درمان سیاتیک با ورزش

سیاتیک، نام یک عصب است. اصطلاح سیاتیک در حقیقت مربوط به دردی است که در طول عصبی به همین نام انتشار‌می‌یابد. این عصب طولانی‌ترین عصب داخل بدن شما است که از لگن تا انتهای پا ادامه دارد و در طول مسیر خود به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود. هرگونه فشار بر روی این عصب می‌تواند باعث ایجاد درد در تمام طول عصب شود (یعنی مسیری که از کمر شروع می‌شود و از پشت پا پایین می‌آید و تا پاشنه پا می‌رسد.) البته علائم ممکن است از یک درد خفیف تا ناتوانی و از کارافتادگی کامل متغیر باشد و گاهی ممکن است با احساس خارش، سوزش، بی‌حسی و ضعف عضلانی هم همراه باشد. این درد به‌طور تدریجی شروع شده و با گذشت زمان افزایش می‌یابد و در هنگام نشستن، برخاستن، عطسه و یا سرفه‌کردن بدتر می‌شود. ویژگی آن هم این است که معمولا فقط یکی از اندام‌های تحتانی شما را درگیر می‌کند. در موارد خیلی شدید بیماری، شاید حتی کنترل مثانه و یا روده نیز از دست برود. این وضعیت اخیر، بسیار نادر، اما بسیار خطرناک است. درد سیاتیک از کجا می‌آید؟ شایع‌ترین علت بیماری سیاتیک، بیرون‌زدن دیسک بین ‌مهره‌ای و فشار آن بر روی ریشه‌‌های عصبی است که به آن فتق دیسک‌بین‌مهر‌ه‌ای نیز گفته می‌شود. دیسک‌های بین مهره‌ای صفحاتی از جنس غضروف هستند که مهره‌ها را از هم جدا می‌کنند. دیسک‌های سالم، ستون مهره‌ها را انعطاف‌پذیر نگاه‌ داشته و کمک می‌کنند تا مهره‌ها بتوانند به‌راحتی بر روی هم بلغزند. با افزایش سن، این دیسک‌ها شروع به تحلیل رفتن می‌کنند و خشک و تاحدی شکننده می‌شوند. این مسئله موجب بیرون رانده‌شدن دیسک از محل خود (فتق) و فشار آن بر روی ریشه عصبی و در نتیجه بروز علائم بیماری سیاتیک می‌شود. البته به غیر از فتق دیسک بین‌‌مهره‌ای، عوامل دیگری نیز باعث ایجاد درد سیاتیک می‌شوند. مثلا تنگی ستون مهره‌ها در قسمت کمری و نیز بیماری اسپوندیلولیستزی (که در آن یک مهره به آرامی بر روی مهره دیگر و رو به جلو می‌لغزد) می‌توانند باعث ایجاد علائم بیماری شوند. نشانگان پیریفورمیس هم نام اختلالی است که در اثر اسپاسم عضله‌ای به همین نام ایجاد می‌شود. این عضله در نزدیکی عصب سیاتیک قرار دارد و اسپاسم آن باعث فشار بر عصب و بروز درد سیاتیکی می‌شود. سایر علل ایجادکننده بیماری سیاتیک عبارتند از: تومورهای نخاعی که بر روی ریشه‌های عصبی فشار وارد می‌کنند، سوانحی نظیر تصادفات اتومبیل و یا ضرب دیدن ستون مهره‌ها که موجب آسیب به اعصاب می‌شوند و تومورهای خود عصب سیاتیک که البته بسیار شایع هستند. در برخی موارد هم هیچ‌گاه علتی جهت بیماری سیاتیک یافت نمی‌شود.‌

چه کسانی دچار درد سیاتیک می‌شوند؟

مهم‌ترین عوامل خطر برای بیماری سیاتیک عبارتند از:

سن: تغییرات وابسته به سن درستون مهره‌ها شایع‌ترین علت بیماری سیاتیک هستند. تحلیل رفتن دیسک‌‌های‌بین مهره‌ای کمری از سن ۳۰ سالگی شروع می‌شود ولی تنگی‌های ستون مهره‌ای که یک علت دیگر بیماری سیاتیک هستند اغلب افراد را در سنین بالاتر از ۵۰ سال درگیر می‌کنند.

