وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

خرابی دیسک بین مهره ای چیست و چگونه ایجاد می شود


خرابی یا دژنرسانس دیسک بین مهره ای Degenerative disc disease یکی از شایعترین علل کمردرد است. خراب شدن دیسک در واقع یک بیماری نیست بلکه یک روند طبیعی است که با بالا رفتن سن در همه افراد ایجاد میشود. همانطور که با بالا رفتن سن افراد، پوست چروکیده میشود، موی سپید میشود، استخوان ها تراکم خود را بتدریج از دست میدهند، در دیسک بین مهره ای هم کم کم تغییراتی ایجاد میشود که موجب اختلال در عملکرد آن میگردد. به همین علت نام آن تغییرات را خراب شدن یا دژنرسانس میگذارند. دژنرسانس از لحاظ لغوی به معنی پیر شدن است. این خراب شدن در اثر کار زیاد دیسک است. ضربات مکرری که در طول زندگی به دیسک وارد میشود بتدریج ان را فرسوده و پیر و خراب میکند.

پس خراب شدن یا پیر شدن دیسک بین مهره ای یک روند تدریجی و طبیعی است با این حال در بعضی افراد این روند سریعتر و در سنین پایین تر بوجود میاید و در بعضی دیگر دیرتر. همچنین بعضی ضربات و آسیب هایی که به ستون مهره وارد میشود میتواند موجب تسریع این روند شود. بعضی فعالیت های سنگین بدنی میتوانند فشار زیادی را بر دیسک وارد کرده و موجب خراب شدن زودرس آن شوند. مصرف سیگار میتواند خرابی دیسک را سرعت دهد. همچنین در بعضی خانواده ها زمینه ژنتیکی وجود دارد که موجب میشود دیسک در سنین پایینتری خراب شود.

 

   2318 3
                            کاهش ارتفاع دیسک بر اثر خراب شدن آن

دیسک چگونه خراب میشود

دیسک بین مهره ای ساختارهایی به شکل یک استوانه کم ارتفاع (دیسک) هستند که در بین مهره ها قرار میگیرند. دیسک دو قسمت دارد. یک قسمت مرکزی که به آن نوکلئوس یا هسته میگویند و یک حلقه مدور در دور که به آن آنولوس یا حلقه میگویند. نوکلئوس یا هسته قابلیت الاستیک و ارتجاعی داشته و خاصیت اصلی دیسک که مانند یک فنر ضربه گیر عمل میکند به علت عملکرد همین هسته است. آنولوس یا حلقه اطراف هسته وظیفه حفظ و نگهداری هسته را دارد و آن را سرجای خود درست در بین مهره های بالا و پایین نگه میدارد.

روند خراب شدن و پیر شدن دیسک بین مهره ای یک توالی تقریبا ثابت را طی میکند. در ابتدا نوکلئوس یا هسته مرکزی دیسک توانایی جذب آب را از دست داده و درصد آب آن کاهش پیدا میکند. سپس این هسته کلفت و سفت شده و مانند حلقه دور خود یعنی همان آنولوس میشود. بدنبال این تغییرات توانایی جذب ضربه که از خواص مهم دیسک بین مهره ای است کاهش پیدا میکند و ضربات به عوض اینکه در دیسک مستهلک شوند مستقیما به مهره وارد میشوند.

این روند موجب میشود که نه تنها مهره و مفاصل بین آنها زودتر خراب شده و دچار آرتروز شوند بلکه موجب میگردد فشار بازهم بیشتری به دیسک وارد شود. بتدریج در آنولوس پارگی های کوچکی ایجاد میشود. این پارگی ها کم کم بزرگتر و بیشتر شده و موجب ضعیف شدن دیسک میشوند. بتدریج اندازه دیسک کوچک میشود. ارتفاع آن کم شده و قابلیت ارتجاع آن کاهش میابد.

    2318 2
     دیسک های پایینی خراب شده اند

کم شدن ارتفاع دیسک موجب نزدیک تر شدن مهره ها به هم میشود و این نزدیکی موجب میگردد مفاصل بین مهره ها یا همان فاست ها بیشتر به هم فشرده شوند و نتیجه این فشردگی بروز ساییدگی و آرتروز است. آرتروز در مفاصل بین مهره ای خود موجب بروز درد میشود.

