نکاتی در باره طب مکمل در بیماری های روماتیسمی

آیامیتوان ازداروهای با محتوای گیاهی مانند داروهای مرسوم در درمان بیماران روماتیسمی استفاده کرد؟

داروهای مرسوم، محصولات شیمیائی خالص شده ای می باشند و این موضوع بدان معنی می باشد که این داروها برای دوز بدون خطر دارو آزمایش شده اند. به طور مثال، هر زمان که شما آسپرین می خورید، شما می توانید مطمئن باشید که چه میزان دارو در بدن شما آزاد می شود. برخلاف آن، هر بطری حاوی داروی گیاهی می تواند با بطری دیگر همان دارو متفاوت باشد .و نیزدر بررسی صورت گرفته نشان داده است که اجزای محصولات دارویی با لیست بر چسب دارویی روی بطری ها، تطابق نداردو از طرفی این عصاره ها می تواند شامل مواد شیمیایی خطرناک مانند سرب یا جیوه و مواد دیگر نیز باشند.

مطالعات نشان داده اند که بعضی ازمحصولات گیاهی ممکن است حاوی هورمونهای شبه کورتیزونی(کورتونی)، دیورتیک، آسپرین و آرام بخش ها باشند. تعدادی از داروهای گیاهی طبیعی، حاوی محصولات ضد آرتریت، مانند ایندومتاسین و پردنیزولون می باشند. داروهای گیاهی طبیعی ممکن است اثرات ضد درد ایفا کنند ولیکن تاثیر انها در پیشگیری ازتخریب مفصل اثبات نشده است.

 
آیا داروهای گیاهی بی خطر می باشند؟
 

اگرچه اغلب مردم فرض می کنند که داروهایی که قرنهاست که استفاده می شوند، بی خطر هستند، در سالهای اخیر نشان داده شده است که تعدادی از داروهای گیاهی سنتی، می توانند خطرناک و حتی کشنده باشند. برای مدتی محصولات گیاه آریستولوچین (1)Aristholochine که بیش از 1000 سال استفاده می شد، در حال حاضرمشخص شده که این گیاه شامل اسیدی است که می تواند نارسایی کلیه و سرطان کلیه ایجاد کند.

 

آیا داروی گیاهی طبیعی مؤثر می باشند؟
 

انجمن غذا و دارویی امریکا FDA، درباره داروهای با مواد شیمیایی ادعا می کند که با مطالعات و کارآزمایی بالینی دارو مقایسه با دارونما، می تواند راجع به اثربخش بودن دارو، ادعا نمود و لیکن در رابطه با داروهای طبیعی، چنین ادعایی وجود ندارد و مؤثر بودن آنها براساس طب سنتی می باشد و ادعای علمی کافی وجود ندارد، مگر در صورتی که مطالعات داروشناسی دقیق و مطالعات دقیق حیوانی و انسانی صورت گرفته باشد.

 

کدام داروی گیاهی مناسب برای آرتریت  پیشنهاد می شود؟
 

داروهای گیاهی که در زمینه درمان روماتیسم پیشنهاد می شوند، شامل زنجبیل، عصاره پوست درخت بید، گیاه پنجه گربه، عصاره سنجد، گزنه و ... می باشد. شواهدی وجود دارد که زنجبیل و عصاره پوست بید درد وعصاره سنجد را کاهش می دهد، و این گیاهان شامل مواد شیمیایی می باشند که شبیه داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مثل ناپروکسن و ایبوبروفن عمل می کنند.

این موارد به صورت خالص یا به صورت مخلوط گیاهی می توانند التهاب معده و روده ایجاد کنند و نیز در انعقاد خون و احتباس مایعات مشکل ایجاد کند.

بنابراین در افراد با فشارخون و نارسایی قلبی، با احتیاط مصرف شوند.

چینی نیز در و التهاب را بهبود می بخشد اما می تواند پوکی استخوان ایجاد کند.