شغل: افرادی که شغلشان نیاز به چرخش مکرر کمر دارد، آنهایی که بارهای سنگین حمل می‌کنند و کسانی که به‌مدت طولانی رانندگی می‌کنند، بیش از سایر افراد دچار بیماری سیاتیک می‌شوند.‌

فعالیت‌های فیزیکی: افرادی که برای مد‌ت‌های طولانی می‌نشینند و یا یک زندگی راکد و کم‌فعالیت را دنبال می‌کنند نسبت به افراد فعال‌تر، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری سیاتیک هستند.

فاکتورهای ژنتیکی: دانشمندان ۲ ژن را شناسایی کرده‌اند که تصور می‌رود وجود آنها باعث استعداد برخی افراد به بروز بیماری سیاتیک می‌شود.

علاوه بر موارد فوق، افراد مبتلا به بیماری دیابت نیز به‌دلیل آسیب و تخریب عصبی که در اثر دیابت در آنها ایجاد می‌شود، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری سیاتیک هستند. زمان مراجعه به پزشک بیماری خفیف معمولا با کمی صبر و حوصله خودبه‌خود از بین می‌رود. ولی اگر بیماری شما با کارهایی که انجام دادید بهبود نیافت و یا آنکه درد شما بیش از ۶ هفته طول کشید،باید به پزشک مراجعه کنید. در مواردی هم که درد شما از ابتدا بسیار شدید است و یا روزبه‌روز بدتر می‌شود،‌ باید به پزشک مراجعه کنید. در مواردی هم که درد شما به‌دنبال یک آسیب شدید نظیر یک تصادف اتومبیل ایجاد شده و یا اگر علاوه بر درد، دچار مشکلاتی در اجابت مزاج شده‌اید و یا اینکه درد شما شدید و ناگهانی و همراه با بی‌حسی و ضعف عضلات کمر و یا پا است، هیچ‌گونه تاخیری در مراجعه به پزشک جایز نیست. برای تشخیص بیماری سیاتیک، پزشک از شما در مورد سابقه بیماریتان سوال خواهد کرد و سپس یک معاینه بالینی کامل با توجه ویژه به ستون مهره‌ها و پاهای شما انجام خواهد داد. در طی معاینه به‌طور معمول چندین آزمون پایه‌ای، جهت بررسی قدرت عضلات و رفلکس‌های شما انجام می‌شود. مثلا پزشک از شما می‌خواهد که بر روی انگشتان پا و یا پاشنه‌‌پایتان راه بروید و یا اینکه به‌صورت طاق باز دراز بکشید و به آرامی یک پای خود را به‌صورت مستقیم بالا ببرید. دردی که در اثر بیماری سیاتیک ایجاد می‌شود، معمولا در اثر این فعالیت‌ها بدتر می‌شود. تصویربرداری هم از رایج‌ترین اقداماتی است که برای تشخیص بیماری شما انجام می‌شود. درمان سیاتیک، راحت و آسان درد سیاتیک بیشتر وقت‌ها به خوبی به درمان‌های سرپایی جواب می‌دهد. در واقع شما می‌توانید زندگی روزمره‌تان را ادامه دهید و فقط بایستی از انجام فعالیت‌هایی که ممکن است درد شما را بدتر کنند، پرهیز کنید. اگر چه استراحت به مدت یک تا چند روز سبب بهبودی نسبی بیماری می‌شود، ولی توجه داشته باشید که استراحت در بستر به مدت طولانی و عدم فعالیت علائم شما را بدتر خواهند کرد. قبل از اینکه به یکسری توصیه‌ها برای بهبود درد شما اشاره کنیم، تاکید می‌کنیم که چنانچه درد شما با گذشت زمان بهتر نشد، حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا درصورت عدم درمان، ممکن است دچار عوارضی مثل آسیب دائمی عصب، از دست رفتن حس و حرکت در اندام مبتلا و یا حتی از بین رفتن عملکرد روده و یا مثانه شوید. اقدامات معمول جهت درمان بیماری سیاتیک در منزل عبارتند از:

* استفاده از کیسه یخ‌: مقداری یخ در یک حوله تمیز قرار دهید و آن را به مدت حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی ناحیه دردناک قرار دهید. این عمل را روزی ۴ مرتبه تکرار کنید. کیسه یخ باعث کاهش التهاب در محل می‌شود.

