پاچنبری یا کلاب فوت

 پاچنبری یک تغییر شکل مادرزادی است که از بدو تولد وجود دارد .  در این بد شکلی پا ، قسمت جلو پا به سمت داخل و پایین چرخیده و در عقب ، پاشنه هم به سمت داخل چرخیده است .

میزان شیوع :

• در هر هزار تولد زنده ، یک مورد پاچنبری وجود دارد .

• در پسرها دو برابر دخترها رخ می دهد .

• می تواند یک طرفه یا دو طرفه باشد .

• در بیشتر موارد سابقه فامیلی این عارضه وجود دارد .

• احتمال رخداد این عارضه در کودکان دیگر خانواده ای که یک کودک مبتلا دارند ، پایین و در حدود سه  درصد است .

درمان :

بیشتر پاچنبری ها در دوران شیرخوارگی با گچ گیری در عرض 6 تا 8 هفته اصلاح می شوند . کمتر از 5  درصد پاچنبری ها از نوع بسیار شدید و غیرقابل انعطاف هستند که ممکن است به این درمان گچ گیری پاسخ ندهند و نیاز به عمل جراحی پیدا کنند . اما آنچه مسلم است این است که در صورتی که بتوان از عمل جراحی در بیماران پاچنبری خودداری کرد ، نتایج بهتر است . جراحی با جوشگاه ،‌سفتی و ضعف عضلات همراه است که در دوران نوجوانی بیمار را رنج می دهد .

درمان پاچنبری باید در هفته اول یا دوم زندگی شورع شود ، زیرا در این دوران بافتهای تشکیل دهنده رباطها و کپسول مفصلی و تاندونها ، انعطاف پذیری قابل ملاحظه ای دارند .

دستکاری و کشش ایجاد شده توسط پزشک بر روی این عناصر به طور هفتگی سبب افزایش طول و کشیدگی این عناصر می شود و گچ گرفته شده بعد از این دستکاری سبب می شود که اصلاح به دست آمده برای یک هفته آینده حفظ شود . بنابراین ، به تدریج استخوانها جابه جا می شوند و به محل اولیه خود برمی گردند .

به طور معمول 5 تا 7 گچ بلند که ازنوک انگشتان تا قسمت بالای ران ادامه می یابد ،‌به طور هفتگی گرفته می شود تا بد شکلی اصلاح شود .

حتی در موراد بسیار شدید ، حداکثر 8 تا 9 بار گچ گیری برای رسیدن به نتیجه مطلوب کافی است . قبل از آخرین گچ گیری که باید سه هفته در پای بیمار باشد ، ممکن است بلند کردن تاندون آشیل به صورت سرپایی در مطب لازم باشد . بعد از دو ماه درمان ، پاظاهر نرمال و اصلاح شده دارد .

عود بیماری

نکته بسیار مهم این است که به دنبال اصلاح پاچنبری ، این عارضه تمایل به عود دارد . برای جلوگیری از عود عارضه ، بعد از اتمام دوره گچ گیری ، برای بیمار یک اسپلینت مخصوص ساخته می شود که به مدت  2 تا 3 ماه باید به طور شبانه روزی از آن استفاده کند و بعد از آن حداقل به مدت  2 تا 3 سال شبها  از آن بهره ببرد . ممکن است کودک ابتدا هنگام استفاده از اسپلینت احساس ناراحتی کند ، ولی به تدریج به آن عادت می کند . در طول روز کودک می تواند از کفشهای معمولی استفاده کند . به طور معمول ، انجام رادیوگرافی در بیماران مبتلا به پاچنبری ضروری نیست وفقط در موارد پیچیده ممکن است نیاز به استفاده باشد .

درمان جراحی :

در مواردی که بیمار به گچ گیری یا آتل گذاری سریال پاسخ نداده و بد شکلی بهبود نمی یابد ، انجام عمل جراحی برای اصلاح بدشکلی اجتناب ناپذیر است . بهترین زمان برای انجام عمل جراحی حدود 6 ماهگی است ، البته در کودکان مختلف و همچنین جراحان مختلف ممکن است سنین دیگری را برای  جراحی ترجیح دهند .

اصول نگهداری پا در گچ :

• گچ معمولاً از ناحیه نوک انگشتان پا تا بالای زانو امتداد دارد .

• مهم ترین نکته در اندام گچ گیری شده این است که در صورت وجود هر گونه نگرانی نسبت به گچ ، بلافاصله باید با پزشک معالج تماس گرفت .

• پزشک برای شما توضیح میدهد که چگونه گچ را صبح روز مراجعه بعدی در حمام باز نمایید . اضافه کردن نصف فنجان سرکه به آب ولرم به حل شدن سریع تر گچ کمک می کند .

• اگر چه گچ گیری برای کودک درد ایجاد نمی کند ، ولی در بعضی مواقع کودک را بی قرار می کند . دادن مقداری شیر قبل از گچ گیری و در آغوش گرفتن بعد از آن به تحمل گچ توسط کودک کمک می کند .

• به هیچ وجه در مواردی که کودک را تعویض می کنید ، اجازه ندهید گچ مرطوب شود .

• حتماً نواحی بالای گچ را کاملاً خشک کنید . در صورت عدم انجام این کار ، زخمهای ناشی از گچ  در آن مناطق رخ خواهد داد .

• مواظب باشید قسمتهای بالای گچ به مدفوع یا ادرار آلوده نشود ،‌ زیرا می تواند سبب زخم شدن پوست ناحیه و عفونت شود .

 استحمام کودکی که پای او در گچ  است :

مهم ترین کار این است که از استحمام کودک خودداری کرد . بهترین زمان برای استحمام صبح روزی است که قرار است گچ تعویض شود . در این زمان کودک را می توان استحمام نمود ، گچ را باز کرده و سپس به پزشک برای گچ گیری به پزشک مراجعه کرد . در صورتی که بخواهید در حد فاصل دوگچ گیری کودک را تمیز نمایید ، بهترین راه این است که فقط تنه و دستهای او را با یک اسفنج مرطوب تمیز کرده و سپس با حوله خشک کنید .

مراقبت های بعد از گچ گیری :

همان طور که ذکر شد کودک ممکن است مختصری بی قرار باشد . علت این است که شاید سنگینی گچ خیلی باشد که تا خشک شدن کامل گچ ادامه دارد . بهتر است زیر پای کودک در زیر زانو حوله کوچکی را تا کرده و قرار دهیم تا پاشنه گچ روی زمین قرار نگیرد . حوله شما باید حتماً نخی باشد . از گذاشتن اجسام پلاستیکی زیر گچ خودداری نمائید ، زیرا از تبادل حرارتی جلوگیری کرده می تواند سبب سوختگی شود .

کنترل گردش خون اندام در گچ مهم است . برای این کار نوک انگشتان کودک را فشار می دهیم تا سفید شود و وقتی برمی داریم باید بلافاصله صورتی شود . در صورت هر گونه اختلال در گردش خون امکان سفت بودن گچ مطرح است و باید به پزشک اطلاع داده شود .

                                                                             منبع: http://www2.irib.ir