وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

پارگی منیسک زانو


دو نوع بافت اختصاصی به نام منیسک در مفصل زانو قرار دارند. در واقع منیسک‌ها با غضروف مفصلی که سطح مفصل را می پوشاند، متفاوت هستند. منیسک‌های زانو به دو دلیل اهمیت دارند:

  • مانند یک ضربه گیر عمل می کنند و نیروی وارده از طرف وزن بدن را در سطح بزرگ تری پخش می کنند.
  • به رباط‌های اطراف زانو کمک می کنند تا زانو را پایدار نگه دارند.

یک توپ را تصور کنید که روی یک سطح صاف قرار گرفته است. این توپ انتهای استخوان ران است و آن سطح صاف سر استخوان درشت نی. منیسک‌ها در واقع به دور انتهای گرد استخوان ران می پیچند و فضای میان آن و کف استخوان درشت نی را پُر می کنند. منیسک‌ها با این ساختار، به توزیع وزن استخوان ران روی استخوان درشت نی هم کمک می کنند این توزیع وزن به وسیله منیسک‌ها ،از وارد آمدن فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی در انتهای استخوان‌ها جلوگیری می کند .

علت پارگی منیسک:

پارگی ناگهانی منیسک معمولا در حین ورزش ایجاد می شود. حرکاتی مانند چرخش تنه روی زانوی خم شده که موجب می شود ران روی ساق بچرخد و یا تکل خوردن در حین فوتبال می تواند موجب این پارگی شود.وقتی که فرد روی یک زانوی خم شده ایستاده و پای دیگرش بر روی زمین نیست و در همین حال کل تنه و ران خود را بر روی درشت نی به سمت داخل می چرخاند و سپس زانو را راست می کند، منیسک داخلی در حین راست شدن زانو بین سطوح مفصلی کندیل ران و پلاتوی تیبیا گیر گرده و پاره می شود.

در همین فرد اگر کل تنه و ران بر روی درشت نی به سمت خارج چرخیده باشد و سپس زانو صاف مستقیم شود منیسک خارجی بین کندیل ران و تییا گیر کرده و پاره می شود. این حرکات در ورزش های فوتبال و اسکی بطور مکرر اتفاق می افتد و به همین خاطر در این دو ورزش احتمال آسیب منیسک زیاد است .شیوع پارگی در هر دو منیسک داخلی و خارجی تقریبا برابر است(با ارجحیت سمت داخلی) . در کشور ما سقوط از ارتفاع وتصادف ها نیز از علل شایع پارگی منیسک هستند .

علائم پارگی منیسک :

 پارگی منیسک اگر ناگهانی ایجاد شود میتواند برای فرد قابل احساس باشد. احساس اینکه چیزی در درون زانو پاره شده و با یک احساس یا صدای تق همراه باشد. البته در اغلب اوقات فرد میتواند با همان منیسک آسیب دیده راه برود یا به بازی ادامه دهد و تنها بعد از۲-۱ روز کم کم زانو متورم و دردناک میشود.
علائم پارگی منیسک شامل درد، تورم و خشکی، احساس قفل شدن زانو، احساس ناپایداری زانو و محدود شدن حرکت کامل زانو بصورت خم و راست شدن است. اگر پارگی منیسک درمان نشود پارگی کم کم بیشتر شده و ممکن است قسمت پاره شده بصورت یک زائده در کنار منیسک در داخل زانو مرتبا حرکت کرده و موجب شود زانو بطور مکرر قفل شده یا با هر بار گیر کردن این زائده در بین دو استخوان زانو و سپس درآمدن آن از بین دو استخوان این احساس به فرد دست دهد که چیزی از زیر زانو در میرود و یا زانوی خود فرد از زیر بدنش در میرود.
منبع:   دکتر ابراهیم زاده


ستون فقراتی سالم داشته باشید

هر ساله کمردرد، گریبان گیر میلیون ها نفر در جهان می شود، در نتیجه سطح کیفی زندگی بسیاری از افراد را کاهش می دهد، بسیاری از تفریحات را محدود می کند،‌ روزهای کاری را به هدر می دهد (با استراحت در منزل) و انجام فعالیت های تفریحی – ورزشی را با مشکل مواجه می کند.