* استفاده ازکیسه‌ ‌آب گرم: پس از ۴۸ ساعت از شروع درد، بهتر است در نواحی آسیب‌دیده، از گرما استفاده کنید. چنانچه درد شما ادامه داشت، سعی کنید به‌طور تناوب کیسه‌های گرم و سرد را بر روی ناحیه مبتلا قرار دهید.

* انجام حرکات کششی: ورزش‌های کششی غیرفعال به شما کمک می‌کنند تا زودتر خوب شوید‌. از انجام حرکات پرتابی و یا پیچشی جدا پرهیز کنید.

* داروهای ضددرد: آسپرین، استامینوفن و بروفن معمول‌ترین داروهای ضددردی هستند که مورد استفاده قرار می‌گیرند،‌ ولی استفاده بیش از مقادیر توصیه شده، نه تنها نفعی برای شما ندارد، بلکه بسیار زیان‌آور است، زیرا این داروها در صورت استفاده بیش از حد دارای عوارض جانبی نظیر تهوع، خونریزی از معده و یا زخم‌های دستگاه‌ گوارشی هستند. برای جلوگیری از چنین حالتی، استفاده از پمادهای پیروکسیکام و دیکلوفناک هم مناسب است. علاوه بر این داروها در برخی از موارد ممکن است پزشک با توجه به علائم بیماری از داروهای دیگری نظیر شل‌کننده‌های‌ عضلانی، داروهای ضدافسردگی و…‌‌ استفاده کند، ولی استفاده از این‌گونه داروها فقط با دستور پزشک امکان‌پذیر است.

*فیزیوتراپی: اگر دیسک‌ شما از جای خود بیرون زده است، فیزیوتراپی نقشی اساسی در بهبودی شما دارد. هدف از انجام ورزش‌هایی که به‌طور معمول در فیزیوتراپی انجام می‌شوند، کمک به قرار گرفتن بدن و اندام شما در وضعیت صحیح، تقویت عضلاتی که از کمر شما حمایت می‌کنند و نیز کمک به تقویت انعطاف‌پذیری بدن شما است.

*ورزش کردن به طور منظم: مهم‌ترین کاری که بر سلامت کمرتان و البته سلامت کلی بدنتان می‌توانید انجام دهید، ورزش کردن است. در طی ورزش، بهتر است تمرکز شما بیشتر بر روی عضلات شکم و کمرتان باشد، زیرا این عضلات جهت راست ایستادن و قرار گرفتن شما در وضعیت مناسب بدنی ضروری هستند. انجام ورزش‌هایی نظیر یوگا، استفاده از دوچرخه‌های ثابت و تردمیل‌‌ به قوی نگاهداشتن این عضلات کمک می‌کنند. البته می‌توانید دوچرخه‌‌‌سواری را در خارج از منزل هم انجام دهید ولی ابتدا باید مطمئن شوید که صندلی و دستگیره‌های دوچرخه در وضعیت مناسبی برای بدن شما تنظیم شده‌اند.

* درست بنشینید: یک صندلی خوب باید بتواند به‌خوبی از قوس کمری شما حمایت کند. اگر چنین نیست، برای حفظ این قوس در هنگام نشستن، بهتر است از یک بالش نرم در پشت کمرتان استفاده کنید. سعی کنید در فواصل بین فعالیت‌های نشستنتان حتما به‌طور تناوب استراحت کنید، حتی اگر استراحت کردن شما فقط به‌صورت راه ‌رفتن در اداره باشد. در حین رانندگی هم سعی کنید صندلی شما وضعیت مناسبی داشته باشد و وضعیت آن را طوری تنظیم کنید که لازم نباشد جهت دسترسی به پدال گاز، پای خود را به سمت آن پرتاب کنید!

* وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید: آگاهی از اینکه چگونه باید درست بایستید و درست بخوابید و نیز آشنایی با صحیح بلند کردن اجسام سنگین، تاثیر بسیاری جهت حفظ و نگهداری کمر شما دارد. اگر قرار است برای مدت زمان طولانی بایستید، سعی کنید به‌طور تناوب بر روی یک پایتان تکیه کنید و به پای دیگر استراحت دهید و یا اگر قرار است در حالت ایستاده چیزی را بخوانید، به‌جای آنکه جهت خواندن آن، به سمت جلو خم شوید، کتاب را بلند کرده و جلوی چشمانتان بیاورید.‌ جهت حفظ بهترین حالت هنگام خوابیدن بهتر است روی یک تشک سفت بخوابید و از بالش‌ جهت حمایت کمرتان استفاده کنید، ولی از بالش‌هایی که موجب می‌شوند گردن شما بیش از حد بالا رفته و زاویه تندی ایجاد کند، به هیچ‌وجه استفاده نکنید.

* بلند کردن یک جسم سنگین: ابتدا تصمیم بگیرید که آن را کجا می‌خواهید قرار دهید و چگونه قصد دارید آن را به آن نقطه برسانید. جهت بلند کردن یک جسم سنگین، کمرتان را خم کنید بلکه زانوهای‌تان را خم نکنید و آن جسم را بلند کنید. جسم سنگین را نزدیک به بدنتان حمل کنید و هیچ‌گاه بر روی کمرتان نچرخید، بلکه سعی کنید با محور کردن پاهایتان، بر روی پاهایتان بچرخید. هنگامی که خسته هستید از حرکت دادن اجسام سنگین جدا خودداری کنید زیرا خستگی موجب می‌شود با سختی و رنج بیشتری حرکت کنید. هرگز سعی نکنید جسمی را که احساس می‌کنید سنگین‌تر از توانایی شماست، بلند کنید.‌

درمان سیاتیک با ورزش

بیماری سیاتیک ممکن است علل گوناگونی داشته باشد. این عارضه عصبی آزار دهنده معمولاً موجب درد گزنده ای در کپلها می شود که تا ساق پا و غالباً پایین پاکشیده می شود . عارضه سیاتیک غالباً با ضعف و کرختی همراه است . فتق دیسک ، التهاب مفصل ، مهره ها و التهاب عصب سیاتیک همه ممکن است علت این مسئله باشند . به عقیدة پزشکان چینی التهاب عصب سیاتیک ممکن است ناشی از سرماخوردگی ، جذب مواد سمی از محیط زیست یا التهاب بافتهای اطراف باشد . خوشبختانه این نوع سیاتیک در مقابل ورزش واکنش مساعدی نشان می دهد .

نکته : هنگام حمله های حاد سیاتیک عصبی نباید ورزش کرد اما در مرحله مزمن ماساژ و تمرینهای ورزشی کمک کننده است . وسایل مورد نیاز برای نوعی ماساژ که در التهاب مزمن عصب سیاتیک بسیار موثر است تهیه ابزار ساده و خاصی لازم است یک میله چوبی را در چند لایه پارچه بپیچید و در ماساژها از آن کمک بگیرید . روش ماساژ با میله چوبی که تهیه کرده اید خود را بزنید ! از کمر شروع کنید و پشت را دور بزنید و بعد با سن و ساق پاهایتان را هر گروه از عضله ها را باید ۵ تا ۱۰ دقیقه بزنید . این کار را ۳ تا ۵ بار در روز تکرار کنید .

منبع: سایت دکتر حسین زاده

عمل جراحی آندوسکوپی دیسک کمر

با پیشرفت تکنولوژی و گسترش سیستم های دیجیتالی و دوربین های پرقدرت و بسیار ظریف توانایی هایی جدیدی نیز در سیستم پزشکی ایجاد شد.

   پس از وجود میکروسکوپ در اعمال جراحی که باعث تحولی بزرگی در درمانهای جراحی شد اکنون سیستم های آندوسکوپی در تشخیص و درمان بسیاری از بیماریها وارد شده است.

  آندوسکوپی جهت دستگاه گوارش از سالها پیش شروع شده و به تدریج در جراحی جهت لاپاراسکوپی نیز استفاده شده و بطور گسترده امروز بسیاری از اعمال جراحی که قبلا با بازکردن وسیع انجام می شد با انجام چند سوراخ کوچک و با حداقل عوارض و حداقل خونریزی انجام می شود .

