وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

بیست دلیـل درد مـزمــن

بیست دلیـل درد مـزمــن

پیر باشید یا جوان به احتمال زیاد حداقل در یک نقطه از بدن تان دردی دارید که هیچ ‌وقت علتش را کشف نکرده‌ اید.

این روزها هم گرفتاری ‌های زندگی فرصت نمی ‌دهند تا عوامل مختلفی را که همه ‌روزه با آن ها سروکار دارید زیر ذره‌ بین ببرید؛ شاید عامل اصلی دردتان درست جلوی چشم تان باشد! حالا لازم نیست تمام میدان دیدتان را بگردید تنها در همین پاراگراف‌ های زیر سری بچرخانید و چشمی بدوانید بلکه عامل محرک دردهای طاقت‌ فرسای خودتان را پیدا کنید.

1-      صندل ‌های لاانگشتی: این صندل‌ ها برای گردن، ستون مهره‌ ها، زانوها و قوزک پاها تکیه‌ گاه مناسبی محسوب نمی ‌شوند.کفش‌هایی بپوشید که ستون مهره ‌های تان را پشتیبانی کنند به‌ خصوص در روزهایی که می ‌دانید قرار است زیاد راه بروید، حتما یک کفش ورزشی مناسب بپوشید.

2-      گوشی ‌های لمسی: گوشی‌ های پیشرفته‌ ای که تنها با اشاره ی انگشت کار می ‌کنند، باعث می ‌شوند فشار زیادی به بندهای انگشتان وارد شود. اخیرا تعداد بیماران زیر 30 سالی که با شکایت از درد و تورم مفاصل خود به پزشکان مراجعه می‌ کنند، بالا رفته است.اگر انگشتان ‌تان درد گرفته‌ اند، کمی از اس ‌ام ‌اس فرستادن دست بکشید آن ‌وقت اگر درد ساکت نشد، همان لحظه تلفن ‌تان را بردارید و از یک متخصص ارتوپدی وقت بگیرید. درمان‌ های موثری برای ورم مفاصل وجود دارند.

3-      کیف پول: هنگامی که کیف پول تان را در جیب پشتی شلوارتان می‌ گذارید، ممکن است عصب سیاتیک ‌تان را تحریک کند یعنی کیف شما(چه پر پول، چه بی ‌پول)، آن قدر به عصب سیاتیک ‌تان فشار می ‌آورد و تحریک‌ اش می ‌کند که آخر سر، کمردرد می‌ گیرید.قبل از این که روی صندلی(به‌ خصوص صندلی ماشین) یا هر جای دیگری بنشینید، کیف پول را از جیب پشت شلوارتان درآورید.

4-      رانندگی: خیلی ‌ها زاویه ی صندلی ماشین‌ شان را بد تنظیم می ‌کنند. اگر هنگام رانندگی پشتی صندلی را زیاد بخوابانید، تسلط به فرمان برای تان مشکل می‌ شود. آن ‌وقت باید سر و گردن خودتان را با سختی به حالتی ناراحت بالا بگیرید و این ‌طور می ‌شود که به مرور زمان، گردن ‌درد می ‌گیرید.پشتی صندلی را آن قدر بالا بیاورید که گردن تان با قرار گرفتن در وضعیت مناسب، بتواند سرتان را نگه دارد. باید دسترسی به فرمان برای تان راحت باشد؛ یعنی نه به جلو خم شوید، نه بدن تان را به سمت آن بکشید.

5-      بازی‌ های ویدیویی ایستاده: بازی ‌های ویدیویی ایستاده که باید حین آن فعالیت بدنی کرد، درست همان خطرهای بازی ‌های واقعی در زمین ‌های ورزشی را دارند. به علاوه شما باید این حرکات را در فضایی محدود انجام دهید. متخصصان معتقدند با انجام این بازی ‌ها، خطرهایی مانند آسیب مهره ‌ای، پارگی تاندون ‌ها و شکستگی استخوان‌ ها در کمین افراد هستند.قبل از شروع این بازی‌ های ویدیویی، کمی نرمش ‌های کششی انجام بدهید و فضای بازی مناسبی برای خود فراهم کنید. مثلا هرگز در محاصره مبلمان خانه بازی نکنید. مراقب باشید بیشتر از وقت استاندارد بازی ‌های واقعی، به این بازی ‌های ویدیویی نپردازید.

