وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

فیبر چیست

فیبر؛ چیزی که مرتباً از سوی جامعه پزشکی و سلامت آن را می شنوید و تقریبا همه این افراد قریب الاتفاق معتقدند که مصرف مواد حاوی فیبر می تواند تاثیر مثبتی بر روی سلامتی شما داشته باشد. فیبر یک نام عمومی برای برخی از کربوهیدارت هاست. موادی که در سبزیجات و غلات به وفور یافت می شوند و بدن نمی تواند تمامی آنها را به راحتی هضم کند. با اینکه فیبر به راحتی در بدن حل نمی شود و مانند دیگر مواد بدنی جذب نمی شود، همچنان نقش موثری را در سلامت افراد بازی می کند.

به طور کلی فیبر ها به دو دسته تقسیم می شوند، فیبرهای قابل حل که در آب حل می شوند و فیبر غیرقابل حل. ترکیبی از این دو مدل فیبر را به صورت کلی فیبر می نامند.


افراد به چه دلیل موادغذایی حاوی فیبر مصرف می کنند؟
تحقیقات متفاوت نشان می دهد که میزان مصرف زیاد فیبر از طریق مواد غذایی و مکمل ها می تواند ریسک امراض قلبی و همچنین مبتلا شدن به دیابت نوع دوم را کاهش دهد. فیبر غیرقابل حل حجم مدفوع را افزایش می دهد و می تواند برای درمان یبوست در افراد مفید واقع شود. همچنین برخی از تحقیقات نشان می دهد فیبر غیرقابل حل موجود در برخی از مواد غذایی، می تواند منجر به پیشگیری از بروز سرطان روده بزرگ شود.

فیبرهای قابل حل توانایی کاهش کلسترول خون را دارند. در واقع آنها به کلسترول موجود در روده می چسبند و از جذب آنها جلوگیری می کنند. فیبرهای قابل حل می توانند برای مقابله با دیابت و مقاومت بدن در مقابل انسولین، مفید واقع شوند. به علاوه فیبرها می توانند سرعت جذب کربو هیدرات ها را کاهش داده و به کنترل سطح قند خون کمک نمایند.

همچنین، از آنجا که فیبر حجم زیادی را اشغال می کند و کالری کمی دارد، می تواند در کاهش وزن به شما کمک کند.

چه میزان فیبر برای بدن نیاز است؟
برای اینکه سالم بمانید، بهتر است تا طبق جدول زیر به میزان متناسب با شرایط خود، فیبر را به صورت غذایی و یا مکمل مصرف کنید. توجه داشته باشید که ممکن است پزشک شما بسته به شرایط میزان کمتر و یا بیشتری را به شما پیشنهاد دهد و شما موظف به رعایت توصیه پزشکتان هستید.

دسته بندی میزان مورد نیاز روزانه
خردسالان
۱ تا ۳ سال ۱۹ گرم
۴ تا ۸ سال ۲۵ گرم
زنان
۹ تا ۱۸ سال ۲۶ گرم
۱۹ تا ۵۰ سال ۲۵ گرم
۵۱ سال به بالا ۲۱ گرم
دوران حاملگی ۲۸ گرم
دوران شیردهی ۲۹ گرم
مردان
۹ تا ۱۳ سال ۳۱ گرم
۱۴ تا ۵۰ سال ۳۸ گرم
۵۱ سال به بالا ۳۰ گرم


آیا می شود فیبر مورد نیاز را از موادغذایی تامین کرد؟
بیشتر افرادی که در آمریکا زندگی می کنند، میزان کمتری فیبر از مقدار مورد نیاز بدنشان مصرف می کنند. بهترین راه دریافت فیبر مصرف متداول میوه ها، سبزیجات و غلات است.

برای دریافت فیبرهای قابل حل می توانید مواد غذایی زیر را بیشتر مصرف کنید:
- بلغور جو دوسر و سبوس جو دوسر
- سیب، مرکبات و توت فرنگی
- لوبیا، نخودفرنگی و عدس
- جو
- سبوس برنج

این مواد نیز منابعی برای فیبر غیرقابل حل هستند:
- سبوس غلات
- غلات کامل همانند جو
- نان گندم کامل، غلات و سبوس گندم
- سبزیجات مانند هویج، کلم، چغندر و گل کلم

برخی از مواد غذایی همچون آجیل هم حاوی هر دو نوع فیبر هستند.