  از چند سال پیش آندوسکوپ وارد سیستم جراحی اعصاب نیز شد و بتدریج جایگاه بسیار خوبی در جراحی اعصاب بدست آورد.

  آندوسکوپی جهت اعمال جراحی تومورهای قاعده جمجمه و جراحی های مغز و اخیراً در جراحی های ستون فقرات خصوصاً دیسک کمر نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

   

آندوسکوپی در جراحی های دیسک کمر

  در موارد خاص می توان درمان های جراحی دیسک کمر را با انجام آندوسکوپی انجام داد و نتیجه برابر و حتی برتر با عوارض کمتر و انسزیون کمتر ( باز کردن پوست و عضلات ) و نتیجه مطلوب را بدست آورد.

 مزایایی روش آندوسکوپی دیسک کمر

  انجام روش آندوسکوپی جهت جراحی دیسک کمر محاسن زیادی دارد که بطور خلاصه عبارتند از:

  1. برش پوستی بسیار کوچک حدود 1.5 تا 2 سانتی متر

  2. آسیب به عضلات اطراف ستون مهره نمی رسد.

3. دستکاری عضلات و بافت های اطراف و مهره ها به حداقل می رسد.

4. برداشتن قسمت بسیار کوچکی از لبه مهره نیاز است.

5. ریشه عصبی و دورا بطور وسیع دستکاری نمی شود و لذا عوارض بعدی و چسبندگی کمتر است.

  6. بیمار در حداقل زمان از بیمارستان مرخص می شود.

  7. دوره نقاهت بسیار کوتاه تر از روش معمول جراحی است.

8. بیمار در همان روز عمل جراحی می تواند راه برود و حتی از بیمارستان مرخص شود.

  9. بازگشت به کار بسیار زودتر امکان پذیر است.

 در چه مواردی می توان از روش آندوسکوپی استفاده کرد؟

 روش جراحی آندوسکوپی برای دیسک کمر در مواردی قابل انجام است که ضایعه و دیسک کمر در یک یا حداکثر دو فضا باشد، تنگی قابل ملاحظه در کانال ایجاد نشده باشد دیسک بصورت یک طرفه باشد و سانترال (مرکزی) نباشد.

 و تغیرات رتروز و استخوانی وجود نداشته باشد.

  این روش یک روش ایده آل برای افراد جوان که دچار هرنی دیسک کمری هستند می باشد.

    

 

منبع:وبلاگ دکتر فروغ

موضوعات مرتبط: عمل جراحی آندوسکوپی دیسک کمر 
برچسب‌ها: دیسک کمر , درمان دیسک کمر , آندوسکوپی دیسک کمر , متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ,متخصص کمردرد

ستون فقرات از مهره ها و دیسکهای بین مهره ای /تصاویر

ستون فقرات و نخاع شوکی که در میان آن قرار دارد از مهمترین قسمتهای بدن بوده و در عین حال بدلیل شکل خاص بدن انسان و فعالیتهای وی، در معرض بیشترین فشارها قرار دارند و به همین دلیل اکثر افراد در آغاز دهه سوم زندگی از درد و ضایعات مختلف در این ناحیه شاکی می باشند. تجربه ثابت کرده است که علت اغلب ضایعات و ناراحتی های کمردرد، عدم رعایت وضعیت های صحیح در فعالیتهای مختلف و همچنین وارد آوردن فشارهای بیش از حد تحمل مهره ها، در ستون فقرات و همچنین ضعف عضلانی می باشد، لذا با رعایت بهداشت کار و وضعیتهای صحیح در فعالیتهای روزمره و تقویت عضلات ضعیف ستون فقرات از بروز اکثر این مشکلات پیشگیری خواهد شد.

درمجموعه حاضرکه برایتان درنظرگرفته ایم ودرچند قسمت حضورتان ارائه می کنیم ، اساس مطلب بر این اصل استوار است که ساختمان ستون فقرات به زبان ساده توضیح داده شده و سپس نحوه صحیح انجام فعالیتهای روزانه و ورزشهایی جهت تقویت عضلات مؤثر و در حفظ سلامت ستون فقرات مطرح می شود.

