وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی
دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنیوبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی
دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنینکاتی برای پیشگیری از آسیب ورزشی
 |
چون یک ورزشکار جوان در حال رشد است بدن وی به مراقبت های خاصی نیاز دارد که ممکن است در مورد یک ورزشکار بالغ صادق نباشد. امروزه بیش از گذشته ورزش بخصوص ورزش های در حد رقابتی و قهرمانی از سنین پایینتری شروع میشوند. بچه ها در سنین مدرسه شروع به ورزش میکنند و آن را تا سنین بالاتر ادامه میدهند. یک ورزشکار جوان یک ورزشکار بالغ ولی با اندازه های کوچک شده نیست. تفاوت های زیادی بین بدن یک جوان و بدن یک فرد بالغ وجود دارد. مهمترین آنها عبارتند از :
- صفحات رشد استخوان در جوان هنوز بسته نشده است. این صفحات رشد از استخوان ضعیف ترند و مشکلاتی که در یک فرد بالغ ممکن است به علت یک کوبیدگی موضعی باشد در یک جوان ممکن است به علت شکستگی صفحه رشد ایجاد شده باشد.
- بدن جوان در حال رشد است. عضلات، تاندون ها و استخوان همگی رشد میکنند. گاهی رشد این عناصر با یکدیگر هماهنگ نیست و بعضی از آنها زودتر از دیگری رشد میکنند و همین امر موجب میشود در حین فعالیت های شدید بدنی به بعضی از آنها فشارهای بیش از حدی وارد شود.
- دو ورزشکار جوان هم وزن ممکن است فقط بر اساس وزن یکسان با یکدیگر قابل رقابت نباشند. وزن یکی ممکن است بیشتر به علت چربی باشد و دیگری به علت عضله.
- بچه های هم کلاس که معمولاً با هم بازی میکنند ممکن است هم قد و اندازه نباشند و یا مهارتشان در انجام ورزشی که انجام میدهد یکسان نباشد. این امر میتواند موجب آسیب به آنها در حین ورزش شود.
درد در ابتدا ممکن است خفیف بوده و خود ورزشکار هم به آن بی اهمیت باشد ولی ضربات مکرر حین ورزش ممکن است مشکل را آنقدر زیاد کند که ورزشکار را مجبور کند ماهها نیمکت نشین شود. پس قبل از شدت گرفتن علائم باید به آنها توجه کرد. علت بسیاری آسیب های ورزشی در جوانان بخصوص آسیب های ناحیه زانو و آرنج به علت اعمال فشار و استرس های مکرر و با شدت زیاد به عضله- تاندون- استخوان نابالغ است. مربی باید نسبت به نرمش های بدنسازی ورزشکار اهمیت زیادی بدهد. باید با انجام نرمش های مناسب، عضلات، تاندون ها و استخوان ورزشکار را بتدریج و به آرامی توانا کرد تا بتوانند تحمل ضربات و استرس های وارده را داشته باشند.
باید به آرامی قدرت عضلات، استقامت عضلات، انعطاف پذیری آنها و توانایی سیستم قلبی عروقی را بالا برد تا به بدن در حال رشد جوان صدمه ای وارد نشود. در صورت بروز آسیب هم، مربی باید با انجام نرمش های بازپروری خاص بتواند ورزشکار را بتدریج و بدون اینکه آسیب بیشتری به او برسد به فعالیت ورزشی برگرداند. بر عهده والدین و مربی است که حس اعتماد به نفس را در جوان بالا ببرند، به او یاد بدهند وقتی در مسابقه ای پیروز شد یا شکست خورد چگونه رفتار کند. نه ورزشکار و نه والدین و مربی او نباید انتظاراتی فراتر ار توانایی وی از او داشته باشند وگرنه میتوانند مسبب آسیب های جدی به بدن او شوند.
آسیب هایی که ممکن است به اندام های یک ورزشکار جوان وارد شود عبارتند از
- کشیدگی لیگامان : این آسیب ها حدود یک سوم کل آسیب های ورزشی جوانان راتشکیل میدهد. کشیدگی ها به علت پارگی های ظریف در لیگامان ها ایجاد میشود و میتوانند موجب درد، تورم، محدودیت حرکتی، لنگش و احساس ناپایداری مفصل شوند.
- کشیدگی عضله و تاندون : این دسته از آسیب ها هم به علت کشش بیش از حد به عضلات و تاندون هایی که قابلیت انعطاف کافی را ندارند در حین فعالیت های ورزشی بوجود میاید.
- کوبیدگی و کبودی : شایعترین آسیب ورزشی است. باید با سرد کردن موضع، کمپرس کردن محل و استراحت در حالتیکه اندام بالا نگه داشته شده است آن را درمان کرد.
- آسیب های ستون مهره : بیشتر در ورزش های ضربه ای و رزمی و شیرجه دیده میشود. با تقویت عضلات ستون مهره و گردن میتوان احتمال این آسیب ها را کاهش داد.
