چاقی در حهان رو یه افزایش است ۵۰ درصد جمعیت آمریکا و دیگر کشورهای صنعتی چاق هستند و دوست دارند که وزن خود را کم کنند ولی از دست دادن وزن آسان نیست اضافه وزن در اثر خوردن غذاهای با کالری بالا، بیش از نیاز بدن بوجود می آید.
یک فرد بالغ برای ارائه عملکرد های فیزیولوژیکی بدن خود ( از جمله قلب، کلیه، کبد، گردش خون، تنفس، تون عضلات، ثبوت درجه حرارت بدن، میزان سوخت و ساز پایه و فعالیت های فیزیکی ) به انرژی نیاز دارد. یک زن بالغ با فعالیت متوسط روزانه نیاز به ۲۰۰۰ کالری دارد که برای حفظ یک وزن مناسب این مقدار کالری را باید از مواد مغذی بدست آورد. لذا او باید رژیم غذایی خود را به دقت انتخاب کرده و از خوردن مواد غذایی با چربی بالا، قند بالا، پرهیز کند و بیشتر انرژی خود را از انواع میوه ها، سبزیجات و غلات مواد غذایی تامین کند و ورزش منظمی هم داشته باشد.
وقتی که فرد بیشتر از نیاز بدن انرژی مصرف کند انرژی اضافی در بدن به چربی تبدیل می شود و بتدریج شخص با توجه به سطح فعالیت بدنی، مقدار و نوع مواد غذایی مصرفی، افزایش وزن ( نیم کیلوگرم در ماه ) پیدا می کند. افزایش وزن ناگهانی و سریعتر از نیم کیلوگرم در هفته غیر معمول است لذا از دست دادن وزن نیز باید تدریجی باشد. کاهش وزن نیم تا یک کیلوگرم در هفته با یک رژیم غذایی مغذی و مقادیر کافی غلات با فیبر بالا و ورزش توصیه می شود. یک رژیم غذایی موفق باید تمام مواد غذایی ضروری برای حفظ سلامتی بدن را داشته باشد. مهم این است که در رژیم غذایی خود چربی و کربوهیدراتهای متمرکز مانند ( شکز، آب نبات، دسرهای با چربی و قند بالا، غذاهای سرخ شده، گوشت چرب، محصولات لبنی پر چرب ) را کاهش دهید. و از مصرف الکل و نوشابه جلوگیری کنید. در چنین رژیم های غذایی، اگر کمتر از ۱۶۰۰ کالری مصرف شود سلامتی ممکن است به خطر بیفتد امروزه از رژیم های پر پروتئین برای لاغری تبلیغ می شود اگر چه این رژیم ها با احساس سیری زودرس و افزایش تاثیرات گرمازایی غذاها به طور موقت مصرف غذا را کاهش می دهد ولی در دراز مدت امکان مشکلات کلیوی، از دست دادن مواد معدنی استخوان در اثر مصرف این رژیم ها ایجاد می شود. از دست دادن نیم تا یک کیلوگرم در هفته امکان پذیر است برای این کاهش وزن لازم است ۵۰۰ کالری از انرژی مصرفی را کاهش دهید و برای اینکه بدن با کمبود آهن و کلسیم روبرو نشود توصیه می شود ۲۵۰ کالری را با رژیم غذایی و ۲۵۰ کالری را با ورزش مستمر روزانه کاهش دهید. بسیاری از رژیم های غذایی مد روز وعده های کاهش وزن سریع را با کمی تلاش می دهند که اینگونه رژیم ها جای شک و تردید دارد. بسیاری از مردم تحت تاثیر این رژیم ها قرار می گیرند و شروع به از دست دادن وزن ( چربی و آب بدن ) می کنند اما آنها بزودی خسته می شوند و رژیم غذایی را رها کرده و وزن آنها دوباره بر می گردد و دوباره شروع به گرفتن رژیم غذایی کرده ولی باز هم رژیم غذایی را رها می کنند و با هر بار تکرار دوباره وزن آنها برگشت کرده و حتی مقداری هم بیشتر از وزن قبلی می شود. اینگونه رژیم ها را یویویی می گویند. در این رژیم ها مصرف انرژی کاهش می یابد و احساس نیاز به انرژی و مواد مغذی در سلولهای بدن کاهش می یابد. و شروع به صرفه جویی انرژی در BMR ( سوخت و ساز پایه ) می شود. لذا حرارت کمتری توسط بدن تولید می شود و فعالیت ها غیر ارادی و عملکردهای فیزیولوژیکی کمتر می شود. بزودی فرد رژیم را ترک کرده و عادت غلط غذایی خود را شروع می کند و در نتیجه چربی بیشتری در بدن رسوب و افزایش وزن سرعت پیدا می کند. و با تکرار رژیم، بدن چاق تر میشود تحت این شرایط ترکیب بدن تغییراتی پیدا میکند و درصد چربی بدن افزایش می یابد این امر خطر ابتلا به بیماریهایی مانند ( چاقی، دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی عروقی، فشار خون بالا و سرطان ) را افزایش می دهد.