 

چه مکمل های غذایی دارویی در درمان روماتیسم مؤثر می باشند؟
 

مکمل گلوکزامین سولفات و کندروتین سولفات، به طور جداگانه یا ترکیبی در بیماران روماتوئیدی با سائیدگی مفصل (آرتروز) مفاصل توصیه می شوند. بعضی مطالعات پیشنهاد کرده که این ترکیبات، درد را تسکین می دهند، اما بعضی مطالعات که با دارونما مقایسه شده این اثر را تأیید نکرده است، در هر صورت با توجه به اینکه، این ترکیبات به نظر بی خطر می باشند، می توان آنها را برای بیمارانی که علیرغم درمان مرسوم درد شدیدناشی از سائیدگی مفصل دارند، تجویز نمود.

روغن ماهی شامل اسید چرب امگا 3، درد و حساسیت مفاصل در آرتریت روماتوئید را کاهش می دهند. اثرات آن در حد متوسط می باشد و چند ماه طول می کشد تا اثرات آن ظاهر شود. عوارض جانبی آن شامل: گاهاً دردهای گوارشی ایجاد کند و بوی بد ایجاد کند و گاهاً افزایش سطح جیوه را ایجاد می کند که می تواند توکسیک باشد.

 

آیا طب سوزنی اثری در درمان روماتیسم دارد؟
 

طب سوزنی بیشتر از 2000 سال است که در کشورهای آسیایی مرسوم می باشد. نقاط خاصی از پوست برای درمان بیماریهای خاص استفاده می شود. این روش در چین بسیار مرسوم است و اخیراً در کشورهای غربی هم متداول شده است. مطالعات زیادی وجود دارد که طب سوزنی، درد ناشی از استئوآرتریت زانو را تخفیف می دهد. اما بایستی توجه کرد که ممکن است اثر این روش در کاهش علائم و نشانه های بیماران، مشابه اثرات دارونماها باشد.

دانستنی هایی درباره طب سوزنی

بر طبق نظریه سنتی چینی، طب سوزنی روشی است که توسط آن، جریان انرژی یا نیروی زندگی که به qi یا Chi معروف است، در بدن به توازن می رسد. طب سوزنی کانال ها و مجراهای عبور انرژی را تنظیم و منجر به تعادل انرژی در بدن می شود.
در مقابل، پزشکان غربی، طب سوزنی را روشی مفید و موثر برای تحریک اعصاب و بافت های همبند می دانند. پزشکان غربی معتقدند که این تحریکات، بر افزایش مسکن های طبیعی بدن و روان تر شدن جریان خون، تاثیر شایانی می گذارد.

طب سوزنی در چه مواردی موثر است؟
تاثیرگذاری طب سوزنی برای این دردها و بیماری ها بیشتر است:
-تهوع ناشی از شیمی درمانی
-سردرد
-فیبرومیالژی (درد مزمن در نقاط اتصال عضلات)
-درد زایمان
-درد کمر
-قاعدگی دردناک
-میگرن
-آرتروز
-درد دندان
-بیماری آرنج تنیس بازان
هنوز به طور دقیق مشخص نشده که طب سوزنی چرا و چگونه میزان درد را کاهش می دهد. مطالعات متعدد نشان داده است که طب سوزنی بر روی برخی از افراد، اثری کم دارد و یا بی اثر است. هر چند که نوع درمان استفاده شده برای برخی از افراد موثر نیز بوده است.

خطرات و ریسک ها
چنانچه شما برای شروع درمان با طب سوزنی، نزد یک دکتر متخصص بروید، خطرات استفاده از این روش درمانی بسیار پایین است. اما لازم است از برخی از خطرات و عوارض جانبی احتمالی نیز آگاه باشید:
-درد، خونریزی یا کبودی در بخش هایی سوزن خورده
-صدمه به اعضای داخلی همچون ریه (در صورتی که سوزن با فشار و به صورت عمیق وارد شود)
-بیماری های عفونی مانند هپاتیت و ایدز (در صورت استفاده از سوزن های مستعمل)
بدن هر فرد، برای درمان، به نوع خاصی از طب سوزنی پاسخ مثبت می دهد. اما شرایطی وجود دارد ممکن است عوارض را در بعضی افراد افزایش دهد:
-چنانچه از دارو های رقیق کننده خون استفاده می کنید، ممکن است کبودی بیشتری داشته باشید و حتی دچار خونریزی شوید.
-در برخی از انواع طب سوزنی، پالس های خفیف الکتریکی از طریق سوزن ها به بدن منتقل می شود که ممکن است در عملکرد قلب برخی افراد که از ضربان ساز استفاده می کنند، تداخل و اشکال ایجاد کند.
-زایمان زودرس، عارضه ای است که در اثر تحریکات برخی از انواع طب سوزنی بر خانم های باردار ظاهر شده است.