- آسیب استخوان : بیشتر شکستگی ها در اندام ها ایجاد میشوند. این شکستگی ها معمولاٌ بدنبال برخود ورزشکاران به یکدیگر یا برخود وسایل ورزشی یا بدنبال زمین خوردن ایجاد میشوند. گاهی علت آسیب های استخوانی در ورزشکار جوان ضربات خفیف ولی مکرر وارده به مفصل و اندام به علت روش غلط ورزش کردن است. شکستگی های استرسی از این دسته اند. معمولاٌ تشخیص این شکستگی ها هم مشکل است و ورزشکار ممکن است مدتها ورزش را حتی با وجود درد ناشی از شکستگی ادامه دهد. نکته مهم اینست که در بچه ها ممکن است آسیب یک ناحیه دردی ایجاد کند که در محل دیگری احساس میشود بطور مثال ممکن است درد زانو در ناحیه لگن احساس شود.
برای پیشگیری از بسیاری از آسیب های ورزشی یک ورزشکار جوان باید به نکات زیر توجه کند
- قبل از شروع ورزش مطمئن باشید که در شرایط جسمانی مناسبی برای انجام آن ورزش هستید. باید از قبل با انجام نرمش های بدنسازی مخصوص آن ورزش انعطاف پذیری اندام ها، قدرت عضلات، استقامت عضلات و چابکی حرکات خود را متناسب با آن ورزش خاص آماده کنید. نباید انتظار داشته باشید ورزش بدن شما را بسازد بلکه شما باید بدن خود را آماده انجام آن ورزش کنید.
- روش انجام دادن درست هر ورزش را یاد بگیرید.
- از وسایل استاندارد مخصوص آن ورزش استفاده کنید.
- باید بدانید چطور به درستی از ابزارهای ورزشی استفاده کنید
- همیشه قبل از شروع ورزش خود را گرم کنید
- وقتی خسته اید یا درد دارید ورزش نکنید.
- مربی متبحر به آماده سازی بدن شما کمک بسیار میکند و شما را از بسیاری خطرات ورزشی دور نگه میدارد.
- هرگز از مکمل های غذایی و داروهای بدنسازی استفاده نکنید.
- نباید هدف ورزشکار یا مربی وی برنده شدن در مسابقه ورزشی به هر قیمتی باشد. این رفتار میتواند فشارهای شدیدی را به وی وارد کرده و موجب آسیب وی شود.
منبع : ایران ارتوپدی
آسیب های ورزشی شایع در فوتبالیست ها
آسیب های ایجاد شده در حین انجام ورزش فوتبال را می توان به دو دسته کلی آسیب های ناشی از تمرین بیش از اندازه و آسیبهای حاد تقسیم بندی نمود.صدمات ناشی از تمرینات بیش از حد به مرور زمان و بدنبال اعمال استرس های فیزیکی مداوم روی اندامها و ارگانهای بدن سبب آسیب دیدگی مفاصل عضلات و بافتهای نرم می شود و معمولا زمان دقیق شروع علایم نامشخص و تقریبی است . آسیب های حاد ورزشی در نتیجه برخورد های ورزشی یا تکل زدن وافتادن روی زمین رخ می دهد و زمان بروز آنها مشخص و دقیق است. می توان آسیب های ورزشی رشته فوتبالرا به شرح زیر بیان نمود.
-
پیچ خوردگی مچ پا : شایعترین صدمه مچ پا درفوتبالیست ها است و در آن پارگی یا کشیدگی رباطهای مچ رخ می دهد.
-
التهاب تاندون آشیل : آسیبی ناشی از تمرین بیش ازاندازه است و فشار مزمن روی مچ پا مسبب آن و سبب درد مچ می شود. این آسیب دیدگی احتمال پارگی زردپی آشیل را افزایش می دهد.
- کشیدگی عضلات پشت ران : بروز این امر بخصوص هنگام تکل زدن شایع است و از صدمات شایع فوتبالیست هاست
- صدمات مغزی : در اثر اصابت شدید سر به حریف یا توپ فوتبال رخ می دهد و سبب سر درد و تشنج می گردد
- اسپاسم عضلانی : به انقباض ناگهانی شدید و غیرارادی عضلات اطلاق می شود و سبب درد شدید عضو می گردد.
- سندرم پاتلو فمورال : به درد زیر یا حوالی کشکک در ورزشکاران اطلاق می گردد. به آن " زانوی دوندگان " نیز می گویند.
- خار پاشنه : از علل شایع درد پا است و بخصوص سبب درد پاشنه پا در صبح می شود.
- کشیدگی عضلات ساق : در این صدمه فیبرهای عضلات پشت ساق دچار کشیدگی و پارگی می شوند.
