وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

سوختگی و تماس با مواد شیمیایی و سوزاننده

 

سوختگی بسیار شایع تر از سایر مصدومیت هاست و در اثر حوادث مختلف شامل تماس بدن با شعله، وسایل و مایعات داغ، یا مواد شیمیایی یا جریان الکتریسیته اتفاق می افتد.سوختگی براساس عمق، وسعت محل آن و نسبت سطح سوختگی به تمام بدن، به شرح زیر تقسیم بندی می گردد:

الف) درجه 1-

به صورت قرمزی، درد، حساسیت و گرمی محل سوختگی مشخص می شود.

ب) درجه 2-

در این سوختگی پوست به رنگ صورتی در می آید و متورم، مرطوب و دردناک می شود. به لمس حساس است و معمولاً تاول وجود دارد.ج) درجه 3- پوست به صورت سفید یا زرد مایل به قهوه ای در می آید. درد وجود ندارد و تمام لایه های پوست و زیر آن شامل عضلات، استخوان و چربی دچار سوختگی می شوند. پوست ظاهری خشک دارد و ممکن است درد اصلاً وجود نداشته باشد که ناشی از سوختن اعصاب ناحیه است.

درجه 3

درجه 2

درجه 1


اپیدرم + تمام درم + هیپودرم

اپیدرم+ قسمتی از درم

اپی درم

عمق سوختگی

- تماس با مایعات بسیار داغ

- فلزات داغ

- سوختگی با مواد سوختنی مانند بنزین و نفت

- مواد شیمیایی

- سوختگی با برق

- مایعات داغ، بخار آب

- تابش شدید و طولانی خورشید

- حرارت های خشک

علت

- سفید شفاف، زرد مایل به قهوه ای یا سیاه

- در بچه ها قرمز بسیار تیره

صورتی مایل به قرمز

قرمز و با فشار سفید می شود

رنگ

سخت (Scar)

نرم

نرم

سطح پوست

خشک

مرطوب

معمولی

رطوبت

ندارد

وجود دارد

وجود ندارد یا تاول ریز

تاول

بدون درد

بسیار دردناک حتی حساس به جریان هوا

دردناک

حساسیت به لمس

 

برای تخمین وسعت سوختگی در بدن افراد بالغ از قانون عدد 9 استفاده می شود که هر قسمت بدن با ضریبی از عدد 9 درصد بندی شده و می توان براساس آن وسعت سوختگی را تخمین زد.

قانون 9% یاWallace در سوختگی ها ( تعیین درصد سوختگی بدن)


خردسالان

بزرگسالان

18%

9%

سر و گردن

18%

18%

پشت تنه

18%

18%

جلوی تنه

9%

9%

دست ها هر یک

14%

18%

پاها هر یک

1%

1%

اندام تناسلی

اقدامات اولیه در مصدوم مبتلا به سوختگی


اولین اقدام برطرف کردن عامل سوختگی از بدن مصدوم است که این کار با خاموش کردن آتش، یا دور کردن فرد از محل آتش سوزی و پیچیدن یک پتو به دور وی و جلوگیری از دویدن او، جدا کردن اتصال برق یا سرد کردن مایع  داغ ریخته شده به مصدوم انجام می گیرد. در صورت نیاز به احیای قلبی – ریوی، عملیات را شروع کنید.

درمان سوختگی را براساس نوع و وسعت آن به شرح زیر شروع کنید:

الف) درجه 1- با آب سرد محل سوختگی را خنک کنید.

ب) درجه 2-

با آب سرد آن را شستشو دهید و در صورت وجود تاول از پاره کردن آن خودداری کنید. در صورتی که وسعت آن زیاد باشد مصدوم را به بیمارستان منتقل نمایید.ج) درجه 3- بعد از اقدامات اولیه و پانسمان استریل محل و درمان شوک، مصدوم را به سرعت به بیمارستان منتقل نمایید و در صورت امکان در فواصل معین به وی جرعه جرعه آب بخورانید.

تذکر

1- از جدا کردن لباس هایی که سوخته و به پوست مصدوم چسبیده خودداری کنید.

2- در صورت امکان جواهرات حلقوی مصدوم مثل النگو یا انگشتر را خارج نمایید.

3- دادن اکسیژن به مصدوم کمک بسیار زیادی به وی می کند که بایستی در صورت امکان انجام شود.

پیشگیری

از قرار دادن کبریت و مواد اشتعال زا در دسترس کودکان و افراد عقب افتاده خودداری کنید.

اتصالات برق را به صورت صحیح بپوشانید. همیشه باید یک کپسول آتش نشانی شارژ شده برای مواقع ضروری در دسترس باشد.

  

سوختگی با مواد شیمیایی

مواد شیمیایی می تواند اسیدی یا قلیایی باشد و به شکل های مختلف همچون مواد شوینده، پاک کننده و سفیده کننده، مایع باتری اتومبیل، یا مواد آزمایشگاهی در منازل و محل کار موجود است. سوختگی با این مواد می تواند از نوع شدید ترین سوختگی ها باشد که تا عمق زیادی در بدن نفوذ می کند.

اقدامات اولیه

بعد از تماس با چنین موادی بلافاصله محل سوختگی را با آب زیاد حداقل به مدت 10 دقیقه شستشو دهید.

اقدامات درمانی همانند سوختگی معمولی انجام می شود. در صورت بالا بودن شدت ضایعات، مصدوم را به بیمارستان منتقل کنید. به هیچ وجه برای خنثی کردن ماده شیمیایی از ماده شیمیایی دیگری استفاده نکنید و صرفاً با آب زیاد محل را شستشو دهید.

منبع : آموزش همگانی مقابله با بلایای طبیعی