افراد با مشکلات شنوایی

شنوایی شاید مهم ترین سیستم حسی انسان باشد به نحوی که بدون بهره مندی از آن توانایی انسان در ایجاد برقراری ارتباط با محیط اطراف خود به طور محسوسی کاهش می یابد. اختلال شنوایی یک واژه عام و نشانگر یک ناتوانی در شنیدن است که می تواند از لحاظ شدت از درجه خفیف تا عمیق طبقه بندی گردد این اختلال که دارای تنوع و گستردگی می باشد، احتمال دارد در هر زمان و برای هر فردی رخ بدهد. برخی افراد از زمان تولد، شنوایی خود را از دست می دهند و بعضی دیگر به صورت تدریجی دچار افت شنوایی می شوند.

افراد با ناتوانی شنوایی در برقراری ارتباط با دیگران از روش های مختلف استفاده می کنند که بستگی به فاکتورهایی مانند سن شروع اختلال شنوایی، نوع اختلال، میزان ضریب هوشی، محیط خانوادگی، سطح تحصیلی و … دارد. در کسانی که ناشنوا هستند، مهارت بینایی برای برقراری ارتباط ها حائز اهمیت ویژه ای است. در رابطه با افراد با ناتوانی شنوایی به توصیه های ذیل توجه داشته باشید: 
بر خلاف توصیه های ارائه شده مبنی بر این که در هنگام برخورد با افراد ناتوان سعی شود از کلمه معلولیت استفاده نگردد، در مورد افراد با اختلالات شنوایی می توان از واژه ناشنوا استفاده نمود. 
اختلال شنوایی دامنه وسیعی دارد و شیوه های مختلفی در نحوه چگونگی ارتباط با آنان وجود دارد. بهتر است با مخاطب خود در رابطه با روش صحیح برقراری ارتباط مشورت کنید. در برقراری ارتباط با افراد با ناتوانی شنوایی از روش لب خوانی، زبان اشاره، نگارش، ابزارهای کمک شنوایی و … استفاده می گردد. 
برای جلب کردن توجه مخاطب اسم او را صدا بز نید اگر واکنشی نشان نداد شما می توانید با رعایت احترام و شأن او بازو و یا شانه ه ایش را لمس کنید و یا دست خود را تکان بدهید. 
در حضور رابط ناشنوا، برای رعایت احترام و شأن مخاطب همیشه سعی کنید سؤال و یا درخواست خود را مستقیمأ با او در میان بگذارید و سعی کنید حتی الامکان از طریق رابط اقدام ننمایید. 
در هنگام گفتگو همیشه چهره خود را به طرف شخص مخاطب قرار دهید. 
در هنگام نگاه کردن چهره به چهره با فرد دچار اختلال شنوایی سعی کنید از تغییرات چهره و حرکات بدن احساسات و هیجان مربوطه را در پیامتان ابراز کنید مانند خشنودی، ناخشنودی و … 
به چهره مخاطب نگاه کنید تا مطمئن شود که شما مطلب او را درک کرده اید. (تکان دادن سر دلیل تأیید کردن نمی باشد) 
جهت تماس با مخاطب می توانید از طریق ایمیل و یا سایر وسایل ارتباطی مربوطه اقدام کنید. 
تمام افراد کم شنوا مهارت کافی در لب خوانی ندارند، پس بهتر است با آنها واضح، موزون و آهسته صحبت کنید تا مطالب را درک کنند. اگر شخص می تواند لب خوانی کند، لب های خود را بیشتر از حد معمول و مبالغه آمیز حرکت ندهید. 
توجه کنید: افراد با اختلال شنوایی به طور تقریبی قادر به درک 20 تا 25 درصد مطالب از طریق لب خوانی هستند لذا سعی کنید هنگام صحبت کردن در محلی مناسب و روشن قرار گیرید و در هنگام حرف زدن از خوردن غذا، کشیدن سیگار و یا قرار دادن دست ها روی دهان خود جداً خودداری نمایید.
در صورت نیاز جملات خود را برای چند بار تکرار کنید و کوشش کنید جمله ه ا را به صورت واژه به واژه بگویید. 
در صورت نیاز ارقام یا آدرس را برای او بیان نمایید، بهتر است این کار از طریق نوشتاری، ایمیل زدن و یا دورنویس انجام گردد. 
همیشه کاغذ و قلم را در دسترس خود داشته باشید تا در صورت نیاز از آن استفاده کنید. 
اگر توضیح دادن مطالب به صورت گفتاری برای او بسیار مشکل است از او بخواهید در صورت تمایل مطالب خود را بنویسد.هرگز به او نگویید فراموش کن مهم نیست. 
در هنگام صحبت کردن، محیط اطراف را زیر نظر داشته باشید از قرار گرفتن در اماکن خیلی بزرگ، شلوغ، کریدورها و یا درهای ورودی تالارها خودداری کنید زیرا ممکن است موجب اختلال در شنوایی شخص کم شنوا شود. نور شدید خورشید و سایه هم می تواند از دیگر موانع گفتگوی دو جانبه باشد. 
در یک نشست گروهی و یا شرکت در جلسه رعایت نکات زیر الزامی است: 
اجازه بدهید که فرد ناشنوا بهترین موقعیت و محل نشستن را برای خود انتخاب کند که بتواند بهتر گوینده و رابط را ببیند. 
در صورتی که فرد ناشنوا مایل به شرکت در بحث جلسه باشد مراقب علامت دادن او باشید. 
زمانی که شما مطالب را بیان می کنید راه نروید. 
هرگز زمانی که روی تخت سیاه یا وایت برد مطالبی را می نویسید صحبت نکنید چون برای فرد ناشنوا قابل درک نیست. 
هیچ زمانی موضوع گفتگو را بدون اطلاع تغییر ندهید برای این کار، می توانید کمی مکث کرده و به او بگویید که مجبور هستید مطالب دیگری را شروع کنید. 
زمانی که که صحبت می کنید صدای خود را از حد مجاز بلندتر نکنید .این کار نه تنها کمک کننده نمی باشد بلکه می تواند زیان بار باشد. زمانی صدای خود را بلند کنید که مورد در خواست مخاطب باشد آن هم به صورت کوتاه و مختصر. 
اگر شما به شخص ناشنوا یا کم شنوا تلفن می زنید اجازه بدهید قدری بیشتر از حد معمول تلفن زنگ بخورد، ابتدا به صورت شمرده و خیلی واضح خود را معرفی کنید و علت تلفن زدن خود را بیان نمایید. 
اگر مخاطب شما مشکلات عمیق شنوایی و یا اختلال گفتاری دارد می توانید از وسیله کمک شنوایی ارتباطی TTY/TDD استفاده کنید. (پیام های تایپ شده از طریق تلفن به شخص مخاطب در صورت داشتن دستگاه فوق انتقال می شود.) 

منبع: "پیک توانا"