- درد ساق (شین اسپلینت )
- پارگی رباط صلیبی قدامی زانو
- پارگی رباط جانبی داخلی زانو
- پارگی مینیسک زانو
آسیبهای ورزشی وتمرینات توانبخشی آن(قسمت اول)
علل به وجود آورنده
معمولا علتهای بیشتر آسیبهای ورزشی در ورزشکاران قابل رویت هستند زیرا آثاروعوارض بلافاصله پس از آسیب آغاز می شوند. گاهی بعضی آسیبها ایجاد عوارض و آثار دیر هنگام می کنند و دلیل آن هم به سادگی قابل تشخیص نیست و ازسوی دیگربرخی آسیبها پیامد آسیب و عارضه پیشین می باشند. برای مثال آسیبهای غیر مستقیم آرنج همواره با ضرب دیدگی و آسیب مچ همراه است .
نحوه پیش گیری
1 - پیشگیری از آسیب نخستین 2- پیشگیری از آسیب مجددپس از بهبودی پیشگیری از وقوع هر نوع آسیب بهترین روش درمان است.
کلا بهترین راه پیشگیری آسیب پیروی از یک برنامه آماده سازی مداوم و با دقت کنترل شده پیش از مسابقه می باشد .حال چه باید کرد؟ در این خصوص هر یک از این عناوین به صورت مجزا توضیح داده می شود .
1 - مراقبتهای مناسب بهداشتی 2- معیارهای تشخیص 3- عوارض ممکن 4- نتیجه احتمالی
مراقبتهای مناسب بهداشتی
در تمام آسیبهای ملایم و شدید که در آن همه عضلات بزرگ بدن به کار گرفته شده و بدن گرم می شود بهترین و ساده ترین نوع مراقبتهای بهداشتی تشخیص و راهنمایی پزشک می باشد ودر موارد معدودی تنها مراقبت کامل شخص کافی می باشد . بخصوص اگر بیمار تجربه قبلی در درمان آسیب ورزشی معینی را دارا باشد . بعضی اوقات حتی یک آسیب ساده و کوچک منجر به عوارض بعضی می شود اینگونه صدمات معمولا نیازمند مراقبتهای تخصصی می باشند.
معیارهای تشخیص
مشاهده نشانه ها و علائم بیماری غالبا نخستین و مهمترین معیار تشخیص و همچنین اولین گام بهبودی و درمان مناسب پزشکی می باشد.
عوارض ممکن
بروز مشکلات و اختلال در سلامتی فرد پیامد های آسیب اصلی هستند و پیامد برخی اوقات علی رغم تشخیص دقیق و درمان مناسب اتفاق می افتند مثلا در شکستگی ساعد از ایجاد شوک در زمان وقوع صدمه تا ناراحتیهای مزمن و طولانی مدت از قبیل توقف رشد طولی استخوان در کودکان متغیر است.
نتیجه احتمالی
عموما بخش عمده نتیجه صدمه یا بیماری مربوط به خود فرد می باشد .
شکستگی استخوان مچ پا
یک شکستگی در هر طرف از مچ پا اغلب شامل پارگی کلی یا چند رباط مچ پا می شود و از سوی دیگردر رفتگی موقت مفصل مچ پا نیز ممکن است ، رخ دهید. گفتنی است که کشیدگی رباطی مچ پا شایعترین آسیبها در ورزش است.
علل: ورزشهای پر برخورد
دوندگان و ورزشکاران رشته هایی نظیر بسکتبال ، والیبال ، اسکی و دو ومیدانی (پرش طول و ارتفاع) به طور تصادفی روی یک طرف پا فرود می آیند.
علائم: درد شدید مچ بلافاصله بعد از صدمه ، حساسیت شدید در محل وکبودی بلافاصله یا کمی بعد از صدمه
نحوه پیشگیری: شرکت در تمرینات بدنسازی و آمادگی جسمانی ، استفاده از کفشهای ساق بلند در ورزشهای پر برخورد وباند پیچی پا قبل از شرکت در فعالیتهای مخاطره آمیز
در رفتگی مچ پا
در رفتگی مچ پا صدمه به مفصل این قسمت به طوری که استخوانهای متصل به هم جابجا شده و از هم فاصله گرفته باشند، می باشد. در رفتگی های مفصل مچ پا اغلب همراه با کشیدگیهای رباطی و شکستگیها می باشد.
علل: جراحت شدید با فشار بر یک طرف پا به واسطه یک حرکت پیش بینی نشده ، دویدن یا راه رفتن تند مخصوصا نواحی ناهموار وشرکت در ورزشهای پر برخورد
علائم: درد ناراحت کننده هنگام آسیب ،ضعف عملکرد مچ پا و درد شدید هنگام حرکت ، قفل شدن استخوانهای در رفته ، تورم مفصل مچ پا و کبودی وبی حسی یا فلج پا به علت فشار و یا قطع عروق خونی یا اعصاب
نحوه پیشگیری: حفاظت مچ پا توسط باند کشی ، گرم کردن بدن قبل از فعالیت بدنی واجتناب از دویدن در سطوح ناهموار در دومیدانی
عوارض ممکن: اگر فعالیت زود از سر گرفته شود زمان بهبودی طولانی خواهد شد و استعداد و آمادگی جهت صدمه مکرر مچ پا وجود دارد.