چگونه آماده شویم؟
در واقع قبل از آغاز طب سوزنی، هیچ آمادگی خاصی لازم نیست. اما موارد هستند که لازم است قبل از اقدام باید بدانید.
-باید به پزشک اعتماد داشته باشید.
-از گواهینامه پزشک جهت انجام طب سوزنی، اطمینان حاصل کنید. ممکن است افرادی هم با وجود عدم تخصص پزشکی، گواهی معتبری جهت انجام طب سوزنی داشته باشند.
-از پزشک در خصوص زمان درمان، میزان درد و هزینه انجام آن سوال کنید.
-آیا هزینه های این درمان تحت پوشش بیمه شما قرار دارد؟ از این نکته نیز آگاهی حاصل کنید.
ترسی از پرسش در خصوص این روش درمانی از پزشک مربوطه نداشته باشید. ممکن است او در خصوص میزان تاثیر طب سوزنی بر شما و بیماری تان بگوید. بهتر است قبل از انجام آن، این موارد را بدانید.
همچنین قبل از شروع درمان، لازم است از اینکه سوزن های استریل و یک بار مصرف برای شما استفاده می شود، اطمینان حاصل کنید.

زمان کافی برای درمان چقدر است؟
روش ها و متدهای هر کس در انجام طب سوزنی منحصر به فرد است. معمولاً ترکیبی از جنبه های شرقی و غربی در نوع انجام طب سوزنی موثر است.
تعیین نوع درمان برای شما نیاز به بررسی پزشک دارد. وی ممکن است سوالات زیادی در خصوص نشانه ها و شیوه زندگی شما بپرسد. سوالات و معایناتی از این قبیل:
-چه بخش هایی از بدن شما دچار درد است؟
-بررسی شکل، پوشش و رنگ زبان شما
-بررسی رنگ و روی صورت و چهره
-قدرت، ریتم و کیفیت نبض

این ارزیابی ممکن است تا یک ساعت به طول بیانجامد. البته در قرارهای بعدی این زمان ممکن است به نیم ساعت کاهش یابد.
معمولاً طرح درمان بین ۶ تا ۱۲ جلسه تعیین می شود که ممکن است چند ماه به طول بیانجامد. پس از درمان نیز جلساتی تا یک سال برای مراقبت و بررسی تاثیرات درمان، توصیه می شود.
در طب سوزنی، سوزن ها ممکن است در تمام نقاط بدن واقع شوند. گاهی حتی در نقاطی بسیار دورتر از نقاط درد، سوزن زده می شود. این امکان وجود دارد که بخاطر سوزن زدن در بخش های مختلف، لازم باشد اغلب لباس های خود را در آورید. پس از آن بر روی تختی دراز می کشید و سپس کار وارد کردن سوزن ها به پوست شروع می شود.
وارد کردن سوزن: سوزن های طب سوزنی بسیار باریک هستند و پس از وارد شدن به پوست، درد زیادی ایجاد نمی کنند. در هر جلسه از درمان، معمولاً بین ۵ تا ۲۰ سوزن مورد استفاده قرار می گیرد.
دستکاری سوزن ها: ممکن است برخی اوقات، پزشک نسبت به حرکت و یا چرخاندن سوزن ها اقدام کند. همچنین این امکان وجود دارد که سوزن های وارد شده گرم شوند و یا پالس خفیفی از الکتریسیته بر روی آنها اعمال شود.
برداشتن سوزن ها: معمولاً در حالیکه شما دراز کشیده اید و مشغول استراحت هستید، سوزن ها برای ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بر در محل وارد شده باقی می مانند. در این زمان معمولاً شما ناراحتی و دردی را بخاطر وجود سوزن ها تجربه نمی کنید. پس از آن سوزن ها ممکن است برداشته شده و یا سوزن های دیگری در سایر نقاط جایگزین شوند. در این صورت دقت کنید که از یک سوزن برای دو بار استفاده نگردد؛ چرا که ممکن است منجر به ایجاد عفونت شوند.

