استئوژنز ایمپرفکتا: پوکی و شکنندی استخوان ها

شرح بیماری شکستگی‌ سر استخوان‌ ران‌ عبارت‌ است‌ از یک‌ شکستگی‌ کامل‌ یا ناقص‌ در سر استخوان‌ ران‌، که‌ با استخوان‌ لگن‌ مفصل‌ می‌شود. شکستگی‌ در اثر صدمات‌ قابل‌ توجه‌ در هر دو جنس‌ و در تمام‌ سنین‌ دیده‌ می‌شود. اما شکستگی‌های‌ خود به‌ خودی‌ یا شکستگی‌ ناشی‌ از صدمات‌ خفیف‌ تنها در افراد مسن‌تر دیده‌ می‌شوند. حدود 50% از شکستگی‌ها در افراد بالای‌ 80 سال‌ رخ‌ می‌دهد. 

علایم‌ شایع‌ درد شدید به‌ هنگام‌ تلاش‌ برای‌ راه‌ رفتن‌ 
تورم‌، دردناک‌ بودن‌ به‌ هنگام‌ لمس‌ و خون‌مردگی‌ در ناحیه‌ مفصل‌ استخوان‌ ران‌ 
از دست‌ رفتن‌ شکل‌ طبیعی‌ ناحیه‌ مفصلی‌ استخوان‌ ران‌ 

علل‌ 
وارد آمدن‌ صدمه‌، خصوصاً زمین‌خوردن‌ و سقوط‌ و نیز تصادفات‌ 
در مواردی‌ که‌ استخوان‌ ران‌ قبلاً دچار بیماری‌ بوده‌ است‌، شکستگی‌ ممکن‌ است‌ خود به‌ خود رخ‌ دهد. 

عوامل تشدید کننده بیماری پوکی‌ استخوان‌، خصوصاً پوکی‌ استخوان‌ پس‌ از یائسگی‌ 
سرطان‌ استخوان‌ 
مصرف‌ داروهای‌ متعدد که‌ ممکن‌ است‌ هوشیاری‌ را کاهش‌ دهند. 
بیماری‌ استخوان‌سازی‌ ناقص‌ (استئوژنز ایمپرفکتا) که‌ یک‌ بیماری‌ ارثی‌ است‌ که‌ در آن‌ استخوان‌ها ترد و شکننده‌ هستند و به‌ راحت‌ دچار شکستگی‌ می‌شوند. 
به‌ هم‌ خوردن‌ تعادل‌ کلیسم‌ بدن‌ 
تغذیه‌ نامناسب‌، خصوصاً ناکافی‌ بودن‌ دریافت‌ کلیسم‌ و پروتئین‌ 
اختلالات‌ و بیماری‌ مغزی‌ 
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری هایی‌ که‌ خطر بروز صدمات‌ را زیاد می‌کنند. 

پیشگیری‌ سعی‌ کنید دریافت‌ روازنه‌ کلسیم‌ به‌ حدکافی‌ باشد (1500-1000 میلی‌گرم‌ در روز). با خوردن‌ شیر و محصولات‌ لبنی‌ یا مکمل‌های‌ کلسیم‌ می‌توان‌ از این‌ امر اطمینان‌ حاصل‌ نمود. 
سعی‌ کنید زمین‌ نخورید، خصوصاً در منزل‌ شرایطی‌ را فراهم‌ آورید که‌ احتمال‌ زمین‌ خوردن‌ کم‌ شود. 
هورمون‌ درمانی‌ پس‌ از یائسگی‌ را می‌توان‌ برای‌ پیشگیری‌ از پوکی‌ استخوان‌ مدنظر گرفت‌. برای‌ تصمیم‌گیری‌ در مورد این‌ مسأله‌ با پزشکتان‌ مشورت‌ کنید. 
اگر احساس‌ می‌کنید هنگام‌ راه‌ رفتن‌ تعادل‌ ندارید از عصا برای‌ راه‌ رفتن‌ استفاده‌ کنید. 

عواقب‌ مورد انتظار معمولاً با جراحی‌ و بازتوانی‌ قابل‌ معالجه‌ است‌. 