کمر (THE Back)

برای درک بهتر علل کمردرد، دانستن تشریح و عمل فقرات اهمیت بسزایی دارد. ستون فقرات از مهره ها و دیسکهای بین مهره ای که به صورت یک در میان قرار گرفته اند تشکیل شده، بنابراین ساختمان آن به گونه ای است که دیسک می تواند در حین حرکات به جهان مختلف جا به جا شود. (شکل 1)

مهره ها که عناصر استخوانی فقرات را تشکیل می دهند، ساختمان نامنظم و پیچیده ای دارند اما ساختمان دیسکها ساده بوده و شکل آنها گرد می باشد.(شکل 2)

همانگونه که در شکل شماره 2 مشاهده می شود تنه مهره ها وزن بدن را تحمل می کند و بدین ترتیب وزن از بالا به پایین منتقل می گردد، ضمناً در پشت هر مهره کانالی وجود دارد که محل عبور نخاع شوکی و اعصاب می باشد، نخاع شوکی بخش مهمی از سیستم ارتباطی بدن بوده و پیامهای عصبی قسمتهای مختلف بدن از جمله پیامهای مربوط به درد و سایر حسها از طریق این سیستم به مراکز بالا منتقل می گردند. همچنین انتقال پیامهای مغز به عضلات بدن توسط این سیستم صورت می گیرد. به هر مهره ، 2 نوع زائده استخوانی متصل است.

1- زوائد محل اتصال عضلاتی در طرفین و پشت مهره ها.

2- زوائد مفصلی در بالا و پایین مهره ها که با زوائد مشابه از مهره های بالایی و پایین یا مفاصل را می سازند.

  وجود این مفاصل باعث می شود که فقرات بتوانند خم شده و بچرخند. در صورت عدم وجود این مفاصل ، راه رفتن سخت و مشکل می گردد. (مانند آدم آهنی) در بدن 29 مهره وجود دارد که از این تعداد ، 24  مهره توسط دیسکها از یکدیگر جدا می باشند و 5 مهره  باقیمانده به یکدیگر جوش خورده  قسمت پشتی لگن و استخوان خاجی را پدید می آورند. مهره ای که توسط دیسکهای بین مهره ای از یکدیگر جدا شده اند (24 مهره) می توانند حرکت کنند و بنابراین مهره های متحرک نام دارند. (شکل 3- الف) مهره های متحرک شامل 7 مهره  گردنی ، 12 مهره  سینه ای  (که محل اتصال دنده ها هستند) و 5 مهره کمری  (بین دنده ها و لگن) می باشند.

در کمردرد ، 5 مهره پایین فقرات که مهره های کمری نام دارند ، گرفتار می شوند. در شکل(3- ب) محل آخرین دیسک کمری مشخص شده است. همانگونه که در تصویر مشاهده می شود، این دیسک اولین دیسکی است که آسیب دیده و بنابراین علل مهمی در کمردردها می باشد. گرچه در بحث کمردرد ، بیشتر 5 مهره کمری مورد توجه می باشد اما نباید اولین مهره  لگنی (یا خاجی) راکه در حقیقت سطح اتکای فقرات متحرک است، از نظر دور داشت.

در شکل (4) ناحیه ای از فقرات که بیشترین فشار بر آن وارد می شود ، نشان داده شده است. در این تصویرها  4 مهره  پایین کمر اولین مهره  خاجی از پشت دیده می شوند و چون در آن قسمتی از کانال برداشته شده ، امتداد نخاع شوکی و شاخه های عصبی آن قابل مشاهده بوده و جسم مهره ها و دیسک مهره ای بین آنها را نیز می توان دید.

در شکل (5) ارتباط بین مهره و دیسک و همچنین محل عبور عصب در اطراف زوائد استخوانی مشاهده می شود. درحقیقت این شکل ، منطقه  آسیب پذیر کمر را نشان داده و در آن محل پارگی دیسک بین آخرین مهره  کمری و اولین مهره خاجی مشخص می باشد که بدین ترتیب موضع کمردرد را می توان تعیین کرد. فقرات از مهره ها ، دیسکها و اعصاب تشکیل شده است. مهره ها شامل 24 مهره  متحرک و  5 مهره  ثابت می باشد. مهره های متحرک به نوبه خود به 7 مهره گردنی ،12 مهره سینه ای و 5 مهره  کمری تقسیم شده اند. 5 مهره غیرمتحرک نیز مهره  خاجی یا لگنی ناصره می شوند. قسمتهای مختلف مهره ها عبارتند از:

1- تند مهره که وزن را تحمل می کند.

