آشنائی با تکنیک فلدن کرایس

روش فلدن کرایس (FELDENKRAIS)چیست؟      روش فلدن کرایس شیوه ای از رشته های دستکاری بدن-پایه  است که چگونگی حرکت بدن به طور موثر، افزایش هماهنگی ، افزایش دامنه حرکتی ، کاهش فشار در مفاصل و افزایش انعطاف پذیری را به کارآموزان می آموزد . این شیوه عموماٌ به " کار با بدن"(Body work)  شناخته می شود  ، اما این نام  نامی بی معناست زیرا هدف استادان این شیوه بیشتر آموزش است تا دستکاری مستقیم نسوج و ساختاربدن.      کسانی که از درد و فقدان عملکرد صحیح حرکتی (MOVEMENT DYSFUNCTION   ) رنج می برند،بیشتر به دنبال این شیوه می باشند. این شیوه  در میان هنرپیشگان ، نوازندگان موسیقی و ورزشکاران نیز که بدن آنها دائماٌ با حرکات تکراری سر و کار دارد، بسیار محبوب است.     تاریخچه روش فلدن کرایس چیست؟                                                                     فلدن کرایس( 1984- 1904 ) فیزیکدان روسی ،پس از اینکه دچار آسیب زانو شد و انتظار می رفت دیگر قادر به حرکت نباشد ، این روش را ابداع نمود. فلدن کرایس که تحصیلات فیزیک ،روانشناسی و زیست شناسی را طی کرده و دارای کمربند سیاه جودو  بود، از علایق و دانشهای گوناگون خود برای ابداع این شیوه بهره جست ، بطوریکه این روش با آموزش دادن خود برای دوباره راه رفتن بدون درد به ذهن او خطور کرد.  این شیوه چگونه عمل می کند ؟   شیوه فلدن کرایس از استراتژیهای گوناگونی برای آموزش دانشجویان برای شناخت بدن خود و اینکه بدنشان به آنان چه می گوید ، استفاده می کند. این روش با اعتقاد به اینکه سیستم عصبی مرکزی ،نقش عمده ای در سلامت فرد برعهده دارد ، افراد را در مورد وضعیت اسکلت بدن،عضلات ، مفاصل و نیز از الگوهای غلط وضعیت بدن و حرکت اندامها آگاه می نماید. هدف درمانگر این شیوه این است که  دانشجویان از فعال بودن هر قسمت از بدن در هر حرکت و اینکه هیچکدام از اعضاء بدن بیش از دیگری تحت فشار نخواهد بود،آگاه و مطمئن باشند. بر اساس شیوه فلدن کرایس ، زمانیکه فرد با انجام حرکات بدنی به صورت ناخودآگاه  اسکلت بدن را حمایت می کند ، عضلات رهاتر شده و کمتر دچار تنش می شوند ونیز باعث افزایش دامنه حرکت و انعطاف پذیری مفاصل می گردد.  در آموزش این شیوه ، استاد ممکن است از دانشجو بخواهد  که برخی از حرکات ساده را بارها با تغییرات جزئی انجام دهد .انجام این حرکات باعث ایجاد نشانه های حسی خوبی در سیستم عصبی مرکزی می شود و به تغیر در الگوهای اتوماتیک حرکت و وضعیت قرار گرفتن بدن کمک می کند تا مؤثرتر و راحت تر باشند. پیشرفتهای اخیر درمطالعات علمی در زمینه سیستم عصبی نشان می دهد که نورال پلاستیسیته NEURAL  PLASTICITY ) )   یا توانائی سیستم عصبی جهت یادگیری و تطبیق ، در مراقبتهای درمانی پزشکی رایج عامل بسیار مهمی به شمار می رود. شیوه فلدن کرایس ، راهی است برای رسیدن به توانائی افراد برای خود بهبودی.   از روش فلدن کرایس چه انتظاری می توان داشت ؟   شیوه فلدن کرایس دارای دو بخش می باشد که دانشجویان می توانند از یک یا هردو آنها استفاده کنند.   1-    در کلاسهای  ATM( آگاهی در حین حرکت ) که به صورت گروهی آموزش داده  می شود ، دانشجویان موضوعات حرکت پایه ای را برای رشد کیفیت حرکتی ، آگاهی و عملکرد مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. موضوعات مورد بررسی شامل طرز قرار گرفتن معمولی بدن مانند خوابیدن به پشت ، روی شکم یا به پهلو ، ایستادن و نشستن روی صندلی می باشد. دریک کلاس یک ساعته ،تمرکز دانشجویان بر روی یک موضوع حرکتی که به صورت شفاهی از سوی استاد آموزش داده می شود  ، معطوف می شود .اغلب اوقات ، آموزش درمورد حرکت بالقوه در قسمتهای فراموش شده بدن مانند ستون فقرات در قسمت پشتی قفسه سینه یا دنده ها می باشد.   2-     درکلاسهای FI (جداسازی عملکردی  ) ، برنامه آموزش بصورت تک به تک است و معمولاٌ در مطب استاد انجام می گردد . در این روش ،شیوه فلدن کرایس به صورت انفرادی و بر اساس احتیاجات فردی یک دانشجو به او آموزش داده می شود .  