آشنایی با فیزیوتراپی

آشنایی با فیزیوتراپی

فیزیوتراپی یکی از شاخه های توانبخشی می باشد که شامل شاخه های زیر است :
     الکتروتراپی
     حرکت درمانی و مکانوتراپی
     آب درمانی یا هیدروتراپی

  الکتروتراپی
  دستگاه های مورد استفاده در الکتروتراپی با هدف کاهش درد ، کاهش اسپاسم ، کاهش چسبندگی ، بازآموزی و تقویت عضلات بیماران به صورت زیر تقسیم بندی می‌شود :

1- استفاده از اشعه مادون قرمز (IR : Infer a Red)
   اشعه مادون قرمز جریانی با طول موج 1000 تا 40000 آنگسترم می‌باشد که وقتی با بدن برخورد می کند به گرما تبدیل شده و باعث افزایش جریان خون در نقطه درمان می‌شود و در نتیجه باعث بهبود تغذیه و دور شدن مواد زایدی که به علت سیکل درد ایجاد شده‌اند می شود.

موارد کاربرد : 
1- کاهـــش درد
2- کاهش اسپـاسم 
3- کاهـش سفتـی
4- افزایش دامنه حرکتی  
5- صدمات و ضایعات ورزشی
6- آماده سازی بیمار برای انجام حرکات‌
 ورزشی‌ و تکنیکهای ‌درمانی

2- استفاده از کیسه داغ (HP : Hot Pack)
   کیسه مخصوصی است که دارای گرمای مرطوب بوده و ضمن گرم نمودن ناحیه مورد درمان با خاصیت افزایش گردش خون در ناحیه درمان کاربردهای زیر را دارد.

موارد کاربرد : 
1- کاهش اسپاسـم
2- کاهــش درد
3- کاهش‌چسبندگی
4- کاهش سفتی بافت نرم
5- فزایش دامنه حرکتی
6- کاهش گرفتگی عضله
7- آماده‌سازی‌‌ بیمار‌ برای‌ انجام‌ حرکات‌ ورزشی‌ و تکنیکهای‌ درمانی

3- استفاده از امواج مافوق صوت (US : Ultra Sound)
   اشعه مافوق صوت با فرکانس بیش از 20000 هرتز و شدت 0.5 تا 3 ولت بر سانتیمتر با عمق نفوذ حدود 5 سانتیمتر که با ایجاد گرمای عمقی در بدن باعث افزایش گردش خون و نفوذ پذیری غشاء سلولی و نیز تخلیه منطقه درمان از مواد دردزا می‌شود.

موارد کاربرد : 
1- از بین بردن چسبندگـی
2- کاهش التهاب
3- کاهش اسپاسم عضلانی
4- کاهش درد و ...
5- آزاد‌سازی‌‌ بافت‌ از مواد دردزا
6- افزایش‌دامنه‌حرکتی

4- استفاده از امواج دیاترمی (SWD : Short Wave Diathermy , MWD : Micro Wave Diathermy)
   از انواع امواج کوتاه رادیویی است که طول موج SWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 11متر و فرکانس آن 12.27 مگاسیکل می‌باشد.
   طول موج MWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 12 متر و فرکانس آن 2450 مگاسیکل می باشد که باعث ایجاد گرمای عمیقی در ناحیه درمان می شود.

موارد کاربرد : 
1- کاهش اسپاسم
2- کاهش درد
3- افزایش دامنه حرکتی

5- استفاده از جریان گالوانیک (Galvanic)
   در عضلاتی که به علت قطع عصب و یا ضایعه عصبی قادر به انقباض نیستند ، زمان تحریک بالایی لازم است تا جریان به همه فیبر های عضله برسد و باعث انقباض آن عضله شود و جریان گالوانیک با شدت 0.5 تا 2.5 میلی آمپر ، ولتاژ کمتر از 100 ولت ، زمان تحریک 100 و 300 و 1000 و 3000 میلی ثانیه را انتخاب کرده و باعث انقباض عضله می شوند.