با این همه، در این زمینه امیدهای تازه ای نیز وجود دارد.

با چند اقدام ساده، همه ما می توانیم سلامتی ستون مهره ها و گردن خود را افزایش داده و احتمال بروز مشکلات را در آینده به حداقل برسانیم.

از شما می خواهیم تا ۵ نکته زیر را در مورد حفظ سلامتی ستون فقرات بخوانید و امیدواریم که آن ها را در زندگی روزانه خود به کار برید.

مطمئن باشید که از انجام این کارها، هیچ گاه پشیمان نخواهید شد.

۱- سبک و درست بلند کنید.

همه ما روزانه فشارهای شدیدی را در اثر انجام غلط کارها، به ستون مهره های خود وارد می کنیم که از سوار شدن به اتومبیل گرفته تا بلند کردن کودکان، قراردادن خریدهای روزانه در صندوق عقب ماشین و یا کندن علف های هرز درون حیاط است.

در واقع کمر شما روزانه، حملات بسیاری را تحمل می کند. هرگاه شما اشیاء سنگینی را بلند می کنید و یا اجسام را به صورت نادرست بلند می کنید، ستون مهره های خود را در معرض آسیب قرار می دهید.

برای به حداقل رساندن احتمال بروز آسیب به واسطه بلند کردن اشیاء نکات ساده زیر را دنبال کنید:

بلند کردن اشیاء از زمین در کمردرد

* اگر جسمی بسیار سنگین است آن را به تنهایی بلند نکنید و‌ از کسی کمک بخواهید.

* هرگز با بازوها صاف و رو به جلو، چیزی را بلند نکنید. همیشه در هنگام بلند کردن جسم، به آن نزدیک شوید تا آرنج شما خم شود.

* هنگام بالا بردن یا پایین آوردن یک شیئ، لگن و زانوی خود را خم کنید و سعی کنید پشت شما صاف باقی بماند. به این حالت(power position) می گویند.

* هنگام بلند کردن یک شیئ ، هرگز بر روی آن قوز نکنید، بلکه پاهای خود را از ناحیه ی زانو خم کنید و بنشینید، سپس جسم را بلند کنید.

* هنگام بلند کردن یک شیئ، به آرامی این کار را انجام دهید و از انجام حرکات تند و سریع پرهیز کنید.

۲- وضعیت ایستادن صحیح می تواند به ستون مهره های شما کمک کند.

ایستادن غلط می تواند به ستون مهره ها آسیب بزند. قوز کردن ، موجب وارد آمدن فشار غیرطبیعی به ستون مهره ها و ایجاد کمردرد و احساس خستگی شود.

پس اگر می خواهید ستون مهره های  شما سالم باشد و بهتر به نظر آید، از نکات زیر برای یک وضعیت قرار گیری صحیح پیروی کنید:

* مستقیم بایستید: استخوان های شانه ی خود را عقب و پایین نگه دارید. سعی کنید حالت قرارگیری صحیح خود را بیابید. ماهیچه های شکمی خود را منقبض کنید. به گونه ای بایستید که زانوهایتان صاف باشند، ولی سفت نشده باشند.

* سر خود را صاف و بالا نگه دارید.

۳- درست و صحیح کار کنید.

بسیاری از ما، ساعات کاری خود را پشت یک دستگاه کامپیوتر می گذرانیم. اگر میز و صندلی کامپیوتر، به طور غیرعلمی طراحی شده باشند، موجب وارد آمدن فشار زیادی به کمرو گردن شما می شوند.

وضعیت صحیح نشستن هنگام کار با کامپیوتر

 
 

اگر شما روزهای کاری تان را با سردرد یا کمردرد به پایان می رسانید، لطفا به توصیه های زیر عمل کنید:

* آیا به راحتی باکامپیوتر کار می کنید؟

* کمر شما باید توسط پشتی صندلی به خوبی حمایت شود و صندلی زانو یا کمر را نزند.