جلسات معمولاٌ 45 دقیقه تا یک ساعت به طول می انجامد و طی آن دانشجو با لباس بر روی یک میز دراز کشیده و استاد آرام بدن او را لمس کرده و گاهی  روابط حرکتی بین قسمتهای مختلف بدن را به طور شفاهی به او می آموزد .این آموزش ممکن است در موقعیتهایی مانند نشسته ، زانو زده یا ایستاده نیز انجام پذیرد.       در کلیه موارد ، لمس برای ارتباط برقرار کردن است و نه درمان و هیچگونه فشار  برای درمان((THERAPEUTIC PRESSING یا  ضربه زدن (  ( STROKINGوجود ندارد . هدف استاد از ارائه موضوعات جدید ،جلب کردن توجه حسی دانشجویان به الگوهای رایج می باشد . دانشجو از طریق کشف و تجربه ، به دنبال یک شیوه حرکتی فردی و مطلوب می با شد .      کلاسهای ATM  عموما ٌدر دوره های 4 تا 6 جلسه ای و یکبار در هفته برگزار می گردند در حالی که برنامه و تناوب کلاسهای FI بر اساس هدف دانشجو و توصیه های استاد در نظر گرفته می شود .   منافع سلامتی روش فلدن کرایس چیست؟      آگاهی بیشتر از بدن ، حرکت آسانتر و احساسی از آرامش و بهزیستن ،همگی از منافع روش فلدن کرایس می باشد . برای کسانی که با تجربه درد به این کلاسها می آیند اغلب اوقات این جلسات باعث کاهش درد می شود و در افرادی که عدم عملکرد صحیححرکتی دارند ، قدرت و هما هنگی افزایش می یابد .    گرچه تاکید دانشجویان این شیوه همواره  برتمرکز بر روی یاد گیری فردی است تا درمان وضعیتی ویژه، با این حال اغلب در مورد موفقیت در درمان بیماریهایی خاص ما نند سندروم فشاری مچ دست در ناحیه تونل کارپال CARPAL TUNNEL SYNDROME)   )  وسردرد گزارشاتی داده می شود .    برخی از اساتید این شیوه در کار با افرادی که مشکلات اعصاب و ارتوپدی دارند مانند آرتروز ، آسیب دیدن سر و گردن ، ضرب دیدگی ،MS وفلج مغزی که موجب درد یا محدودیت در حرکت می گردد ، مهارت دارند. دیگر اساتید با هنر پیشگان یا ورزشکاران برای از بین بردن درد ، بهبود عملکردهای از دست رفته یا بهبود عملکردهای ویژه به صورت اختصاصی کار  می کنند.   چه تحقیقات و برسیهای علمی در مورد شیوه فلدن کرایس موجود است؟      از آنجاکه اغلب ارزشیابی کنندگان تحقیقات پزشکی به جای تاثیرات کلی ، پارامترهایی خاص را جدا  نموده و در نظر می گیرند ، طراحی یک تحقیق ویژه برای شیوه فلدن کرایس هنوز با چالشهایی همراه است. با توجه با اینکه تحقیقات اندکی در مورد تاثیر این شیوه در بیماریهای MS ، روماتیسم ، آرتروز و گردن درد انجام شده است ،اغلب ادعاها در مورد این روش بر اساس شواهد نقل شده می باشد.   چگونه یک  درمانگر انتخاب کنیم ؟   برنامه های آموزشی مورد تائید برای درمانگران روش فلدن کرایس شامل 800 تا 1000  ساعت آموزش در طی یک دوره 3 تا 4 ساله می باشد.فارغ التحصیلان برای دوره های ATM   پس از 2 سال آموزش و برای دوره های FI   پس از 4 سال کامل  مجوز تدریس خواهند داشت. در ایالات متحده ، به دنبال درمانگری باشید که از سوی اتحادیه فلدن کرایس در آمریکای شمالی  (انجمن تخصصی برقراری نظم ) واقع در پورتلند ایالت اورگون تایید شده است. برای اینکه استاد فلدن کرایس شوید لازم نیست آموزشهای پزشکی ببینید. با اینحال ، بسیاری از فیزیوتراپیستها ، ماساژ درمانها و دیگر درمانگران جزو درمانگران مورد تایید انجمن  فوق الذکر می باشند.  در ایالات متحده بیمه به ندرت هزینه این شیوه را پرداخت می نماید ، مگر اینکه درمانگران در روش تایید شده دیگری نظیر فیزیوتراپی دارای مجوز کار باشند.   موارد احتیاط  در این رشته چیست؟     روش فلدن کرایس برای همگان شیوه ای مطمئن است . البته نه به عنوان یک درمان پزشکی بلکه به عنوان یک آموزش حرکتی.

منبع : سایت ملی طب مکمل ایران