره شدن موجب بروز علائم درد و تورم و قفل شدن زانو میشود. سه نوع منیسک دیسکی وجود دارد ناکامل : در این نوع، منیسک کمی کلفت تر و پهن تر از معمول است کامل : در ان نوع، منیسک به شکل یک صفحه گرد و مدور بوده و بطور کامل سطح پلاتوی تیبیا را میپوشاند منیسک پر تحرک Hypermobile : در این نوع، رباطی که دورادور منیسک را به پلاتوی تیبیا متصل میکند وجود ندارد. بنابراین منیسک به راحتی در داخل مفصل حرکت میکند و میتواند موجب درد و قفل شدن مفصل زانو و ایجاد صدا در مفصل شود منیسک دیسکی بیش از منیسک طبیعی در معرض اسیب است. این منیسک ها بیشتر از معمول در درون مفصل گیر میکنند و بیشتر از معمول پاره میشوند. گرچه آسیب دیدن این منیسک ها معمولا به دنبال حرکات چرخشی زانو ایجاد میشود ولی بسیاری از بچه های مبتلا به این بیماری بدون داشتن صابقه ضربه خاص به زانو دچار قفل شدن و صدا دادن مفصل زانو میشوند. علائم منیسک دیسکی شکل شایعترین علامت منیسک دیسکی شکل زانو صدا دادن مفصل زانو بصورت تقه کردن در حین راه رفتن و در سنین حدود 8-6 سالگی است. این صدا معمولا در انتهای حرکت زانو و در حین کاملا صاف کردن مفصل احساس شده و یا جتی شنیده میشود. تقه ممکن است بدون درد و یا همراه با درد باشد.                                              منیسک دیسکی شکل                  منیسک طبیعی گاهی هم شروع علائم بیماری در نوجوانی و وقتی فرد درگیر فعالیت های ورزشی میشود است. منیسک دیسکی شکل معمولا بدون درد است. گاهی اوقات در این افراد بخصوص با افزایش سن زانو قفل میشود یعنی فرد نمیتواند زانوی خود را بطور کامل صاف و مستقیم و یا بطور کامل خم کند. در این حین زانو دردناک هم میشود. علائم عمده این بیماری وقتی بوجود میاید که منیسک پاره میشود و علائم کلاسیک پارگی منیسک را نشان میدهد. البته بروز علائم پارگی منیسک در این بیماران بدون ضربه خاص و بصورت تدریجی است. در این حالات علائم بیماری بصورت درد زانو، لنگش، تورم و خشکی زانو، قفل شدن و صدا دادن زانو، احساس خالی شدن زانو و ناتوانی در صاف مستقیم کردن کامل زانو است. تشخیص قطعی این بیماری معمولا با استفاده از ام آر آی است. درمان منیسک دیسکی شکل در صورتیکه منیسک دیسکی شکل مشکلی برای بیمار ایجاد نکرده باشد نیازی هم به درمان ندارد. ولی در صورت بروز علائم ذکر شده بیمار برای درمان نیاز به جراحی خواهد داشت. جراحی معمولا با استفاده از آرتروسکوپ بوده که محل پاره شده منیسک خارج میشود. منبع : ایران ارتوپدی

