وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

فیبرومیالژی

فیبرومیالژی Fibromyalgia بیماری است که مشخصه آن درد در بسیاری از نقاط بدن همراه با احساس خستگی است. فیبرومیالژی یک بیماری مزمن است که مفصل را گرفتار نمیکند.

فیبرومیالژی از اختلاط سه کلمه فیبرو Fibro ( به معنی بافت همبندی است که تاندون ها و رباط ها را میسازد) و می My ( به معنی عضله است) و الژیا Algia (به معنی درد است) ساخته شده و از لحاظ لغوی به معنی دردی است که در عضلات و تاندون ها وجود دارد. با توضیحاتی که در بالا داده شد به نظر میرسد منشا مشکل در عضله و تاندون نبوده و رد واقع در مغز و سیستم عصبی است ولی درد در نهایت در روی عضلات و تاندون ها حس میشود.

 علت فیبرومیالژی چیست

علت فیبرومیالژی به درستی شناخته شده نیست. تحقیقات نشان داده که بیماران مبتلا به فیبرومیالژی دچار تغییراتی در سطح نوروترانسمیترها Neurotransmitters در مغز و اعصاب میشوند. نوروترانسمیترها موارد شیمیایی خاصی هستند که نوسط اعصاب تولید شده و نقش مهمی در انتقال پیام های عصبی دارند.

در این بیماری مقدار یک نوروترانسمیتر بنام سروتونین Serotonin در مغز کم میشود. همچنن این بیماران در مایع مغزی نخاعی Cerebrospinal fluid خود (مایع مغزی نخاعی مایعی است که اطراف مغز و نخاع را فرا گرفته است و در واقع مغز و نخاع در آن غوطه ور هستند) مقادیر بالاتری از یک ماده شیمیایی به نام ماده پی Substance P دارند. این ماده هم در انتقال پیام های درد تاثیرگذار است.

به نظر میرسد افراد مبتلا به فیبرومیالژی به پیام های دردی که به مغزشان میرسد حساسیت بیش از معمول دارند. در واقع فشارهایی که در افراد معمولی موجب درد نمیشود در این افراد ایجاد درد میکند.

بیماری فیبرومیالژی در دو درصد مردم دیده میشود. در زنان هفت برایر شایع تر از مردان بوده به طوری که بیش از 80 درصد بیماران از خانمها هستند و بیشتر در سنین 55-25 دیده میشود.

 

علائم فیبرومیالژی چیست

          575 
                  محل های شدت درد در فیبرومیالژی  

مهمترین علامت بیماری فیبرومیالژی احساس درد و خستگی در بسیاری از مناطق بدن است.
درد میتواند در هر نقطه ای از بدن احساس شود و بعضی بیماران در همه بدنشان احساس درد میکنند. بیشترین احساس درد در گردن و پشت است.

درد بصورت عمقی و یک احساس سوزشی شدید است. شدت درد بعضی روزها کمتر و بعضی روزها بیشتر است و در روزهایی که فرد دچار استرس های عصبی است بیشتر میشود. شدت درد همچنین بر اثر سرما یا فعالیت بدنی بیشتر میشود. بیمار ممکن است صبح بعد از برخاستن از خواب در بدنش احساس خشکی کند. 
یکی دیگر از علائم فیبرومیالژی وجود نقاط متعدی در بدن است که به فشار حساس بوده و فشار دادن آن نقاط موجب افزایش درد میشود. به این نقاط Tender point یا Trigger point میگویند. این نقاط بیشتر در پشت گردن و ستون مهره، شانه ها، قفسه سینه، لگن، آرنج و زانو هستند.

علامت دیگر بیماری که ممکن است از درد هم برای بیمار آزار دهنده تر باشد احساس خستگیشدید است که در 90 درصد بیماران دیده میشود. از علل مهم این احساس خستگی اختلالاتی است که در خواب این بیماران ایجاد میشود. برای اینکه خواب موجب آرامش فرد شود باید عمق خواب زیاد باشد.

در این بیماران عمق خواب کم بوده و به اصطلاح خواب سبکی دارند. بیمار وقتی از خواب برمیخیزد بجای شادابی احساس خستگی میکند، مثل اینکه کل طول شب را کار کرده اند.