موارد کاربرد : 
1- ضایعات نخاعی
2- قطع عصب
3- نروپاتیهای شدید

6- استفاده از جریان فارادیک (FAR : Faradic) 
   جریانی با زمان تحریک کوتاه است یعنی با زمان تحریک 0.1 و 0.3 و 1 و 3 میلی‌ثانیه و در مواردی که عصب سالم بوده ولی عضله توانایی لازم برای انقباض را ندارد به کار می رود.

موارد کاربرد : 
1- سکته مغزی
2- بیماران ناتوان
3- بعد از تاندون ترانسفر
4- سالمندان ناتوان C.V.A
5- نروپاتیهای خفیف و میوپاتیها

7- استفاده از جریان های پرفرکانس (IF : Inter Frential)
   در این جریان از تداخل دو جریان پرفرکانس ، یک جریان مدوله شده کم فرکانس ایجاد می شود که امواج 2000 هرتز آن جهت تقویت عضلات عمقی و امواج 4000 هرتز جهت کاهش درد و اسپاسم استفاده می‌شود.

موارد کاربرد : 
1- کــاهــش درد
2- کاهش التهاب
3- تقویت عضلات
4- کــاهــش ادم
5- بازآموزی عضلات
6- درمان‌ بی‌اختیاری ‌ادرار

8- (TENS : Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation)
   Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation یعنی با

استفاده از جریان الکتریکی از طریق پوست باعث تحریک عصب ناحیه درمان شویم و جریانی با فرکانس 50 تا 150 هرتز می باشد که شدت آن بین 12 الی 30 میلی آمپر می باشد که با اشکال مختلف و به صورت ضربه ای و نرمال طراحی شده است و از طریق بسته شدن دریچه درد و ترشح آندروفین باعث تشکیل درد می شود.

موارد کاربرد : 
1- کاهش‌ دردهای عصبی
2- کاهــش اسپاسم
3- کاهش دردهای متعاقب اعمال جراحی
4- کاهش ‌دردهای ‌متعاقب‌ صدمات ‌و ضایعات ‌ورزشی
5- کاهش دردهای مزمن و مداوم مثل کمر درد ، سردرد و ...

9- (HV : High Voltage)
   اشعه ای با طول موج 100 تا 400 نانومتر بوده که با بلوکه کردن سیستم سمپاتیک باعث افزایش گردش خون در ناحیه می شود.

موارد کاربرد : 
1- افراد دیابتی
2- زخمهای فشاری
3- بیماران سرمازده

10- استفاده از اشعه لیزر (Light Amplification by Stimulated Emit ion of Radiation)
   تقویت نور بوسیله گسیل تشعشع تحریک شده که به اختصار ، لیزر خوانده می شود. در فیزیو تراپی از لیزر کم توان جهت ترمیم و کاهش درد و ... استفاده می شود.

موارد کاربرد : 
1- کاهش التهاب
2- کاهش درد
3- کاهش چسبندگی
4- تاندونیت و بورسیت

11- (UV : Ultra Violet)
   اشعه با طول موج 1800 تا 3900 آنگستروم و با عمق نفوذ کمتر از 0.1 میلی متر است و با تأثیرات شیمیایی که در بافت های بدن ایجاد می کند جهت درمان برخی از اختلالات و بیماریهای پوستی و جلدی به کار می رود و بنابراین جریان خون و در نتیجه ساخت و ساز در ناحیه را افزایش داده و به ساخته شدن ویتامین D نیز کمک می شود.

موارد کاربرد : 
1- ترمیم زخم بسته
2- استئو مالاسی
3- زخم عفونی

12- استفاده از ماساژور یا Vibrator
   ماساژ عبارت است از یک سری حرکات منظم و ریتمیک که توسط یک فیزیوتراپیست ماهر و یا با استفاده از یک دستگاه ویبریتور انجام می شود و بر روی سیستم عصبی عضلانی و گردش خون تأثیر می گذارد.