* پاهای خود را روی زمین قرار دهید، طوری که زاویه ی پشت زانوهایتان از ۹۰ درجه بیشتر باشد.

* مانیتور کامپیوتر شما باید مستقیما جلوی چشم های شما باشد و شما را مجبور به خم شدن به جلو، عقب یا کنار نکند.

* هنگام صحبت کردن با تلفن، صاف بنشینید. هرگز گوشی تلفن را بین گوش و شانه خود قرار ندهید، زیرا این کار می تواند موجب گردن درد یا سایر مشکلات گردنی شود.

۴- تحرک بدنی داشته باشید.

تمرینات ورزشی نقش بسیار مهمی را در حفظ سلامت کمر دارند. حتی انجام چند دقیقه ورزش روزانه می تواند کمک زیادی به کمر وگردن شما کند. می توانید تحت نظر پزشک یا مربی تمرینات ورزشی، یک برنامه روزانه ورزشی که شامل حرکات کششی، تقویتی و هوازی (‌ایروبیک)‌است را تنظیم کنید.

۵- به شکل صحیحی بخوابید.

اکثر افراد یک سوم از زندگی خود را در رختخواب می گذرانند. یک تشک غیر استاندارد یا یک حالت خوابیدن اشتباه، می تواند باعث بروز کمردرد شود.

وضعیت صحیح خوابیدن را برای شما می گوییم:

* به پهلو بخوابید وزانوهای خود را خم کنید و یک بالش در بین پاها و یک بالش در روبروی تان (حالت بغل کرده)‌ قرار دهید. اگر عادت دارید به پشت بخوابید، برای راحتی کمر، یک بالش زیر زانوهای خود قرار دهید.

* از خوابیدن طاق باز، به گونه ای که سر شما به یک طرف قرار گرفته باشد، یا از خوابیدن بر روی یک بالش بزرگ جدا خودداری کنید.

* سعی کنید بالش تان نه خیلی کوتاه و نه خیلی بلند باشد، طوری که ستون مهره های شما صاف قرار بگیرد.

* رختخواب های نرم ، خیلی کم حالت بدن را حفظ می کنند، از طرفی رختخواب بسیار سفت نیز فشارهای شدیدی را به بدن شما وارد می کند و موجب درد نواحی استخوانی بدن شما می شود.

* تشک خود را به طور مرتب پشت و رو کنید، حتی می توانید از یک روکش اضافه استفاده نمایید تا مناسب تر شود.



علل و درمان زانودرد هنگام شب

علل زانودرد در شب

۱- استئونکروز: یکی از شایع ترین عللی که سبب بروز درد زانو هنگام شب می شود، استئونکروز است. استئونکروز به معنای مرگ استخوان می باشد.

احتمال این که زنان به این بیماری مبتلا شوند، بسیار بیشتر از مردان است.

در طی این بیماری، استخوان ها جریان خون خود را از دست می دهند و شروع به مردن و از بین رفتن می کنند.

یکی از مهم ترین قسمت های استخوانی بدن که مورد حمله استئونکروز قرار می گیرد، بخش برجسته استخوان ران در قسمت داخلی استخوان زانو می باشد. اما ممکن است این از بین رفتن در قسمت خارجی زانو هم اتفاق بیفتد.

در این هنگام فرد مبتلا در طول شب احساس افزایش درد می کند و باید با ناراحتی و درد ناشی از آن در طول شب دست و پنجه نرم کند.

۲- آرتریت روماتوئید: این بیماری هم نسبتا شایع می باشد و جاهایی از بدن مانند مفاصل ، پاها، زانوها و لگن را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب ورم و درد این نواحی می شود. این بیماری ممکن است به هنگام استراحت شبانه شدت یابد و مانع از خواب راحت فرد شود. هنگامی هم که فرد مبتلا در اثر شدت درد بیدار می شود، با سفتی عضلات روبرو خواهد شد.