حال بسیاری بیماران صبح ها بد و عصر ها بهتر است. این احساس خستگی موجب میشود بیمار قدرت تمرکز و تا حدودی حافظه خود را هم از دست بدهد. بیمار ممکن است دچار افسردگی یا اضطراب باشد.

علائم دیگری که ممکن است همراه با فیبرومیالژی دیده شوند عبارتند از

  • سردرد
  • تعداد دفعات ادرار کردن بیشتر میشود
  • برور علائم بیمار به نام "سندروم روده تحریک پذیر" با علائمی شامل درد شکم، اسهال، گاهی یبوست و نفخ شکم
  • 20 درصد بیماران مبتلا به فیبرومیالژی دچار بیماری "پای بیقرار" Restless leg syndrome هستند.
  • عادات ماهانه دردناک در خانمها
  • احساس گزگز در انگشتان دست و پا

 

منبع :ایران ارتوپد


برچسب‌ها: فیبرومیالژیدرد عضلاتعلائم فیبرومیالژی

بیست دلیـل درد مـزمــن

بیست دلیـل درد مـزمــن

پیر باشید یا جوان به احتمال زیاد حداقل در یک نقطه از بدن تان دردی دارید که هیچ ‌وقت علتش را کشف نکرده‌ اید.

این روزها هم گرفتاری ‌های زندگی فرصت نمی ‌دهند تا عوامل مختلفی را که همه ‌روزه با آن ها سروکار دارید زیر ذره‌ بین ببرید؛ شاید عامل اصلی دردتان درست جلوی چشم تان باشد! حالا لازم نیست تمام میدان دیدتان را بگردید تنها در همین پاراگراف‌ های زیر سری بچرخانید و چشمی بدوانید بلکه عامل محرک دردهای طاقت‌ فرسای خودتان را پیدا کنید.

1-      صندل ‌های لاانگشتی: این صندل‌ ها برای گردن، ستون مهره‌ ها، زانوها و قوزک پاها تکیه‌ گاه مناسبی محسوب نمی ‌شوند.کفش‌هایی بپوشید که ستون مهره ‌های تان را پشتیبانی کنند به‌ خصوص در روزهایی که می ‌دانید قرار است زیاد راه بروید، حتما یک کفش ورزشی مناسب بپوشید.

2-      گوشی ‌های لمسی: گوشی‌ های پیشرفته‌ ای که تنها با اشاره ی انگشت کار می ‌کنند، باعث می ‌شوند فشار زیادی به بندهای انگشتان وارد شود. اخیرا تعداد بیماران زیر 30 سالی که با شکایت از درد و تورم مفاصل خود به پزشکان مراجعه می‌ کنند، بالا رفته است.اگر انگشتان ‌تان درد گرفته‌ اند، کمی از اس ‌ام ‌اس فرستادن دست بکشید آن ‌وقت اگر درد ساکت نشد، همان لحظه تلفن ‌تان را بردارید و از یک متخصص ارتوپدی وقت بگیرید. درمان‌ های موثری برای ورم مفاصل وجود دارند.

3-      کیف پول: هنگامی که کیف پول تان را در جیب پشتی شلوارتان می‌ گذارید، ممکن است عصب سیاتیک ‌تان را تحریک کند یعنی کیف شما(چه پر پول، چه بی ‌پول)، آن قدر به عصب سیاتیک ‌تان فشار می ‌آورد و تحریک‌ اش می ‌کند که آخر سر، کمردرد می‌ گیرید.قبل از این که روی صندلی(به‌ خصوص صندلی ماشین) یا هر جای دیگری بنشینید، کیف پول را از جیب پشت شلوارتان درآورید.