کیست منیسک زانو چیست

منیسک بافتی شبه غضروفی است که در داخل زانو قرار داشته و وظیفه آن اینست که مانند بالشتکی نیروهای شدید وارده به زانو را جذب کند. این بافت همچنین وظیفه دارد تا نیروها را بطور متعادلی بین سطوح مفصلی ران و درشت نی توزیع کند. منیسک همچنین سطوح مفصلی را لغزنده کرده و در تغذیه غضروف مفصلی زانو نقش دارد. تشکیل کیست منیسک بعد از پاره شدن آن اتفاق میفتد. با پاره شدن منیسک، بافت نرم کپسول مفصلی اطراف منیسک آنرا احاطه میکند. سپس داخل بافت جدیدی که در کنار منیسک پاره شده ایجاد شده است خالی شده و یک لایه از سلول های سینوویال سطح داخلی آنرا میپوشاند و با ترشح مایع سینوویال به داخل این بافت کیست تشکیل میشود. علائم کیست منیسک                                                                                            کیست منیسک مهمترین علائم کیست منیسک عبارتست از درد در روی منیسک که هنگام ایستادن بیشتر میشود برجستگی در روی منیسک که بیشتر بر روی منیسک خارجی اسنت و بنابراین بیشتر در سطح خارجی زانو دیده میشود برجستگی کیست موقعی که زانو کاملا صاف و مستقیم میشود بهتر دیده میشود گاهی کیست بدون درد است تشخیص کیست منیسک چگونه است تشخیص این بیماری معمولا بعد از صحبت پزشک با بیمار و معاینه است. در معاینه برجستگی در سطح مفصلی داخلی یا خارجی زانو دیده میشود. تشخیص قطعی بیماری با سونوگرافی و ام آر آی است. درمان درمان این بیماری در صورت وجود درد با استفاده از داروهای ضد التهابی است. بعضی اوقات پزشک محتویات کیست را با سوزن خارج میکند ولی در بسیاری اوقات بعد از مدتی مجددا داخل کیست پر از مایع میشود. مشخص نیست که آیا این کیست ها نیاز به درمان جراحی برای خارج کردن دارند یا خیر ولی در صورت تصمیم به جراحی این کار معمولا با استفاده از ارتروسکوپی انجام میشود.

منبع : ایران ارتوپدی

پارگی منیسک زانو چگونه درمان میشود

 علائم پارگی منیسک تا حد زیادی بسته به محل و اندازه پارگی و اینکه آیا آسیب منیسک همراه با دیگر آسیب های زانو هست یا خیر است. این علائم را میتوان به دو دسته علائم حاد و مزمن تقسیم کرد.

علائم حاد

در پارگی های خفیف درد مختصری در هنگام پارگی ایجاد میشود و فرد میتواند بعد از پارگی با درد مختصری به فعالیت خود ادامه دهد. البته درد با بلند شدن از زمین یا دو زانو نشستن بیشتر میشود. بعد از چند روز هم زانو متورم میشود. درد و تورم بعد ار 3-2 هفته از بین میرود ولی بعدها ممکن است همراه با خم و راست شدن یا چرخش زانو درد عود کند.

در پارگی های متوسط در زمان آسیب درد در کنار یا داخل زانو ایجاد میشود. بعد از آسیب بیمار میتواند همچنان راه برود. بعد از 3-2 روز زانو متورم شده و جلوی خم شدن کامل آن را میگیرد. درد با چرخش زانو یا دو زانو نشستن بیشتر میشود. درد و تورم بعد از چند هفته کمتر میشود ولی اگر درمان نشود با فعالیت های بدنی شدید بیشتر میشود.

در پارگی های شدید درد و تورم زانو بلافاصله بعد از ضربه ایجاد میشود و تورم در 3-2 روز بعد از ضربه بیشتر میشود. بر اثر گیر کردن تکه هایی از منیسک پاره شده در مفصل ممکن است زانو قفل شود و فرد نتواند زانوی خودر را کاملا صاف کند. فرد در زانوی خود احساس ناپایداری میکند.

در افراد پیر ممکن است حادثه ای که موجب پارگی شده است به یاد نیاید و یا پارگی بر اثر یک فعالیت معمولی مانند بلند شدن از روی یک صندلی ایجاد شود. در این حالات ممکن است درد و تورم خفیف تنها علائم بیماری باشند.

در پارگی منیسک داخلی درد در سطح داخلی زانو و در پارگی منیسک خارجی درد در سطح خارجی زانو احساس میشود.

پارگی منیسک میتواند برای فرد قابل احساس باشد. احساس اینکه چیزی در درون زانو پاره شده و با یک احساس یا صدای تق همراه باشد.

اگر پارگی منیسک در حاشیه خارجی آن ایجاد شود میتواند موجب خونریزی داخل مفصل زانو (همارتروز) شود.

علائم مزمن

 اگر به علائم حاد بعد از پارگی منیسک بی توجهی شود معمولا این علائم بعد از گذشت چند هفته یا از بین رفته و یا تخفیف میابد. با این حال علائمی برای بیمار باقی میماند. مهمترین علائم پارگی منیسک بعد از گذشت چند هفته از آسیب عبارتند از

• تورم زانو بر اثر افزایش مایع سینوویال زانو که در زبان عامه به آن آب آوردن زانو میگویند. این تورم هر وقت به زانو فشار زیادی وارد میشود بصورت دوره ای بیشتر میشود

• درد در سطح مفصلی درست در جایی که منیسک قرار دارد. این درد بسته به محل پارگی بر روی منیسک داخلی یا خارجی است. درد با فشار بر روی محل آسیب بیشتر میشود

• قفل شدن زانو Locking که بصورت گاهگاهی ایجاد شده و مانع از باز شدن زانو میشود. گاهی اوقات خود بیمار یاد میگیرد که زانویش را با انجام حرکاتی از حالت قفل شده خارج کند.