برای جلوگیری از مشکلات فوق، یک فرد علاقه مند به کاهش وزن، باید توصیه های زیر را دنبال کند.
۱ - رژیم های کاهش وزن سریع را باور نکنید و از آنها پیروی نکنید.
۲ - برنامه های کاهش وزن را با ورزش ترکیب کنید که نه تنها از انرژی
بیشتری بهره می برید بلکه بافتهای بدنی شما ( فیبرهای عضلانی ) افزایش می
یابد و چربی کاهش پیدا می کند و به نوبه خود BMR افزایش می یابد.
۳ - اطمینان پیدا کنید که برنامه رژیم غذایی شما متنوع و مناسب بوده و
تمام مواد مغذی ضروری و مقدار کافی از میوه ها، سبزیجات و حبوبات را دارد.
۴ - سعی کنید چربی بدن را بیشتر از وزن بدن با ورزشهای هوازی و مقاومتی کاهش دهید.
۵ - در از دست دادن وزن صبور باشید و به یاد داشته باشید که اضافه وزن و یا کاهش وزن سریع اتفاق نمی افتد.
۶ - از رژیم های کاهش وزن مکرر پرهیز کنید.
منبع :rheumoc.com
کمخوابی
اگر تا دیر وقت بیدار بمانید، احتمال بیشتری وجود دارد که آخر شب به غذا خوردن روی بیاورید و به این ترتیب میزان کالری دریافتیتان افزایش مییابد. از طرفی تغییرات در میزان هورمونها در این وضعیت باعث افزایش احساس گرسنگی و اشتها میشود و دیرتر احساس سیری خواهید کرد.
یائسگی
بیشتر زنان نزدیک به زمان یائسگی مقداری وزن اضافه میکنند، اما احتمالا کاهش هورمونهای جنسی علت این افزایش وزن نیست بلکه با بالا رفتن سن، سوختوساز در بدن کند میشود و کالری کمتری میسوزد. از طرفی تغییرات در شیوه زندگی (مانند تحرک کمتر) نیز ممکن است در این افزایش وزن دخیل باشد اما جایی که در آن چربی در بدن تجمع پیدا میکند، ممکن است به یائسگی مربوط باشد. در یائسگی، چربی بیشتر اطراف کمر جمع میشود، نه در رانها و لگن.
تخمدان پلیکیستیک
نشانگان تخمدان پلیکیستیک یک مشکل هورمونی رایج در زنان در سنین باروری است. در بیشتر زنان دچار این نشانگان، کیستهای کوچک بسیار در تخمدانها رشد میکند. این عارضه باعث از بین رفتن تعادل هورمونی میشود و بر چرخه قاعدگی تاثیر میگذارد و ممکن است پرمویی و آکنه ایجاد کند. خانمهای دچار این عارضه نسبت به انسولین مقاوم هستند که باعث افزایش وزن میشود و چربی اضافی در شکم آنها تجمع پیدا میکند. چاقی شکمی مبتلایان را در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار میدهد.
ترک سیگار
افرادی که سیگار را ترک میکنند بهطور میانگین کمتر از 5/4 کیلوگرم وزن اضافه میکنند زیرا با حذف نیکوتین ۴ اتفاق میافتد:
- فرد احساس گرسنگی بیشتری میکند و غذای بیشتری میخورد که این احساس گرسنگی ممکن است پس از چند هفته برطرف شود.
- بدون اینکه میزان کالری دریافتی کم شده باشد، سوختوساز کند میشود.
- غداها برای فرد خوشمزهتر بهنظر میرسد که ممکن است به پرخوری بینجامد.