مرحله آخر
پس از اتمام کار، برخی از افراد احساس آرامش می کنند. عده ای دیگر نیز ممکن است انرژی بیشتری در خود حس کنند. البته همه به یک میزان نسبت به طب سوزنی واکنش نشان نمی دهند. در صورتی که پس از چند هفته از شروع درمان، احساس بهبود و کاهش درد داشته باشید، می توان گفت که طب سوزنی برای تان موثر است.

نتیجه
اثرات طب سوزنی در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشند. اما بسیاری از مردم از آن به عنوان یک عامل موثر و مثبت یاد می کنند.
به هر حال، مطالعات مختلف نشان داده اند که طب سوزنی تاثیرات مطلوبی دارد. همچنین این درمان برای افرادی که صبر بیشتری برای دریافت جواب دارند، جواب بهتری می دهد.
از آنجا که عوارض جانبی طب سوزنی بسیار کم است، امتحان کردن آن به شما توصیه می شود. چنانچه دچار درد یا بیماری هایی که توضیح داده شد هستید، شاید بد نباشد این روش را هم برای تسکین دردها و آرامش بیشتر امتحان کنید.

شانه منجمد

مفصل شانه در واقع ترکیبی از چند مفصل متفاوت و جداگانه است که مهمترین آنها مفصل گلنوهومرال است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن حفره گلنویید و سر استخوان بازو تشکیل شده است. داخل حفره گلنوئید و روی سر استخوان بازو لایه ای از غضروف وجود دارد. این غضروف ها در مایع لغزنده ای به نام مایع مفصلی یا مایع سینوویال غوطه ورند. وظیفه این مایع، لغزنده کردن سطوح مفصلی و کمک به تغذیه آنها است. در دور تا دور این دو استخوان ( حفره گلنوئید و سر استخوان بازو) بافتی به شکل کیسه(کپسول مفصل) وجود دارد که مایع مفصلی را در خود نگه داری می کند. این کپسول چون از دو طرف به این دو استخوان چسبیده است مانع از دور شدن آنها از یکدیگر می شود. گاهی به عللی ناشناخته این کپسول ضخیم و کوچک شده و در نتیجه مانع از حرکت آزادانه سر استخوان بازو در حفره گلنوئید می شود. در این موارد کپسول مفصلی کوچک و ضخیم شده قابلیت الاستیک خود را از دست می دهد و محکم دور مفصل شانه را می گیرد و مانع از حرکت آزادانه مفصل می شود. به این وضعیت شانه یخ زده (کپسولیت چسبنده یا frozen shoulder )می گویند.

علائم شایع:

• در مراحل‌ اولیه‌:
  • درد معمولاً خفیف‌ شانه‌ که‌ به‌سوی‌ درد شدید پیشرفت‌ کرده‌ و خواب‌ و فعالیت( در زمان ابتلا به این بیماری) طبیعی‌ فرد را1) دچار اختلال‌ می کند . درد با حرکت‌ دادن‌ شانه‌ بدتر می‌شود
  • 2)سفتی‌ مفصل‌ شانه‌ که‌ مانع‌ حرکت‌ طبیعی‌ شانه‌ می‌شود. با کاهش‌ حرکت‌ شانه‌ این‌ سفتی‌ افزایش‌ می‌یابد.
  • 3) احساس‌ صدای‌ ساییدگی‌ یا چینی‌ شکسته‌ هنگام‌ حرکت‌ شانه‌
  • 4) محدودیت حرکتی بخصوص محدودیت حرکتی چرخش و بالا آوردن شانه اتفاق می افتد و بیمار اظهار می دارد دستش را به پشتش نمی تواند برساند یا نمی تواند موهایش رادرست کند

علت انجماد شانه :

