وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

علل و درمان زانودرد هنگام شب

علل زانودرد در شب

۱- استئونکروز: یکی از شایع ترین عللی که سبب بروز درد زانو هنگام شب می شود، استئونکروز است. استئونکروز به معنای مرگ استخوان می باشد.

احتمال این که زنان به این بیماری مبتلا شوند، بسیار بیشتر از مردان است.

در طی این بیماری، استخوان ها جریان خون خود را از دست می دهند و شروع به مردن و از بین رفتن می کنند.

یکی از مهم ترین قسمت های استخوانی بدن که مورد حمله استئونکروز قرار می گیرد، بخش برجسته استخوان ران در قسمت داخلی استخوان زانو می باشد. اما ممکن است این از بین رفتن در قسمت خارجی زانو هم اتفاق بیفتد.

در این هنگام فرد مبتلا در طول شب احساس افزایش درد می کند و باید با ناراحتی و درد ناشی از آن در طول شب دست و پنجه نرم کند.

۲- آرتریت روماتوئید: این بیماری هم نسبتا شایع می باشد و جاهایی از بدن مانند مفاصل ، پاها، زانوها و لگن را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب ورم و درد این نواحی می شود. این بیماری ممکن است به هنگام استراحت شبانه شدت یابد و مانع از خواب راحت فرد شود. هنگامی هم که فرد مبتلا در اثر شدت درد بیدار می شود، با سفتی عضلات روبرو خواهد شد.

۳- آرتروز : فردی که به آرتروز مبتلا می شود (مخصوصا آرتروز تخریب کننده) که معمولا افراد مسن و سالمند هستند، ممکن است طی خواب شبانه به علت درد از خواب بیدار شود و احساس ناراحتی کند. مخصوصا اگر فرد مبتلا در طول روز و یا روز قبل از آن، از مفاصل خود بیش از حد استفاده کرده باشد. مواردی مانند تغییر آب و هوا و تغییرات فشار جوی می تواند سبب بدتر شدن این بیماری شود. بنابراین اگر در طول شب شرایط آب و هوایی تغییر کند، می تواند اثر بدی روی این بیماری بگذارد.

۴- آسیب رباط ها: این آسیب ممکن است در همه محدوده سنی از جمله کودکی و جوانی هم رخ دهد و تنها مختص افراد مسن و سالمند نمی باشد. اگر فردی دچار جراحت در ناحیه رباط ها و تاندون ها و کیسه پر مایعی که مفاصل زانو را احاطه کرده شود سبب درد می گردد. این درد در روز هم وجود دارد و شب موقع خواب، آرامش فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر زانو درد دارید، هنگام استراحت و یا خواب، بالشی زیر زانوی خود قرار دهید تا زانوهایتان بالا بیاید. در این حالت گردش خون راحت تر انجام گرفته و منطقه ای که دردناک است را از هر گونه ورم و درد تا حدی پاک سازی می کند

۵- نقرس: بیماری نقرس نوعی از آرتریت است که ممکن است درد ناشی از آن، شب هنگام و به شکل ناگهانی ایجاد شود. در این بیماری قرمزی و ورم در ناحیه مفاصل رخ می دهد.

نقرس بیماری است که در اثر تجمع زیاد ماده ای در بدن به نام اسید اوریک ایجاد شده و می تواند موجب بروز علائمی مثل درد و ورم مفصل شود.

بروز نقرس می تواند ارتباط نزدیکی با مصرف زیاد غذاهای پر پروتئین به خصوص گوشت داشته باشد.


منبع : دکتر فروغ

آرتروز زانو و درمان آن


شایع ترین بیماری  مفاصل ، مشکلات مربوط به مفصل زانو می باشد .زانو در زمره مفاصل بزرگ بدن و تحمل کننده وزن می باشد و به همین علت است که بیشتر از مفاصل دیگر دچار آسیب ، ساییدگی و آرتروز می شود . این مشکلات به خصوص در سالمندان ، ورزشکاران و افرادای که به مدت طولانی روی پا می ایستند بیشتر نمود دارد .

زانو درد

آرتروز یک بیماری تخریبی در مفصل است که پیشرونده و مزمن می باشد.از این بیماری به نام‌های استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز نام برده می شود .

