مفهوم تداخل دارو و غذا

در بعضی از داروها همراه بودن یا نبودن غذا تأثیری در بروز اثرات درمانی ندارد، اما در مورد برخی دیگر از داروها تغییراتی دیده می شود که در موقعیت درمان اهمیت دارد. به این دلیل دستوراتی مثل «بعد از غذا»، «قبل از غذا» «با معده خالی»، «با معده پر» در مورد این داروها دیده می شود.

غذا ممکن است باعث تغییراتی در جذب دارو از دستگاه گوارش شود. بعضی مواد غذایی با بعضی از داروها ترکیب می شوند و تبدیل به ترکیباتی می شوند که از دستگاه گوارش قابل جذب نیست بنابراین در صورتی که آن دارو با غذاهای خاص مصرف شود اثر درمانی بروز نخواهد کرد.

مثال بارز این مورد نوعی آنتی بیوتیک هاست که اگر با شیر میل شود جذب نمی شود، زیرا کلسیم موجود در شیر با آن ترکیب و مانع جذب می گردد.

بنابراین ملاحظه می کنید که عدم رعایت چنین دستوری مساوی با عدم جذب دارو و در نتیجه عدم بروز اثرهای درمانی خواهد شد.

در مورد برخی دیگر از داروها، غذا باعث کندی جذب دارو می‌شود. در این مورد در نهایت بعد از مدتی دارو جذب می‌شود ولی بدلیل اینکه دیر جذب شده است آثار درمانی آن دیر بروز می‌کند.

بعضی از مواد غذایی بر جذب داروها اثر نمی‌گذارند بلکه بر روی فرآیندهای دیگری اثر می‌گذارند که در بروز آثار درمانی مهم هستند.

جذب تعدادی از داروها هم با برخی مواد غذایی زیاد می‌شود. همچنین در مورد داروهایی که ممکن است باعث تحریک و ناراحتی دستگاه گوارش بشوند توصیه می‌شود که همراه غذا مصرف شوند تا عوارض کمتری پیش آید.

بنابراین به طور کلی باید تأثیر غذا بر دارو همواره مورد نظر باشد و مطابق دستور پزشک عمل شود. در مواردی که همراه دارو برنامه غذایی خاصی توصیه شده است رعایت آن الزامی می‌باشد و در این جا به تعدادی از مهمترین تداخلات غذا و دارو اشاره می‌کنیم. در موارد دیگر می‌توانید با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

۱٫ مصرف همزمان استامینوفن با غذاهای غنی از کربوهیدرات‌ها مثل بیسکویت، خرما، مربا و غیره باعث ایجاد ترکیب و در نتیجه کندی جذب دارو می‌شود.

۲٫ مصرف همزمان قرص‌های پوشش دار بیزاکودیل همراه شیر یا غذاهای دیگری که خاصیت بازی دارند باعث از بین رفتن پوشش قرص در معده و خراب شدن دارو می‌شود و در نتیجه اثر درمانی دیده نمی‌شود.

۳٫ مصرف داروهای آهن دار مثل سولفات آهن (فروس سولفات) با چای باعث ایجاد ترکیب نامحلول و عدم جذب آهن می‌شود. افرادی که فقر آهن دارند نباید بلافاصله بعد از غذا چای مصرف کنند، زیرا چای مانع جذب آهن موجود در مواد غذایی می‌شود.

تداخل داروها:

بعضی از داروها ممکن است بر روی آثار دارویی داروی دیگر اثر بگذارند. این تأثیر گذاری‌ها به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود.

داروها ممکن است بر جذب یکدیگر در دستگاه گوارش اثر بگذارند و در نتیجه مانع بروز اثرهای درمانی یا تأخیر در بروز این آثار شوند.

بعضی از داروها با اثر گذاشتن بر سرعت تخریب و دفع داروهای دیگر باعث می‌شوند که دارو اثر درمانی خود را نتواند بروز دهد و یا دیر جذب شود و به میزانی برسد که باعث بروز مسمومیت و عوارض دیگر شود.

البته از برخی تداخلات دارویی می‌توان در جهت درمان استفاده کرد و با تنظیم دقیق مصرف دو دارو، استفاده از هر کدام از آنها را به حداقل رساند و در نتیجه از بروز عوارض جانبی، مسمومیت و یا حتی مقاومت نسبت به دارو جلوگیری کرد.

در صورتی‌ که داروهای تداخل دار باید با هم مصرف شوند بیمار باید به توصیه پزشک در خصوص فاصله گذاری میان آنها توجه کند. چون در غیر این صورت دارو درمانی فایده ‌ای نخواهد داشت.

بحث تداخلات دارویی بسیار گسترده و پیچیده‌تر از آن است که در اینجا بتوانیم به آنها بپردازیم. تنها توصیه می‌کنیم که به توصیه‌های پزشک و داروساز توجه نمائید.

 منبع : پزشکان بدون مرز

تزریق واکسن آنفلوآنزا ممکن است موجب بروز سندرم گیلن باره شود

پژوهشگران علوم پزشکی می گویند نتلیج بررسی های صورت گرفته نشان داده است که ابتلا به سندرم گیلن باره ( Guillain – Barré syndrome ) در افراد واکسینه شده در برابر آنفلوآنزا بخصوص در شش هفته اول واکسیناسیون دو برابر بیشتر از افرادی است که واکسن آنفلوآنزا استفاده نکرده اند.