علت این بیماری هنوز معلوم نشده و اغلب بیمارانی که به انجماد شانه مبتلا می شوند بیماری خاصی در شانه و یا سایر نقاط بدن نداشته اند؛ اما ثابت شده که اگر بیمار به یکی ازبیماریهای زیر مبتلا باشد احتمال ابتلایش به بیماری شانه منجمد بیشتر از افراد سالم است:

• دیابت : این عارضه در افراد دیابتی شایعتر است بطوریکه 10 تا 20 درصد افراد دیابتی در طول زندگیشان دچار این بیماری می شوند.
• کم کاری و پرکاری تیروئید
• جراحی های مغز
• هرنی دیسک مهره های گردن
• بعد از جراحی سرطان پستان
• بیماریهای قلبی و بعد از جراحی های قلب

مراحل (فازهای) بیماری شانه منجمد :

• مرحله درد: در این مرحله بیمار درد دارد ولی هنوز محدودیت حرکتی کم است. این مرحله معمولاً 9-2 ماه طول می کشد و در طول تمام دامنه حرکتی، درد احساس می شود .
• مرحله خشکی: در این مرحله درد کمتر شده و محدودیت حرکتی زیاد میشود. این مرحله حدود 12-4 ماه طول می کشد و بیمار دائم کمی درد دارد؛ در ابتدای دامنه حرکتی درد رخ نمی دهد و وقتی دست مقداری حرکت کرد، ناگهان و با درد تیز و تندی متوقف می شود.
• مرحله ذوب شدن: در این مرحله کم کم و بدون درمان شانه به حالتی نزدیک به وضعیت طبیعی می رسد. در حقیقت دامنه حرکتی شانه برای همیشه کمی کمتر از مقدار طبیعی می ماند ولی در حدی است که خود بیمار متوجه آن نمی شود .

تشخیص شانه منجمد

تشخیص این بیماری با گرفتن شرح حال دقیق و معاینه کامل بیمار است. عکس شانه معمولاً طبیعی است. MRI، CT Scan و ... لازم نیست و معمولاً جواب همه آنها طبیعی است، اگر چه در MRI شواهدی برای این بیماری قابل پیدا کردن هست. به همین خاطر است که اگر بیمار توسط پزشک خوب معاینه نشود، این بیماری تشخیص داده نمی شود . یک حالت بسیار شایع و مهم اینست که در خیلی از این بیماران تاندون روتاتور کاف شانه هم نیمه پارگی و یا پارگی کامل دارد که بخصوص در MRI دیده می شود.حالا اگر این بیمار خوب بررسی و معاینه نشده باشد، به غلط تشخیص پارگی تاندون گذاشته می شود و درمان می گردد. اگر وقتی شانه منجمد است تاندونش عمل شود ؛ نه تنها بهتر نمی شود که بسیار بدتر خواهد شد و مدتهای طولانی باید درمان شود و شاید هم جراحی شود که شانه منجمدش بهبود یابد.

درمان شانه یخ زده شامل :

• درمان غیر جراحی : در مرحله ابتدایی بیماری که بیمار دچار درد است میتوان با استفاده از داروهای ضد التهابی و گرم کردن شانه درد را کاهش داد . مهمترین قسمت درمان، نرمش های کششی است که تحت نظر فیزیوتراپ برای برگرداندن دامنه حرکت به مفصل انجام میشود.درصورتیکه درد شدید در شانه بیمار مانع از انجام نرمش های کششی شود می توان با تزریق داروهای حاوی کورتیکوسترویید در مفصل شانه درد شانه را برای چند هفته کاهش داد تا بیمار بتواند نرمش ها را بطور موثرتری انجام بدهد.در موارد شدیدتر با استفاده از بلوک عصبی درد شانه بیمار را کاهش داده و نرمش ها را با شدت بیشتر انجام می دهند.اگر نرمش های کششی نتوانند بهبودی قابل قبولی در دامنه حرکتی مفصل شانه ایجاد کنند مانیپولاسیون شانه زیر بیهوشی ممکن است کمک کننده باشد. در این روش درمانی پزشک معالج شانه بیمار را در اطاق عمل و بعد از بیهوش کردن بیمار، در تمام جهات با فشار حرکت میدهد. این کارموجب میشود تا چسبندگی هایی که در کپسول مفصلی شانه ایجاد شده آزاد شوند و حرکت شانه بهتر شود.
• درمان جراحی : در صورتی که انجام اقدامات ذکر شده نتواند بهبودی قابل توجهی در دامنه حرکتی مفصل شانه ایجاد کند، از عمل جراحی استفاده میشود.انجام جراحی معمولا با استفاده از آرتروسکوپ است به این صورت که با استفاده از آرتروسکوپی شکاف هایی در کپسول مفصلی ایجاد کرده تا توانایی اتساع و حرکت آن بیشتر شود .