- فرد به خوردن غذاهای حاضری پرچربی و پرقند روی میآورد.
کمکاری تیرویید
اگر تیرویید (غده پروانهای شکلی که جلوی گردن قرار دارد)، به اندازه کافی هورمون تیروییدی تولید نکند، احتمالا احساس خستگی، ضعف و سرما خواهید کرد و اضافه وزن پیدا میکنید. اگر هورمون تیرویید کافی نباشد، سوختوساز در بدن کند میشود و احتمال بالا رفتن وزن افزایش پیدا میکند. حتی اگر کارکرد تیرویید در حد پایینی دامنه طبیعی باشد، ممکن است افزایش وزن بهوجود آید. معمولا درمان کمکاری تیرویید باعث از بین رفتن این اضافه وزن خواهد شد.
داروهای کورتونی
داروهای ضدالتهابی استروییدی (داروهای کورتونی) مانند پردنیزولون به دلیل اثرشان در افزایش وزن مشهور هستند. تجمع مایع در بدن و افزایش اشتها دلایل اصلی افزایش وزن با مصرف این داروهاست، اما این عارضه جانبی آنها به دوز دارو و مدت زمان مصرف بستگی دارد. در برخی مصرفکنندگان داروهای استروییدی بهطور گذرا چربیهای بدن جابجا و در مناطقی مانند صورت، پشت گردن و شکم جمع میشود.
قرصهای ضدبارداری
برخلاف عقیده رایج، قرصهای ضدبارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) باعث افزایش وزن در درازمدت نمیشوند. گاهی برخی از زنانی که قرصهای ترکیبی مصرف میکنند، مقداری اضافه وزن پیدا میکنند اما این افزایش وزن به تجمع مایع در بدن مربوط می شود و معمولا کوتاهمدت است. اگر هنوز هم در اینباره نگران هستید، با پزشکتان مشورت کنید.
کوشینگ
افزایش وزن، علامت شایع نشانگان کوشینگ است. نشانگان کوشینگ گاهی به دلیل مصرف داروهای استروییدی برای بیماریهایی مانند آسم، آرتریت یا لوپوس بروز میکند. همچنین این نشانگان ممکن است در نتیجه تولید بیش از حد هورمون کورتیزول بهوسیله غده فوقکلیه یا به توموری مربوط باشد که این هورمون را میسازد. تجمع چربی به این دلیل بیش از همه در صورت، گردن، بخش بالایی پشت و دور کمر خواهد بود.
بعضی داروهای اعصاب
یک عارضه جانبی برخی از داروهای ضدافسردگی، افزایش وزن است، بنابراین اگر فکر میکنید داروی ضدافسردگیتان باعث چاقیتان شده، با پزشک درباره تغییر برنامه درمانی مشورت کنید اما هرگز خودسرانه داروهایتان را تغییر ندهید. برخی افراد هم پس از مدتی مصرف داروی ضدافسردگی، به علت اینکه حالشان بهتر و اشتهایشان بیشتر میشود، وزن اضافه میکنند. خود افسردگی نیز ممکن است باعث تغییرات وزن شود.
از میان داروهای اعصاب و روان، برخی داروهای دیگر نیز افزایش وزن را به دنبال دارند؛ مثلا داروهای ضدروانپریشی که برای درمان اسکیزوفرنی و اختلالهای دوقطبی بهکار میروند و همینطور داروهای ضدمیگرن، ضدتشنج، ضدفشارخون و ضددیابت.
استرس
در زمان استرس میزان ترشح کورتیزول یا «هورمون استرس» در بدن افزایش مییابد و اشتها را زیاد میکند. علاوه بر این ممکن است برای تسکین خودتان هنگام استرس به خوردن غذاهای پرکالری روی بیاورید. ترکیب این دو عامل زمینه را برای افزایش وزن فراهم میکند.
پنج قاعده دارویی
اگر مصرف داروی خاصی باعث افزایش وزنتان شده است، به قواعد زیر توجه داشته باشید:
قاعده اول: بدون مشاوره با پزشک مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید زیرا این دارو ممکن است برای حفظ سلامت ضروری باشد.