۱- ضربه و تصادفات
۲- پارگی تاندون های (لیگامان های) اطراف مفصل زانو مثلا پارگی رباط های صلیبی یا منیسک ها
۳- شکستگی های کشکک و شکستگی های درون مفصل زانو
۴- بیماری کندرومالاسی پاتلا (نرم شدن غضروف مفصل کشککـ)
۵- پای پرانتزی یا ضربدری
۶- استفاده بیش از حد از زانو در شغل هایی که با ایستادن زیاد همراه است
۷- آسیب های ورزشی
۸- چاقی
۹- ژنتیک

علائم آرتروز زانو

۱- درد

۲- تورم

۳- خشکی صبحگاهی

۴- کاهش دامنه حرکتی

۵- ضعف عضلانی

۶- تغییر شکل مفصل

برای درمان آرتروز ورزش‌های خاصی برای بیمار تجویز می‌گردد زیرا حفظ تحرک مفصل و تقویت عضلات، از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند.

اکثرا افرادی که به آرتروز مبتلا می‌شوند چاق هستند و برای درمان ابتدا باید یک برنامه کاهش وزن را داشته باشند. همچنین این افراد باید از ایستادن طولانی و نشستن با زانوهای خم و بالا و پایین رفتن از پله‌کان پرهیز کنند.

آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو :

در مورد درمان روشهای مختلفی وجود دارد که اکثرا در ترکیب بایکدیگر موثر می باشند :

۱-درمان دارویی طبق نظر پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

۲- تزریق داخل مفصلی داروهای غضروف ساز ، پلاکت غنی شده (PRP) ، کورتیکواسترویید(کورتون)

۳-فیزیوتراپی جهت افزایش دامنه حرکتی زانو ،‌ بهبود درد و کاهش التهاب مفصل

۴-طب سوزنی جهت کاهش درد و التهاب زانو

۵-تقویت عضلات اطراف مفصل زانو ه با تقویت آنها میزان فشار روی مفاصل کاهش می‌یابد . نوع تمرین های ورزشی تقویتی و شدت  و مدت آن زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تعیین می شود .

ورزش های زانو

۶- استفاده از لیزر جهت کاهش درد و التهاب مفصل زانو

۷-استفاده از زانوبند و وسایل کمکی جهت راه رفتن

۸-آب درمانی(هیدروتراپی)

۹-عمل جراحی : زمانیکه درد و مشکلات مفصل خیلی شدید است و بیمار به اقدامات درمانی قبلی پاسخ نمی دهد  عمل جراحی ارتوپدی ضرورت می‌یابد.

منبع:دکتر بیژن فروغ

چه بیماری نیاز به بازسازی رباط صلیبی دارد


           2259 4

در یک مطالعه که در بیمارستان جراحی های خاص در نیویورک انجام شده است نشان داده شده که شکل زانو متغیر مهمی است تا پزشک بر اساس آن تصمیم بگیرد آیا بیمارش میتواند بدنبال آسیب رباط صلیبی قدامی تحت عمل جراحی بازسازی قرار بگیرد یا خیر

مطالعات قبلی نشان داده بود که شکل مفصل زانو که در هر فرد متفاوت با دیگری است میتواند در بعضی افراد زمینه را برای آسیب دیدن رباط صلیبی قدامی فراهم کند. این پدیده بخصوص در ورزشکاران صادق است. مطالعه اخیر یک قدم فراتر رفته و نشان میدهد که حتی نتیجه عمل جراحی بازسازی رباط صدمه دیده هم تا حد زیادی به شکل آناتومیک مفصل زانو وابسته است.

آسیب رباط صلیبی قدامی یکی از صدمات شایع زانو است که هر ساله در تعداد زیادی از افراد و بخصوص در ورزشکاران ایجاد شده و فشار مالی زیادی را بر دوش سیستم بهداشتی کشورها وارد میکند. آسیب رباط صلیبی در صورت عدم درمان میتواند موجب خراب شدن منیسک و پس از مدتی شروع آرتروز و ساییدگی مفصل زانو شود. با انجام بازسازی رباط میتوان تا حدود زیادی جلوی پیدایش این عوارض را گرفت. البته همه بیماران مبتلا به این آسیب نیاز به جراحی ندارند. بعضی بیماران حتی با وجود پارگی رباط، مفصل زانوی نسبتا پایداری دارند. در این افراد آسیب رباط صلیبی موجب بروز عارضه نمیشود.