حرکاتی برای نرم‌ شدن شانه های منجمد :

• بایستید و یک میله چوبی را با دوست خود بگیرید طوری که کف دست‌هایتان رو به جلو باشد. چوب را در مقابل ران‌های خود، نگه دارید. در حالی که آرنج خود را صاف نگه داشته‌اید با یک دست، دست دیگر را به یک سمت خود و تا جای ممکن به سمت بالا برانید. برای 5 ثانیه در همین وضعیت بمانید و بعد به نقطه شروع برگردید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید.
• بایستید و شانه‌های خود را بالا بیندازید و 5 ثانیه نگه دارید. سپس شانه‌های خود را به سمت عقب برده و 5 ثانیه به همین حالت بمانید. در نهایت شانه‌های خود را به پایین بفشارید و 5 ثانیه هم در این وضعیت بمانید و سپس در حالت استراحت قرار بگیرید. این حرکت را 10 مرتبه تکرار کنید.

منبع:   دکتر ابراهیم زاده

پارگی منیسک زانو

دو نوع بافت اختصاصی به نام منیسک در مفصل زانو قرار دارند. در واقع منیسک‌ها با غضروف مفصلی که سطح مفصل را می پوشاند، متفاوت هستند. منیسک‌های زانو به دو دلیل اهمیت دارند:

• مانند یک ضربه گیر عمل می کنند و نیروی وارده از طرف وزن بدن را در سطح بزرگ تری پخش می کنند.
• به رباط‌های اطراف زانو کمک می کنند تا زانو را پایدار نگه دارند.

یک توپ را تصور کنید که روی یک سطح صاف قرار گرفته است. این توپ انتهای استخوان ران است و آن سطح صاف سر استخوان درشت نی. منیسک‌ها در واقع به دور انتهای گرد استخوان ران می پیچند و فضای میان آن و کف استخوان درشت نی را پُر می کنند. منیسک‌ها با این ساختار، به توزیع وزن استخوان ران روی استخوان درشت نی هم کمک می کنند این توزیع وزن به وسیله منیسک‌ها ،از وارد آمدن فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی در انتهای استخوان‌ها جلوگیری می کند .

علت پارگی منیسک:

پارگی ناگهانی منیسک معمولا در حین ورزش ایجاد می شود. حرکاتی مانند چرخش تنه روی زانوی خم شده که موجب می شود ران روی ساق بچرخد و یا تکل خوردن در حین فوتبال می تواند موجب این پارگی شود.وقتی که فرد روی یک زانوی خم شده ایستاده و پای دیگرش بر روی زمین نیست و در همین حال کل تنه و ران خود را بر روی درشت نی به سمت داخل می چرخاند و سپس زانو را راست می کند، منیسک داخلی در حین راست شدن زانو بین سطوح مفصلی کندیل ران و پلاتوی تیبیا گیر گرده و پاره می شود.

در همین فرد اگر کل تنه و ران بر روی درشت نی به سمت خارج چرخیده باشد و سپس زانو صاف مستقیم شود منیسک خارجی بین کندیل ران و تییا گیر کرده و پاره می شود. این حرکات در ورزش های فوتبال و اسکی بطور مکرر اتفاق می افتد و به همین خاطر در این دو ورزش احتمال آسیب منیسک زیاد است .شیوع پارگی در هر دو منیسک داخلی و خارجی تقریبا برابر است(با ارجحیت سمت داخلی) . در کشور ما سقوط از ارتفاع وتصادف ها نیز از علل شایع پارگی منیسک هستند .