• خالی شدن زانو Giving way یا احساس ناپایداری زانو که در این حال بیمار احساس میکند زانویش در زیر بدنش ناپایدار بوده و ندر حین را رفتن به ناگهن در رفته و خالی میشود

• لاغر شدن عضلات چهارسر ران

• احساس صدا دادن زانو بصورت کلیک یا تقه در حین خم و راست شدن

اگر پارگی منیسک درمان نشود پارگی کم کم بیشتر شده و ممکن است قسمت پاره شده بصورت یک زائده در کنار منیسک در داخل زانو مرتبا حرکت کرده و موجب شود زانو بطور مکرر قفل شده یا با هر بار گیر کردن این زائده در بین دو استخوان زانو و سپس درآمدن آن از بین دو استخوان این احساس به فرد دست دهد که چیزی از زیر زانو در میرود و یا زانوی خود فرد از زیر بدنش در میرود.

معاینه زانو

 پزشک بعد از صحبت کردن در مورد مشکلاتی که دارید زانوی شما را معاینه میکند. در این معاینه وی بدنبال آن است که ببیند آیا با فشار موضعی دقیقا در روی مفصل زانو درد ایجاد میشود یا خیر. معاینه دیگر به صورت خم و راست کردن و چرخاندن زانو است که با این حرکت ممکن است منیسک پاره شده حرکت کرده و احساس تقه یا کلیک در مفصل زانو ایجاد شود.

تصویر برداری زانو و منیسک

 تصویربرداری برای تائید تشخیص بکار میرود. گاهی علائم آسیب های دیگر زانو هم میتوانند مثل پارگی منیسک باشد و پزشک معالج برای تشخیص قطعی از روش های تصویر برداری استفاده میکند. یکی از این روش ها رادیوگرافی است. رادیوگرافی ساده معمولا برای کشف دیگر بیماری های زانو که ممکن است علائمی مثل پارگی منیسک داشته باشند و یا بیماری هایی که همراه با آسیب های منیسک هستند (مانند ساییدگی مفصل) بکار میرود. با استفاده از ام آر آی MRI میتوان منیسک ها را دید و پارگی احتمالی آنها را تشخیص داد.

منبع : ایران ارتوپدی

پارگی منیسک در مفصل زانو چه علائمی دارد

 علائم پارگی منیسک تا حد زیادی بسته به محل و اندازه پارگی و اینکه آیا آسیب منیسک همراه با دیگر آسیب های زانو هست یا خیر است. این علائم را میتوان به دو دسته علائم حاد و مزمن تقسیم کرد.

علائم حاد

در پارگی های خفیف درد مختصری در هنگام پارگی ایجاد میشود و فرد میتواند بعد از پارگی با درد مختصری به فعالیت خود ادامه دهد. البته درد با بلند شدن از زمین یا دو زانو نشستن بیشتر میشود. بعد از چند روز هم زانو متورم میشود. درد و تورم بعد ار 3-2 هفته از بین میرود ولی بعدها ممکن است همراه با خم و راست شدن یا چرخش زانو درد عود کند.

در پارگی های متوسط در زمان آسیب درد در کنار یا داخل زانو ایجاد میشود. بعد از آسیب بیمار میتواند همچنان راه برود. بعد از 3-2 روز زانو متورم شده و جلوی خم شدن کامل آن را میگیرد. درد با چرخش زانو یا دو زانو نشستن بیشتر میشود. درد و تورم بعد از چند هفته کمتر میشود ولی اگر درمان نشود با فعالیت های بدنی شدید بیشتر میشود.