تمرینات توانبخشی مچ پا
1- تمرین بلند شدن بر روی انگشتان پا
(هنگامی این تمرین را آغاز کنید که عدم انعطاف و درد در قوزک پا به قدر کافی کاهش یافته و می توانید بدون افزایش درد تمرین را انجام دهید)
*حالت اولیه: روی زمین به ایستید و پاها را به مقداردلخواه باز کنید.
*نحوه حرکت: بر روی پنجه پا تا جایی که می توانید بلند شوید سپس به سرعت به حالت اولیه بر گردید .
* تعداد تکرار: 20تا25 مرتبه یا 4 با در روز
2- تمرین تکمیلی بلند شدن بر روی انگشتان پا
(این تمرین را هنگامی آغاز کنید که عضلات ساق پا دچار گرفتگی نمی باشند)
تمرین1
*حالت اولیه: بر روی لبه پله یا هر سطح بلند دیگری به طوریکه پاشنه پایتان پائین تر از انگشتان قرار گیرد به ایستید.
* نحوه حرکت: تا جایی که می توانید بر روی پنجه پا بلند شوید سپس به سرعت به حالت اولیه برگردید.
* تعداد تکرار:20تا25 مرتبه 3تا4 بار در روز
تمرین 2
این تمرین را تنها زمانی انجام دهید که تمرین اول را با موفقیت انجام داده باشید.
* حالت اولیه: بر روی پله یا سطح بلند دیگری طوریکه پاشنه پایتان پائین تر از انگشتان قرار گیرد تنها بر روی یک پا به ایستید .
* نحوه حرکت: وزنه ای را به وزن 5/2 تا 5 کیلوگرم در دو دست بگیرید وسپس بر روی پنجه پا بلند شوید سپس به سرعت به حالت اولیه برگردید.
* تعداد تکرار: 20 تا 25 مرتبه 3تا4 بار در روز
3- راه رفتن بر روی پاشنه های پا
تمرین1
* حالت اولیه : بر روی پاشنه پا به ایستید و انگشتان پا را تا جایی که می توانید بالا تر از سطح زمین نگاه دارید. (نکته : این تمرین را در سطحی صاف و هموار انجام دهید)
* نحوه حرکت: راه بروید و در همان حال سعی کنید تا جایی که میتوانید انگشتان پا را بالا نگه دارید .گامها را کوتاه و سریع بردارید و به همین صورت تا جایی که ممکن است تقریبا طی 2 دقیقه ،50متر راه بروید.
* تعداد تکرار:3 تا4 مرتبه در روز
تمرین2
*حالت اولیه: مانند تمرین اول این قسمت بر روی پاشنه پا به ایستید و انگشتان پا را تا جایی که می توانید بالا تر از سطح زمین نگاه دارید.
*نحوه حرکت: این تمرین را می توانید با بالا رفتن از تپه یا سطح شیب دار با وزنه انجام دهید.
* تعداد تکرار: 3 تا 4 با در روز
4- تمرین ایزومتریک ویژه قوزک پا
(این تمرین را هنگامی شروع کنید که درد به اندازه کافی کاهش یافته و قادر به انجام تمرینات سبک و ملایم می باشد.)
تمرین1
* حالت اولیه: راحت و آرام بنشینید و قوزک یک پا را روی قوزک پای دیگر قرار دهید.
* نحوه حرکت: با قوزک هر 2 پا به طرف خارج فشار آورید به طوریکه کاملا فشار هر 2 پا را بر یکدیگر احساس کنید.
* تعداد تکرار: 5 مرتبه 3تا4 بار در روز
تمرین2
*حالت اولیه: مانند تمرین اول این قسمت راحت و آرام بنشینید و قوزک یک پا را روی قوزک پای دیگر قرار دهید.
* نحوه حرکت: مانند تمرین 1 شروع کنید و هنگامی که قوزک پاها کاملا بر روی هم قرار گرفتند نوک پاها را با چرخش از هم دور کنید و سپس به حالت نخست باز گردید ، هر چرخشی باید 10 ثانیه طول بکشد.
* تعداد تکرار: 5 مرتبه 3تا4 بار در روز
5- تمرینات تعادلی
تمرین1
* حالت اولیه: بر روی سطح صاف و یکنواخت به ایستید.
* نحوه حرکت: یک پا را از روی زمین بردارید و تعادل خویش را با پای دیگر به مدت 10 شماره حفظ کنید د رادامه پا را عوض نموده و تمرین را با پای دیگر تکرار کنید.
* تعداد تکرار: 2 تا 3 مرتبه در روز
تمرین 2
* حالت اولیه: بر روی یک صفحه صاف چوبی که روی یک بالشتک قرار دارد به ایستید.
* نحوه حرکت: بر روی صفحه با کمک پاها تعادل را حفظ کنید هنگامی که صفحه به طرفی خم می شود تهادل را باید حفظ کنید وبرای 10شماره در حالت خم شده باقی بمانید.