۳- آرتروز : فردی که به آرتروز مبتلا می شود (مخصوصا آرتروز تخریب کننده) که معمولا افراد مسن و سالمند هستند، ممکن است طی خواب شبانه به علت درد از خواب بیدار شود و احساس ناراحتی کند. مخصوصا اگر فرد مبتلا در طول روز و یا روز قبل از آن، از مفاصل خود بیش از حد استفاده کرده باشد. مواردی مانند تغییر آب و هوا و تغییرات فشار جوی می تواند سبب بدتر شدن این بیماری شود. بنابراین اگر در طول شب شرایط آب و هوایی تغییر کند، می تواند اثر بدی روی این بیماری بگذارد.

۴- آسیب رباط ها: این آسیب ممکن است در همه محدوده سنی از جمله کودکی و جوانی هم رخ دهد و تنها مختص افراد مسن و سالمند نمی باشد. اگر فردی دچار جراحت در ناحیه رباط ها و تاندون ها و کیسه پر مایعی که مفاصل زانو را احاطه کرده شود سبب درد می گردد. این درد در روز هم وجود دارد و شب موقع خواب، آرامش فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر زانو درد دارید، هنگام استراحت و یا خواب، بالشی زیر زانوی خود قرار دهید تا زانوهایتان بالا بیاید. در این حالت گردش خون راحت تر انجام گرفته و منطقه ای که دردناک است را از هر گونه ورم و درد تا حدی پاک سازی می کند

۵- نقرس: بیماری نقرس نوعی از آرتریت است که ممکن است درد ناشی از آن، شب هنگام و به شکل ناگهانی ایجاد شود. در این بیماری قرمزی و ورم در ناحیه مفاصل رخ می دهد.

نقرس بیماری است که در اثر تجمع زیاد ماده ای در بدن به نام اسید اوریک ایجاد شده و می تواند موجب بروز علائمی مثل درد و ورم مفصل شود.

بروز نقرس می تواند ارتباط نزدیکی با مصرف زیاد غذاهای پر پروتئین به خصوص گوشت داشته باشد.


منبع : دکتر فروغ

چه نوع تغذیه ای میتواند توده عضلانی، قدرت و کارآیی عضلات در افراد مسن را حفظ کند

2279 1

بررسی جدیدی که به توسط بنیاد بین المللی استوپروز International Osteoporosis Foundation (IOF) Nutrition Working Group انجام شده است تاثیر تغذیه را بر روی سارکوپنی sarcopenia مورد بررسی قرار داده و نقش مصرف پروتئین، ویتامین دی و بی و غذاهای با پایه اسیدی را مورد تاکید قرار داده است.

سارکوپنی یا از دست دادن تدریجی توده عضلانی یک پدیده طبیعی ناشی از افزایش سن بوده و از علل مهم ناتوانی در افراد مسن میباشد. قدرت عضلانی مناسب بدن بخصوص در اندام تحتانی مانع اصلی جلوگیری کننده در زمین خوردن بخصوص در افراد مسن است. زمین خوردن افراد در سنین بالا از علل مهم شکستگی لگن است پس میتواند دید که کاهش حجم توده عضلانی و قدرت آنها در سنین بالا تاثیر مهمی در شیوع شکستگی لگن دارد.

در بررسی بنیاد استئوپوروز عادات تغذیه ای که موجب از دست رفتن توده عضلانی میشود و با بالعکس حجم و قدرت عضلات را حفظ میکند مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی ذکر شده است که گرچه مهمترین عامل در حفظ قدرت عضلات در سنین بالا انجام مرتب نرمش و ورزش های مقاومتی است با این حال نقش تغذیه و ترکیب مواد غذایی مورد مصرف بخصوص تعادل در مصرف مواد غذایی اسیدی و بازی مهم است. در این بررسی نقش موارد غذایی زیر مورد تاکید قرار گرفته است.