در پارگی های شدید درد و تورم زانو بلافاصله بعد از ضربه ایجاد میشود و تورم در 3-2 روز بعد از ضربه بیشتر میشود. بر اثر گیر کردن تکه هایی از منیسک پاره شده در مفصل ممکن است زانو قفل شود و فرد نتواند زانوی خودر را کاملا صاف کند. فرد در زانوی خود احساس ناپایداری میکند.

در افراد پیر ممکن است حادثه ای که موجب پارگی شده است به یاد نیاید و یا پارگی بر اثر یک فعالیت معمولی مانند بلند شدن از روی یک صندلی ایجاد شود. در این حالات ممکن است درد و تورم خفیف تنها علائم بیماری باشند.

در پارگی منیسک داخلی درد در سطح داخلی زانو و در پارگی منیسک خارجی درد در سطح خارجی زانو احساس میشود.

پارگی منیسک میتواند برای فرد قابل احساس باشد. احساس اینکه چیزی در درون زانو پاره شده و با یک احساس یا صدای تق همراه باشد.

اگر پارگی منیسک در حاشیه خارجی آن ایجاد شود میتواند موجب خونریزی داخل مفصل زانو (همارتروز) شود.

علائم مزمن

 اگر به علائم حاد بعد از پارگی منیسک بی توجهی شود معمولا این علائم بعد از گذشت چند هفته یا از بین رفته و یا تخفیف میابد. با این حال علائمی برای بیمار باقی میماند. مهمترین علائم پارگی منیسک بعد از گذشت چند هفته از آسیب عبارتند از

• تورم زانو بر اثر افزایش مایع سینوویال زانو که در زبان عامه به آن آب آوردن زانو میگویند. این تورم هر وقت به زانو فشار زیادی وارد میشود بصورت دوره ای بیشتر میشود

• درد در سطح مفصلی درست در جایی که منیسک قرار دارد. این درد بسته به محل پارگی بر روی منیسک داخلی یا خارجی است. درد با فشار بر روی محل آسیب بیشتر میشود

• قفل شدن زانو Locking که بصورت گاهگاهی ایجاد شده و مانع از باز شدن زانو میشود. گاهی اوقات خود بیمار یاد میگیرد که زانویش را با انجام حرکاتی از حالت قفل شده خارج کند.

• خالی شدن زانو Giving way یا احساس ناپایداری زانو که در این حال بیمار احساس میکند زانویش در زیر بدنش ناپایدار بوده و ندر حین را رفتن به ناگهن در رفته و خالی میشود

• لاغر شدن عضلات چهارسر ران

• احساس صدا دادن زانو بصورت کلیک یا تقه در حین خم و راست شدن

اگر پارگی منیسک درمان نشود پارگی کم کم بیشتر شده و ممکن است قسمت پاره شده بصورت یک زائده در کنار منیسک در داخل زانو مرتبا حرکت کرده و موجب شود زانو بطور مکرر قفل شده یا با هر بار گیر کردن این زائده در بین دو استخوان زانو و سپس درآمدن آن از بین دو استخوان این احساس به فرد دست دهد که چیزی از زیر زانو در میرود و یا زانوی خود فرد از زیر بدنش در میرود.

معاینه زانو

 پزشک بعد از صحبت کردن در مورد مشکلاتی که دارید زانوی شما را معاینه میکند. در این معاینه وی بدنبال آن است که ببیند آیا با فشار موضعی دقیقا در روی مفصل زانو درد ایجاد میشود یا خیر. معاینه دیگر به صورت خم و راست کردن و چرخاندن زانو است که با این حرکت ممکن است منیسک پاره شده حرکت کرده و احساس تقه یا کلیک در مفصل زانو ایجاد شود.

تصویر برداری زانو و منیسک

 تصویربرداری برای تائید تشخیص بکار میرود. گاهی علائم آسیب های دیگر زانو هم میتوانند مثل پارگی منیسک باشد و پزشک معالج برای تشخیص قطعی از روش های تصویر برداری استفاده میکند. یکی از این روش ها رادیوگرافی است. رادیوگرافی ساده معمولا برای کشف دیگر بیماری های زانو که ممکن است علائمی مثل پارگی منیسک داشته باشند و یا بیماری هایی که همراه با آسیب های منیسک هستند (مانند ساییدگی مفصل) بکار میرود. با استفاده از ام آر آی MRI میتوان منیسک ها را دید و پارگی احتمالی آنها را تشخیص داد.

منبع : ایران ارتوپدی