در مطالعه ای که ذکر شد محققین 9 زانو را از جسد افراد متوفی گرفته و آنها را به ماشین هایی متصل کردند. این ماشین ها زانوها را درست مانند وقتی انسان راه میرود خم و راست کرده و نیروهایی را که براثر وزن فرد به زانو وارد میشود هم بر زانو وارد میکردند. سپس با کارگذاشتن سنسورهایی بر روی نقاط مختلف سطوح مفصل زانو نیروهایی را که در حین راه رفتن و حرکات مختلف مفصل زانو بر این سطوح وارد میشود اندازه گیری کردند. این اندازه گیری ها در دو مرحله انجام شد. در یک مرحله زانو سالم بود و سپس در مرحله بعد رباط صلیبی قدامی زانو پاره شده و اندازه گیری ها مجددا صورت گرفت.

اندازه گیری ها نشان داد که نیروهای وارده به سطح مفصلی قبل و بعد از پاره شدن رباط صلیبی قدامی با هم متفاوت است. به بعضی نقاط مفصل قبل از پارگی رباط نیروها و فشارهای کمتری وارد میشد که بعد از پارگی این نیروها بیشتر میشدند و در بعضی دیگر از نقاط هم این رویه برعکس بود. با این حال این تغییرات در زانوهای مختلف متفاوت بود.

تنها تغییر ثایت این بود که بعد از پارگی، فشار به سطح خلفی پلاتوی تیبیا ( پلاتوی تیبا سطح فوقانی استخوان تیبیا یا درشت نی است که با سطح پایینی استخوان ران مفصل میشود) در همه نمونه ها افزایش پیدا کرد. با این حال فشار به سطح جلویی یا قدامی پلاتوی تیبیا در بعضی زانوها بیشتر و در بعضی دیگر کمتر شد. بطور مثال در کسانی که پلاتوی تیبیای آنها گودی بیشتری داشت مفصل زانو پایدارتر بود و بعد از پاره شدن رباط صلیبی قدامی فشار وارده به قسمت قدامی سطح مفصلی افزایش پیدا نکرد. شیب پلاتوی تیبیا هم متغیر تاثیرگذار دیگر بود. در کسانی که این شیب زیاد بود بعد از پارگی نیروهای بیشتری به مفصل وارد میشدند.

این مطالعه نشان میدهد که پزشک ها میتوانند با رادیوگرافی از مفصل زانو و بررسی شکل آن مشخص کنند که در کدام دسته از بیماران آسیب رباط صلیبی قدامی میتواند موجب افزایش فشارهای وارده به سطح غضروفی مفصل و در نتیجه خراب شدن زود هنگام آن شود. این دسته از بیماران نیاز بیشتری به درمان زود هنگام آسیب دارند.

منبع : ایران ارتوپدی

شناخت کامل زانو


شناخت کامل زانو + تصاویر
واروس و والگوس زانو (پای پرانتزی و پای ضربدری) باعث وارد شدن فشار بیشتر روی یک قسمت زانو و تغییرات تخریبی آن می گردد.

زانو بزرگترین مفصل بدن است. گرچه در ظاهر یک مفصل لولایی است ولی در واقع مفصل پیچیده ای است که علاوه بر حرکات خم و راست شدن حرکات چرخشی تیز دارد . این مفصل از بهم پیوستن انتهای پایینی استخوان ران ، انتهای بالایی درشت نی و استخوان کشگک تشکیل شده است .
زانو بر خلاف مفصل ران عمقی ندارد و برای استحکام و ثبات آن ، رباطهای نسبتاً قوی استخوان ها را به هم وصل می کنند و در حقیقت پایداری مفصل بیشتر وابسته به نسوج نرم و لیگامانهای اطراف زانو می باشد . به علت فشار نسبتاً زیادی که در موقع راه رفتن ، دویدن و پریدن بر آن وارد می شود بیش از دیگر مفاصل بدن آسیب پذیر است . بین انتهای بالایی استخوان درشت نی و انتهای پایین استخوان ران دو غضروف هلالی از نوع لیفی وجود دارد که منیسک نامیده می شود که هم کمک بزرگی به پایداری مفصل بوده و هم یکی از عناصر اصلی جهت عملکرد طبیعی زانوست .

عناصر نگهدارنده زانو
۱-رباطهای جانبی (Collateral Ligament) زانو عبارتند از :
الف: رباط جانبی داخلی (Medial Collateral Ligament) یا (Tibial Collateral Ligament)  : از طرفی به کوندیل داخلی ران و از طرف دیگر به انتهای فوقانی استخوان درشت نی می چسبد و از دو لایه سطحی و عمقی تشکیل شده است . آسیب این رباط سبب ناپایداری جانبی طرف داخل زانو می گردد.