* تعداد تکرار: 5 تا10 دقیقه 4 بار در روز
منبع :تبیان
آسیبهای ورزشی و تمرینات توانبخشی آن(قسمت سوم)
شکستگی استخوان کتف زائده آخرومی:
تعریف: شکستگی کامل یا ناقص در زائده آخرومی استخوان کتف ( زائده آخرومی قسمتی از استخوان کتف است که در بالای مفصل شانه بیرون زده و بالا ترین نقطه شانه را تشکیل می دهد)
علل: ضربه مستقیم که به وسیله ضربه به طرف بالا موجب در رفتگی شانه در همان موقع می گردد، این حالت می تواند یک صدمه جدی بوجود آورد که نیاز به جراحی داشته باشد. در ورزشهای پر برخورد مانند هاکی یا فوتبال
علائم: درد شدید در محل شکستگی ، تورم بافت نرم اطراف محل شکستگی ، حساسیت به لمس وبی حسی ، کرختی و سردی در بازو اگر خون رسانی به خطر افتاده باشد.
نحوه پیشگیری: از برنامه های بدنسازی مناسب جهت افزایش قدرت عضلانی قبل از شروع منظم به تمرین یا مسابقات ورزش استفاده کنید چون افزایش توده عضلانی به محافظت استخوان و بافت زیرین کمک می کند. از تجهیزات محافظتی مناسب نظیر حفاظهای شانه برای شرکت در ورزشهای پر برخورد استفاده کنید.
عوارض: در هنگام صدمه شوک وفشار یا صدمه به اعصاب مجاور ربلط ها ، زردپی ها وعضلات عروق خونی یا بافت هم بند.
میانگین زمان بهبود: برای این شکستگی 6 لغایت 8 هفته می باشد. بهبود وقتی حاصل می شود که هیچ حرکتی در محل شکستگی نباشد و پرتونگاری جوش خوردگی را نشان دهد.
شکستگی استخوان کتف زائده منقاری استخوان کتف:
تعریف: شکستگی کامل یا ناقص زائده منقاری استخوان کتف
علل: ضربه مستقیم یا فشار غیر مستقیم به استخوان(فشار غیر مستقیم ممکن است به علت پیچیدن یا انقباض عضلانی شدید به وجود آید) ورزشهای پر برخورد نظیر فوتبال یا هاکی
علائم: درد شدید در محل شکستگی ، تورم بافت نرم اطراف شکستگی وحساسیت به لمس
نحوه پیشگیری: از برنامه های بدنسازی مناسب جهت افزایش قدرت عضلانی قبل از شروع منظم به تمرین یا مسابقات ورزش استفاده کنید چون افزایش توده عضلانی به محافظت استخوان و بافت زیرین کمک می کند. از تجهیزات محافظتی مناسب نظیر حفاظهای شانه برای شرکت در ورزشهای پر برخورد استفاده کنید.
میانگین زمان بهبود: پیش بینی دقیق مدت زمان لازم برای بهبود این شکستگی میسر نیست .عوامل مختلف شامل سن ، جنس و وضعیت سلامت قبل از صدمه در این مورد دخالت دارد اما میانگین زمان بهبود 6لغایت 8 هفته می باشد.
شکستگی استخوان کتف حفره دوری کتف:
تعریف: شکستگی کامل یا ناقص در حفره دوری استخوان کتف (نقش حفره دوری کتف به عنوان جایگاهی برای انتهای فوقانی استخوان بازو می باشد) حفره دوری کتف به همراه استخوانهای زردپی ، پوشینه های مفصلی و سایر بافتهای نرم تشکیل مفصل شانه را می دهد.
علل: ضربه مستقیم (یک ضربه مستقیم به طرفین شانه می تواند یک شکستگی کوچک ستاره ای شکل در حفره دوری کتف ایجاد کند) و صدمه غیر مستقیم (افتادن بر روی آرنج خم می تواند سبب شکستن حفره دوری کتف شود) شرکت در ورزشهای پر برخورد نظیر فوتبال یا هاکی
علائم: درد شدید در محل شکستگی ، تورم بافت نرم اطراف محل شکستگی، حساسیت به لمس و بی حسی ، کرختی و سردی در بازو اگر خون رسانی به خطر افتاده باشد.
نحوه پیشگیری: از برنامه های بدنسازی مناسب جهت افزایش قدرت عضلانی قبل از شروع منظم به تمرین یا مسابقات ورزش استفاده کنید چون افزایش توده عضلانی به محافظت استخوان و بافت زیرین کمک می کند.از تجهیزات محافظتی مناسب نظیر حفاظهای شانه برای شرکت در ورزشهای پر برخورد استفاده کنید.
