عوامل متعددی باعث ایجاد درد در گردن و متعاقب آن دردهای تیر کِشنده در دست ها می شود.افزایش سن افراد مبتلا به دردهای ستون فقرات میشوند.گردن انسان شامل 7 مهره است که بعد از کمر شایع ترین مفاصل مستعد آرتروز سائیدگی وکاهش فاصله وفتق دیسک است.
التهاب بافت های نرم اطراف مفصل های مهره ای خشکی مفاصل، وضعیت نامناسب سر و شانه ها، تغییر شکل مهره ها به طور اولیه یا ثانویه ، آرتروز، دیسک و بیماری های ناشی از گرفتگی های عضلانی، و کشیدگی های لیگامانی است.
گردن درد در اثر علت های مختلفی مثل فعالیت و کار ، آسیب ها ، برخی از بیماری ها پدید می آید . اغلب گردن دردهائی که در اثر فعالیت ایجاد می شوند ، بعلت حرکات تکراری و طولانی مدت عضلات گردن ، تاندون ها ،لیگامان ها ، استخوان یا مفاصل هستند.
کشیدگی بیش از حد عضلات ، آسیب لیگامان ها ، اسپاسم عضلات یا التهاب مفاصل گردن نیز از جمله علل این مشکلات بشمار میروند.
۱- افراد بین سن ۲۰ تا ۴۰ سالگی که اکثرا کارمند هستند و بنا به ارگونومی محیط کارشان دچار دردهای گردن می شوند .
۲- بعد از ۵۰ سالگی که به دلیل افزایش سن رخ می دهد و فرد دچار دیسک گردن شده است .
:باعث تقویت عضلات گردن و افزایش انعطاف پذیری آنها شده باعث تسهیل وتسریع تغذیه دراین ناحیه میگردد
عوامل متعددی در روند بیماری آرتروز موثرند. عواملی مثل جنسیت، نژاد، وراثت یا نحوه زندگی افراد و چاقی. بیماری آرتروز بیماری است که در آن سطح مفصل یا همان غضروف به شدت آسیب دیده و تا حد زیادی از بین رفته است، به همین جهت چرخش یا حرکت استخوان روی مفصل با درد شدید همراه است.
دیسک در بین مهره های گردن یک ساختمان جذب کننده فشار و شوک است. دیسک بین مهره ای معمولاً با افزایش سن پیر میشود. خشک و چروکیده شده و خاصیت الاستیک خود را از دست میدهد
. ارتفاع آن کم میشود و همین امر موجب میگردد مهره ها به یکدیگر نزدیک شده و فاصله آنها کم شود. با کم شدن فاصله بین مهره ها فشار زیادی روی مفاصل بین مهره ای وارد میشود که این خود موجب آرتروز یا سائیدگی این مفاصل میشود.
گردن بند طبی ولی در طولانی مدت راه مناسبی نیست و برای مدت بیش از چند روز موجب ضعیف شدن عضلات گردن میگردد .
شیوه نشستن . ایستادن . حالت قرار گیری در هنگام فعالیت انجام ورزش بطور روزانه در بهبود این درد بسیار موثر است جهت تسکین دردهای گردنی توصیه می شود ورزش های کششی انجام دهند .و از انجام ورزش هایی که سبب بروز درد می شود جدا پرهیز کنید .
.همیشه گردن خود را چه در حالت ایستاده، نشسته، یا راه رفتن، صاف و عمود بر بدن نگهدارید به طوری که هیچ زاویه ای با بدن نسازد .هرگز گردن خود را خم نکنید بلکه اگر لازم است صندلی خود را کوتاه تر کنید یا ارتفاع میز خود را بالاتر ببرید تا مجبور به خم کردن گردن خود نباشید. چرا که بسیاری از بیماری های گردنی ناشی از خم بودن گردن به مدت طولانی است.
