چه بیماری نیاز به بازسازی رباط صلیبی دارد

در یک مطالعه که در بیمارستان جراحی های خاص در نیویورک انجام شده است نشان داده شده که شکل زانو متغیر مهمی است تا پزشک بر اساس آن تصمیم بگیرد آیا بیمارش میتواند بدنبال آسیب رباط صلیبی قدامی تحت عمل جراحی بازسازی قرار بگیرد یا خیر مطالعات قبلی نشان داده بود که شکل مفصل زانو که در هر فرد متفاوت با دیگری است میتواند در بعضی افراد زمینه را برای آسیب دیدن رباط صلیبی قدامی فراهم کند. این پدیده بخصوص در ورزشکاران صادق است. مطالعه اخیر یک قدم فراتر رفته و نشان میدهد که حتی نتیجه عمل جراحی بازسازی رباط صدمه دیده هم تا حد زیادی به شکل آناتومیک مفصل زانو وابسته است. آسیب رباط صلیبی قدامی یکی از صدمات شایع زانو است که هر ساله در تعداد زیادی از افراد و بخصوص در ورزشکاران ایجاد شده و فشار مالی زیادی را بر دوش سیستم بهداشتی کشورها وارد میکند. آسیب رباط صلیبی در صورت عدم درمان میتواند موجب خراب شدن منیسک و پس از مدتی شروع آرتروز و ساییدگی مفصل زانو شود. با انجام بازسازی رباط میتوان تا حدود زیادی جلوی پیدایش این عوارض را گرفت. البته همه بیماران مبتلا به این آسیب نیاز به جراحی ندارند. بعضی بیماران حتی با وجود پارگی رباط، مفصل زانوی نسبتا پایداری دارند. در این افراد آسیب رباط صلیبی موجب بروز عارضه نمیشود. در مطالعه ای که ذکر شد محققین 9 زانو را از جسد افراد متوفی گرفته و آنها را به ماشین هایی متصل کردند. این ماشین ها زانوها را درست مانند وقتی انسان راه میرود خم و راست کرده و نیروهایی را که براثر وزن فرد به زانو وارد میشود هم بر زانو وارد میکردند. سپس با کارگذاشتن سنسورهایی بر روی نقاط مختلف سطوح مفصل زانو نیروهایی را که در حین راه رفتن و حرکات مختلف مفصل زانو بر این سطوح وارد میشود اندازه گیری کردند. این اندازه گیری ها در دو مرحله انجام شد. در یک مرحله زانو سالم بود و سپس در مرحله بعد رباط صلیبی قدامی زانو پاره شده و اندازه گیری ها مجددا صورت گرفت. اندازه گیری ها نشان داد که نیروهای وارده به سطح مفصلی قبل و بعد از پاره شدن رباط صلیبی قدامی با هم متفاوت است. به بعضی نقاط مفصل قبل از پارگی رباط نیروها و فشارهای کمتری وارد میشد که بعد از پارگی این نیروها بیشتر میشدند و در بعضی دیگر از نقاط هم این رویه برعکس بود. با این حال این تغییرات در زانوهای مختلف متفاوت بود. تنها تغییر ثایت این بود که بعد از پارگی، فشار به سطح خلفی پلاتوی تیبیا ( پلاتوی تیبا سطح فوقانی استخوان تیبیا یا درشت نی است که با سطح پایینی استخوان ران مفصل میشود) در همه نمونه ها افزایش پیدا کرد. با این حال فشار به سطح جلویی یا قدامی پلاتوی تیبیا در بعضی زانوها بیشتر و در بعضی دیگر کمتر شد. بطور مثال در کسانی که پلاتوی تیبیای آنها گودی بیشتری داشت مفصل زانو پایدارتر بود و بعد از پاره شدن رباط صلیبی قدامی فشار وارده به قسمت قدامی سطح مفصلی افزایش پیدا نکرد. شیب پلاتوی تیبیا هم متغیر تاثیرگذار دیگر بود. در کسانی که این شیب زیاد بود بعد از پارگی نیروهای بیشتری به مفصل وارد میشدند. این مطالعه نشان میدهد که پزشک ها میتوانند با رادیوگرافی از مفصل زانو و بررسی شکل آن مشخص کنند که در کدام دسته از بیماران آسیب رباط صلیبی قدامی میتواند موجب افزایش فشارهای وارده به سطح غضروفی مفصل و در نتیجه خراب شدن زود هنگام آن شود. این دسته از بیماران نیاز بیشتری به درمان زود هنگام آسیب دارند. منبع : ایران ارتوپدی