موارد کاربرد : 
1- ایجاد آرامش در بدن
2- کاهش‌چسبندگی
3- کمک به بازگشت خون
4- کاهش درد
5- تخلیه ترشحات ریه
6- کاهش اسپاسم

  حرکت درمانی و مکانوتراپی
   در ورزش درمانی با توجه به اینکه مشکل بیمار محدودیت حرکتی ، کوتاهی یا ضعف و ناتوانی عضله است تکنیکهای درمانی مانند Mobilization ، Hold Relax ، P.N.F و ورزشهای ایزومتریک و ورزشهای مقاومتی برنامه ریزی شده و با استفاده از وسایل موجود در فیزیوتراپی از قبیل فنر ، قرقره ، وزنه ، صندلی چهار سر ، پارالل ، دوچرخه ثابت ، چرخ شانه ، نردبان شانه ، کشش مکانیکی گردن و ... هدف درمانی پیگیری می شود که ورزش درمانی در دستور فیزیوتراپی تحت عنوان EXS مطرح می شود.

  آب درمانی یا هیدروتراپی
   استفاده از آب و خواص آن جهت اهداف درمانی را هیدروتراپی می نامند . در فیزیوتراپی از خواص درمانی آب در جهت کاهش اسپاسم و کاهش سفتی مفاصل و ... استفاده می شود.

موارد کاربرد : 
1- افراد CP      
2- رفع خستگی 
3- کاهش‌ استرسهای ‌روحی‌ و روانی 
4- بیماریهای‌ روماتیسمی‌‌ مانند آرتریت‌ روماتوئید و ...

****

منبع : http://www.isaarsci.ir

اصول گچ گیری و آتل گذاری

اصطلاح Casting به معنی قالب گیری یا قالب بندی است که با گچ یا مواد سنتتیک انجام می شود. یکی از اصول اساسی در درمان شکستگی ها و بسیاری از صدمات مفصلی بی حرکت نگه داشتن عضو مبتلا است که بر حسب مورد ممکن است با یکی از پنج طرق زیر انجام شود:

- آتل گذاری (Splint)

- گچ گیری (Casting)

- کشش مداوم (Continous traction)

- فیکاسیون خارجی (External flxation)

- فیکاسیون داخلی (Internal fixation)

باند گچ گیری معمولی پارچه کرباس است که با نشاسته یا دکستروز چسبنده شده و در سولفات کلسیم آغشته می شود که با اضافه شدن آب حرارت ایجاد می کند و سفت می شود. باند گچ گیری معمولی به نام های Gypso band و Cast band و Plaster of paris (pop) و باندهای گچ گیری سنتتیک به نام های Scatch cast، Fiberglass cast و نوار پنبه ای به نام های Webril band، Well bans و Soft cotton band شناخته می شوند که با عرض های 5، 10، 15 و 20 سانتی متر در بازار موجود هستند.

پهنای 5، 5/7، 10 سانتی متر برای اندام فوقانی و 10، 15، 20، برای اندام تحتانی بر حسب ضخامت عضو مصرف می شوند. می توان به جای نوار پنبه ای از روکش کرباس همانند جوراب Stockinette برای جلوگیری از تماس و چسبیدن گچ با پوست استفاده کرد.

مراقبت و پیگیری بعد از گچ گیری

بعد از شکستگی خصوصاً در انواع ناپایدار رادیوگرافی کنترل انجام می شود.

برای مدت 24 تا 48 ساعت عضو گچ گیری شده کمی بالاتر از سطح قلب قرار گرفته و اعضاء خارج از گچ حرکت مناسب داشته باشند.

به بیمار توضیح داده می شود که در صورت بروز هر یک از علایم زیر بلافاصله مراجعه نماید.