قاعده دوم: خودتان را با دیگر افرادی که همین دارو را مصرف میکنند، مقایسه نکنید. عوارض جانبی یک دارو در همه افراد به یک شکل ظهور نمیکند. اگر دارویی باعث افزایش وزن در فردی شده باشد، لزوما این اثر را در شما ندارد. با پزشکتان در این باره مشورت کنید.
قاعده سوم: اگر افزایش وزن شما ناشی از تجمع مایع در بدن بود، نگران نباشید زیرا این افزایش وزن دائمی نیست. هنگامی که مصرف دارو را به پایان برسانید یا بیماریتان کنترل شود، پفکردگی ناشی از تجمع مایع فروکش میکند. در طول این مدت از یک رژیم غذایی کمنمک پیروی کنید.
قاعده چهارم: با پزشک درباره داروی دیگری که به عنوان جایگزین میتوانید مصرف کنید، مشورت کنید. در بسیاری از موارد پزشکتان میتواند داروی دیگری را برای شما تجویز کند که این عارضه جانبی را نداشته باشد.
قاعده پنجم: اگر افزایش وزنتان ناشی از کاهش میزان سوختوساز در بدن به علت یک بیماری یا مصرف داروست، باید سعی کنید با ورزش سرعت سوختوساز را بالا ببرید.
منبع :rheumoc.com
اگر در گروه افرادی هستید که شیوههای مختلف را برای درمان چاقی و اضافه وزن خود تجربه کرده و نتوانستهاید به وزن ایدهآل خود نزدیک شوید، توصیه میکنیم با اجرای توصیه درمانگران شیوههای طبیعی درمان در سراسر جهان برای کاهش و تثبیت وزن خود اقدام کنید. درمانگران شیوههای طبیعی درمان در جهان برای کاهش وزن و رسیدن به وزن مطلوب و ایدهآل مخاطبانشان، پیش از هر چیز آنها را به اصلاح برنامه و رژیم غذایی تشویق میکنند و از آنها میخواهند به جای مصرف مواد غذایی فرآوریشده، مصرف خوراکیهای طبیعی سالم و غذاهای آبپز یا بخارپز شده را در برنامه غذایی خانواده قرار دهند.
آنها مصرف مواد غذایی سالم، افزایش وعدههای غذایی و داشتن تحرک لازم را مهمترین شرط برای کاهش وزن و رسیدن به وزن مناسب میدانند و بر این باورند که رعایت سادهترین نکات میتواند خانوادهای را برای همیشه از خطر اضافه وزن و چاقی و عوارض ناشی از آن از قبیل فشارخون، بیماریها و ناراحتیهای قلبی، تنگینفس، چربی خون و دهها بیماری مفصلی - عضلانی دیگر رهایی بخشد.
توصیههایی که باید جدی بگیرید
با مطالعه و بهکارگیری طلاییترین توصیه متخصصان طب مکمل در جهان میتوانید با سادهترین راهها از بروز چاقی و اضافه وزن پیشگیری کنید.
هرروز نصف لیوان آب گریپ فروت را با نصف لیوان آب پرتقال مخلوط کرده و بنوشید. این کار به افزایش متابولیسم بدنتان کمک میکند.
افزایش سوختوساز بدن با فعالیتهای بدنی و ورزش مهمترین شیوه درمان چاقی و اضافه وزن است. بهترین ورزشها برای این منظور شنا، دویدن مسافتهای کوتاه و تنیس است.
ماساژ اندامها به ویژه ماساژ بخشهایی از بدن که دچار سلولیت هستند پیش از حمام در درمان سلولیتها و کاهش وزن موضعی بدن بسیار مؤثر است.
نوشیدن آب سبزیجاتی مانند کلم و کرفس بهعنوان بهترین چربیسوزهای گیاهی از سوی متخصصان تغذیه و طب سنتی توصیه میشود.
یکی دیگر از شیوههای پیشگیری از چاقی و تجمع چربیها در بدن نوشیدن آب و عرقیات گیاهی چربیسوز است. از دیدگاه درمانگران طب سنتی نوشیدن آب و عرقیات گیاهی به میزان کافی میتواند موجب افزایش متابولیسم بدن شده و این شیوه به مرور موجب بهبود روند کالریسوزی در بدن شود. به این ترتیب نوشیدن آب به مقدار کافی در طول روز و گنجاندن عرق گیاهی زیره و عرق شوید به همراه آب در برنامه غذایی و میانوعدههای غذایی، میتواند علاوه بر پاکسازی بدن از چربیها و مواد زائد به افزایش میزان سوخت و ساز کالریها در بدن نیز کمک کند. برای تهیه این نوشیدنیها کافی است مقداری از این عرقهای گیاهی را با همان مقدار آب ترکیب کرده و خنک میل کنید.
