سلول های ایمنی هم مستقیما می توانند به نرون ها حمله کنند

محققان آلمانی به اطلاعات جدیدی دست یافتند که نشان می دهد چگونه سیستم ایمنی موجب صدمات مرتبط با بیماری ام.اس می شود که یک بیماری التهاب عصبی علاج­ ناپذیر است. آنها با استفاده از ابزار شبیه­ سازی که تحقیق درمورد ارگانیسم های زنده را ممکن می سازد، توانسته اند تعاملی مستقیم میان سلول های ایمنی و نرون هایی را نشان دهند که نقش مهمی در آسیب های نرونی دارند. ممکن است این تعامل مستقیم پاسخگوی مداخلات درمانی باشد.

تحقیقی که توسط دکتر ولکر سیفریس و پروفسور فراک زیپ انجام شد؛ اینک در نشریه­ی ایمیونیتی منتشر شده است. 
ام.اس یک بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی فرد به سیستم عصب مرکزی او حمله می کند. نشانه ­های بیماری، بسته به این که کدام اعصاب آلوده شده باشد، بسیار متغیر است. اما اغلب شامل ضعف عضلانی، مشکلات حرکتی، کرختی و سستی و اختلالات بینایی است. تحقیقات نشان داده اند که ام.اس به دلیل آسیب به غلاف محافظ میلین به وجود می­ آید. میلین ماده­ ی عایقی است که زائده ­های عصبی را احاطه می کند و در ارسال تکانه­ های عصبی نقشی حیاتی دارد. 
همچنین، تحقیقات حاکی از این است که آسیب مستقیم به نرون ها، در مراحل اولیه­ ی بیماری کاملا مشهود است. پروفسور فراک زیپ، مدیر ارشد این تحقیق، گ

فت: ارتباط آسیب های مستقیم نرونی با پاتولوژی ام.اس از نخستین روزهای صحبت درمورد این بیماری، مطرح بوده است. گرچه نظرات مختلفی درمورد ساز و کارهای احتملا نهفته­ ی این بیماری مطرح است، مثلا این که آسیب نرونی، تاثیر ثانویه­ ی پاره شدن غلاف میلینی است، اما دلایل واقعی ِ منجر به این آسیب عصبی هنوز به درستی شناخته نشده است. 
دکتر زیپ و همکارانش برای بررسی ارگانیسم های زنده، از اسکن میکروسکوپی لیزری دو فوتونی (یا TPLSM) استفاده کرده اند و به وسیله­ی آن نقش سلول های ایمنی در ضایعات عصبی وارده به موش هایی را بررسی کردند که به شکل آزمایشگاهی دچار انسفومالیت اتوایمنی (EAE یا مدل حیوانی ام.اس) شده بوند. آنها طی این آزمایش، تعاملی مستقیم و دوجانبه را بین سلول های ایمنی و نرون ها مشاهده کردند. 
سلول های ایمنی به نام سلول های Th17 که با التهاب اتوایمنی مرتبط شده اند، موجب بالا رفتن سطح کلسیم در نرون ها می شوند که در درازمدت برای سلول ها سمی است. در حالت معمولی، کلسیم درون نرون ها، نقشی حیاتی در تحریک سلول های عصبی و سلول های ماهیچه­ ای دارد. این امر بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا وقتی محققان زخم این حیوانات را در معرض ترکیباتی قرار می دهند که در درمان بافت سمی مورد استفاده قرار می گیرد؛ معلوم می شود که تغییر حجم کلسیم میان سلولی عصبی که به ضایعات سلولی مرتبط است، علاج پذیرند. 
این نتایج، تعامل خاص بین سیستم ایمنی و سیستم عصبی را برجسته می کند و حاکی از آسیب مستقیم عصب در التهاباتی است که به واسطه­ ی سیستم خودایمنی به وجود آمده اند. پروفسور زیپ نتیجه می گیرد که: استفاده­ ی ما از شبیه­ سازی در داخل بدن موجودات زنده ی مبتلا، باعث شد تا اختلالات عصبی را نسبتا علاج پذیر تشخیص دهیم. این آزمایش نشان می دهد که از هم­ گسیختگی نرون ها که به واسطه­ ی سیستم خود ایمنی به وجود می­ آید؛ در ایجاد بیماری ام.اس نقش دارد و نیز به دلیل تغییرات غلاف میلینی، در نقل و انتقال سلول های عصبی وقفه ایجاد می شود. به علاوه، افزایش کلسیم برگشت پذیر در نرون ها که به واسطه­ ی سیستم امینی ایجاد می شود، هدف بالقوه ی درمان های آتی است. اما کارآیی این روش درمان سال ها طول خواهد کشید.

منبع: "پیک توانا"