علائم پارگی منیسک :

 پارگی منیسک اگر ناگهانی ایجاد شود میتواند برای فرد قابل احساس باشد. احساس اینکه چیزی در درون زانو پاره شده و با یک احساس یا صدای تق همراه باشد. البته در اغلب اوقات فرد میتواند با همان منیسک آسیب دیده راه برود یا به بازی ادامه دهد و تنها بعد از۲-۱ روز کم کم زانو متورم و دردناک میشود.

علائم پارگی منیسک شامل درد، تورم و خشکی، احساس قفل شدن زانو، احساس ناپایداری زانو و محدود شدن حرکت کامل زانو بصورت خم و راست شدن است. اگر پارگی منیسک درمان نشود پارگی کم کم بیشتر شده و ممکن است قسمت پاره شده بصورت یک زائده در کنار منیسک در داخل زانو مرتبا حرکت کرده و موجب شود زانو بطور مکرر قفل شده یا با هر بار گیر کردن این زائده در بین دو استخوان زانو و سپس درآمدن آن از بین دو استخوان این احساس به فرد دست دهد که چیزی از زیر زانو در میرود و یا زانوی خود فرد از زیر بدنش در میرود.

منبع:   دکتر ابراهیم زاده



چگونه بدن خود را قابل انعطاف نگه داریم

از مهمترین عواملی که مانع آسیب اندام ها میشود حفظ قابلیت انعطاف بدن است. منظور از قابلیت انعطاف اینست که تمامی مفاصل بدن بتوانند براحتی در حداکثر دامنه حرکتی خود باز و بسته شوند.

چگونه مفاصل بدن ما قابلیت انعطاف خود را از دست میدهند

عوامل متفاوتی میتوانند مانع حرکت طبیعی مفصل شوند که مهمترین آنها بافت نرم اطراف مفاصل یعنی کپسول مفصلی، لیگامان ها، تاندون ها و عضلات هستند. وقتی مفاصل در انتهای دامنه حرکتی خود قرار میگیرند ( مثلاٌ زانو کاملاٌ خم میشود) این بافت ها تحت کشش قرار گرفته و در حداکثر طول خود قرار میگیرند و وقتی مفاصل در حالت استراحت قرار میگیرند ( مثلاٌ زانو صاف میشود) طول این بافت ها کم میشود.

ما در طول روز بندرت مفاصل خود را در حداکثر دامنه حرکتی شان قرار میدهیم. بخصوص در عصر حاضر که بسیاری شغل ها محدود به نشستن پشت میز است، انسان ها معمولاٌ فقط از قسمتی از دامنه حرکتی مفاصل خود استفاده میکنند. نتیجه این وضعیت اینست که بتدریج بافت های نرم اطراف مفاصل به این حالت عادت میکنند. وقتی روزها و هفته ها عضلات و تاندون های اطراف مفصل در حالت طول کم باقی میمانند خود را با این وضع منطبق میکنند.

حال اگر به دلایلی فرد نیاز پیدا کند از تمام کارایی مفاصلش بهره ببرد ( مثلاً کارمند اداره ای را در نظر بگیرید که آخر هفته به دعوت دوستانش در بازی فوتبال آنها شرکت میکند یا خانمی که تصمیم میگیرد یک خانه تکانی اساسی کند) ناگهان این عضلات و لیگامان های تنبل شده را در حالت کشش حداکثر قرار میدهد. نتیجه کار پاره شدن فیبرهای عضلات و تاندون ها و لیگامان ها و کپسول مفصلی است. این پارگی ها اکثراً خفیف و میکروسکوپی هستند ولی با ایجاد التهاب، موجب درد در موضع شده، بعد از چند روز فرد در بدنش احساس کوبیدگی و درد شدید میکند. مجبور میشود چند روز در منزل استراحت کرده و از کار غیبت کند و ممکن است برای همیشه قید ورزش را هم بزند.

چگونه بدن خود را قابل انعطاف نگه داریم

راه اساسی اینست که بطور مداوم نرمش هایی را انجام دهیم بطوریکه بافت های ذکر شده را بطور کنترل شده ای تحت کشش قرار دهد تا وقتی به آنها نیاز داشتیم بتوانند یاریمان کنند. هرچه سن ما بالاتر میرود بدن ما بیشتر به انجام این نرمش ها نیاز پیدا میکند.