نکته: سعی کنید از افتادن بر روی آرنج خم شده جلو گیری کنید
شکستگی گردن استخوان کتف:
تعریف: شکستگی کامل یا ناقص در گردن استخوان کتف (این صدمه منجر به جابجایی استخوان شکسته می گردد)
علل: در ورزشهای پر برخورد مانند فوتبال
علائم: درد شدید در محل شکستگی (اگر شکستگی کامل باشد و قطعات استخوان به اندازه ای از هم جدا شده باشد که شکل طبیعی بدن به هم بخورد بد شکلی یا تغیر شکل قابل رویت خواهد بود) ، تورم بافت نرم اطراف شکستگی ، حساسیت به لمس ، بی حسی ، کرختی وسردی در ناحیه دست و بازو(اگر شبکه خون رسانی آسیب دیده باشد)
نحوه پیشگیری: از برنامه های بدنسازی مناسب جهت افزایش قدرت عضلانی قبل از شروع منظم به تمرین یا مسابقات ورزش استفاده کنید چون افزایش توده عضلانی به محافظت استخوان و بافت زیرین کمک می کند. از تجهیزات محافظتی مناسب نظیر حفاظهای شانه برای شرکت در ورزشهای پر برخورد استفاده کنید.
کمکهای اولیه برای شکستگی های ذکر شده:
فرد مصدوم را با پتو گرم نگه دارید تا احتمال بروز شوک کاهش یابد ، در صورت امکان لباسها را بدون حرکت دادن ناحیه مصدوم ببرید ، از دستور العمل RICE که حروف اول کلمات استراحت، یخ ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن عضو می باشد،استفاده کنید.
مراقبتهای مداوم برای شکستگی های ذکر شده:
بی حرکتی ضروری خواهد بود (بانداژ فشاری به علاوه آویزان نمودن بازو توسط بند معمولا حمایت و بی حرکتی کافی را تامین می کند در این خصوص از گچ به ندرت استفاده می شود) غالبا از ماساژ یخ استفاده می شود (بعد از 48 ساعت گرمای موضعی با افزایش جریان گردش خون باعث تسریع در روند بهبودی ترمیم محل آسیب دیده خواهد شد در این خصوص از دوش آب گرم ، کمپرس آب گرم ، لامپهای حرارتی وپمادهای گرمایی استفاده کنید.
توانبخشی برای شکستگی های ذکر شده (تمرینات عضلات ناحیه فوقانی پشت)
این تمرین برای رفع شرایط التهاب آور یا توانبخشی ناحیه آسیب دیده پشت سودمند است.
1- تمرین با میله بالای سر: این تمرین را هنگامی شروع کنید که درد به اندازه کافی کاهش یافته است و قادر به انجام تمرینات سبک می باشید.
شکل(1)
تمرین (1)
حالت اولیه : میله بارفیکس را محکم بگیرید.
نحوه حرکت: مطابق شکل1 (تا زمانی که دستها از میله رها نشده است آویزان بمانید)
تعداد حرکت: هر ساعت 1 بار تا زمانی که درد و ناراحتی در عضلات احساس نمی کنید.
تمرین (2)
حالت اولیه: میله را محکم بگیرید.
نحوه حرکت: از میله آویزان شوید سپس زانو ها را به سوی سینه بکشید ، در این میان 5 تا10 ثانیه آن را در همان حال نگه داریدو به آرامی به حالت نخست باز گردید.
تعداد حرکت: 10 مرتبه روزی 3 یا 4 بار
تمرین (3)
حالت اولیه: میله را محکم بگیرید.
نحوه حرکت: از میله آویزان شوید به مقدار جزئی بدن را بالا بکشید سپس به حالت نخست باز گردید.
تعداد حرکت: 10 مرتبه روزی 3 بار
شکل(2)
تمرین (4)
حالت اولیه: میله رامحکم بگیرید.
نحوه حرکت: مطابق شکل2 از میله آویزان شوید وبدن را از سمت چپ به راست تاب دهید.
تعداد حرکت: 10چرخش رو به جلو و عقب
تمرین (5)
حالت اولیه: میله را محکم بگیرید
نحوه حرکت: مطابق شکل3 از میله آویزان شوید حرکت پای قورباغه را انجام دهید.
تعداد تکرار : تا 10 مرتبه ، 3 یا 4 جلسه در روز
شکل(3)
2- تمرین پرس سینه
حالت اولیه: در حالی که دستها بر روی دو صندلی موازی که از یکدیگر 50 سانتیمتر فاصله دارند و پاها صاف بر روی زمین قرار دارند، در حالت شنا قرار بگیرید.
نحوه حرکت : مطابق شکل4 بدن را به حالت کشیده تا آنجا که ممکن است پایین بیاورید ، در این حالت به مدت 15 ثانیه باقی بمانید سپس به حالت اولیه باز گردید.
تعداد تکرار: 5 تا10 بار ، 3 یا 4 مرتبه در روز
شکل(4)
3- انقباض ناحیه فوقانی پشت:
تمرین (1)
حالت اولیه: بر روی یک نیمکت تمرین بر روی سینه دراز بکشید ، دستها را پشت سر نهاده و ساعد ها را به طرف بیرون باز کنید.در این حالت می توانید پاها را بر روی نیمکت دیگری بگذارید.