حتما تا امروز در میان اعضای خانواده یا فامیلتان با افرادی برخورد داشتهاید که به دلیل رعایت رژیم غذایی خاص یا کم کردن میزان غذایی که در وعدههای غذایی میل میکنند، دچار بدخلقی و بیحوصلگی شدهاند. درمانگران طب طبیعی معتقدند افرادی که رژیم غذایی خاصی را دنبال میکنند باید در کنار رعایت دستورهای متخصصشان از انواع چایهای گیاهی مانند چای گزنه یا چای باباآدم استفاده کنند تا به این ترتیب علاوه بر استفاده از خواص چربیسوزی آنها از خواص آرامشبخشی و تسکیندهندگی آنها نیز بهرهمند شوند. نوشیدن این چایها 2 تا 3 فنجان در طول روز میتواند تاثیر موثر و مفیدی در کاهش وزن و برطرف کردن بدخلقی داشته باشد.
در متون طب سنتی به این نکته اشاره شده که نوشیدن مخلوطی از آب جعفری به همراه آبهویج در میانوعده عصرگاهی میتواند تاثیر زیادی در کاهش وزن و از بین رفتن چربیها در بدن داشته باشد. درمانگران این شیوه درمانی بر این باورند که نوشیدن آب جعفری به تنهایی میتواند موجب کنترل و تنظیم میزان قند خون شده و به سلامت افراد دچار اضافه وزن کمک میکند. علاوه بر این، مصرف جعفری در وعدههای غذایی میتواند میزان کلسترول خون را کاهش داده و آن را کنترل کند. توصیه ما به شما این است که هنگام خرید، دقت کنید تا هویج تازه و برگهای تیرهتر جعفری را انتخاب کنید.
درمانگران آیوردا مصرف فلفل قرمز در وعدههای غذایی را مهمترین عامل برای افزایش سوختوساز بدن میدانند. آنها فلفلقرمز را یکی از طبیعیترین خوراکیهای چربیسوز میشناسند که میتواند میزان چربیهای موجود در بدن را به حداقل ممکن برساند. البته این درمانگران به مراجعان خود توصیه میکنند که درصورت داشتن اختلال در عملکرد دستگاه گوارش، درد معده یا بیماریهای گوارشی دیگر و همینطور درصورت ابتلا به بیماریهای عصبی یا زودخشمی این شیوه را برای کاهش وزن و رسیدن به وزن ایدهآلشان انتخاب نکنند و به جای این شیوه سراغ دیگر شیوههای طبیعی درمان بروند و با مشورت متخصص یا درمانگر حاذق طب سنتی یا مکمل بهترین شیوه طبیعی لاغری را امتحان کنند.
یکی از مزیتهای درمان چاقی با کمک طب سوزنی چین، امکان تغییر سایز، لاغری و کاهشوزن موضعی برخی از اندامهای بدن است. در این شیوه درمانگر با کمک سوزنهای بسیار نازک و یکبار مصرف به کاهش سایز و لاغر شدن برخی از اندامها مانند شکم، بالای پاها و پهلوها میپردازد. در این شیوه درمانگر با تحریک اندام مورد نظر به کلاژنسازی، جمع شدن و کاهش سایز آن عضو کمک میکند و بیمار پس از 10 جلسه درمانی میتواند شاهد کاهشوزن و کاهش سایز در موضع مورد نظر باشد. این شیوه در افرادی که علاقهمند به داشتن سایزی یکسان در تمامی اندامهای بدن هستند، بسیار موثر است.
اگر در جستوجوی راهی هستید که بتوانید به واسطه آن روند لاغری خود را افزایش دهید، میتوانید روی ماساژ طب چینی حساب کنید. درمانگران این شیوه درمانی با ماساژ نقاط خاصی از بدن که دقیقا همان نقاط طب سوزنی است به افزایش سوختوساز بدن کمک کرده و عملکرد دستگاه گوارش را بهبود میبخشند. به این ترتیب با کمک این شیوه درمانی علاوه بر آنکه میتوانید عملکرد اندامهای درونی را در مسیر لاغر شدن هدایت کنید، میتوانید از تاثیر ماساژ بهصورت موضعی به ویژه در ناحیه شکم، پهلوها و بالای پاها بهره ببرید و زودتر از آنچه باید به وزن ایدهآلتان نزدیک شوید.