6-      پنیر: انواع مختلف پنیر(چدار، فتا، موزارلا، پارمیسان و...) ماده‌ ای به نام تیرامین دارند که محرک تند و تیزی برای سردرد است. این ماده در برخی فرآورده های گوشتی و نوشیدنی‌ ها هم وجود دارد.بعد از خوردن هر ماده ی لبنی، تاریخ و اسم آن غذا را یادداشت کنید که اگر احیانا سردرد گرفتید، بتوانید عاملش را راحت پیدا کنید.

7-      نشانگان اعتیاد به تلویزیون: اگر عادت دارید روی کاناپه دراز بکشید و تلویزیون تماشا کنید به‌ خصوص اگر در همان حالت خواب تان می ‌برد، منتظر یک گردن ‌درد جدی باشید.حتی در زمان استراحت هم باید بدن تان را در وضعیت صحیحی قرار بدهید. هنگام تماشای تلویزیون روی کاناپه درست بنشینید، کمرتان را صاف کرده و شکم تان را منقبض کنید.

8-      بلند کردن کودک: لازم نیست در تمام طول روز بچه‌ به‌ بغل باشید. تنها بلند کردن او از کالسکه یا زمین، فشار مداومی را به مچ و انگشتان شما وارد می ‌کند.سعی کنید فرزند تان را بدون فشار آوردن به مچ‌ های تان بلند کنید. دست‌ های تان را تا ساعد پشت فرزندتان ببرید و با کمک عضلات بازوی تان بلندش کنید.

9-      کیف لپ ‌تاپ: اگر مجبورید هر روز لپ ‌تاپ ‌تان را با خودتان از این جا به آن جا ببرید، دردهای مختلفی در انتظار شما خواهد بود. کیف‌ های لپ ‌تاپی که باید دسته‌ شان را به دست بگیرید، به جلوی بازوی شما فشار می ‌آورد و کیف ‌های دوشی هم درد شانه و پشت را نصیب تان می ‌کند. کیف‌ های لپ‌ تاپ چرخ‌ دار را امتحان کنید.

10-  مدل مو‌های تان: اگر موهای تان را می‌ کشید و با کش یا کلیپس بالای سرتان محکم می‌ کنید، سردرد خواهید گرفت. اگر سابقه میگرن داشته باشید، بستن محکم موهای تان باعث سردردهای جدی ‌تری می‌ شود. موهای تان را شل ‌تر ببندید یا از تل و هدبند استفاده کنید.

11-  بوهای تند: بوهای تند، چه متعفن و زننده باشند و چه رایحه‌ هایی دلچسب(مثل عطر و گل) می‌ توانند سردرد ایجاد کنند. متخصصان هنوز دلیل این پدیده را نمی ‌دانند. سعی کنید بفهمید کدام بوها باعث تحریک سردردتان می شود تا از آن ها پرهیز کنید.

12-  عادت ‌های خواب: ممکن است عادت داشته باشید روی شکم بخوابید. در این صورت، عضلات داخلی‌ تان در وضعیت بدی قرار می ‌گیرند و صبح روز بعد، گردن ‌درد خواهید گرفت. شاید به پهلو می ‌خوابید و دست تان را روی سرتان می‌ گذارید و.... هر وضعیتی که اعضای بدن را در حالتی ناراحت قرار بدهد، بعد از چند ساعت، سبب درد خواهد شد. بهترین وضعیت خواب، خوابیدن به پشت یا پهلو است؛ در حالی که دست ‌ها پایین ‌تر از تراز شانه قرار بگیرند.

13-  حذف وعده‌ های غذایی: نخوردن وعده‌ های غذایی، باعث افت قند خون و بروز سردرد می ‌شود حتی قبل از این که احساس گرسنگی کنید.با فواصل زمانی معین، غذاهای مقوی و سالم بخورید البته به مقدار معین. غلات کامل و پروتئین، شما را تا مدت‌ ها سیر نگه می‌ دارند.