4-      رانندگی: خیلی ‌ها زاویه ی صندلی ماشین‌ شان را بد تنظیم می ‌کنند. اگر هنگام رانندگی پشتی صندلی را زیاد بخوابانید، تسلط به فرمان برای تان مشکل می‌ شود. آن ‌وقت باید سر و گردن خودتان را با سختی به حالتی ناراحت بالا بگیرید و این ‌طور می ‌شود که به مرور زمان، گردن ‌درد می ‌گیرید.پشتی صندلی را آن قدر بالا بیاورید که گردن تان با قرار گرفتن در وضعیت مناسب، بتواند سرتان را نگه دارد. باید دسترسی به فرمان برای تان راحت باشد؛ یعنی نه به جلو خم شوید، نه بدن تان را به سمت آن بکشید.

5-      بازی‌ های ویدیویی ایستاده: بازی ‌های ویدیویی ایستاده که باید حین آن فعالیت بدنی کرد، درست همان خطرهای بازی ‌های واقعی در زمین ‌های ورزشی را دارند. به علاوه شما باید این حرکات را در فضایی محدود انجام دهید. متخصصان معتقدند با انجام این بازی ‌ها، خطرهایی مانند آسیب مهره ‌ای، پارگی تاندون ‌ها و شکستگی استخوان‌ ها در کمین افراد هستند.قبل از شروع این بازی‌ های ویدیویی، کمی نرمش ‌های کششی انجام بدهید و فضای بازی مناسبی برای خود فراهم کنید. مثلا هرگز در محاصره مبلمان خانه بازی نکنید. مراقب باشید بیشتر از وقت استاندارد بازی ‌های واقعی، به این بازی ‌های ویدیویی نپردازید.

6-      پنیر: انواع مختلف پنیر(چدار، فتا، موزارلا، پارمیسان و...) ماده‌ ای به نام تیرامین دارند که محرک تند و تیزی برای سردرد است. این ماده در برخی فرآورده های گوشتی و نوشیدنی‌ ها هم وجود دارد.بعد از خوردن هر ماده ی لبنی، تاریخ و اسم آن غذا را یادداشت کنید که اگر احیانا سردرد گرفتید، بتوانید عاملش را راحت پیدا کنید.

7-      نشانگان اعتیاد به تلویزیون: اگر عادت دارید روی کاناپه دراز بکشید و تلویزیون تماشا کنید به‌ خصوص اگر در همان حالت خواب تان می ‌برد، منتظر یک گردن ‌درد جدی باشید.حتی در زمان استراحت هم باید بدن تان را در وضعیت صحیحی قرار بدهید. هنگام تماشای تلویزیون روی کاناپه درست بنشینید، کمرتان را صاف کرده و شکم تان را منقبض کنید.

8-      بلند کردن کودک: لازم نیست در تمام طول روز بچه‌ به‌ بغل باشید. تنها بلند کردن او از کالسکه یا زمین، فشار مداومی را به مچ و انگشتان شما وارد می ‌کند.سعی کنید فرزند تان را بدون فشار آوردن به مچ‌ های تان بلند کنید. دست‌ های تان را تا ساعد پشت فرزندتان ببرید و با کمک عضلات بازوی تان بلندش کنید.

9-      کیف لپ ‌تاپ: اگر مجبورید هر روز لپ ‌تاپ ‌تان را با خودتان از این جا به آن جا ببرید، دردهای مختلفی در انتظار شما خواهد بود. کیف‌ های لپ ‌تاپی که باید دسته‌ شان را به دست بگیرید، به جلوی بازوی شما فشار می ‌آورد و کیف ‌های دوشی هم درد شانه و پشت را نصیب تان می ‌کند. کیف‌ های لپ‌ تاپ چرخ‌ دار را امتحان کنید.

10-  مدل مو‌های تان: اگر موهای تان را می‌ کشید و با کش یا کلیپس بالای سرتان محکم می‌ کنید، سردرد خواهید گرفت. اگر سابقه میگرن داشته باشید، بستن محکم موهای تان باعث سردردهای جدی ‌تری می‌ شود. موهای تان را شل ‌تر ببندید یا از تل و هدبند استفاده کنید.

11-  بوهای تند: بوهای تند، چه متعفن و زننده باشند و چه رایحه‌ هایی دلچسب(مثل عطر و گل) می‌ توانند سردرد ایجاد کنند. متخصصان هنوز دلیل این پدیده را نمی ‌دانند. سعی کنید بفهمید کدام بوها باعث تحریک سردردتان می شود تا از آن ها پرهیز کنید.

