سوختگی بسیار شایع تر از سایر مصدومیت هاست و در اثر حوادث مختلف شامل تماس بدن با شعله، وسایل و مایعات داغ، یا مواد شیمیایی یا جریان الکتریسیته اتفاق می افتد.سوختگی براساس عمق، وسعت محل آن و نسبت سطح سوختگی به تمام بدن، به شرح زیر تقسیم بندی می گردد:
درجه 3 | درجه 2 | درجه 1 | |
اپیدرم + تمام درم + هیپودرم | اپیدرم+ قسمتی از درم | اپی درم | عمق سوختگی |
- تماس با مایعات بسیار داغ - فلزات داغ - سوختگی با مواد سوختنی مانند بنزین و نفت - مواد شیمیایی - سوختگی با برق | - مایعات داغ، بخار آب | - تابش شدید و طولانی خورشید - حرارت های خشک | علت |
- سفید شفاف، زرد مایل به قهوه ای یا سیاه - در بچه ها قرمز بسیار تیره | صورتی مایل به قرمز | قرمز و با فشار سفید می شود | رنگ |
سخت (Scar) | نرم | نرم | سطح پوست |
خشک | مرطوب | معمولی | رطوبت |
ندارد | وجود دارد | وجود ندارد یا تاول ریز | تاول |
بدون درد | بسیار دردناک حتی حساس به جریان هوا | دردناک | حساسیت به لمس |
برای تخمین وسعت سوختگی در بدن افراد بالغ از قانون عدد 9 استفاده می شود که هر قسمت بدن با ضریبی از عدد 9 درصد بندی شده و می توان براساس آن وسعت سوختگی را تخمین زد.
خردسالان | بزرگسالان | |
18% | 9% | سر و گردن |
18% | 18% | پشت تنه |
18% | 18% | جلوی تنه |
9% | 9% | دست ها هر یک |
14% | 18% | پاها هر یک |
1% | 1% | اندام تناسلی |
اولین اقدام برطرف کردن عامل سوختگی از بدن مصدوم است که این کار با خاموش کردن آتش، یا دور کردن فرد از محل آتش سوزی و پیچیدن یک پتو به دور وی و جلوگیری از دویدن او، جدا کردن اتصال برق یا سرد کردن مایع داغ ریخته شده به مصدوم انجام می گیرد. در صورت نیاز به احیای قلبی – ریوی، عملیات را شروع کنید. |
2- در صورت امکان جواهرات حلقوی مصدوم مثل النگو یا انگشتر را خارج نمایید.
3- دادن اکسیژن به مصدوم کمک بسیار زیادی به وی می کند که بایستی در صورت امکان انجام شود.
اتصالات برق را به صورت صحیح بپوشانید. همیشه باید یک کپسول آتش نشانی شارژ شده برای مواقع ضروری در دسترس باشد.
اقدامات درمانی همانند سوختگی معمولی انجام می شود. در صورت بالا بودن شدت ضایعات، مصدوم را به بیمارستان منتقل کنید. به هیچ وجه برای خنثی کردن ماده شیمیایی از ماده شیمیایی دیگری استفاده نکنید و صرفاً با آب زیاد محل را شستشو دهید.