از طرف دیگر بتدریج در اطراف دیسک خراب شده و در اطراف مفاصل بین مهره ای استخوان های اضافه ای به نام استئوفیت بوجود میاید. در صورتی که این استئوفیت ها به درون کانال نخاعی رشد کنند فضای آن را تنگ کرده و موجب تنگی کانال نخاعی و بروز علائم مربوط به ان میشوند.

وقتی که آنولوس یا حلقه اطراف دیسک خراب و ضعیف میشود ممکن است با وارد شدن یک فشار ناگهانی کاملا پاره شده و بدنبال این پارگی محتوای نوکلئوس یا هسته به بیرون جابجا میشود. به اصطلاح میگویند دیسک دچار هرنی یا فتق شده است. این دیسک جابجا شده میتواند بر روی ریشه های عصبی که از نخاع خارج میشوند فشار وارد کرده و موجب بروز علائم سیاتیک شوند.

پس دیده میشود که منشا بسیاری از بیماری های ستون مهره که در نهایت منجر به کمردرد میشوند خرابی دیسک بین مهره ای است. خود خرابی دیسک میتواند موجب درد و بروز کمردرد شود. بیماری هایی هم که بدنبال آن ایجاد میشوند یعنی آرتروز مفاصل بین مهره ای، تنگی کانال نخاعی، فتق یا هرنی دیسک هم میتوانند بطور جداگانه موجب درد شوند.

منبع:ایران ارتوپد

علائم و درمان خرابی دیسک بین مهره ای چیست


خرابی دیسک در غالب اوقات بدون علامت است. این بدان معنی است که بسیاری از افرادی که از هیچ مشکلی در کمر شکایت ندارند در صورتی که با روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی و یا ام آر آی بررسی شوند دیسک خراب دارند. در صورتیکه خرابی دیسک علامت دار شود مهمترین علامت آن درد است. این درد میتواند فقط در کمر احساس شود و یا ممکن است به پشت لگن و به پشت ران تیر بکشد.

کمردرد ناشی ار خرابی دیسک معمولا بعد از انجام کار سنگین و یا بعد از نشستن و یا بیحرکتی طولانی در یک وضعیت مشخص ایجاد میشود. کمردرد این بیماران با خم شدن یا چرخیدن کمر بیشتر میشود. این بیماران با راه رفتن احساس بهتری دارند تا وقتی یک جا ایستاده یا نشسته اند. آنها وقتی که برای مدت طولانی یک جا نشسته اند سعی میکنند مرتبا وضعیت و موقعیت خود را عوض کنند.

     2318 1


فرد ممکن است در کمر خود احساس خشکی کند.

درد این بیماران معمولا با استراحت خوب میشود. این درد معمولا چند روز طول میکشد و خودبخود خوب میشود.این کمردرد معمولا در طول سالها با شدت و ضعف وجود دارد. در ابتدا ممکن است شدت درد کم بوده و با چند روز استراحت و یا مصرف کمی مسکن خوب شود ولی در سال های بعد و با خراب تر شدن دیسک شدت درد بیشتر شده و به راحتی درمان نمیشود.


تشخیص خرابی دیسک بین مهره ای چگونه است

تشخیص قطعی خرابی دیسک به توسط رادیوگرافی و ام آر آی داده میشود. در رادیوگرافی کاهش ارتفاع دیسک بین مهره ای و نزدیک شدن دو مهره مجاور نسبت به هم دیده میشود. در ام ار ای هم تغییراتی که در شکل و محتوای آب دیسک اتفاق افتاده است قابل مشاهده است.

درمان خرابی دیسک چگونه انجام میشود

دیسک خراب شده را نمیتوان درست کرد پس مهمترین هدف درمان این بیماران از بین بردن درد است.

اولین اقدام در کاهش و از بین بردن درد بیمار استراحت است. استراحت حداکثر باید 3-2 روز باشد و استراحت بیش از این مقدار موجب ضعیف شدن عضلات کمر میشود که نتیجه آن افزایش درد است. پس بعد از حداکثر دو سه روز استراحت حتی اگر درد کمی باقی مانده بود باید دوباره ایستاد و راه رفت و فعالیت های روزمره را شروع کرد.