خطرات ناشی از مصرف فیبر چیست ؟

عوارض جانبی:فیبر عوارض جانبی شدیدی ندارد و مصرف بیش از حد آن ممکن است منجر به نفخ، دل پیچه و ایجاد گاز در روده گردد. که مصرف آب به میزان دو لیتر در روز می تواند این مشکل را حل کند.

تعامل با دیگر داروها:در صورتی که به طور منظم دارو مصرف می کنید، قبل از استفاده از مکمل های فیبر، با پزشک خود مشورت کنید. زیرا فیبر از جذب برخی از داروها جلوگیری می کند.

خطرات:در موارد خیلی نادر، مصرف فیبر ممکن است منجر به انسداد روده گردد. در صورتی که بیماری مزمنی دارید، قبل از هر چیز با پزشک خود مشورد کنید. شکر و نمک موجود در برخی از مکمل های حاوی فیبر ممکن است برای افراد مبتلا به دیابت و فشار خون بالا، مشکل ساز شود. پسیلیوم یکی از معروف ترین مکمل های موجود در بازار است.


سایت سالم زی

مواد غذایی سرشار از کلسیم برای کودکان

کلسیم کافی برای رشد صحیح و کامل استخوان‌های بچه‌ها ضروری است. مصرف کلسیم کافی در دوران کودکی، از ریسک پوکی استخوان در آینده کم می‌کند. مقدار کافی کلسیم در بچه‌های ۱ تا ۳ ساله ۷۰۰ میلی‌گرم، بچه‌های ۴ تا ۸ ساله ۱۰۰۰ میلی‌گرم و نوجوانان ۹ تا ۱۸ ساله، ۱۳۰۰ میلی‌گرم -برابر با چهار فنجان- است. اما مشخص شده در بچه‌های ۱۲ ساله، تنها یک دختر از هر ۱۰ تا و یک پسر از هر سه تا مقدار کافی کلسیم روزانه را دریافت می‌کنند.

در این مطلب، برخی مواد غذایی جایگزین شیر که منبع کلسیم هستنند را معرفی کرده‌ایم. با کمک آنها می‌توان از دریافت کلسیم کافی در بچه‌ها و داشتن استخوان‌هایی مستحکم تا پایان سن رشدشان مطمئن شد.

استفاده از همه لبنیات در کنار شیر

calcium_rich_foods_salemzi

به جز شیر، سایر لبنیات نیز حاوی کلسیم هستند. هرچند که میزان کلسیم لبنیاتی مانند ماست، پنیر، خامه و … به مراتب از شیر کمتر است، اما شما می‌توانید با اضافه کردن آنها به وعده‌های غذایی مختلف، نقشه‌های خود را عملی کنید. یک لیوان شیر گاه حدود ۳۰۰ میلی‌گرم کلسیم در خود دارد. در مقابل، یک پیاله ماست و پنجاه گرم پنیر نیز تقریباً به همین میزان کلسیم در خود دارند.

به گفته دکتر Krieger، بهتر است بچه‌های بزرگتر از دو سال، لبنیات کم چرب را به جای انواع طعم‌دار آنها (مانند ماست‌های میوه‌ای و …) مصرف کنند. اما مصرف شیرهای طعم‌دار (مانند شیرکاکائو و …) در این سن برای آنها جذاب‌تر و سالم‌تر است.

کلسیم شیرسویا

calcium_rich_foods_salemzi

شما از مزایای تغذیه بچه‌ها با شیر آگاه هستید. اما اگر بچه‌تان نتواند شیر بخورد چه باید کرد؟ بسیاری از بچه‌ها -و حتی بزرگسالان- به شیر حساسیت دارند و یا با مصرف آن دچار مشکلات گوارشی می‌شوند. اما راه حل، استفاده از شیرسویا است. شیر، ماست، پنیر و سایر لبنایت حاوی کلسیم هستند. اما دانه‌های سویا نیز مقدار کافی از این ماده را در خود دارند و هر فنجان شیرسویا حاوی ۱۰ میلی‌گرم کلسیم است. هر چند که جذب این کلسیم کمی برای بدن مشکل است، اما به هر حال سویا و محصولات غذایی که از آن تهیه می‌شوند، پس از شیر و مشتقات آن، از بهترین منابع کلسیم برای ما به حساب می‌آیند.