ب: رباط جانبی خارجی Collateral Ligament)  Lateral) یا (Collateral Ligament  Fibulral): در بالا به کوندیل خارجی استخوان ران و در پایین به سر استخوان نازک نی می چسبد آسیب این رباط باعث ناپایداری جانبی خارجی زانو می گردد.


۲-رباطهای متقاطع یا رباطهای صلیبی (Cruciate Ligaments)  
این رباطها عبارتند از :
 رباط صلیبی یا متقاطع خلفی (Cruciate Ligament Posterior) : از یک طرف به قسمت  خلفی درشت نی و از طرف دیگر به سطح خارجی کوندیل داخلی می چسبد . این رباط به پایداری زانو کمک کرده و آسیب آن باعث ناپایداری جلو به عقب زانو می گردد.


مفصل زانو متشکل از دو قسمت می باشد . یک قسمت مفصل بین استخوان ران و درشت نی (Tibiofemoral Joint)  که مینیسک ها بین آنها قرار گرفته و پایداری آن به رباطهای نگاهدارنده زانو بستگی دارد و قسمت دیگری که مفصل بین سطح خلفی کشگک و قسمت قدامی کندیلهای استخوان ران قرار گرفته است  (Patellofemoral Joint) و در حقیقت استخوان کشکک در شیار بین کندیلهای ران حرکت می کند . حرکت طبیعی کشکک در داخل این شیار بستگی به شکل سطح خلفی کشگک و عمق شیار بین کندیلهای ران دارد . آناتومی غیر طبیعی هر کدام از آنها سب ناپایداری این مفصل می شود . استخوان کشکک که به صورت یک استخوان کنجدی (Sesamoid)  در درون تاندون کشککی قرار دارد موجب فاصله گرفتن عضله چهار سر از مرکز چرخش زانو و افزایش قدرت و کارایی آن می گردد. انتهای تحتانی ران دارای انحنایی به جلو و پایین بخصوص در قسمت داخل بوده در حالی که قسمت فوقانی استخوان درشت نی نزدیک به حالت عمودی قرار دارد  و این حالت سبب مختصر "والگوس" (حدود ۷ درجه) در زانو می شود که افزایش این زاویه سبب والگوس زانو (پای ضربدری) و کاهش آن را واروس زانو (پای پرانتزی) می گویند.


واروس و والگوس زانو (پای پرانتزی و پای ضربدری) باعث وارد شدن فشار بیشتر روی یک قسمت زانو و تغییرات تخریبی آن می گردد. در هنگام خم کردن زانو طَبَق (برجستگی بزرگ درشت نی)، درشت نی به عقب و در موقع راست کردن زانو به جلو آمده و به خارج می چرخد و در حقیقت خم شدن ، لغزیدن و چرخش زانو تواماً انجام می شود : این مسئله در ساخت پروتزهای زانو که برای جایگزینی مفصل تخریب شده استفاده می شود از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و مطالعات بیومکانیک پیشرفتهای شگرفی در این مورد داشته است به نحوی که تعویض مفصل زانو با در نظر گرفتن شرایط فوق کاربرد بسیار موفقی داشته است .

در مورد بیومکانیک منیسکها با توجه به چسبندگی منیسک داخلی در جلو و عقب به استخوان درشت نی و در خارج به رباط طرف داخلی ، از حرکت کمتری برخوردار است در نتیجه هنگام حرکات ناگهانی زانو بیشتر آسیب دیده و پاره می شود . در حالی که در منیسک خارجی که اتصالاتش فقط در جلو وعقب بوده وکناره محیط آن نسبتاً آزاد است در هنگام حرکات ناگهانی زانو ظاهراً کمتر آسیب می بیند . به علت اتصال رباط جانبی داخلی به مینیسک ، معمولاً پارگیهای شدید رباط جانبی داخلی با پارگی منیسک توأم است در حالی که ضایعات رباطهای طرفی خارجی کمتر با پارگی منیسک خارجی دیده می شود.

رباطهای طرفی زانو از عوامل مهم در پایداری بوده و در مواقعی که زانو کمی خم است از زاویه دار شدن آن به داخل و خارج جلوگیری می کند . علاوه بر آن ، رباط جانبی داخلی از لغزیدن کوندیل داخلی درشت نی به جلو و لیگامان متقاطع قدامی از لغزیدن کوندیل خارجی درشت نی به جلو جلوگیری می کند .

رباط متقاطع خلفی همراه با رباط Arcuate  و رباط مایل خلفی از تغییر مکان درشت نی به عقب جلوگیری می کند .