نحوه حرکت: بالا تنه را تا جایی که می توانید بالا بکشید. 2 ثانیه در همان حال باقی بمانید و سپس به حالت اولیه باز گردید و دو ثانیه در همان حال مکث کنید.
تعداد تکرار: 10بار ،3 مرتبه در روز
شکل(5)
تمرین (2)
حالت اولیه: با سینه روی نیمکت تمرین دراز بکشید، در این حالت می توانید پاها را روی نیمکت دیگری قرار دهید.
وزنه مورد استفاده: دمبلهایی با وزن 750 گرم تا 5/1 کیلوگرم .
نحوه حرکت: مطابق شکل5 دمبلها را از طرفین تا جایی که می توانید بالا ببرید و در همان حال بدن را نیز به طرف بالا بکشید و 2 ثانیه در همان حال باقی بمانید ، سپس به حالت اولیه باز گردید و2 ثانیه استراحت کنید.
تعداد تکرار: 10 بار، روزی 3 مرتبه
شکل(6)
تمرین (3)
حالت اولیه: بر روی نیمکت تمرین بر روی سینه دراز بکشید ودر صورت لزوم زیر پاها نیمکت دیگری قرار دهید.
وزنه مورد استفاده: هالتری با 5/1 تا 5/2 کیلوگرم وزنه در هر طرف.
نحوه حرکت: مطابق شکل6 همزمان با نزدیک نمودن هالتر به سینه ، بدن را نیز به سمت بالا بکشید. 2 ثانیه وزنه را نگه دارید و سپس به حالت اولیه باز گردید و 4 ثانیه استراحت کنید .
تعداد تکرار: 10 بار ، 3 مرتبه در روز
منبع :تبیان
آسیبهای ورزش و تمرینات توانبخشی آن(قسمت دوم)
شکستگی ستون فقرات (قسمت تحتانی قفسه سینه و ناحیه کمری)
تعریف: یک شکستگی کامل یا ناقص در استخوان ناحیه سینه ای یا کمری ستون فقرات می باشد ، پایین ترین قسمت ستون فقرات سینه ای و نیز2 استخوان اول مهره های کمری شایع ترین محل برای شکستگی می باشد .
علل: ضربه مستقیم یا فشار غیر مستقیم به استخوان. (فشار غیر مستقیم می تواند خم کردن شدید ستون فقرات ، باز کردن یا چرخش باشد. در ورزشهای مانند: سورتمه سواری ، فعالیت در اطراف استخر شنا یا تخته شیرجه وورزشهای پر برخورد)
علائم: درد شدید ستون فقرات ، تورم و کبودی اطراف محل شکستگی ، حساسیت نسبت به لمس و در صورت آسیب دیدگی نخاع شوکی فلج عضلات پا و لگن به وجود می آید.
میانگین زمان بهبود: 6لغایت12 هفته می باشد، بهبود زمانی حاصل خواهد شد که هیچ درد و حرکتی در محل شکستگی وجود نداشته باشد و ضمنا پرتو نگاری جوش خوردگی کامل استخوان را نشان دهد.
عوارض ممکن: فشار روی نخاع شوکی یا صدمه به نخاع ،اعصاب مجاور، رباطها ،عروق خونی وبافتهای همبند.
شکستگی ستون فقرات(خاجی)
تعریف: یک شکستگی کامل یا ناقص در استخوان خاجی .این یک آسیب جدی است زیرا غالبا به اعصاب مهم که استخوان خاجی مثانه و اعضای تناسلی را عصب می دهد آسیب می رساند علائم این صدمه عصبی ممکن است برای چند روز پس از صدمه مشاهده نشود.
علل: ضربه مستقیم به قسمت پایین مهره های کمر در ورزشهای پر برخورد مخصوصا برای کسانی که اضافه وزن دارند وسرخوردن
علائم: درد شدید در انتهای ستون فقرات ، تورم و کبودی ، حساسیت نسبت به لمس وبی حسی یا کرختی زیر محل شکستگی
میانگین زمان بهبود : 6 لغایت12 هفته می باشد . بهبود زمانی حاصل خواهد شد که هیچ درد و حرکتی در محل شکستگی وجود نداشته باشد و ضمنا پرتو نگاری جوش خوردگی کامل استخوان را نشان دهد.
شکستگی ستون فقرات ، استخوان دنبالچه:
تعریف: یک شکستگی کامل یا ناقص در استخوان دنبالچه است.
علل: افتادن به حالت نشسته روی استخوان دنبالچه ، ضربه مستقیم یا لگد زدن به استخوان دنبالچه (درورزشهای پر برخورد) و سر خوردن
علائم: درد در محل شکستگی تورم و کبودی وحساسیت نسبت به لمس
میانگین زمان بهبود: 6 لغایت8 هفته می باشد. بهبود زمانی حاصل خواهد شد که هیچ درد و حرکتی در محل شکستگی وجود نداشته باشد و ضمنا پرتو نگاری جوش خوردگی کامل استخوان را نشان دهد.
