تای چی (مراقبه پویا) چیست؟ تای
چی یا یوگای چینی به معنی نهایت برتر است و نحوه جاری کردن چی یا نیروی
حیاتی در روان و جسم را به هنرجو آموزش میدهد . تای چی حاصل ترکیب سه
فلسفه بودیسم ، تائوئیسم ، و کنفسیوس میباشد . تای چی هنر مراقبه فعال است
و در عصر حاضر یکی از مؤثرترین راههای رهایی از تنش و بازسازی روان و جسم
انسان امروز به شمار می آید . چون در عصر حاضر انسانها عادت به فعالیت و
حرکت کرده اند ، برای آنها بسیار مشکل است که در گوشه ای ، ساکت و ساکن
بنشیند و به خود بنگرند . ولی تای چی به عنوان هنر مراقبه فعال به هنرجو
یاد میدهد که چگونه در حین فعالیت بتواند به نیروی درونی و جوهر ابدی خود
آگاه شده و بتواند در ژرفای وجود خود، تحقیق کند و گوهر وجودی خویش را که
همانا آگاهی و روشنایی است صید کند . تای چی از یک سری حرکات
موزون و مواج ، حرکات تنفسی ، تمرکزی ، تجسمی و مراقبه های خاص تشکیل
شده ، که به وسیله آنها هنرجو با شعور و هشیاری درونی خود ارتباط برقرار
کرده و میتواند کیفیتی برتر و متعالی تر را در زندگی عادی و روزمره خود
نمایان کند . چاکراها یا مراکز انرژی که در تای چی مورد بررسی
قرار می گیرد تمام چاکراهای اصلی به خصوص چاکرای تاج و چشم سوم ، چاکراهای
فرعی دست و پا و سرچشمه انرژی ، تانتین می باشد . تای چی بخشی از طب سنتی
چینی است . در اصل نقاط درمانی طب سوزنی به گونه ای در حرکات تای چی
گنجانده شده اند که یک فرد به طور مستقل بتواند آنها را تحریک کرده و
فعالانه باعث شفای روان و بدن خود شود . تای چی هنر شفای کل نگری
مانند یوگا ، هومیوپاتی ، انرژی درمانی و …… میباشد. در ضمن تای چی برای
عصر حاضر که بسیار سریع و پرجنب وجوش است بسیار مناسب است و فرد حتی در
زندگی عادی روزمره مثلاً : جارو زدن ، رانندگی و … میتواند از آن استفاده
کند . فلسفه تای چی بر چه اساسی استوار است؟ تای
چی کلاً بر چند اصل مانند : قانون یین و یانگ ، قانون انرژی هوشمند حیات
«چی » ، قانون تعادل ، قانون اتحاد ، قانون طبیعت ، «غلبه نرمی بر سختی » ،
قانون عدد 3 «تثلیث » ، قانون ارتعاشات ، قانون خود هشیاری ، خویش انضباطی
، خود شناسی ، قانون تسلیم ، قانون عدد 7 یا اکتاو ، قانون برتری ذهن و
رابطه متقابل آن با بدن ، تئوری وای دن و قانون روح و ….. استوار است . اکنون به بررسی چند اصل بنیادین تای چی میپردازیم : 1 - چی ، جوهر واحد هستی «Spirit , Vital force» چی
به معنای هوا ، نیرو ، حرکت و انرژی حیاتی است که در اصل منظور همان انرژی
ذاتی یا انرژی اولیه و مطلق و یا جوهره ی حیات میباشد . این انرژی حیاتی
از مبدأیی واحد به بیرون انتشار می یابد و باعث زندگی و جان بخشیدن به هر
چیزی میشود . هستی هر چیز وهر کس وابسته به این انرژی حیاتی و واحد است
که در زبانهای مختلف با نامهای مختلفی مانند ، کی یا ریکی در ژاپن ، نا یا
جان یا نیرو در پارسی ، روح الهی یا عشق الهی یا حی یا نور و …. در عرفان
اسلامی ، روح القدس یا کلمه در مسیحیت ، تائو در تائوئیسم ، پرانا در علوم
ودائی ، داما در بودیسم ، چی در چین ، انرژی هوشمند در علم ، ATP در
فیزیولوژی ، ناشناختنی در عرفان سرخپوستی و قانون جاذبه در فیزیک مینامند
. این جریان هوشمند از چاکرای تاجی وارد بدن میشود و از میان 7
چاکرای اصلی عبور میکند و باعث حیات انسان و هر موجود زنده دیگری میشود .