مکمل‌های کلسیم در آبمیوه‌ها

calcium_rich_foods_salemzi

استفاده از مکمل‌های مخصوص نیز راهی دیگر برای رساندن کلسیم کافی به بچه‌ها یا پیرمردهای(!) بهانه‌گیری است که از مصرف شیر طفره می‌روند. یک مکمل می‌تواند به یک فنجان آبمیوه تا ۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم بیافزاید. البته قبل از استفاده، حتماً به طور دقیق راهنمای روی بسته مکمل را بخوانید.

توجه داشته باشید که میزان کلسیم مورد نیاز روزانه برای افراد به سن آنها وابسته است. به عنوان مثال، بزرگسالانی تا ۵۰ سال، روزانه به ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم نیاز دارند و بچه‌های و نوجوانان ۵۰۰ تا ۱۳۰۰ میلی‌گرم. و در صورت دریافت کلسیم اضافه، بدن افراد، آن را دفع می‌کند. به هر حال هیچ‌کس کتمان نمی‌کند که یک لیوان آب پرتقال جذابیت بیشتری نسبت به یک لیوان شیر دارد. همچنین به گفته دکتر کریگر، یک لیوان آب پرتقال تازه، به خودی خود حدود ۵۰ میلی‌گرم کلسیم در خود دارد.

بادام؛ معدنی از کلسیم

calcium_rich_foods_salemzi

یک مشت بادام به اندازه یک سوم یک فنجان شیر، حاوی کلسیم است. این مقدار بادام به صورت خام یا بو داده، حاوی ۱۱۰ میلی‌گرم کلسیم است. استفاده از کره بادام به جای کره بادام‌زمینی، به دریافت کلسیم مورد نیاز بدن کمک می‌کند. اگر بچه‌ها به آجیل‌های زمستانی علاقه دارند، آنها را با مقداری آجیل با میزان زیادی بادام اغوا کنید. البته باید مراقب آکنه و دانه‌های جوش هم باشید.

حبوبات

calcium_rich_foods_salemzi

لوبیا، نخود، عدس و سایر حبوبات حاوی مقدار مطلوبی از کلسیم هستند. حبوبات در حالت معمولی حدود ۱۳۰ میلی‌گرم کلسیم دارند که تقریباً برابر نصف لیوان شیر است.
همچنین مصرف یک پیاله از یک کنسرو لوبیا، حدود ۱۹۰ میلی‌گرم کلسیم به بدن می‌رساند. مصرف غذاهایی مانند لوبیاگرم، عدسی و خوردنی‌های حاوی حبوبات، می‌تواند به تامین کلسیم بدن بچه‌ها کمک کند.

ترکیب کلم بروکلی و ماست

calcium_rich_foods_salemzi

کلم بروکلی از منابع کلسیم به شمار می‌رود. دو پیاله کلم بروکلی پخته شده یا پنج ساقه خام از آن، به اندازه یک لیوان شیر در تامین کلسیم بدن کارساز است. اما ترغیب کودکان به مصرف آن کار ساده‌ای نیست. اما چنانچه از ماست برای ترغیب کودک استفاده کنید، موضوع فرق می‌کند. یک پیاله ماست یا ماست و خیار و ادویه (مانند پودر سبزیجات و …) بسیار لذیذ است. و کلم بروکلی هم به همراه چنین معجونی برای بچه‌ها خوشمزه و جذاب خواهد بود.

نخودسبز

calcium_rich_foods_salemzi

هر پیاله نخودسبز حاوی ۴۵ میلی‌گرم کلسیم است. اما این ماده غذایی علاوه بر تامین کلسیم بدن به تامین ویتامین کا نیز کمک می‌کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند مکمل‌های ویتامین کا، منجر به تراکم استخوان‌ها و افزایش استحکام آنها می‌شود. به علاوه نخودسبز، منبعی عالی از پروتئین و ویتامین‌های آ و ث نیز به شمار می‌رود.

•••

علاوه بر موارد ذکر شده، خوردنی‌های دیگری نیز حاوی کلسیم هستند. توفو، استخوان ماهی‌های آزاد، سیب زمینی شیرین و موادغذایی غنی شده، از دیگر خوردنی‌های مورد علاقه کودکان هستند که می‌توانند جایگزین‌هایی کارساز برای تامین کلسیم کودکان باشند.


سایت سالم زی