کمکهای اولیه برای هر 3 شکستگی:
بدون حرکت دادن اندامهای فرد مصدوم لباسهای او را در آورید( جهت بی حرکت ماندن ستون فقرات پشتی از یک برانکارد استفاده کنید) قسمت آسیب دیده مصدوم را بالا تر از سطح قلب نگه دارید تا تورم کاهش یافته و از تجمع مایعات جلوگیری کند. فرد مصدوم را با پتو گرم نگه دارید تا احتمال بروز شوک کاهش یابد.
مراقبتهای مداوم برای هر 3 شکستگی:
بی حرکتی ضروری خواهد بود منظور از بی حرکتی استراحت مطلق در رختخواب می باشد. بعد از درمان ماساژ یخ 3یا4 بار در روز هر بار 15 دقیقه استفاده شود. بعد از 72 ساعت اگر احساس گرما بهتر از یخ بود گرما به جای یخ استفاده شود که می توان از لامپهای حرارتی ، کمپرس آب گرم ، دوشهای گرمایی و.... استفاده کنید. (در این حالت ماساژ ملایم بدهید تا تورم را کاهش دهید)
تمرینات توانبخشی ناحیه تحتانی پشت:
این تمرینات برای شرایط التهاب آور یا توانبخشی پس از صدمه دیدگی سودمند می باشد.
1- تمرینات شکم ( این تمرین باید برای همیشه جایگزین درازو نشست معمول در تمرینات شود)
حالت اولیه: بر روی زمین تشک و یا زیر انداز با پاهای خم شده و دستها به صورت دست به سینه دراز بکشید.
نحوه حرکت: بدن را درست مانند زمانی که می خواهید یک قالی را بپیچید خم کنید .از خم نمودن گردن شروع کنید طوری که چانه بر روی سینه قرار گیرد سپس سر و شانه ها را به طرف پاها خم کنید تا جایی که سر با زمین زاویه 45 درجه پیدا کند .
تعداد تکرار: 25لغایت40 مرتبه 3یا4 بار در روزغیر ورزشکاران (10 مرتبه 3 یا 4 بار در روزبرای ورزشکاران)
نکته: از انجام درازو نشست معمولی خوداری کنید زیرا باعث بدتر شدن صدمات ناحیه پشت و شرایط التهابی می گردد.
2- تمرینات کششی زانوها به سمت سینه : این تمرین باید جایگزین حرکت بلند کردن هر 2 پا در حالت خوابیده گردد.
حالت اولیه: بر روی زمین تشک یا زیر انداز دراز بکشید ودستها را چسبیده به سینه در دو طرف نگاه دارید .
نحوه حرکت: زانو را تا حد امکان به سوی سینه بکشید و در همان حال سر را نیز به طرف شکم خم کنید زانو را با دست گرفته و 10 تا 30 ثانیه در همان حال بدن را نگه دارید سپس به حالت نخست باز گردید و 10 ثانیه استراحت کنید.(دراین حالت می توانید در هنگام گرفتن زانو به صورت الا کلنگ نیز عمل کنید)
تعداد تکرار: تمرین را آنقدر تکرار کنید تا این که حالت گرفتگی در ناحیه پشت از بین برود و احساس آرامش کنید .
نکته: از انجام حرکت بلند کردن هر دو پا در حالت خوابیده خودداری کنید زیرا به صورت حادی باعث شدید تر شدن دردهای پشت می شود.
3- تمرینات کششی ناحیه پشت بر روی صندلی: اگر در هنگام اجرای این تمرین در پشت خود احساس درد نمودید تمرین قبلی را انجام دهید تا زمانی که درد کمتر نشده این تمرین را انجام ندهید.
حالت اولیه: روی لبه صندلی که به دیوار تکیه داده شده است بنشینید.
نحوه حرکت: سر و شانه را پایین آورده بین 2 زانو قرار دهید و در همان حال سعی کنید که ساعد را هر چه بیشتر به زمین نزدیک کنید در این حالت 10 لغایت30 ثانیه باقی بمانید و سپس به حالت اولیه بازگردید و استراحت کنی.
تعداد تکرار: 10 بار 3 مرتبه در روز
4- تمرینات قدرتی بر روی میله بارفیکس : این تمرینات را هنگامی شروع کنید که درد به اندازه کافی کاهش یافته و قادر به انجام تمرینات سبک می باشید.
تمرین (1)
حالت اولیه: میله بارفیکس را محکم بگیرید
نحوه حرکت: از میله آویزان شوید زانو را به سمت سینه بالا بکشید و 5 لغایت10 ثانیه در همان حال باقی بمانید سپس به آرامی به حالت نخست بازگردید.
تعداد حرکت: 10مرتبه 3 بار در روز
تمرین(2)
حالت اولیه: میله بارفیکس را محکم بگیرید
نحوه حرکت: از میله آویزان شوید حرکت پای قورباغه در شنا را انجام دهید.
تعداد حرکت: 10مرتبه 3 بار در روز
منبع :تبیان