  • پروتئین ها : مصرف پروتئین ها نقش مهمی را در سلامت عضلات بازی میکنند. توصیه میشود هر فرد بالغ روزی 1.2-1 گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن خود مصرف کند تا عضلات و استخوان های سالمی داشته باشد. البته مصرف این میزان پروتئین به شرط سالم بودن کلیه ها است
  • ویتامین دی : مصرف ویتامین دی به اندازه کافی نقش بسیار مهمی در حفظ توده عضلانی و کارکرد مناسب آنها بخصوص در افراد مسن دارد
  • کاهش مصرف اسیدها : مصرف زیاد غذاهای تولید کننده اسید ( مانند گوشت و غلات) همراه با کاهش مصرف موارد غذایی باز (آلکالن) مانند میوه و سبزیجات میتواند تاثیر مضری بر روی سلامت عضلات بدن داشته باشد. پس توصیه میشود سبزیجات و میوه بیشتری مصرف شود

به نظر میرسد بهترین وسیله برای پیشگیری از کاهش توده عضلانی و قدرت عضلات در افراد مسن انجام مرتب ورزش های تقویتی و مقاومتی در اندام ها و مصرف مناسب پروتئین و ویتامین دی و میوه و سبزیجات است.

منبع : ایران ارتوپدی

چگونه بدن خود را قابل انعطاف نگه داریم


از مهمترین عواملی که مانع آسیب اندام ها میشود حفظ قابلیت انعطاف بدن است. منظور از قابلیت انعطاف اینست که تمامی مفاصل بدن بتوانند براحتی در حداکثر دامنه حرکتی خود باز و بسته شوند.

 

چگونه مفاصل بدن ما قابلیت انعطاف خود را از دست میدهند


عوامل متفاوتی میتوانند مانع حرکت طبیعی مفصل شوند که مهمترین آنها بافت نرم اطراف مفاصل یعنی کپسول مفصلی، لیگامان ها، تاندون ها و عضلات هستند. وقتی مفاصل در انتهای دامنه حرکتی خود قرار میگیرند ( مثلاٌ زانو کاملاٌ خم میشود) این بافت ها تحت کشش قرار گرفته و در حداکثر طول خود قرار میگیرند و وقتی مفاصل در حالت استراحت قرار میگیرند ( مثلاٌ زانو صاف میشود) طول این بافت ها کم میشود.


ما در طول روز بندرت مفاصل خود را در حداکثر دامنه حرکتی شان قرار میدهیم. بخصوص در عصر حاضر که بسیاری شغل ها محدود به نشستن پشت میز است، انسان ها معمولاٌ فقط از قسمتی از دامنه حرکتی مفاصل خود استفاده میکنند. نتیجه این وضعیت اینست که بتدریج بافت های نرم اطراف مفاصل به این حالت عادت میکنند. وقتی روزها و هفته ها عضلات و تاندون های اطراف مفصل در حالت طول کم باقی میمانند خود را با این وضع منطبق میکنند.

حال اگر به دلایلی فرد نیاز پیدا کند از تمام کارایی مفاصلش بهره ببرد ( مثلاً کارمند اداره ای را در نظر بگیرید که آخر هفته به دعوت دوستانش در بازی فوتبال آنها شرکت میکند یا خانمی که تصمیم میگیرد یک خانه تکانی اساسی کند) ناگهان این عضلات و لیگامان های تنبل شده را در حالت کشش حداکثر قرار میدهد. نتیجه کار پاره شدن فیبرهای عضلات و تاندون ها و لیگامان ها و کپسول مفصلی است. این پارگی ها اکثراً خفیف و میکروسکوپی هستند ولی با ایجاد التهاب، موجب درد در موضع شده، بعد از چند روز فرد در بدنش احساس کوبیدگی و درد شدید میکند. مجبور میشود چند روز در منزل استراحت کرده و از کار غیبت کند و ممکن است برای همیشه قید ورزش را هم بزند.

 

چگونه بدن خود را قابل انعطاف نگه داریم

راه اساسی اینست که بطور مداوم نرمش هایی را انجام دهیم بطوریکه بافت های ذکر شده را بطور کنترل شده ای تحت کشش قرار دهد تا وقتی به آنها نیاز داشتیم بتوانند یاریمان کنند. هرچه سن ما بالاتر میرود بدن ما بیشتر به انجام این نرمش ها نیاز پیدا میکند.