پس هر چه این جریان متعادلتر و قویتر باشد موجود سرحال تر و قویتربودن
میشود . در تای چی هنرجو نحوه تعادل ، بیشتر کردن و هدایت این جریان را
یاد میگیرد . اعتقاد چینیان چنین است که جریان چی از سه طریق
دریافت میشود : 1- آسمان «هوا و …» 2- زمین «غذا » 3- انرژی جنسی و به
طور مستمر در مسیرهای انرژی بدن انسان جاری است و هر گاه در این جریان
اختلالی به وجود آید یا مسیر آن مسدود شده و کلاً نا متعادل شود بیماری به
وجود میآید . تای چی و چی کونگ تکنولوژی شفاگری این فلسفه می باشند که به
هنرجو آموزش می دهند که چگونه چی را لمس کرده ، آنرا متعادل کند. کاربرد اصل چی به چه معناست؟
فردی که چی را در وجود همه شناخته باشد دیگر در مورد کسی خشونت ، نفرت نمی
ورزد و جز عشق نمی تواند بکند چون هر چه میکند با آن جریان هوشمند حیات
برخورد میکند و دیگر صورت آدمیان را نمی بیند بلکه جوهرة واحد آنها را می
بیند وبه آن احترام می گذارد و در جهت خدمت بر میآید . فردی که خود را با
جریان هستی هماهنگ نکرده، مقاومت میکند و شکست می خورد ، مثلاً« با آلوده
کردن زمین و آسمان » و بعد داد سر میدهد که این چه زندگی است و با این
کار هر لحظه خود را به نابودی نزدیکتر میکند ولی کسی که به جریان هستی
اعتماد میکند هرلحظه از زندگی اش سرشار از سرور و موفقیت است . تبدیل کردن انرژی منفی و فشار به انرژی مثبت ( قانون نوعی دیگر ) یعنی چه ؟
در تای چی که فن آوری حکمت چین باستان است ، قاعده ای وجود دارد که
میگوید : هر چه فشار بیشتری وجود داشته باشد شما بیشتر می توانید در جهت
منافع خود از آن استفاده کنید . اما چگونه ؟ طبق قاعده غلبه نرمی بر سختی .
مثلاً : آب را بنگرید چگونه سنگها را می شکافد و به جلو می رود و راه خود
را ادامه میدهد . در هنرهای رزمی شرق مانند جودو ، آیکیدو ، هاپکیدو و ….
هم از این قاعده به شکل دیگری استفاده می کنند . این اصل برای استفاده در
زندگی روزمره است . طبق این اصل انرژی منفی یا فشار همان انرژی مثبت است
«طبق فلسفه ین و یانگ » که میتوان با یک برخورد درست و متعادل آنرا تغییر
داد و اینجاست که شکست پلی میشود برای پیروزی . بر اساس قانون نوعی دیگر
یعنی نوعی دیگر برخورد کردن و نوعی دیگر دیدن و .. میتوان وقایع را تغییر
داد «مسأله مهم نیست ،طرز برخورد ما با مسئله مهم است »
روزگاری آب و باران به سیل بدل می شد و خانه ها و مزارع را ویران می کرد
ولی امروز سد بر آن زده اند و آنرا برای آباد کردن مزارع و … استفاده می
کنند . یک موج برای یک قایق کوچک میتواند ویران کننده باشد ولی برای یک
کشتی میتواند عاملی برای حرکت باشد . یک مسأله و نیازمندی برای یک جوان
میتواند عامل توقف باشد وبرای دیگری میتواند باعث پیدا کردن راه های
خلاقانه جدید ویا یک اختراع نو باشد . یک غم میتواند برای یکی دیوان شعر
شود و برای دیگری مایع افسردگی .