12-  عادت ‌های خواب: ممکن است عادت داشته باشید روی شکم بخوابید. در این صورت، عضلات داخلی‌ تان در وضعیت بدی قرار می ‌گیرند و صبح روز بعد، گردن ‌درد خواهید گرفت. شاید به پهلو می ‌خوابید و دست تان را روی سرتان می‌ گذارید و.... هر وضعیتی که اعضای بدن را در حالتی ناراحت قرار بدهد، بعد از چند ساعت، سبب درد خواهد شد. بهترین وضعیت خواب، خوابیدن به پشت یا پهلو است؛ در حالی که دست ‌ها پایین ‌تر از تراز شانه قرار بگیرند.

13-  حذف وعده‌ های غذایی: نخوردن وعده‌ های غذایی، باعث افت قند خون و بروز سردرد می ‌شود حتی قبل از این که احساس گرسنگی کنید.با فواصل زمانی معین، غذاهای مقوی و سالم بخورید البته به مقدار معین. غلات کامل و پروتئین، شما را تا مدت‌ ها سیر نگه می‌ دارند.

14-  محل کار: اگر صندلی یا میز کارتان استانداردهای لازم برای سلامت را نداشته باشد، بعد از ساعت کارتان، کمر، دست‌ ها، شانه‌ ها یا مچ‌ های تان درد خواهند گرفت. صندلی سالمی بخرید یا با کوسن و چهارپایه، فاصله‌ های استاندارد خودتان را با میز کارتان تنظیم کنید.

15-  صفحه کلید: اگر در طول روز زیاد با صفحه کلید کار می‌ کنید، احتمال دارد دچار نشانگان تونل کارپال شوید. این بیماری سبب درد، سوزش و کرختی مچ و بندهای انگشتان شما می ‌شود. صفحه کلیدتان را طوری تنظیم کنید که انگشتان، مچ و ساعدتان در یک خط قرار بگیرند.

16-  مشکلات بینایی: اگر سرتان در محل پشت ابروها درد می‌ گیرد، احتمالا ناشی از عیوب انکساری چشم(نزدیک‌ بینی، دوربینی یا استیگماتیسم) است. سری به یک چشم‌ پزشک بزنید. شاید نمره چشم‌ های تان تغییر کرده باشد.

17-  هوای گرم: تغییرات آب و هوایی باعث سردرد می شود؛ به ‌خصوص اگر هوا ناگهان گرم شود. آب و هوا تحت کنترل شما نیست اما می ‌توانید با شناسایی محرک‌ های سردردتان از آن ها پرهیز کنید و جلوی سردردتان را بگیرید.

18-  ورزش آخر هفته: اگر تمام طول هفته را کار کنید و آخر هفته را بگذارید برای ورزش، دچار دردهای عضلانی خواهید شد زیرا ناگهان عضلات ‌تان را مجبور به فعالیت‌ های سنگین کرده‌ اید. حتما قبل از ورزش، بین 5 تا 10 دقیقه راه بروید و نرمش‌ های ساده انجام دهید و در طول هفته با حرکات سبک، عضلات ‌تان را برای تمرین ‌های سنگین پایان هفته حاضر کنید.

19-  خم شدن به زمین: از قدیم عادت کرده ‌اید هنگام برداشتن اشیا از زمین، خم شوید و سپس با کمک عضلات پشت ‌تان بالا بیایید. این عادت عضلات پشت را تحت فشار زیاد قرار می‌ دهد و باعث درد گرفتن آن ها می شود. درست خم شوید. زانوهای تان را نزدیک به 90 درجه خم کنید و کمر، شکم و پشت ‌‌تان را صاف بگیرید آن گاه جسم را بردارید و با فشار به عضلات ران و زانوهای تان بلند شوید.

20-  دندان‌ قروچه: این عادت نه تنها باعث درد فک شما می‌ شود بلکه به دندان‌ ها، فک و شنوایی شما هم آسیب می ‌رساند. به دندان ‌پزشک مراجعه کنید و از او محافظ مخصوص دندان ‌قروچه بگیرید.

 

منبع: سلامتیران