قبل از انجام ورزش های سنگین زمانی است که باید به یاد عضلات و لیگامان های خود بیاوریم که تا چه حد باید کش بیایند پس نرمش های کششی را باید حتماً قبل از انجام ورزش انجام دهیم. این همان کاریست که ورزشکاران به آن گرم کردن بدن میگویند. با گرم کردن بدن قبل از انجام ورزش، عضلات و لیگامان های بدن خود را بتدریج و آرام آرام تحت کشش کنترل شده ای قرار میدهیم و آنها را آماده میکنیم تا در موقع ورزش بتوانند کار خود را بدرستی انجام دهند. انجام نرمش های کششی نه تنها قبل از شروع ورزش لازم است بلکه انجام آنها بعد از اتمام ورزش هم مهم است و جلوی بسیاری از آسیب های ورزشی را میگیرد.

در زیر نرمش های کششی کلی را توضیح میدهیم که یک فرد معمولی میتواند قبل از شروع ورزش انجام دهد. در حین انجام هر کدام از نرمش ها باید به یاد داشته باشیم که نرمش ها را آرام و با دقت انجام دهیم. سرعت اهمیتی ندارد. حرکات باید کنترل شده باشند و باید از انجام حرکات جهشی پرهیز کنیم. قبل از شروع نرمش های کششی ابتدا چند دقیقه بسرعت راه میرویم یا به آرامی در جا میدویم و سپس :

    253 5   253 6
               تنه به کنار          تنه به جلو

• تنه به جلو : مستقیم بایستید. پا ها را به اندازه عرض شانه باز کنید. پای چپ را یک قدم جلو گذاشته و زانوی چپ را خم کنید تا تنه شما به سمت جلو بیاید. ستون مهره را مستقیم نگه دارید. باید کشش را در ران پایی که عقب تر قرار گرفته است احساس کنید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.


• تنه به کنار :  مستقیم بایستید و پا ها را کاملاً از هم باز کنید. زانوی چپ را خم کنید تا تنه شما به سمت چپ برود. ستون مهره را مستقیم و زانوی راست را در حالت کشیده نگه دارید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

        253 4
   253 1
 کشش کوادری سپس در حالت ایستاده           متقاطع

• متقاطع :  مستقیم بایستید. ساق های خود را بصورت ضربدری در کنار یکدیگر قرار دهید بطوریکه پا ها به هم نزدیک باشند. خم شوید و سعی کنید انگشتان پا هایتان را لمس کنید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

• کشش کوادری سپس در حالت ایستاده :  در جلوی یک دیوار یا صندلی بایستید و دست چپ خود را به دیوار یا صندلی بدهید تا تعادل شما برقرار شود سپس با دست راست کف پای راست را گرفته و آنرا به پشت باسن خود ببرید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.


 

 

     253 3  253 8
                 نشسته پاها باز     چهار زانو

• چهارزانو :  روی زمین بنشینید. کف پا ها را به هم چسبانده و سعی کنید زانو هایتان را به زمین نزدیک کنید. با گذاشتن ساعد و آرنج روی زانو هایتان سعی کنید به این کار کمک کنید. آهسته به سمت جلو خم شوید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار انجام دهید.


• نشسته پا ها باز :  بنشینید و پا هایتان را کاملاٌ از هم باز کنید. هر دو دست خود را روی زانو یا مچ پای چپ بگذارید. چانه تان را هم تا آنجا که ممکن است به زانوی چپ نزدیک کنید. زانو هایتان را مستقیم نگه دارید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

       253 2  253 7
           زانو به سینه              کشش در حالت نشسته


 • کشش در حالت نشسته :  بنشینید و هر دو پا را کاملاٌ کشیده در جلوی خود نگه دارید. به جلو خم شوید تا چانه تان تا حد ممکن به زانو نزدیک شود. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار انجام دهید.

• زانو به سینه :  به پشت بخوابید. هر دو زانوی خود را با هم خم کنید. با هر دو دست ساق هایتان را گرفته و هر دو زانو را به طرف تنه بکشید و نزدیک کنید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار انجام دهید.

 

منبع : ایران ارتوپدی