مفصل زانو بدنبال ضربه چگونه صدمه و آسیب میبیند

درد زانو یکی از شایعترین علل مراجعه بیماران به پزشکان و شایعترین علت مراجعه مردم به متخصصین ارتوپدی است. زانو مفصل پیچیده ای است و در واقع خود از چند مفصل تشکیل شده است و به علت همین پیچیدگی بدنبال ضربه میتواند به شکل های گوناگون آسیب ببیند. بسیاری از آسیب های زانو را میتوان با روشهای غیر جراحی درمان کرد ولی تعدادی از آنها برای بهبودی نیاز به عمل جراحی دارند.   آناتومی زانو  زانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند. مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از:  لیگامان متقاطع قدامی یا ACL   لیگامان متقاطع خلفی یا PCL   لیگامان کلترال داخلی یا MCL  لیگامان کلترال خارجی یا LCL ساختمان دیگر زانو منیسک است. هر زانو دو منیسک داخلی و خارجی دارد که جنس آن شبیه غضروف بوده و مانند بالشتکی در بین استخوانهای ران و ساق قرار میگیرد. وظیفه منیسک ها تسهیل حرکت ران روی ساق است و شوکی را که در هنگام پریدن و راه رفتن به زانو وارد میشود جذب کرده و در واقع با قرار گرفتن بین ران و ساق مانع از این میشود تا این استخوان ها در محل مفصل مستقیما به یکدیگر ضربه وارد کنند.   آسیب های شایع زانو  آسیب های زانو از آسیب های شایع در ورزشکاران است. به همین علت متخصصین طب ورزشی باید دانش و مهارت فراوانی در درمان آسیب های زانو داشته باشند. ساختمان های بطور شایعی در حین حرکات ورزشی میتوانند دچار آسیب شوند.  لیگامان متقاطع ( صلیبی) قدامی یا ACL ( Anterior Cruciate Ligament) حرکاتی مانند تغییر ناگهانی جهت راه رفتن، توقف ناگهانی موقع دویدن یا برخورد نامناسب اندام تحتانی به زمین موقع جهیدن میتواند موجب آسیب این لیگامان شود. این آسیب میتوان بصورت کشیدگی یا پارگی های خفیف در تاندون بوده و یا میتواند بصورت پارگی کامل لیگامان باشد. در ورزش های اسکی و بسکتبال و فوتبال این آسیب ها زیاد دیده میشوند. برای مطالعه بیشتر به مقاله "رباط متقاطع جلویی ( رباط صلیبی قدامی) ACL در مفصل زانو چگونه آسیب دیده و علائم پارگی آن چیست" مراجعه کنید.  لیگامان کلترال داخلی یا MCL ( Medial Collateral Ligament) آسیب به این لیگامان معمولا به علت ضربه ایکه از طرف خارج به زانو وارد میشود بوجود آمده و معمولا در ورزش های ضربه ای مثل فوتبال دیده میشود. برای مطالعه بیشتر به مقاله "آسیب لیگامان یا رباط های کلترال (جانبی) زانو" مراجعه کنید.  لیگامان متقاطع ( صلیبی) خلفی یا PCL ( Posterior Cruciate Ligament) معمولا به علت ضربه ایکه به جلو زانو وارد میشود بوجود میاید. علت دیگر آن پیچ خوردن زانو حین ورزش است. برای مطالعه بیشتر به مقاله "پارگی رباط متقاطع خلفی ( رباط صلیبی خلفی) PCL در مفصل زانو" مراجعه کنید.  پارگی منیسک معمولا به علت چرخش ناگهانی ران روی ساق یا ایستادن ناگهانی هنگام دویدن یا تکل خوردن در حین فوتبال ایجاد میشود. برای مطالعه بیشتر به مقاله "پارگی منیسک در مفصل زانو چگونه ایجاد میشود" مراجعه کنید. باید به خاطر داشت که در بسیاری از آسیب های زانو ممکن است بیش از یک بافت آسیب ببینند مثلا ممکن است آسیب رباط جانبی داخلی همراه با آسیب رباط صلیبی قدامی و یا حتی همراه با پارگی منیسک باشد.   درمان آسیب های زانو در آسیب های خفیف معمولا درمان با استفاده از استراحت، سرما، کمپرس و بالا نگه داشتن زانو است. منظور از استراحت به زمین نگذاشتن پا و استفاده از کراچ (عصای زیر بغل) است. سرمای موضعی با استفاده از یخ میتواند تورم را کنترل کند. و بستن باند کشی در اطراف زانو برای کمپرس کردن محل آسیب میتواند مفید باشد. مهمترین اصل اینست که درمان هرچه زودتر شروع شود موثرتر است. در موارد زیر باید زود به پزشک مراجعه کرد:  اگر در موقع ضربه یک صدا یا احساس تق در زانو کردیم یا احساس کردیم زانوی ما ناگهان از زیر ران دررفته و جابجا شده است  اگر درد شدید در زانو احساس میکنیم  اگر لنگش داریم  اگر نمیتوانیم زانوی خود را حرکت بدهیم  اگر زانوی ما متورم شده است منبع : ایران ارتوپدی