     2318 4
         خشک کردن یا فیوژن دیسک بین مهره ای

درمان دیگر استفاده از کمربندهای طبی است. این کمربندها با محدود کردن حرکات کمر موجب کاهش درد میشوند. نکته مهم در استفاده از این کمربندها اینست که نباید استفاده از آنها بیش از 4 روز ادامه یابد وگرنه موجب ضعف عضلات کمر شده که نتیجه ان افزایش درد است.

فیزیوتراپی و استفاده ار گرمای موضعی هم میتواند از شدت درد بکاهد. پزشک معالج داروهایی را تجویز میکند تا به کمک آنها از شدت درد بیمار کم کند. مهمترین این ها داروهای ضد التهاب و داروهای شل کننده عضلانی است.

در مواردی که درد بیمار با این درمان ها از بین نرود معمولا اقدام به تزریق کورتون در فضای اپی دورال میشود. در صورت عدم پاسخ درمانی مناسب به این روش آخرین راه استفاده از عمل جراحی است. عمل جراحی در موارد پیشرفته بیماری صورت میگیرد و بصورت فیوژن یا اتصال دو مهره مجاور است.

نکته مهم اینست که شدت درد این بیماری بتدریج و در طی چند روز یا حد اکثر یک هفته کم شده و از بین میرود ولی این بیماری در آینده تکرار خواهد شد. راه جلوگیری از تکرار حملات درد در این بیماری انجام نرمش های کششی و تقویتی جهت عضلات کمر و شکم است.




منبع:ایران ارتوپد

درد پاها را با بند کفش مرهم گذارید

عوامل مختلفی می توانند منجر به پادرد شوند. اما اگر شما دچار دردهای شدید در ناحیه پنجه، پاشنه، انگشتان و … هستید، ممکن است بتوانید این درد ها را با کمی تغییر در بند کفش خود حل کنید. نوع بستن بندها در سوراخ های کفش، می تواند فشارهای متفاوتی به نقاط مختلف پای شما وارد کند که درد و یا آرامش را به پاها منتقل می کنند.

انتخاب با شما است. می توانید با بند کفش فانتزی و درد پای خود سر کنید. اما اگر می خواهید، کمتر درد بکشید، ادامه مطلب را از دست ندهید.

shoelace-400-salemzi.jpg

 

تاول زدگی پشت یا بغل های پا

1-tops-feet-150-salemzi.jpeg

چنانچه کفش شما، بخش های پشتی یا نزدیک قوزک پایتان را میزند و باعث آزردگی و تاول زدگی در بخش هایی از پایتان می گردد، می توانید برای پیشگیری و جلوگیری از پیشرفت این مساله زجرآور، یک یا دو بخش از میانه کفش خود را به هنگام بند کردن (مطابق شکل بالا) از تو بیاندازید.
بدین ترتیب فشار وارده توسط بند به پا کم شده و اصطکاک آن با بخش پشتی کفش کمتر می شود.

انگشتان تحت فشار

اگر احساس می کنید انگشتان پا در کفشتان بسیار تحت فشار هستند، برای رفع مشکل می توانید بند کفش خود را دو تکه کنید. بند کفش دو تکه به شما اجازه می دهد فشار بندها را به چند نقطه تقسیم کنید. بند پایینی که برای انگشتان است را آزاد ببندید تا از فشار وارده بر انگشتان بکاهید. اما برای اینکه پا را در کفش مستحکم کنید، می توانید بند بالایی را با خیال راحت و به اندازه کافی محکم ببندید.

درد قوسی

3-sore-arch-150-salemzi

چنانچه عرض کفشتان کمی برایتان تنگ شده، می توانید برای رفع مشکل، به طور موقت آن را به صورت نردبانی و موازی بند کنید. این مساله کمک می کند که فشارهای دیواره های کفش که ناشی از کشیدگی بندهای آن است را تا حدود زیادی برطرف کنید.