درمانگران هندی بر این باورند که گنجاندن زنجبیل در برنامه غذایی هفتگی، دستکم 3بار، تاثیر زیادی در کاهش وزن و افزایش میزان سوختوساز بدن دارد. این گیاه دارویی از آن نظر که متابولیسم بدن را بالا میبرد، در گروه موفقترین چربیسوزها و کالریسوزهای طبیعی به حساب میآید که میتواند روند لاغری را در افراد علاقهمند به کاهش وزن تسریع کند. درمانگران هندی بر این باورند، خوردن سالاد حاوی زنجبیل یا ماستی که زنجبیل تازه در آن رندهشده میتواند میزان اشتهای افراد را پیش از خوردن ناهار و شام کاهش دهد و به این ترتیب به کاهش وزن منجر شود.
بسیاری از درمانگران طب سنتی چین بر این باورند که مصرف سرکه سیب میتواند تاثیر چشمگیری در کاهش وزن داشته باشد. این درمانگران نوشیدن مخلوطی از یک لیوان آب و 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب را یکی از بهترین شیوهها برای افزایش سوختوساز کالریها میدانند. از طرفی این درمانگران به افراد دچار اضافه وزن توصیه میکنند که به جای مصرف سس هنگام خوردن سالاد، از سرکه انگور یا سرکهسیب استفاده کنند.
منبع : برترین ها
درمان چاقی :
اولین گام در درمان چاقی تشخیص علت آن است. اغلب تشخیص بیماری هایی که منجر به چاقی می شوند بسیار ساده است اما شایع ترین نوع چاقی ناشی از فیزیولوژی ناشناخته مربوط به اشتها و گرسنگی است و عوامل روانی نیز در آن موثر است در نتیجه این نوع چاقی درمانی مشکل و اکثرا نا موفق دارد.
استفاده از رژیم غذایی حاوی کالری کم و افزایش فعالیت بدنی در درمان چاقی بسیار موثر است اما گاه بیمار قادر به اجرای دقیق آن نیست بنابراین در درمان های کلینیکی با استفاده از رژیم غذایی حاوی پروتئین زیاد از نظر بیمار مبتلا به چاقی قابل تحمل بوده می توان نتایج نسبتا خوبی را به دست آورد.
ورزش و چاقی :
ورزش تاثیرات گوناگونی بر وزن و ترکیب (نسبت مقدار چربی به وزن کل) بدن دارد. اغلب با فعالیت جسمانی یا تمرین بدنی می توان نسبت بافت بدون چربی را به چربی افزایش داد اما از آنجا که بافت بی چربی متراکم تر از بافت چربی است ممکن است وزن بدن تغییر نکند. قهرمانان ورزیده که فعالیت ها و تمرین های سنگین و سختی دارند اغلب لاغر هستند ( دوندگان استقامت ). ورزش و فعالیت بدنی هم در افراد چاق و هم در افراد عادی باعث از دست دادن چربی می شود.
ورزش نقش بسیار مهمی در درمان چاقی دارد. فعالیت بدنی بخش مهمی از برنامه کاهش وزن محسوب می شود. اگر ورزش و رژیم غذایی هم زمان به کار گرفته شوند نسبت به زمانی که رژیم غذایی به تنهایی استفاده شود چربی بیشتر و بافت چربی کمتری از دست می رود.
کاهش زیاد وزن به شدت سلامت فرد را به مخاطره می اندازد و باعث ضعف در توانایی ها و قابلیت های بدنی می شود. ورزشکاران برای کاهش وزن از روش های مختلفی مانند رژیم غذایی، اجتناب از مصرف مایعات و تعریق استفاده می کنند
کاهش وزن در رشته های خاص ورزشی :
سر وزن بودن همواره موضوعی پر دردسر برای رشته هایی بوده است که نیاز به کاهش وزن دارند. این ورزشکاران همیشه متحمل رنج بسیار زیادی می شوند تا سر وزن لازم برسند.