2- زوائدی که مفاصل را پدید آورده و محل اتصال عضلات می باشند.

3- کانالی که محل عبور نخاع شوکی و اعصاب می باشد.

کمردرد (THE PROBLEM)

وضعیت بدن انسان (به علت نحوه ایستادن و راه رفتن) با وضعیت سایر موجودات زنده متفاوت می باشد. او می کوشد که تعادل خود را در یک سطح اتکای کوچک حفظ نماید، یعنی انسان «صاف» می ایستد. وضعیت ایستادن انسان مانند یک بطری وارونه است .(شکل 6)

 با این تفاوت که انسان باید وزنش را جابه جا کند. این جابجایی توسط عضلات انجام شده و با انقباض سریع عضلات، موقعیت پاها تنظیم گردیده و از افتادن جلوگیری می شود. راه رفتن انسان ارادی است. او ابتدا وزنش را به طرف جلو منتقل کرده و آنگاه پاهایش را به جلو می برد تا وزن را تحمل کند. راه رفتن مهارتی پیچیده است و به همین علت الگوی راه رفتن طبیعی نوزاد انسان، در 3 سالگی پدیدار می شود. در حالیکه اکثر حیوانات در عرض چند هفته اول بعد از تولد می تواندن به طور طبیعی راه بروند. تنها مشکل ناشی از وضعیت صاف بدن، حفظ تعادل نیست بلکه انسان برای راه رفتن به طور مستقیم از لحاظ فیزیکی نقص هایی دارد. همانگونه که پیش ازاین گفته شد ، اولین استخوان خاجی به این علت به صورت سطح اتکا عمل می کند که مهره های متحرک بر روی آن قرار می گیرند اما این سطح اتکا موازی با سطح زمین قرار نگرفته، بلکه با یک زاویه  40 درجه ( به طور متوسط) به طرف جلو شیب دارد. (شکل 7)

زاویه  شیب این مهره بین 20 تا 70 درجه متغیر است. بنابراین افراد برای حفظ وضعیت صحیح فقرات و توزیع مساوی و وزن، باید در حین راه رفتن بدنشان را کمی به طرف جلو بیاورند اما انسان بدین شکل عمل نمی کند. وی از ابتدا کودکی به دلایل مختلف تشویق و حتی مجبور به راه رفتن بطور «مستقیم» می شود. برای راه رفتن به طور مستقیم، فرد باید فقراتش را به طرف عقب خم کند. در نتیجه نحوه  توزیع وزن تغییر یافته و کل بدن وضعیت نامناسبی پیدا می کند.

در شکل (8) این تغییر شکل غلط نشان داده شده است. همانگونه که درشکل (8 -الف) مشاهده می شود خم شدن به طرف جلو و خمیدگی زانوها موجب از بین رفتن انحنای طبیعی فقرات می گردد. (مانند دوران تولد) این انحنای به علت وضعیت صاف در ایستادن ایجاد می شود. (شکل 8- ب) انحناهای ناحیه کمری فقرات اهمیت ویژه ای دارند که در بخشهای بعدی بدان خواهیم پرداخت.

شکل (9) فقرات انسانی را نشان می دهد که به طور صاف ایستاده است. همانگونه که مشاهده می شود فقرات دیگر صاف نبوده و شکل S را پیدا کرده اند.

سئوال بعدی که در این رابطه با این تغییر شکل مطرح می شود این است که در کمرچه رخ می دهد که موجب درد

می شود؟

اولین و واضح ترین نتیجه انحنای S مانند فقرات، تغییر نحوه  توزیع وزن روی قسمت های مختلف آن و دیسک های نرم بین مهره ها می باشد. در صورتی که این انحناها وجود نداشت باشند ، وزن به طور مساوی از کل سطح هر یک از دیسکها منتقل می شود اما وجود آنها موجب می گردد که بیشتر وزن، از طریق لبه های پشتی دیسک ها در کمر و گردن و بندهای جلویی دیسکها در سرتاسر ناحیه  سینه ای منتقل شود.