کاربردهای شفاگری در تای چی چیست؟ پاکسازی و نیرودهی
به جسم و روان ، متعادل کردن انرژی ها ، تغییر کیفیت زندگی و نگرش ، سالم
سازی جسم و روان ، بهره وری بالاتر و بیشتر از قابلیت های ذهن و بدن و …. تمرین 1 : در
یک حالت راحت بنشینید مثلاً : روی صندلی راحتی ، ترجیحاً پشت بدون هیچ
فشارو صاف باشد. کف دستها رو به آسمان و کف پاها روی زمین . چند لحظه با
چشمان بسته به تنفس عادی خود توجه کنید بدون اینکه تغییری درآن بدهید . سپس
سه نفس عمیق ، کند و طولانی بکشید . یکبار از نوک سر تا پاهایتان را نگاه
کنید و کل اعضا را شل کنید . چند لحظه در این حالت بمانید و بعد ذکری را
مثلاً هو ، ام ، الله و … را ترجیحاً بلند و یا ذهنی بیان کنید .سپس سه بار
ذهنی نیت کنید که می خواهم با جریان هوشمند حیات ارتباطی آگاهانه برقرار
کنم و آن را در درون خودم تشخیص دهم . در همین حال تجسم کنید که یک نور
سفید شفاف از نقطه ای در بالای سرتان «چاکرای تاج» وارد بدنتان میشود از
پشت سر و ستون فقراتتان عبور کرده بدن را پر میکند و بعد از مدتی به
صورتی خاکستری از کف پایتان خارج میشود ، بعد از مدتی حس کنید که هم نوری
که وارد میشود و هم کل بدنتان و هم نوری که خارج میشود سفید شفاف شد . به
حالات بدن و احساسات خود توجه کنید اگر احساس گرما یا سرما یا یا مور مور و
… کردید بدانید اولین ارتباط آگاهانه خود را با این جریان هوشمند برقرار
کرده اید . درطی روز توجه تان را به همین جریان بدهید که از فرق سرتان وارد
و از کف پایتان خارج میشود . از او بخواهید که شما را راهنمایی کند و به
شما سرزندگی و شادی اعطا کند . تمرین 2 : در یک حالت
راحت بنشینید. تصور کنید یک مایع شفاف آبی از فرق سرتان وارد بدنتان میشود
و بدنتان باد میکند. دستهایتان را به حالت خوش آمد گویی باز کنید . شما
در حال تجربه حالت ین هستید . حال احساس و تجسم کنید که آن مایع شفاف ،
تیره شده و از کف دستهایتان خارج میشود و هر عدم تعادلی را که دارید به
خارج میبرد و بعد دستها را در هم گره کرده و فشار دهید و بعد خود را گود
کنید. شما در حال تجربه حالت یانگ هستید حالا دراز بکشید ( ترجیحاً به پشت )
تمام بدن را برای چند دقیقه منقبض کنید . پاها ، دستها و سر را بالا
بیاورید و ناگهان همه را شل کنید. به نقطه ای ما بین دو ابروتان توجه کنید
زندگی خود را از اول ببینید که چه فراز و نشیب های داشته اید .حالا کل
زندگیتان را در یک گوی سفید تجسم کنید . درطی روز به چرخه ین و یانگ در
همه چیز توجه کنید و راجع به آن فکر کنید و نیت کنید و بخواهید دریچهای
تازه از آن برایتان باز شود . تمرین 3 : در یک وضعیت
راحت دراز بکشید . سه نفس عمیق بکشید و بدن خود را شل کنید . به نقطه مابین
ابروان خود توجه کنید . حادثه ای که اخیراً برای شما پیش آمده و باعث
نگرانی و ناراحتی شما شده را به یاد آورید و حال از خود بپرسید آیا در
برخورد با آن می توانستم نوعی دیگر رفتار کنم ؟ حداقل 5 مورد را روی کاغذ
بنویسید . آیا نگرش من به مسأله غلط است و آیا می توانم نگرش دیگری به آن
داشته باشم ؟ اگر نوعی دیگر برخورد می کردید آیا به خود فشار می آوردید و
ناراحت می شدید یا نه . در طی روز هر اتفاقی که برایتان می افتد لحظه ای
مکث کنید و با خود فکر کنید آیا نوعی دیگر میتوانم برخورد کنم ، آیا نگرش
من درست است و آیا می توانم نگرش خود را تغییر دهم ؟ اگر نگرش شما درست بود
آیا ناراحت می شدید ؟ آیا شکست می خوردید یا نه ؟ برای تغییر در نگرش ،
شناخت و درک والاتری نیاز است که با توجه مستقیم در زندگی بدست میآید پس
به جریان و وقایع روزمره دقت کنیدو اگر برای زندگی و خودتان ارزش قائل
هستید راجع به آنها ، نگرش خود ، طرز برخورد خود و قانون نوعی دیگر اندیشه
کنید .
منبع : سایت ملی طب مکمل ایران
|