کاهش وزن باعث ایجاد نارسایی های فیزیولوژیکی در بدن و حتی گاه عوارض روحی و روانی نامطلوبی می شود. وزن کلی بدن شامل استخوان، عضله، چربی، خون و ارگان های داخلی است و به طور کلی به دو قسمت توده بدون چربی و توده چربی تقسیم می شود.
در اینجا باید متذکر شد که چربی در بدن ضروری است زیرا :
1. یکی از منابع انرژی برای استفاده سلول ها است.
2. در ساخت بخشی از غشای سلول و اعصاب شرکت دارد.
3. عایقی در برابر از دست دادن گرما است.
علاوه بر این چربی بدن بیشتر در بافت چربی ذخیره می شود و این نوع چربی ( چربی زیر پوستی ) ارگان های مختلف داخلی را پوشش می دهند.
تاثیر کاهش زیاد وزن :
کاهش زیاد وزن به شدت سلامت فرد را به مخاطره می اندازد و باعث ضعف در توانایی ها و قابلیت های بدنی می شود. ورزشکاران برای کاهش وزن از روش های مختلفی مانند رژیم غذایی، اجتناب از مصرف مایعات و تعریق استفاده می کنند.
در شرایط خاص و گاه به دلیل محدودیت زمانی از روش های دیگری مانند ایجاد تهوع، استفاده از سونا، انجام تمرین های ورزشی با لباس های پلاستیکی نیز استفاده می شود. به کارگیری این روش ها باعث کاهش قدرت عضلانی کاهش زمان انجام فعالیت، کاهش حجم پلاسما و خون، کاهش عملکرد قلب، کاهش میزان مصرف اکسیژن، کاهش جریان خون کلیوی و حجم خون تصفیه شده به وسیله کلیه، کاهش ذخایر گلیکوژنی کبد، نامنظم شدن تنظیم گرمای بدن می شود.
کنترل وزن ورزشکاران :
کنترل وزن ورزشکاران نیاز به برنامه ای دقیق و طولانی مدت دارد. تغذیه باید کاملا متعادل باشد به گونه ای که مقدار کالری مورد نیاز بدن در آن گنجانده شود اما هرگز بیش از حد نیاز نباشد زیرا در این صورت وزن بدن افزایش می یابد. مایعات باید به اندازه کافی مصرف شود. برنامه های تمرین برای حفظ وزن مطلوب باید منظم و دراز مدت باشد.
اندازه ترکیبات بدنی ورزشکارانی که نیاز به کاهش وزن دارند ( درصد چربی بدن، درصد وزن بدون چربی بدن ) باید چند هفته قبل از مسابقه انجام شود و اگر درصد چربی بدن کمتر از 5 % وزن مطلوب باشد ورزشکار باید به وسیله پزشک معاینه شود و گواهینامه شرکت در مسابقه را دریافت کند.
استفاده از روش های مرسوم کاهش وزن مانند لباس های پلاستیکی، حمام بخار، اتاقک های داغ، سونا، داروهای ملین و مسهل و ادرار زا باید کاملا ممنوع شود.
کاهش وزن برای ورزشکارانی که در سن رشد هستند آسیب بیشتری را دربردارد. ورزشکار باید حداقل 6 _5 هفته قبل از زمان لازم به وزن ایده آل خود برسد. استفاده از داروهای کاهش وزن به هیچ وجه توصیه نمی شود.
منبع : تبیان
*چاقی و عادت غذایی :
هنگامی که انرژی وارده به بدن بیش از میزان مورد نیاز باشد باعث افزایش وزن و اگر مصرف انرژی بیش از دریافت آن ( از طریق تغذیه ) باشد باعث کاهش وزن خواهد شد. میزان احتیاج انرژی افراد به هیچ وجه ثابت و یکسان نیست بلکه به سن، جنس، وزن، شغل، میزان فعالیت آنها و شرایط بدنی بستگی دارد. تغییر در عادت های غذایی افراد و میزان فعالیت بدنی آنها بسیار مشکل است بنابراین ایجاد تغییر در وزن افراد کار ساده ای نیست. پرخوری و کم تحرکی در زمان تعطیلی مسابقات باعث چاقی ورزشکار می شود. در این شرایط عادت صحیح غذایی برای ورزشکار بسیار مهم است برای مثال باید مصرف غذاهای پر چرب را محدود و مصرف غذاهای قندی را تعدیل کند و از پر خوری نیز بپرهیزید.*تعریف چاقی :
تجمع بیش از حد چربی در بدن را چاقی می نامند. به طور کلی چاق به افرادی گفته می شود که به دلیل ازدیاد چربی در بدنشان بیش از 15 % وزن مناسبشان اضافه وزن داشته باشند.نتایج حاصل از مطالعات انجام شده نشان می دهد که مرگ و میر در افراد چاق 75 _ 25 % بیش از افراد عادی است و با افزایش سن وخامت عواقب ناشی از چاقی نیز افزایش می یابد.