پاشنه سست

4-loose-heel-150-salemzi

اگر کفشی دارید که بخش پاشنه پایتان در آن لق می خورد، می توانید با بستن مورب بندهای آن تا آخرین حلقه، از لق خوردگی بخش بالایی پا و سستی پاشنه در آن جلوگیری کنید. بستن مورب بندهای کفش، به شما اجازه می دهد با سرعت بیشتری کفش خود را بپوشید. علاوه بر این، پا در این حالت به خوبی در کفش محکم می شود.
اغلب کفش ها پس از آخرین سوراخ، یک سوراخ دیگر نیز دارند، که می توانید از آن نیز برای تنگ تر کردن بخش بالایی کفش و یا ثابت کردن بند اضافی، استفاده کنید.

دانسته هایی ضروری در خصوص طب سوزنی


طب سوزنی، وارد کردن سوزن هایی بسیار نازک در نقاط استراتژیک و خاصی از بدن است. منشأ آن منسوب به کشور چین است و قدمتش به هزاران سال می رسد. اما این طب در دهه های اخیر، به میزان قابل توجهی از محبوبیت در ایالات متحده و اروپا رسیده است.

200550450-001-salemzi.jpg

بر طبق نظریه سنتی چینی، طب سوزنی روشی است که توسط آن، جریان انرژی یا نیروی زندگی که به qi یا Chi معروف است، در بدن به توازن می رسد. طب سوزنی کانال ها و مجراهای عبور انرژی را تنظیم و منجر به تعادل انرژی در بدن می شود.

در مقابل، پزشکان غربی، طب سوزنی را روشی مفید و موثر برای تحریک اعصاب و بافت های همبند می دانند. پزشکان غربی معتقدند که این تحریکات، بر افزایش مسکن های طبیعی بدن و روان تر شدن جریان خون، تاثیر شایانی می گذارد.

طب سوزنی در چه مواردی موثر است؟
تاثیرگذاری طب سوزنی برای این دردها و بیماری ها بیشتر است:

-تهوع ناشی از شیمی درمانی
-سردرد
-فیبرومیالژی (درد مزمن در نقاط اتصال عضلات)
-درد زایمان
-درد کمر
-قاعدگی دردناک
-میگرن
-آرتروز
-درد دندان
-بیماری آرنج تنیس بازان

هنوز به طور دقیق مشخص نشده که طب سوزنی چرا و چگونه میزان درد را کاهش می دهد. مطالعات متعدد نشان داده است که طب سوزنی بر روی برخی از افراد، اثری کم دارد و یا بی اثر است. هر چند که نوع درمان استفاده شده برای برخی از افراد موثر نیز بوده است.

خطرات و ریسک ها

چنانچه شما برای شروع درمان با طب سوزنی، نزد یک دکتر متخصص بروید، خطرات استفاده از این روش درمانی بسیار پایین است. اما لازم است از برخی از خطرات و عوارض جانبی احتمالی نیز آگاه باشید:
-درد، خونریزی یا کبودی در بخش هایی سوزن خورده
-صدمه به اعضای داخلی همچون ریه (در صورتی که سوزن با فشار و به صورت عمیق وارد شود)
-بیماری های عفونی مانند هپاتیت و ایدز (در صورت استفاده از سوزن های مستعمل)

110401511-salemzi.jpg

بدن هر فرد، برای درمان، به نوع خاصی از طب سوزنی پاسخ مثبت می دهد. اما شرایطی وجود دارد ممکن است عوارض را در بعضی افراد افزایش دهد:
-چنانچه از دارو های رقیق کننده خون استفاده می کنید، ممکن است کبودی بیشتری داشته باشید و حتی دچار خونریزی شوید.
-در برخی از انواع طب سوزنی، پالس های خفیف الکتریکی از طریق سوزن ها به بدن منتقل می شود که ممکن است در عملکرد قلب برخی افراد که از ضربان ساز استفاده می کنند، تداخل و اشکال ایجاد کند.
-زایمان زودرس، عارضه ای است که در اثر تحریکات برخی از انواع طب سوزنی بر خانم های باردار ظاهر شده است.

چگونه آماده شویم؟
در واقع قبل از آغاز طب سوزنی، هیچ آمادگی خاصی لازم نیست. اما موارد هستند که لازم است قبل از اقدام باید بدانید.