14-  محل کار: اگر صندلی یا میز کارتان استانداردهای لازم برای سلامت را نداشته باشد، بعد از ساعت کارتان، کمر، دست‌ ها، شانه‌ ها یا مچ‌ های تان درد خواهند گرفت. صندلی سالمی بخرید یا با کوسن و چهارپایه، فاصله‌ های استاندارد خودتان را با میز کارتان تنظیم کنید.

15-  صفحه کلید: اگر در طول روز زیاد با صفحه کلید کار می‌ کنید، احتمال دارد دچار نشانگان تونل کارپال شوید. این بیماری سبب درد، سوزش و کرختی مچ و بندهای انگشتان شما می ‌شود. صفحه کلیدتان را طوری تنظیم کنید که انگشتان، مچ و ساعدتان در یک خط قرار بگیرند.

16-  مشکلات بینایی: اگر سرتان در محل پشت ابروها درد می‌ گیرد، احتمالا ناشی از عیوب انکساری چشم(نزدیک‌ بینی، دوربینی یا استیگماتیسم) است. سری به یک چشم‌ پزشک بزنید. شاید نمره چشم‌ های تان تغییر کرده باشد.

17-  هوای گرم: تغییرات آب و هوایی باعث سردرد می شود؛ به ‌خصوص اگر هوا ناگهان گرم شود. آب و هوا تحت کنترل شما نیست اما می ‌توانید با شناسایی محرک‌ های سردردتان از آن ها پرهیز کنید و جلوی سردردتان را بگیرید.

18-  ورزش آخر هفته: اگر تمام طول هفته را کار کنید و آخر هفته را بگذارید برای ورزش، دچار دردهای عضلانی خواهید شد زیرا ناگهان عضلات ‌تان را مجبور به فعالیت‌ های سنگین کرده‌ اید. حتما قبل از ورزش، بین 5 تا 10 دقیقه راه بروید و نرمش‌ های ساده انجام دهید و در طول هفته با حرکات سبک، عضلات ‌تان را برای تمرین ‌های سنگین پایان هفته حاضر کنید.

19-  خم شدن به زمین: از قدیم عادت کرده ‌اید هنگام برداشتن اشیا از زمین، خم شوید و سپس با کمک عضلات پشت ‌تان بالا بیایید. این عادت عضلات پشت را تحت فشار زیاد قرار می‌ دهد و باعث درد گرفتن آن ها می شود. درست خم شوید. زانوهای تان را نزدیک به 90 درجه خم کنید و کمر، شکم و پشت ‌‌تان را صاف بگیرید آن گاه جسم را بردارید و با فشار به عضلات ران و زانوهای تان بلند شوید.

20-  دندان‌ قروچه: این عادت نه تنها باعث درد فک شما می‌ شود بلکه به دندان‌ ها، فک و شنوایی شما هم آسیب می ‌رساند. به دندان ‌پزشک مراجعه کنید و از او محافظ مخصوص دندان ‌قروچه بگیرید.

 

منبع: سلامتیران

 

طب فیزیکی و توان بخشی چیست؟

طب فیزیکی و توان بخشیPhysical Medicine and Rehabilitation یکی از رشته های پزشکی تخصصی بالینی می باشد که به ارزیابی ، تشخیص ، درمان،پیشگیری و ارائه روشهای توان بخشی جهت افراد دارای ناتوانی(impairment) و معلولیت(disability) فیزیکی و شناختی در تمام سنین می­پردازد. رشته طب فیزیکی و توان بخشی بصورت مختصر «فیزیاتری» Physiatry و متخصصین این رشته «فیزیاتریست» Physiatrist نام دارند که از لغت یونانی physikos به معنای «فیزیک» و iatreia به معنای «هنر درمان» گرفته شده‌است. دکتر فرانک کروزن در سال ۱۹۳۶ دوره تخصصی سه ساله این رشته را در مایو کلینیک بنیاد نهاد. در ۱۹۳۸ دکتر کولتر و کروزن آکادمی طب فیزیکی را بنیاد نهادند. دکتر کروزن نام «فیزیاتریست» را بر روی متخصصین این رشته نهاد و اولین کتاب طب فیزیکی را در سال ۱۹۴۱ نوشت. دکتر کروزن بعنوان پدر طب فیزیکی معرفی می‌شود. با گسترش دانش بتدریج فلوشیپهای متعددی دراین رشته تشکیل شد که شامل موارد زیر است.