- بروز یا تشدید درد (اولین علامت ایسکمی در بسیاری از موارد)

- تغییر رنگ دیستال عضو

- احساس کرختی یا گزگز یا احساس سردی بیش از حد عضو

بر حسب مورد، بیمار 1 تا 2 هفته بعد مجدداً ویزیت و در صورت لزوم رادیوگرافی مجدد به عمل می آید.

به طور کلی، طول مدت گچ گیری در مورد اندام فوقانی 4 تا 6 هفته و در اندام تحتانی 6 تا 8 هفته می باشد (بر حسب نوع و محل شکستگی این زمان فرق می کند).

عوارض گچ گیری Compartment syndrome

جدی ترین عارضه گچ گیری سندرم کمپارتمان است که به علت اختلاف جریان خون عضلات و اعصاب در اثر ادم یا خون ریزی داخل بافتی و در نتیجه افزایش فشار داخل کمپارتمان های ساعد یا ساق ایجاد شود. علایم و نشانه های زیر مواردی هستند که شک به سندرم کمپارتمان را در ذهن معاینه کننده ایجاد می کنند (شکل 19- 7)

1) تورم انگشتان 2) درد شدید یا پیشرونده 3) کاهش حس 4) از دست دادن قدرت اکستانسیون انگشتان یا بروز درد در اثر کشش پاسیو عضلات موجود در آن کمپارتمان (اکستانسیون انگشتان)

5) سفت شدن کمپارتمان و 6) سرد یا تیره شدن پوست.

نکته: در سندرم کمپارتمان معمولاً فشار سنجی آن قدر بالا نمی رود که موجب از بین رفتن نبض و رنگ پریدگی عضو شود (مگر در مراحل بسیار پیشرفته).

اگر فقط تورم اندام مشکل اصلی بیمار است می توان سراسر گچ (و ترجیحاً ویبریل) را از ابتدا تا انتها در یک طرف شکاف داده و دهانه آن را کمی باز کرد و اگر با این اقدام تورم برطرف نگردید و یا یافته های دیگری دال بر اختلال خون رسانی وجود داشت باند و گچ به طور کامل باز و برداشته می شود.

زخم فشاری Pressure sore

در موارد فشار موضعی بر روی گچ، نکروز پوستی ناحیه تحت فشار ایجاد می شود. پوست نواحی برجسته استخوانی و لبه های انتهایی گچ به خصوص مستعد زخم فشاری هستند. در این موارد دریچه ای در محل بروز درد باز کرده و با برگرداندن باند پنبه ای در دو انتها در موقع گچ گیری از زخم فشاری لبه های زخم پیشگیری می نماییم.

ترومبوز وریدهای عمقی DVT

در افراد مسن و در موارد پرخطر خصوصاً در گچ گیری ها اندام تحتانی همیشه باید به فکر بروز DVT و عوارض آن بود.

سفتی مفاصل Joint stiffness

عدم حرکت مفاصل برای هفته ها و گاهی ماه ها در اندام گچ گیری شده ممکن است موجب محدودیت حرکت مفاصل شود به طوری که با فیزیوتراپی نیز نتوان آن را اصلاح نمود. پس در اولین فرصت ممکن باید گچ با آتل جایگزین شود تا حرکت مفاصل آغاز گردد.

کبودی Ecchymosis

در بسیاری از موارد در اثر هموراژی زیرپوستی در محل شکستگی یا در نواحی دیستال و پروگزیمال به آن اکیموز مشاهده می شود که در ظرف چند روز برطرف خواهد شد.

خارش Itching

خارش یکی از عوارض نسبتاً شایع گچ گیری است. به بیمار یادآوری کنیم که از وارد کردن اجسام به زیر گچ برای تسکین خارش خودداری نماید.

منبع:
وبلاگ تخصصی هوشبری و اتاق عمل((هوشبری))

برچسب‌ها: متخصص ارتوپدی, متخصص طب فیزیکی وتوابخشی استخوان وعضلات, متخصص فیزیوتراپی,متخصص مغز واعصاب وستون فقرات, متخصص روماتیسم ومفاصل