توانبخشی در کشیدگی و پارگی رباط صلیبی خلفی زانو

حرکات زیر در بازتوانی آسیب های PCL مفید می باشند. در انجام این تمرینات در نظر داشته باشید که آنها را زمانی انجام دهید که بتوانید نیمی از وزن خود را روی پای آسیب دیده بیاندازید و همچنین تورم زانوی صدمه دیده کاهش یافته باشد .

حرکت ایزومتریک عضله چهار سر رانی :

 روی زمین بنشینید و پاهیتان را دراز کنید و پای سالم را کمی خم کنید.در این حالت عضلات ران پای مصدوم را منقبض نموده و زانوی آسیب دیده را به کف   فشار دهید . و 10 ثانیه مکث کنید . و سپس عضله را شل کنید . این تمرین را در 3ست 10 تای انجام دهید .

حرکت ایزومتریک عضله چهار سر رانی روی صندلی :

 روی صندلی بنشینید که پشت آن صاف باشد.دقت شود در زانو ها تقریبا زاویه 90 درجه ایجاد شود. در این حالت سعی کنید عضلات ران را منقبض کنید و توجه شود که پاها حرکت نکنند .   10ثانیه مکث کنید و سپس عضلات را شل کنید . این حرکت را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .

ثابت سازی زانو :

 یک طناب الاستیک حلقه کنید و دور پای سالم بیاندازید  و دو سر آن را به یک تکیه گاه محکم ببندید .

1.  رو به تکیه گاه و بر روی پای مصدوم بایستید ، کمی زانوی آسیب دیده را خم  و عضلات ران را منقبض کنید. با حفظ این حالت پای سالم که طناب در آن است را به آرامی به سمت عقب خم کنید . حرکت را در3 ست 10 تایی انجام دهید.
2.   90 درجه بچرخید به طوریکه پای مصدوم به سمت تکیه گاه قرار گیرد . پا را به سمت خارج بکشید به طوری که از پای آسیب دیده دور شود . حرکت را در3 ست 10 تایی انجام دهید .
3.  پشت به تکیه گاه بایستید. پای سالم را در حالت صاف و کشیده بالا ببرید . این حرکت را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید . 
4.  90 درجه دیگر بچرخید. این بار پای سالم به سمت دیوار باشد . پای سالم را در عرض بدن حرکت داده و از دیوار دور کنید .این حرکت را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .
   برای حفظ تعادل میتوانید در این سری حرکات دست خود را روی تیه گاه قراردهید . برای پیشرفت و مشکل کردن حرکت نیز میتوانید روی یک بالش بایستید .
   

بلند کردن پا در حالت خوابیده :

 به پشت روی زمین بخوابید و پاهایتان را دراز کنید . عضلات ران پای آسیب دیده را منقبض کنید و پا را در حالیکه صاف کشیده است تا ارتفاع 20 سانتیمتر از زمین بلند کنید ، توجه شود که در حین انجام حرکت عضلات منقبض باشند ، سپس به آرامی پای خود را پایین آورید . این تمرین را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .

بلند شدن با حمایت دیوار (اسکات ) با کمک توپ :

 پشت به دیوار بایستید به طوری که کمر، شانه ها و سر چسبیده به دیوار و نگاه شما رو به جلو باشد . شانه ها را شل کرده و پاها یک قدم جلوتر از دیوار به عرض شانه از هم باز باشند . یک بالش لوله شده و یا یک توپ به اندازه توپ فوتبال را بین دو پای خود قرار دهید . به آرامی در حالی که حالت خود را حفظ کرده اید بنشینید و همزمان بالش یا توپ را بین زانو های خود  فشار دهید .حرکت را تا جایی ادامه دهید تا تقریبا به حالت نشسته شوید اما ران ها در راستای موازی زمین نرسند . دراین حالت تقریبا 10 ثانیه مکث کنید و سپس با حفظ حالت و به آرامی بلند شوید . به یاد داشته باشید که در حین انجام تمرین توپ یا بالش را بین دو پای خود در حالت فشرده حفظ کنید ، این تمرین را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .

توانبخشی و فیزیوتراپی در کشیدگی و پارگی رباط صلیبی خلفی زانو ( PCL )  :

حرکات زیر در بازتوانی آسیب های PCL مفید می باشند. در انجام این تمرینات در نظر داشته باشید که آنها را زمانی انجام دهید که بتوانید نیمی از وزن خود را روی پای آسیب دیده بیاندازید و همچنین تورم زانوی صدمه دیده کاهش یافته باشد .

حرکت ایزومتریک عضله چهار سر رانی :

 روی زمین بنشینید و پاهیتان را دراز کنید و پای سالم را کمی خم کنید.در این حالت عضلات ران پای مصدوم را منقبض نموده و زانوی آسیب دیده را به کف   فشار دهید . و 10 ثانیه مکث کنید . و سپس عضله را شل کنید . این تمرین را در 3ست 10 تای انجام دهید .

حرکت ایزومتریک عضله چهار سر رانی روی صندلی :

 روی صندلی بنشینید که پشت آن صاف باشد.دقت شود در زانو ها تقریبا زاویه 90 درجه ایجاد شود. در این حالت سعی کنید عضلات ران را منقبض کنید و توجه شود که پاها حرکت نکنند .   10ثانیه مکث کنید و سپس عضلات را شل کنید . این حرکت را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .

ثابت سازی زانو :

 یک طناب الاستیک حلقه کنید و دور پای سالم بیاندازید  و دو سر آن را به یک تکیه گاه محکم ببندید .

1.  رو به تکیه گاه و بر روی پای مصدوم بایستید ، کمی زانوی آسیب دیده را خم  و عضلات ران را منقبض کنید. با حفظ این حالت پای سالم که طناب در آن است را به آرامی به سمت عقب خم کنید . حرکت را در3 ست 10 تایی انجام دهید.
2.   90 درجه بچرخید به طوریکه پای مصدوم به سمت تکیه گاه قرار گیرد . پا را به سمت خارج بکشید به طوری که از پای آسیب دیده دور شود . حرکت را در3 ست 10 تایی انجام دهید .
3.  پشت به تکیه گاه بایستید. پای سالم را در حالت صاف و کشیده بالا ببرید . این حرکت را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید . 
4.  90 درجه دیگر بچرخید. این بار پای سالم به سمت دیوار باشد . پای سالم را در عرض بدن حرکت داده و از دیوار دور کنید .این حرکت را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .
   برای حفظ تعادل میتوانید در این سری حرکات دست خود را روی تیه گاه قراردهید . برای پیشرفت و مشکل کردن حرکت نیز میتوانید روی یک بالش بایستید .
   

بلند کردن پا در حالت خوابیده :

 به پشت روی زمین بخوابید و پاهایتان را دراز کنید . عضلات ران پای آسیب دیده را منقبض کنید و پا را در حالیکه صاف کشیده است تا ارتفاع 20 سانتیمتر از زمین بلند کنید ، توجه شود که در حین انجام حرکت عضلات منقبض باشند ، سپس به آرامی پای خود را پایین آورید . این تمرین را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .

بلند شدن با حمایت دیوار (اسکات ) با کمک توپ :

 پشت به دیوار بایستید به طوری که کمر، شانه ها و سر چسبیده به دیوار و نگاه شما رو به جلو باشد . شانه ها را شل کرده و پاها یک قدم جلوتر از دیوار به عرض شانه از هم باز باشند . یک بالش لوله شده و یا یک توپ به اندازه توپ فوتبال را بین دو پای خود قرار دهید . به آرامی در حالی که حالت خود را حفظ کرده اید بنشینید و همزمان بالش یا توپ را بین زانو های خود  فشار دهید .حرکت را تا جایی ادامه دهید تا تقریبا به حالت نشسته شوید اما ران ها در راستای موازی زمین نرسند . دراین حالت تقریبا 10 ثانیه مکث کنید و سپس با حفظ حالت و به آرامی بلند شوید . به یاد داشته باشید که در حین انجام تمرین توپ یا بالش را بین دو پای خود در حالت فشرده حفظ کنید ، این تمرین را نیز در 3 ست 10 تایی انجام دهید .

بلند شدن روی یک سطح یا پله :

 پای مصدوم را روی یک سطح مثل آجر و یا قطعه چوب صاف به ارتفاع تقریبا 10سانتیمتر و پای سالم را روی زمین قرار دهید .روی پای مصدوم بلند شوید و زانو را صاف کنید. در این حالت پای سالم از روی زمین بلند شده و وزن شما روی پای صدمه دیده قرار می گیرد . برای تکرار حرکت پای سالم را پایین آورده و به حالت اولیه برگردید . حرکت را در 3 ست 10 تایی انجام دهید

منبع :‌پورتال ژزشکی ورزشی ایران

آسیب لیگامان یا رباط های کلترال (جانبی) زانو

آسیب لیگامان یا رباط های کلترال (جانبی) زانو چه علائمی داشته و چگونه درمان میشود

لیگامان های کلترال Collateral یا رباط های جانبی زانو از ساختمان هایی است که میتواند بدنبال ضربه به زانو دچار آسیب شود. آسیب این لیگامان بخصوص در حین انجام ورزش های پرتحرکی مانند فوتبال و والیبال صورت میگیرد.

علائم آسیب رباط های جانبی زانو

در رگ به رگ شدن یا کشیدگی رباط جانبی درد در کناره های زانو و روی لیگامان آسیب دیده احساس میشود. این درد منتشر بوده و برعکس درد منیسک است که در محدوده کوچکی متمرکز است. درد با فشار موضعی بر روی رباط بیشتر میشود و در هنگام معاینه وقتی پزشک با مانور خاصی رباط را تحت کشش قرار میدهد شدت درد بیشتر میشود.

تورم هم از دیگر علائم این آسیب ها است. وقتی که شدت آسیب زیاد بوده و رباط پاره شده است زانو ناپایدار بوده و در معاینه پزشک این ناپایداری مشخص میشود. در این موارد همچنین داخل مفصل زانو خونریزی میکند (همارتروز) و پوست روی رباط جانبی به علت خونریزی کبود میشود.

تشخیص آسیب رباط جانبی زانو

 مهمترین راه های تشخیص این آسیب توسط پزشک اطلاعاتی است که وی از علائم بیمار و نحوه ایجاد آسیب میگیرد و معاینه ایست که وی از زانوی بیمار بعمل میاورد. با این حال دیگر روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده و ام آر ای MRI هم میتواند به تشخیص این آسیب کمک کند.

درمان آسیب لیگامان های کلترال زانو

 آسیب های این لیگامان ها بندرت نیاز به عمل جراحی دارند. اگر همراه با آسیب این لیگامان ها ساختمان های دیگری در زانو مانند منیسک یا لیگامان های متقاطع هم آسیب ببینند، برای درمان آن ساختمان ها ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد.

درمان غیر جراحی

 این درمان ها عبارتند از

• استفاده از سرمای موضعی : بلافاصله بعد از ضربه باید یک کیسه حاوی یخ خرد شده را بمدت بیست دقیقه روی قسمت دردناک زانو گذاشت و این کار را با فواصل یک ساعت تکرار کرد.

• محافظت از زانو : در موارد رگ به رگ شدن و کشیدگی رباط، بیمار باید به مدت 3-2 هفته از زانو بندهای مخصوصی استفاده کند تا بدین وسیله زانو از نیروهایی که موجب حرکت آن به طرفین میشوند حفاظت گردد. همچنین بیمار باید با استفاده از عصا مانع از اعمال زیاد وزن به زانو شود.در مواردی که رباط دچار پارگی شده باشد درمان بصورت استفاده از گچ بلند پا یا بریس های مخصوص بمدت حدودا یک ماه است.