قبل از انجام ورزش های سنگین زمانی است که باید به یاد عضلات و لیگامان های خود بیاوریم که تا چه حد باید کش بیایند پس نرمش های کششی را باید حتماً قبل از انجام ورزش انجام دهیم. این همان کاریست که ورزشکاران به آن گرم کردن بدن میگویند. با گرم کردن بدن قبل از انجام ورزش، عضلات و لیگامان های بدن خود را بتدریج و آرام آرام تحت کشش کنترل شده ای قرار میدهیم و آنها را آماده میکنیم تا در موقع ورزش بتوانند کار خود را بدرستی انجام دهند. انجام نرمش های کششی نه تنها قبل از شروع ورزش لازم است بلکه انجام آنها بعد از اتمام ورزش هم مهم است و جلوی بسیاری از آسیب های ورزشی را میگیرد.

در زیر نرمش های کششی کلی را توضیح میدهیم که یک فرد معمولی میتواند قبل از شروع ورزش انجام دهد. در حین انجام هر کدام از نرمش ها باید به یاد داشته باشیم که نرمش ها را آرام و با دقت انجام دهیم. سرعت اهمیتی ندارد. حرکات باید کنترل شده باشند و باید از انجام حرکات جهشی پرهیز کنیم. قبل از شروع نرمش های کششی ابتدا چند دقیقه بسرعت راه میرویم یا به آرامی در جا میدویم و سپس :

	تنه به کنار	تنه به جلو

• تنه به جلو : مستقیم بایستید. پا ها را به اندازه عرض شانه باز کنید. پای چپ را یک قدم جلو گذاشته و زانوی چپ را خم کنید تا تنه شما به سمت جلو بیاید. ستون مهره را مستقیم نگه دارید. باید کشش را در ران پایی که عقب تر قرار گرفته است احساس کنید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

• تنه به کنار :  مستقیم بایستید و پا ها را کاملاً از هم باز کنید. زانوی چپ را خم کنید تا تنه شما به سمت چپ برود. ستون مهره را مستقیم و زانوی راست را در حالت کشیده نگه دارید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

	کشش کوادری سپس در حالت ایستاده		متقاطع

• متقاطع :  مستقیم بایستید. ساق های خود را بصورت ضربدری در کنار یکدیگر قرار دهید بطوریکه پا ها به هم نزدیک باشند. خم شوید و سعی کنید انگشتان پا هایتان را لمس کنید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

• کشش کوادری سپس در حالت ایستاده :  در جلوی یک دیوار یا صندلی بایستید و دست چپ خود را به دیوار یا صندلی بدهید تا تعادل شما برقرار شود سپس با دست راست کف پای راست را گرفته و آنرا به پشت باسن خود ببرید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

	نشسته پاها باز	چهار زانو

• چهارزانو :  روی زمین بنشینید. کف پا ها را به هم چسبانده و سعی کنید زانو هایتان را به زمین نزدیک کنید. با گذاشتن ساعد و آرنج روی زانو هایتان سعی کنید به این کار کمک کنید. آهسته به سمت جلو خم شوید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار انجام دهید.

• نشسته پا ها باز :  بنشینید و پا هایتان را کاملاٌ از هم باز کنید. هر دو دست خود را روی زانو یا مچ پای چپ بگذارید. چانه تان را هم تا آنجا که ممکن است به زانوی چپ نزدیک کنید. زانو هایتان را مستقیم نگه دارید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار برای هر پا انجام دهید.

	زانو به سینه	کشش در حالت نشسته

 • کشش در حالت نشسته :  بنشینید و هر دو پا را کاملاٌ کشیده در جلوی خود نگه دارید. به جلو خم شوید تا چانه تان تا حد ممکن به زانو نزدیک شود. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار انجام دهید.

• زانو به سینه :  به پشت بخوابید. هر دو زانوی خود را با هم خم کنید. با هر دو دست ساق هایتان را گرفته و هر دو زانو را به طرف تنه بکشید و نزدیک کنید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آهستگی به سر جای اول برگردید. این حرکت را 6 بار انجام دهید.

منبع : ایران ارتوپدی