حرکات اصلی زانو عبارتند از : خم شدن (۱۳۵ درجه) و راست شدن (صفر درجه) ، علاوه بر این ، موقع راست شدن زانو استخوان درشت نی مختصری به سمت خارج چرخش دارد . در زانوی طبیعی حرکات جانبی وجود نداشته و زانو به هیچ وجه به عقب خم می شود .


منبع:aslani.id.ir

علل به وجود آمدن زانوی پرانتزی و حرکات اصلاحی آن(2)


علل به وجود آمدن زانوی پرانتزی و حرکات اصلاحی آن(2)+ تصاویر

حرکات اصلاحی
در ابتدای جلسات تمرینی به انجام حرکات کششی مخصوص این ناهنجای بپردازید و سپس تمرینات تقوت عضلانی را انجام دهید.

بهتر است قبلا از انجام این تمرینات 10 تا 15 دقیقه به انجام حرکات کششی عمومی بپردازید و اگر برایتان مقدور است مقداری هم نرم بدوید. در ابتدای جلسات تمرینی به انجام حرکات کششی مخصوص این ناهنجای بپردازید و سپس تمرینات تقوت عضلانی را انجام دهید.

تمرینات کششی:

تمرین 1

روی زمین بنشینید. پاهای خود را تا حد امکان باز کنید. سپس سعی کنید  انگشتان دست خود را به انگشتان پا نزدیک کنید در حالی که زانو به زمین چسبیده است و کاملا باز می باشد. اگر انجام این عمل برای شما امکان پذیر نیست و نمی توانید انگشتان پای خود را لمس کنید بهتر است ساق پا مچ پای خود را گرفته و سعی کنید در طی جلسات آینده انگشتان دست خود را بیشتر به انگشتان پا نزدیک کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.


تمرین 2

بر روی یک نیمکت بنشینید و مطابق تصویر زیر سعی کنید دو پا را با کمک دست از هم دور کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.


تمرین 3

مطابق شکل پای خود را بر روی یک سکو (میز یا هر چیزی که ارتفاع آن مناسب باشد) قرار دهید و سعی کنید که پای تکیه گاه (که روی زمین قرار دارد)  را کاملا صاف کنید. اگر در ناحیه داخل ران احساس کشش نمی کنید باید پای خود را بر روی سکویی با ارتفاع بیشتر قرار دهید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.


تمرین 4

نشستن قورباغه ای. این تمرین را برای مدت 10 الی 30 ثانیه انجام دهید

وضعیت شروع


وضعیت نشستن کامل


تمرین 5

در این تمرین ابتدا باید زانو ها را با انقباض عضلانی به هم نزدیک کنید و اگر امکان دارد به هم بچسبانید. سپس سعی کنید که در همین وضعیت خم شده و انگشتان پا را لمس کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.


تمرین برای افزایش قدرت عضلانی

تمرین 1

با کمی فاصله کنار دیوار قرار بگیرید. پای خود را کمی از زمین بلند کنید و با لبه خارجی پا به دیوار فشار بیاورید. تعادل خود را حفظ کنید و به جلو و عقب یا طرفین خم نشوید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.


تمرین 2

با کنار خارجی پا یک توپ مدسین بال را هل می دهید. توجه داشته باشید که به توپ ضربه نزنید. بلکه توپ را هل بدهید به این صورت که پس از برخورد پا با توپ در ادامه پا باید به حرکت خود ادامه دهد. این تمرین را 3 بار و هر بار 20 تکرار انجام دهید.


تمرین 3

به شکم دراز بکشید. در این تمرین یک نفر پای شما را از زانو به سمت خارج می چرخاند و سپس با دست دیگر مقاومت ایجاد کرد و نمی گذارد که پای شما به راحتی خم شود. دقت کنید که چرخش از مفصل زانو باشد نه مچ پا. این تمرین را 3 بار و هر بار 15 تکرار انجام دهید.


تمرین 4

به پهلو دراز بکشید. در حالی که سعی دارید پای خود را بالا بیاورید یک نفر باید برای با مقاومت خود از این کار جلوگیری کند. این تمرین را 3 بار و هر بار 10 تکرار انجام دهید.


تمرین 5

بر روی لبه داخلی خود بلند شوید و در همین حال شروع به راه رفتن کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار برای مدت 1 دقیقه انجام دهید.

تذکر: کسانی که دچار صافی کف پا می باشند نباید این تمرین را انجام دهند.



منبع:sportfa.ir