 


Brain Injury
Cancer Rehabilitation
Cardiac Rehabilitation
Clinical Neuropsychology
Clinical Neurophysiology
EMG
Geriatrics
Industrial Rehabilitation
Informatics
Internal Medicine
Motor Control Physiology
Multiple Sclerosis
Musculoskeletal Medicine
Neurology
Neuromuscular
Neurorehabilitation
Pain Medicine
Pediatrics
Rehabilitation
Research
Spinal Therapeutics
SCI Medicine
Spine
Sports Medicine
Stroke

 

بنیانگذاران این رشته در ایران اساتید:دکتر نواب ،تیمسار دکتر خاکسارفرد دکتر بهروز کاظمی، دکتر محمد رضا علویان قوانینی بوده‌اند. دانشکده توانبخشی توسط دکتر افتخاری در ایران پایه گذاری شد. اولین دوره پذیرش این تخصص در  سال  1364در دانشکده پزشکی شیراز بوده است .درحال حاضر  دورۀدستیاری  این رشته  3 سال می باشدودانشگاههای علوم پزشکی شیراز، تهران ، تبریز ،شهید بهشتی، اصفهان، ارتش و بقیه الله اقدام به تربیت دستیاراین رشته می نمایند .
محدودۀ فعالیت طب فیزیکی و توانبخشی شامل سه بخش زیر می باشد.

  1.  طب توانبخشی به معنی حفظ حداکثر عملکرد جسمی، روحی و اجتماعی فرد است .متخصصین این  رشته  به بیماران کمک می کنند تا به زندگی عادی  برگردند و یا  بیماران  تا حد امکان بیشترین  عملکرد  و بهبود کیفیت زندگی را داشته باشند .

  2.  الکترودیاگنوز ( نوار عصب و عضله):  یک روش تشخیصی است که  در تشخیص و درمان اختلالات اعصاب محیطی وعضلانی اهمیت  دارد. در دهه ۱۹۵۰ الکترومیوگرافی نیز در کنار طب فیزیکی و توانبخشی قرار گرفت تا به تشخیص بیماریهای عصبی و عضلانی که عمده کار فیزیاتری را تشکیل می‌دهد کمک نماید.

  3.  تشخیص و درمان غیر جراحی بیماریها و اختلالات سیستم عصبی-عضلانی-اسکلتی (Neuro Musculo Skeletal) در اندام های فوقانی و تحتانی و ستون فقرات

 

متخصصین طب فیزیکی جراح نیستند و تلاش آنها در این جهت است که در حد امکان بیمار را بدون جراحی درمان کنند متخصص این رشته قادر به تشخیص، درمان و ارائه روشهای توان بخشی برای بیماریها و ناتوانی­های عصبی، اسکلتی عضلانی، قلبی ریوی و سایر سیستم ها و اداره طولانی مدت بیماران معلول است . متخصص این رشته مدیریت و هدایت تیم های توان بخشی چندرشته ای را برای ایجاد حداکثر بهبود عملکرد فیزیکی، روانی، اجتماعی و شغلی در افرادی که توانایی آنها در اثر بیماری، تروما، نقص های مادرزادی یا درد محدود شده را بر عهده می گیرد.
این تخصص با استفاده از روشهای طب الکترودیاگنوز، تزریق های تشخیصی و درمانی، روشهای دارویی و فیزیکی (ورزشهای درمانی، استفاده از مدالیته ها، طب مانیپولاسیون به تشخیص، درمان و تجویز روشهای توان بخشی در بیماران دچار وضعیت های دردناک و شرایط محدود کننده عملکرد وناتوان کننده پرداخته و بر جلوگیری از عوارض ناشی از معلولیت ها تأکید دارد.
با افزایش سن جامعه و درمان بیماران مزمن توجه به طب فیزیکی و توانبخشی به طور روزافزونی در حال گسترش است تا در کنار درمان بیماری به کیفیت زندگی نیز توجه کافی شود.


دکتر امیر هوشنگ واحدی - متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

منابع:
ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مقاله دکتر غلامرضا رئیسی و همکاران