-باید به پزشک اعتماد داشته باشید.
-از گواهینامه پزشک جهت انجام طب سوزنی، اطمینان حاصل کنید. ممکن است افرادی هم با وجود عدم تخصص پزشکی، گواهی معتبری جهت انجام طب سوزنی داشته باشند.
-از پزشک در خصوص زمان درمان، میزان درد و هزینه انجام آن سوال کنید.
-آیا هزینه های این درمان تحت پوشش بیمه شما قرار دارد؟ از این نکته نیز آگاهی حاصل کنید.

ترسی از پرسش در خصوص این روش درمانی از پزشک مربوطه نداشته باشید. ممکن است او در خصوص میزان تاثیر طب سوزنی بر شما و بیماری تان بگوید. بهتر است قبل از انجام آن، این موارد را بدانید.

همچنین قبل از شروع درمان، لازم است از اینکه سوزن های استریل و یک بار مصرف برای شما استفاده می شود، اطمینان حاصل کنید.

زمان کافی برای درمان چقدر است؟
روش ها و متدهای هر کس در انجام طب سوزنی منحصر به فرد است. معمولاً ترکیبی از جنبه های شرقی و غربی در نوع انجام طب سوزنی موثر است.

تعیین نوع درمان برای شما نیاز به بررسی پزشک دارد. وی ممکن است سوالات زیادی در خصوص نشانه ها و شیوه زندگی شما بپرسد. سوالات و معایناتی از این قبیل:
-چه بخش هایی از بدن شما دچار درد است؟
-بررسی شکل، پوشش و رنگ زبان شما
-بررسی رنگ و روی صورت و چهره
-قدرت، ریتم و کیفیت نبض

این ارزیابی ممکن است تا یک ساعت به طول بیانجامد. البته در قرارهای بعدی این زمان ممکن است به نیم ساعت کاهش یابد.

معمولاً طرح درمان بین ۶ تا ۱۲ جلسه تعیین می شود که ممکن است چند ماه به طول بیانجامد. پس از درمان نیز جلساتی تا یک سال برای مراقبت و بررسی تاثیرات درمان، توصیه می شود.

در طب سوزنی، سوزن ها ممکن است در تمام نقاط بدن واقع شوند. گاهی حتی در نقاطی بسیار دورتر از نقاط درد، سوزن زده می شود. این امکان وجود دارد که بخاطر سوزن زدن در بخش های مختلف، لازم باشد اغلب لباس های خود را در آورید. پس از آن بر روی تختی دراز می کشید و سپس کار وارد کردن سوزن ها به پوست شروع می شود.

200532532-001-salemzi.jpg

وارد کردن سوزن: سوزن های طب سوزنی بسیار باریک هستند و پس از وارد شدن به پوست، درد زیادی ایجاد نمی کنند. در هر جلسه از درمان، معمولاً بین ۵ تا ۲۰ سوزن مورد استفاده قرار می گیرد.

MEL_003-salemzi.jpg

دستکاری سوزن ها: ممکن است برخی اوقات، پزشک نسبت به حرکت و یا چرخاندن سوزن ها اقدام کند. همچنین این امکان وجود دارد که سوزن های وارد شده گرم شوند و یا پالس خفیفی از الکتریسیته بر روی آنها اعمال شود.

103761261-salemzi.jpg

برداشتن سوزن ها: معمولاً در حالیکه شما دراز کشیده اید و مشغول استراحت هستید، سوزن ها برای ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بر در محل وارد شده باقی می مانند. در این زمان معمولاً شما ناراحتی و دردی را بخاطر وجود سوزن ها تجربه نمی کنید. پس از آن سوزن ها ممکن است برداشته شده و یا سوزن های دیگری در سایر نقاط جایگزین شوند. در این صورت دقت کنید که از یک سوزن برای دو بار استفاده نگردد؛ چرا که ممکن است منجر به ایجاد عفونت شوند.

مرحله آخر
پس از اتمام کار، برخی از افراد احساس آرامش می کنند. عده ای دیگر نیز ممکن است انرژی بیشتری در خود حس کنند. البته همه به یک میزان نسبت به طب سوزنی واکنش نشان نمی دهند. در صورتی که پس از چند هفته از شروع درمان، احساس بهبود و کاهش درد داشته باشید، می توان گفت که طب سوزنی برای تان موثر است.