با نگاه مجدد به شکل (5) نتیجه این جابجایی وزن مشخص می شود. از آنجایی که مهره های تحتانی فشار بیشتری راتحمل می کنند، بنابراین بیشتر در معرض ضایعه قرار دارند. در صورت وارد شدن فشار اضافی بر آخرین مهره  کمری، چون مهره های سخت و استخوانی می باشند این فشار به  دیسک نرم زیرین منتقل شده و موجب پارگی آن می گردد. همانگونه که مشاهده می شود ماده  داخلی دیسکها از طریق محل پارگی خارج شده و عصب را تحت فشار قرار

می دهد. در پارگی دیسک 2 نکته  قابل توجه وجود دارد:

 اولا : آنکه پارگی دیسک خاصیت تحمل فشار آن را از بین می برد، در نتیجه موقعیت مهره  بالایی تغییر کرده و در تماس با مهره  پایینی خود قرار می گیرد.

ثانیاً : این تغییر باعث دررفتگی تدریجی مفاصل و تنگ شدن سوراخ هایی که اعصاب از آن عبور می کنند ، می شود. بدین ترتیب ممکن است هنگامی که فرد ایستاده ، عصب به طور دائمی تحت فشار قرار گیرد. (شکل 10)

از آنجایی که تماس زوائد خارجی مهره های چهارم و پنجم کمری موجب ایجاد یک مفصل کاذب تحمل کننده وزن می گردد ، می تواند به نوبه  خود باعث کمردرد شود. دیسک بعدی که تحت فشار ایجاد شده ممکن است صدمه ببیند چهارمین دیسک کمری است البته پارگی این دیسک به ندرت دیده می شود و در صورت پارگی، تماس زوائد خاری مهره ها باعث جلوگیری از دررفتگی مفصل شده و در نتیجه قطر سوراخ محل عبور عصب به میزانی باقی می ماند که عصب تحت فشار قرار نمی گیرد.

در نتیجه مشکل اصلی کمردرد در اکثر موارد وجود این تغییرات می باشد. انسان هنگام سعی کردن برای آنکه صاف بایستد، به شدت فقراتش را تغییر شکل داده و این موجب می شود که وزن بدن بر بعدهای پشتی دیسک های بین مهره ای در کمر و گردن وارد می شود. درد و دیسک چهارم  و پنجم کمری که در اکثر کمردردها دچار ضایعه می شوند فشار بیشتری بر ناحیه پشتی مهره ها وارد شده و این فشار ازمهره ها به دیسکهای بین مهره ای منتقل می شود.

بنابراین پنجمین دیسک کمری (گاهی چهارمین دیسک کمری) پاره گردیده و هسته وارد کانال نخاعی می شود ، در نتیجه اعصاب نخاعی تحت فشار قرار می گیرند. علاوه بر ورود دیسک آسیب دیده به کانال عصبی، عصب در سوراخ بین مهره ای تحریک می شود. این حالت جز در سطح پنجمین مهره  کمری، بندرت رخ می دهد. در این موارد خم شدن به عقب، فشار روی عصب را به میزان زیادی افزایش می دهد.

پنجمین دیسک کمری در اکثر افراد در سن 20 سالگی دچار پارگی می شود و در نتیجه بیشتر مردم در این سن کمردرد دارند اگرچه درد مقابل توجهی را تجربه نکرده باشد.  درقسمت های بعدی در خصوص درمان کمر درد ، روش های انجام فعالیتهای طبیعی روزانه ، ایستادن ، نشستن ، خوابیدن ، بلند کردن اشیاء ، ورزشهای درمانی و... مطالبی را ارائه خواهیم داد

منبع:بیماریهای ناعلاج

موضوعات مرتبط: ستون فقرات از مهره ها و دیسکهای بین مهره ای 
برچسب‌ها: کمردرد , دیسک کمر , متخصص دیسک کمر , علل کمردرد , متخصص طب فیزیکی و توانبخشی