اشکال دارویی:

اشکال دارویی:

اشکال دارویی فرم های مختلف یک داروست که جهت

استفاده از راه های مختلف تهیه می شوند.بعضی از اشکال دارو به شرح زیر است:

عصاره ها:

پس ازاستخراج مواد موثر گیاهی یا حیوانی در اثر حل کردن

در حال ( آب یا اتر ) وتبخیر و تلغیظ ماده حاصله،عصاره به دست

می آید که قدرت اثر آن معمولا چندین برابر ماده خام اویله می باشد.

عصاره ها به شکل مایع،نرم وخشکوجود ندارد و جهت حفظ خواص

داروئی خود باید در ظرف سربسته و به دور از نور نگهداری شوند.

تنطورها:

عصاره الکلی یا هیدروالکلی است که از داروهای گیاهی یا

مواد شیمیایی به دست می آید.غلظت مواد موقر آن ها بین ۱۰ تا ۲۰

درصد متغییر است.برای نمونه میتوان از تنطور ید نام برد.تنطورها باید

دور از نور (در شیشه های رنگین)نگهداری شوند و برخی از آنها پس از

مدت زمانی اثرات داروئی خود را از دست داده و فاسد میشوند(تنطور بلادون)

شربت ها:

 اشکال داروئی هستند که از انحلال مواد موثر در شربت قند

حاصل می شوند و این قند سبب مطبوع کردن طعم دارو میگردد(شربت

سولفات فرو،هیدروکسی زین،دکسترومتوروفان)

الگزیر ها:

با افزودن مواد قندی ،الکل و برخی مواد معطر به مواد داروئی

تلخ جهت مطبوع کردن به دست می آیند (الگزیر پارگوریک،الگزیر استامینوفن،الگزیر فنوباربیتال)

سوسپانسیون ها:

مخلوط هی مایعی هستند که مواد تشکیل دهنده آنها برای مدت کوتاهی در حالت تعلیق مانده

 و سپس رسوب میکنند ،لذا قبل از مصرف باید تکان داد تا داروی محتوای ظرف

به شکل یکنواخت درپخش شود سوسپانسسیون ها ممکن است از مخلوط چند ماده موثره

داروئی تشکیل شده باشند.

 دم کرده ها:

داروهای مایعی هستند که از خیساندن گیاه مورد نظر در آب سرد یا جوش و صاف کردن مایع

 

حاصله بدست می آید.در اثر قدرت انحلال آب ،مواد موثر گیاهی در آن حل می شود.

 

پماد یا روغن ها: 

اشکال داروئی نیمه جامدی هستند که برای مصرف موضعی به کار میروند و مواد داروئی
با یک ماده حامل نظیر وازلین،پارافین یا لانولین مخلوط شده است. در صورتی که در

 تهیه پمادها مقادیزیادی گردهای داروئی مثل نشاسته،اکسید روی،کائولین و یا تالک جهت

سفت کردن قوام فراورده بکار میرود ،ماده حاصله را خمیر پوستی میگویند.

 کرم ها:

از پمادها نرمتر بوده و شامل مقدار کمی آب هستند که به منظور نرم کردن پوست بکار میروند.

 گرد ها:

موادی هستند که علاوه بر مصرف به شکل اصل داروئی در تهیه قرصها بکار میروند.
 قرص ها:

یکی از اشکال داروئی جامد است که از پودرهای داروئی

بصورت فشرده و به شکل استوانه ای یا پهن تهیه میشوند .

در صورتی که قرص بد طعم ،سوزاننده یا بد رنگ باشد روی

آن را از یک ورقه قندی با رنگهای مختلف می پوشانند که چنین قرصی را دراژه میگویند.

 قرص های مکیدنی:

داروهای مختلف را پس از مخلوط کردن با قند ،موسیلاژ و مواد معطر به شکل قرصدر

می آورند که از طریق مکیدن در تسکین سرفه و ضدعفونی دهان و حلق بکار میرود.

 کپسول ها:

کپسول ها محفظه های کوچک ژلاتینی یا بیضی شکل هستند که طعم بد و تلخ داروها را مخفی
 کرده و پس از ورود در معده و مجاورت با شیره معده حل میشود.

شیاف ها:

اشکال داروئی مروطی شکل که از طریق رکتوم استعمال میشوند .در ساختمان آنها از کره  کاکائو،صابون،پیه و ژلاتین استفاده شده است که در حرارت معمولی جامد بوده ولی در
حرارت ۳۶ درجهذوب و مواد موثره آنها جذب می شود.

 داروهای تزریقی: 

محلول قابل تزریق محلولی استریل است که حاوی یک یا چند ماده داروئی بوده و از طریق

 وریدی،عضلانی یا زیر جلدی بکار میرود.بصورت شیشه ای یا ویال میباشند.

 بخورها:

بخورها اغلب شامل مواد ضدعفونی کننده و فرارند که هنگام مصرف مقدار کمی از آنها را به

 

آب جوشاضاف میکنند ،در نتیجه ماده فرار شامل ماده موثر داروئی است که به همراه بخار

 

آب استنشاق میشود.در زمان حاضر داروهای استنشاقی جهت درمان برخی حالات نظیر آسم با

 

استفاده دستگاه آئروسل بکارمیروند که با یک فشار ذرات مورد نظر وارد بینی میشود.و دارو

 

 از این طریق اثر میکند.

منبع : تبیان