نتیجه
اثرات طب سوزنی در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشند. اما بسیاری از مردم از آن به عنوان یک عامل موثر و مثبت یاد می کنند.

به هر حال، مطالعات مختلف نشان داده اند که طب سوزنی تاثیرات مطلوبی دارد. همچنین این درمان برای افرادی که صبر بیشتری برای دریافت جواب دارند، جواب بهتری می دهد.

از آنجا که عوارض جانبی طب سوزنی بسیار کم است، امتحان کردن آن به شما توصیه می شود. چنانچه دچار درد یا بیماری هایی که توضیح داده شد هستید، شاید بد نباشد این روش را هم برای تسکین دردها و آرامش بیشتر امتحان کنید.

برگرفته از: Mayo Clinic

۱۱ روش برای پیشگیری از کمردرد – بخش دوم

درد کمر، از جمله دردهای شایع در میان ۸۰ درصد افراد است. همانطور که احتمالاً در بخش اول این مقاله مطالعه کردید، روش هایی برای پیشگیری از بروز درد کمر وجود دارد که با برخی از آنها آشنا شدید. در ادامه این مقاله می توانید با سایر این راه ها آشنا شوید.

backpain-2-107429863-salemzi.jpg

۶- به هنگام بلند کردن اجسام سنگین مراقب باشید. برای بلند کردن اجسام خم نشوید. بهتر است به جای خم شدن، به روی زانو های خود نیم خیز شوید و در حالیکه از عضلات شکم خود کمک می گیرید، نسبت به بلند کردن جسم مربوطه اقدام کنید. همچنین به هنگام بلند کردن وسایل مختلف، مراقب باشید که پیج و تاب احتمالی در بدن خود ندهید چرا که ممکن است به ستون فقرات آسیب بزنید.

۷- از کفش های پاشنه دار بر حذر باشید. این کفش ها فشار جاذبه را به بخش میانی بدن منتقل می کنند. اگر ارتفاع پاشنه از یک اینچ (۲٫۵ سانتیمتر) بیشتر شود باید منتظر دردهای وحشتناک کمر هم باشید. به همین دلیل حتی اگر مجبور به استفاده از این کفش ها هستید، مدت زمان استفاده از آنها از چند ساعت تجاوز نکند.
در صورتی که دچار کمردرد می شوید، توصیه می شود از کفش هایی با ارتفاع پاشنه استاندارد استفاده کنید.

۸- شلوارهای بسیار تنگ را فراموش کنید. شلوار و البسه تنگ می تواند به هنگام نشستن، راه رفتن و یا حتی ایستادن منجر به تشدید درد کمر شوند.

۹- بر روی کیف پول خود ننشینید. چنانچه عادت دارید کیف پول خود را در جیب عقب تان قرار دهید، برای مدت زمان طولانی بر روی آن ننشینید. برای مثال به هنگام رانندگی و یا کار کردن با کامپیوتر خود، بهتر است کیف پولتان را از جیبتان در بیاورید.

۱۰- انتخاب صحیح کیف دستی و کیف کولی. کیفی را انتخاب کنید که بندهای قابل تنظیم داشته و حمل آن آسان باشد. بندهای تنظیم شدنی اجازه می دهند بتوانید وزن کیف را به طور مساوی روی شانه ها توزیع کنید. این مساله کمک می کند که حتی در صورتی که دچار کمردرد باشید، بتوانید با راحتی بیشتری کیف خود را حمل کنید.

۱۱- قوز نکنید. کمربندهای مخصوصی وجود دارند که می توانند به عنوان مانعی کاربردی از قوز کردن جلوگیری کنند. استفاده از آنها پس از انواع خاصی از اعمال جراحی توصیه می شود.
هر چند که استفاده از اینگونه کمربندها تاثیر مستقیمی بر کاهش کمردرد ندارد، اما با توجه به اینکه از قوز کردن جلوگیری می کنند می توانند بر روی کاهش درد در ناحیه کمر موثر باشند.