• فیزیوتراپی : در مدت چند هفته ای که زانوی بیمار با زانوبند بسته است نرمش های ایزومتریک عضلات ران انجام میشوند. بعد از کاهش تورم زانو فیزیوتراپی میتواند با برگرداندن حرکات زانو به وضع طبیعی و تقویت عضلات ران کمک موثری به برگشت بیمار به فعالیت های روزمره زندگی بکند.

درمان جراحی

 در مواردی که پارگی این لیگامان با درمان های غیر جراحی بهبود نیابد یا همراه با پارگی این لیگامان دیگر بافت های زانو مانند رباط های صلیبی یا منیسک ها نیز آسیب دیده باشند پزشک ارتوپد ممکن است تصمیم به درمان جراحی برای درمان پارگی این لیگامان بگیرد.

منبع : ایران ارتوپدی

آسیب لیگامان یا رباط های کلترال (جانبی) زانو چگونه ایجاد میشود

لیگامان های کلترال Collateral یا رباط های جانبی زانو از ساختمان هایی است که میتواند بدنبال ضربه به زانو دچار آسیب شود. آسیب این لیگامان بخصوص در حین انجام ورزش های پرتحرکی مانند فوتبال و والیبال صورت میگیرد.

آناتومی زانو

 زانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند.

مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از لیگامان متقاطع قدامی یا ACL    لیگامان متقاطع خلفی یا PCL    لیگامان کلترال داخلی یا MCL     لیگامان کلترال خارجی یا LCL

لیگامان های کلترال در دو طرف زانو قرار دارند. لیگامان کلترال داخلی در قسمت داخلی زانو قرار گرفته و دو استخوان ران و تیبیا (درشت نی) را به یکدیگر متصل میکند. لیگامان کلترال خارجی در قسمت بیرونی زانو قرار گرفته و استخوان های ران و فیبولا ( نازک نی) را به یکدیگر متصل میکند. وظیفه عمده این لیگامان ها ممانعت از حرکات جانبی ساق نسبت به ران است به این صورت که تا حد زیادی مانع حرکت زانو به طرفین شده و فقط اجازه خم و راست شدن زانو در راستای جلو و عقب را میدهد.

آسیب لیگامان های کلترال زانو چگونه ایجاد میشود

آسیب این لیگامان ممکن است بصورت فقط یک کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. آسیب لیگامان جانبی یا کلترال داخلی بیشتر از لیگامان خارجی اتفاق مبفتد با این حال به علت پیچیده تر بودن آناتومی قسمت خارجی زانو، آسیب لیگامان کلترال خارجی معمولا همراه با آسیب دیگر ساختمان های زانو است. آسیب این لیگامان ها معمولا به علت نیروهایی است که ساق را به طرفین فشار میدهد.

ضربه مستقیم به قسمت خارجی ران و زانو موجب باز شدن سطح مفصلی زانو در قسمت داخلی شده که نتیجه آن تحت کشش قرار گرفتن لیگامان کلترال داخلی و آسیب آن است.مکانیسم دیگر آسیب رباط جانبی داخلی به این صورت است که فرد در حالی که روی یک زانو ایستاده است کمی زانویش را خم کند و در همین حال تنه خود را روی زانو بچرخاند.

این آسیب ها بیشتر در ورزشکاران بخصوص ورزش های فوتبال، بسکتبال، والیبال و اسکی دیده میشوند. اگر فشاری که به این صورت به رباط وارد میشود کم باشد فقط موجب کشیدگی و رگ به رگ شدن آن میشود. رگ به رگ شدن رباط جانبی داخلی زانو شایعترین آسیب زانو است. اگر فشار بیشتری به رباط وارد شود آنرا بطور ناقص یا حتی کامل پاره میکند. اگر فشار باز هم بیشتر باشد رباط های صلیبی و یا منیسک ها هم آسیب میبینند و یا ممکن است استخوان های اطراف مفصل زانو هم دچار شکستگی شوند.

آسیب لیگامان کلترال خارجی زانو هم میتواند بر اثر ضربه هایی که به قسمت داخلی زانو وارد میشود ایجاد گردد. آسیب رباط جانبی خارجی شیوع کمتری از رباط جانبی داخلی دارد. اگر شدت ضربه زیاد باشد به غیر از آسیب به رباط جانبی خارجی ممکن است کپسول خلفی زانو، رباط صلیبی و یا عصب پرونئال هم آسیب ببینند.

منبع : ایران ارتوپدی