بنابراین حتی الامکان گردن خود را خم نکنید و اگر مجبور به این کارهستید، هر از چند گاهی گردن خود را صاف کنید..از نرمش ها و حرکاتی که در آنها مجبور به خم کردن گردن هستید دوری کنید..اگر کارتان نشسته است و مجبور به خم کردن گردن خود هستید حتماً با یکی از دستانتان از وزن سرتان و فشار آن بر روی مهره های گردنی بکاهید تا کمتر دچار صدمات گردنی شوید.
شانه ها و عضلات اطراف را تقویت نمایید، چرا که با افزایش قدرت و تحمل این عضلات، فشار کمتری روی مهره و دیسک های بین مهره ای وارد می شود.
منبع : دکتر وریانی
وقتی به پشت می خوابید بالشت باید سر شما را حمایت کند تا سرتان به اطراف نچرخد. همچنین بتواند سر شما را طوری حمایت کند که راستای طبیعی ستون فقرات گردنی حفظ گردد.
بالشت شما نباید خیلی بزرگ یا کوچک باشد و وقتی به پهلو می خوابید ستون مهره های گردنی شما باید در راستای ستون مهره های سینه ای و بدون خم شدگی به بالا یا پایین قرار بگیرد. بالشت باید فاصله بین گردن شما و زمین را پر کند، نه بیشتر و نه کمتر. همچنین تمام سرتان باید به راحتی روی بالشت قرار بگیرد.
درد گردن یک شکایت شایع است . عضلات گردن ممکن است در اثر قرار گیری نادرست دچار کشش شوند . مثل قرار گیری نادرست پشت کامپیوتر یا در محل کار و یا برداشتن کیف و کوله پشتی سنگین .
درد گردن میتواند نشانه ای از مشکلات جدی باشد . به ویژه اگر با علائمی مثل گز گز شدن یا بی حسی دست ها و بازوها همراه باشد . یا درد گردن به اندام فوقانی انتشار یابد .
علائم : درد ناحیه پس سری و گردن که ممکن است در حرکات روبه جلو و عقب یا به طرفین تشدید پیدا کند و یا به اندام فوقانی انتشار پیدا کند و گاهی با بی حسی دست ها همراه باشد .
علل :
درد گردن میتواند علل زیادی داشته یاشد:
- کشیده شدن عضلات : استفاده طولانی بیش از حد از گردن مثل ساعات طولانی کار پشت کامپیوتر یا نوشتن میتواند باعث کشیدگی عضلات شود .
- مفاصل ساییده شده : مثل تمام مفاصل دیگر موجود در بدن ، مفاصل گردنی هم در اثر افزایش سن دچار پدیده ساییدگی ( آرتروز ) میشود .
- فشار بر عصب ، دیسکهای بیرون زده یا خارهای استخوانی در مهره ها فضای زیادی را میگیرد و بر اعصاب نخاعی که در فضای بین مهره قرار گرفته است فشار وارد میکند .
- آسیب ها و صدمات : صدماتی مثل تصادف ماشین به ویژه وقتی ترمز به صورت ناگهانی گرفته میشود . یک نوع حرکت شلاقی در گردن ایجاد میشود که ابتدا به عقب رفته ، سپس با سرعت بالا به جلو پرتاب میشود . که این حرکت باعث کشیده شدن بافت نرم اطراف گردن و ایجاد آسیب میشود .
- بیماریهای دیگر : معرفی بیماریها مثل ارتریت روماتوئید ، مننژیت و یا کانسر هم میتواند باعث ایجاد درد گردن شود .
روش های تصویر برداری :
گرافی ساده : در این روش تغییرات استخوانی مثل آرتروز گرانی و یا وجود برخی شکستگی ها مشخص میشود .
سی تی اسکن : جزئیات بیشتری را از بافت های داخلی گردن بدست میدهد .
MRI : بیشتر بافت های نرم را نشان میدهد . مثل دیسک ها ، اعصاب نخاعی
تستهای تشخیصی عصب :
EMG- NCS : نوار عصب و عضله روشی است که در صورت شک به درگیری اعصاب نخاعی در ناحیه گردن انجام میشود . که در این روش سوزنهای نازکی را از طریق پوست وارد عضله میکنند و عصب مربوط به عضلات را چک میکنند .