خطر مرگ ومیر در بین افرادی که سن آنها بین 50 _ 45 سال است نسبت به افراد عادی به تناسب اضافه وزن افزایش می یابد برای مثال :
- 5/4 کیلو گرم اضافه وزن 8% خطر مرگ و میر را افزایش می دهد.
- 9 کیلو گرم اضافه وزن 18% خطر مرگ و میر را افزایش می دهد
- 5/13 کیلو گرم اضافه وزن 28 % خطر مرگ و میر را افزایش می دهد
- 23 کیلو گرم اضافه وزن 56 % خطر مرگ و میر را افزایش می دهد
شایع ترین علل مرگ و میر افراد چاق در مقایسه با افراد عادی ناشی از بیماری های قلبی _ عروقی و کلیوی است. آمار مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی نیز در بین افراد چاق بیش از افراد عادی است و آن نیز به دلیل عدم چابکی آنها است. همچنین مرگ ومیر ناشی از دیابت در بین آنها 4 برابر بیشتر گزارش شده است.
*علل چاقی :
علل چاقی موارد بسیاری دارد که در اینجا به پنج مورد از آن اشاره می شود :1. عوامل ژنتیکی
2. عوامل محیطی
3. عوامل روانی
4. عدم تحرک کافی
5. کم کاری غده تیروئید
*عوامل ژنتیکی :
تقریبا 10 % از فرزندان والدین چاق از وزن طبیعی برخوردارند. اگر یکی از والدین چاق باشد این احتمال 50 % و اگر هر دو چاق باشند 80 % خواهد بود.عدم تحرک کافی :
متخصصان معتقدند مهمترین عامل چاقی در جامعه پیشرفته عدم انجام فعالیت های بدنی و ورزشی است. پیشرفت سریع علم و زندگی ماشینی باعث کاهش ساعت کار، عدم مصرف انرژی و در نتیجه چاقی مفرط در بین افراد جوامع پیشرفته شده است.*عوامل محیطی :
عدم داشتن رژیم غذایی مناسب و عادت نامناسب در رژیم غذایی یکی دیگر از عوامل چاقی است. مصرف بیش از حد کربوهیدرات و چربی ها باعث تجمع چربی و در نتیجه چاقی است.*کم کاری غده تیروئید :
در اثر کم کاری غده تیروئید به دلیل کاهش هورمون های تیروئید در متابولیسم بدن اختلالاتی ایجاد می شود که یکی از پیامد های آن افزایش وزن ودر نتیجه چاقی است.پیامدهای دیگر آن عبارت است از :
1. ایجاد خستگی
2. تغییر در کار قلب
3. تغییر در میزان کلسترول خون
4. تغییر در وضعیت پروتئین عضلات
5. تاثیر روی مصرف اکسیژن به وسیله بافت ها
*عوامل روانی :
برخی از متخصصان معتقدند افرادی که دچار فشارهای روحی و روانی هستند گاه سعی می کنند با خوردن غذاهای مختلف ناراحتی خود را فراموش کنند که نتیجه این پر خوری ناخواسته چاقی است.*عوارض چاقی :
افراد چاق آگاهی دقیقی نسبت به عوارض ناشی از چاقی ندارند بنابراین زمانی به عوارض آن پی می برند که دیگر با مشکلات متعددی دست به گریبان شده اند. چاقی ممکن است باعث بیماری تنفسی، قلبی، فشار خون، دیابت، سنگ مثانه، ناراحتی های مربوط به دستگاه گوارش، کلیه و واریس های وریدی شود. جالب است بدانید تعداد مبتلایان به بیماری دیابت در بین افراد چاق 4 برابر افراد عادی است.منابع : تبیان