عوارض‌ احتمالی‌ عفونت‌ زخم‌ ناحیه‌ عمل‌ جراحی‌ 
آسیب‌ به‌ رشته‌های‌ عصبی‌ و رگ‌های‌ خونی‌ در ناحیه‌ شکستگی‌ 
در رفتگی‌ علاوه‌ بر شکستگی‌ 
خونرسانی‌ ناکافی‌ به‌ ناحیه‌ صدمه‌ دیده‌ استخوان‌ که‌ باعث‌ مرگ‌ بافت‌ استخوانی‌ می‌شود. 
جوش‌ نخوردن‌ شکستگی‌ 
تشکیل‌ لخته‌ خون‌ به‌ علت‌ بستری‌ شدن‌ طولانی‌مدت‌ 

درمان‌ 
اصول‌ کلی‌ جراحی‌ تنها راه‌ درمان‌ است‌ و نباید خود درمانی‌ کرد. جراح‌ ارتوپد قطعات‌ شکسته‌ شده‌ استخوان‌ را به‌ هم‌ متصل‌ می‌کند و با استفاده‌ از وسایل‌ مخصوص‌ آنها را در جای‌ خود ثابت‌ می‌کند. البته‌ در افرادی‌ که‌ استخوان‌هایشان‌ توانایی‌ رشد و ترمیم‌ مناسب‌ را ندارند، تمام‌ یا قسمتی‌ از مفصل‌ ران‌ تعویض‌ و جای‌ آن‌ یک‌ مفصل‌ مصنوعی‌ گذاشته‌ می‌شود. بر خلاف‌ اکثر شکستگی‌ها، این‌ نوع‌ شکستگی‌ معمولاً احتیاج‌ به‌ گچ‌ گرفتن‌ ندارد. 
پس‌ از جراحی‌، به‌طور معمول‌ حمام‌ بگیرید. می‌توانید محل‌ بخیه‌ را با ملایمت‌ و با استفاده‌ از صابون‌ ملایم‌ غیرمعطر بشویید. پانسمان‌ اختیاری‌ است‌. 

داروها امکان‌ دارد برحسب‌ نیاز از داروهای‌ ضد درد مختلف‌ استفاده‌ شود. 
در صورت‌ لزوم‌، آنتی‌بیوتیک‌ برای‌ مبارزه‌ به‌ عفونت‌ 
نرم‌کننده‌های‌ مدفوع‌ برای‌ پیشگیری‌ از یبوست‌ 
امکان‌ دارد هورمون‌ درمانی‌ جایگزین‌ و مکمل‌های‌ کلسیم‌ از دست‌رفتن‌ استخوان‌ را به‌ تعویق‌ اندازند. 

فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری پس‌ از به‌ دست‌ آوردن‌ هوشیاری‌ بعد از عمل‌، پای‌ دیگر خود را مرتب‌ حرکت‌ دهید تا احتمال‌ تشکیل‌ لخته‌ در سیاهرگ‌های‌ عمقی‌ پا کمتر شود. اکثر متخصصین‌ ارتوپدی‌ بیماران‌ خود را تشویق‌ می‌کنند تا هرچه‌ زودتر برخیزند و راه‌ بروند. 
نظارت‌ دقیق‌ توسط‌ یک‌ فیزیوتراپ‌ برای‌ بازتوانی‌ ضروری‌ است‌. بازتوانی‌ ممکن‌ است‌ ماهها طول‌ بکشد. در ابتدا نیاز به‌ استفاده‌ از واکر یا چوب‌ زیر بغل‌ خواهد بود. شناکردن‌ و پازدن‌ روی‌ دوچرخه‌های‌ ثابت‌ برای‌ بازتوانی‌ بسیار مفید هستند. 
با پیشرفت‌ روند ترمیم‌ شکستگی‌، تدریجاً کارهای‌ روزمره‌ خود را از سر گیرید. 

رژیم‌ غذایی‌ 
مصرف‌ مایعات‌ در روز اول‌ پس‌ از عمل‌. بعد از آن‌ رژیم‌ خاصی‌ لازم‌ نیست‌. البته‌ امکان‌ دارد توصیه‌ شود که‌ کلسیم‌ رژیم‌ غذایی‌ بیشتر باشد. 

در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟ اگر شما یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ شکستگی‌ سر استخوان‌ ران‌ را دارید. اگر در پایین‌تر از ناحیه‌ شکستگی‌ کرختی‌ یا بی‌حسی‌ دارید فوراً اطلاع‌ دهید. این‌ یک‌ اورژانس‌ است‌! 
اگر یکی‌ از موارد زیر پس‌ از جراحی‌ رخ‌ دهد: ـ تورم‌ در بالا یا پایین‌ ناحیه‌ شکستگی‌ ـ تب‌، لرز، دردهای‌ عضلانی‌، یا سردرد ـ زیادتر شدن‌ درد، تورم‌، قرمزی‌ یا ترشحات‌ محل‌ عمل‌ ـ یبوست‌ 

منبع : پایگاه جامع اطلاع رسانی معلولان ایران