تستهای آزمایشگاهی
آزمایش خون : در صورت شک به بیماریهای التهابی یا عفونی انجام میشود .
درمان :
درمان دارویی : استفاده از برخی مسکن ها و شل کننده های عضلانی میتواند کمک کننده باشد .
درمانهای ورزشی در طب فیزیکی :
ورزش های کششی گردن : یک سری ورزشهای خاص کششی توسط متخصصین طب فیزیکی به شما آموزش داده میشود که در کاهش درد و کشش و تقویت عضلات اطاف گردن بسیار مفید است .
کشش یا تراکنش : کشش عضلات گردنی توسط متخصصین طب فیزیکی انجام میگیرد . که به سرعت باعث کاهش درد میشود،به ویژه زمانی که تحریک اعصاب نخاعی هم وجود داشته باشد .
بی حرکتی کوتاه مدت : این کار به وسیله گردن بند(Collar) گردنی انجام میگرد که فشار سر را از روی ساختمان های گردن بر میدارد و باعث کاهش درد میشود . اما حتما باید دقت شود که به صورت کوتاه مدت استفاده شود . (حداکثر 2 هفته ) چرا که استفاده بیش از حد از کلار گردنی باعث ضعیف شدن عضلات اطراف میشود و بسیار مضر است .
درمان جراحی : جراحی بندرت مورد نیاز است که برای آزاد کردن عصب یا برداشتن فشار از روی طناب نخاعی انجام میگیرد .
درمان های اولیه که بیمار با دردگردن میتواند در منزل انجام دهد :
در صورت درد گردن میتوانید از مسکن های مجاز استفاده کنید .
گرما و سرما : در صورت (ICE ) به مدت 20 دقیقه 3 بار در روز استفاده کنید و بعد از چند روز پک گرما را میتوانید استفاده کنید .
استراحت : در صورت درد شدید گردن میتوانید در بین کارها به گردن خود استراحت دهید و دراز بکشید تا فشار گردنی کمتر شود . اما استراحت بیش از حد مضر است .
بعد از مرحله حاد میتوانید ورزش های کششی را انجام دهید.
سایر روش های درمانی :
طب سوزنی : برای انواع دردها موثر است و میتواند برای بهبود درد گردنی هم موثر باشد .
درمان های دستی : (مانیپولاسیون ) : طی یک سری حرکات کششی و چرخشی در گردن ، بسیاری از دردهای گردنی بهبود میابند . که این کار توسط متخصصین طب فیزیکی انجام میگیرد .
پیشگیری :
همانطوریکه که گفتیم بسیاری از دردهای گردنی به علت قرار گیری نادرست در طی روز است تغییرات هر چند جزئی در شیوه نشستن و قرار گیری وضعیت کلی بدن از بسیاری از دردهای ستون فقرات جلوگیری میکند .
- در فواصل کار به ویژه با کامپیوتر به گردن خود استراحت دهید
- ارتفاع میز کار خود را طوری تنظیم کنید که صفحه مانیتور روبروی چشمان شما باشد و شما مجبور به خم کردن گردن خود نباشید
- گوشی تلفن خود را بین گوش و شانه خود قرار ندهید . اگر زمان زیادی را صرف صحبت کردن با تلفن میکنید از head set استفاده کنید
- اگر زمان زیادی پشت میز هستید در فواصل کار حرکات کششی گردن را انجام دهید مثلا شانه های خود را (استخوان کتف ) به بالا کشیده و سپس پایین بیاورید . شانه های خود را از پشت به هم نزدیک کنید و سپس به حالت اول برگردانید ، کشش های گردنی را به طرفین سر انجام دهید .
- از خوابیدن به روی شکم خودداری کنید . این وضعیت فشار زیادی را به گردن وارد میکند .
- بالشت خود را طوری انتخاب کنید که گودی گردن را کامل بپوشاند . استفاده از بالشت های طبی استاندارد کمک کننده است.
منبع:انجمن طب فیزیکی و توانبخشی