سندرم گیلن باره اختلال نادری است که در نتیجه حمله  سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی ایجاد می شود به دنبال این حمله احساس ضعف در ماهیچه ها ، بی حسی ، گزگز و گاهی اوقات فلجی دیده می شود.

با این حال محققان می گویند با وجود اینکه تعداد بسیاری واکسن آنفلوآنزا دریافت کرده اند و بدلیل اینکه انتظار می رود سندرم گیلن باره در برخی افراد بدون توجه به اینکه آیا واکسینه شده اند یا خیر رخ می دهد، میزان واقعی افزایش ریسک ابتلا به این بیماری بسیار اندک است و تنها در هر یک میلیون نفر ۱.۵ نفر بیشتر به دلیل واکسیناسیون به این سندرم دچار می شوند.

محققان تاکید کردند با توجه به اینکه واکسن آنفلوآنزا ۷۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون نفر را از ابتلا به این بیماری محافظت می کند، ضمنا از مراجعه ۴ الی ۱۰ هزار بیمار به بیمارستان جلوگیری می کند و این مزایای واکسیناسیون به میزان قابل توجهی ریسک های احتمالی ناشی از آن را کاملا خنثی می کند.

شایان ذکر است، سندرم گیلن باره هنگامی رخ می دهد که سلولهای عصبی توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله قرار می گیرند که نتیجه آن ایجاد احساس گزگز و کرختی در دستها و پاها و برخی موارد فلجی کل بدن است.

در خلال سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ واکسن آنفلوانزا به شکل گسترده در امریکا و اکثر نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفت و افرادی که این واکسن را تزریق کرده اند در معرض خطر خفیف اما رو به رشد ابتلا به سندرم گیلن باره قرار دارند.

علت بیماری گیلن باره هنوز به روشنی مشخص نیست ولی معمولاً بعد از یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا اتفاق می افتد همچنین بعد از عفونت با یک باکتری به نام کامپیلکوباکتر هم ممکن است بیماری بروز نماید عفونت با کامپیلوباکتر ممکن است بعد از خوردن آب آلوده یا غذای نپخته ( مخصوصاً مرغ  و ماهی و … ) رخ دهد .

در بعضی موارد ممکن است علایم گیلن باره بعد از اعمال جراحی اتفاق بیفتد گاهی هم هیچ گونه عامل شناخته شده ای وجود ندارد اما در همه موارد ذکر شده به طور حتم اختلال درعملکرد سیستم ایمنی وجود دارد .

 منبع : پزشکان بدون مرز

قطره آهن را چگونه و از چه سنی به نوزاد بدهیم؟

نوزادان از سن  ۶ تا ۱۲  ماهگی ، روزانه  به مقداری در حدود ۱۱ میلی گرم آهن نیاز دارند .  کودکان  ۱ تا ۳ سال به ۷ میلی گرم آهن و کودکان ۴ تا ۸ سال به ۱۰ میلی گرم آهن  در یک روز نیاز دارند.

 متخصصین اطفال برای تمام شیرخواران در ۴ یا ۶ ماهگی مصرف قطره آهن و مکملهای ویتامین دی را به شکل روزانه پیشنهاد می کنند.

تجویز آهن به نوزادان قبل از این سن به ندرت اتفاق می افتد. جنین در رحم مادر به اندازه کافی آهن دریافت کرده و برای ۴ ماه اول زندگی آهن در بدن او وجود دارد.  پس از این سن ذخیره آهن در او با توجه به این مطلب که شیر مادر فاقد اندازه لازم آهن است، یک نکته حیاتی به شمار می آید.

البته در مورد نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می شوند داستان فرق دارد. شیر خشک یک غذای غنی شده محسوب می شود و به اندازه کافی حاوی آهن، ویتامین دی و سایر مواد مغذی دیگر است. البته باید از میزان مصرف به اندازه شیرخشک در نوزاد اطمینان حاصل کنید. بهتر است در خصوص مصرف به اندازه شیر خشک در طول روز و تغییر اندازه آن زمانی که نوزاد خوردن غذاهای جامد را شروع می کند با متخصص نوزاد مشورت کنید.

بعضی از مادران از اینکه احتمال دارد نوزادشان در خوردن قطره با آنها همکاری نکند احساس نگرانی می کنند. بیشتر قطره های ویتامین مخصوص نوزادان طعم دار هستند. بنابراین نوزاد شما مشکلی در خوردن آن ندارد. با آرامش کامل این کار را انجام دهید.

هر زمان که احساس می کنید خودتان و نوزاد راحت تر هستید قطره را به او بخورانید. بعضی از مادران قطره خوراکی را در صبح قبل از آنکه شیر دادن به نوزاد را شروع کنند، می دهند. اگر نوزا را از طریق شیشه شیر تغذیه می کنید بهترین کار این است تا قطره را در شیشه شیر او بچکانید.

چه کودکانی در معرض کم خونی قرار می گیرند

دانستن آنکه چه کودکانی در معرض خطر کم خونی قرار می گیرند، بسیار مهم است:

۱) نوزادان نارس، آهن در ماههای آخر از بارداری در بدن ذخیره می شود.

۲) نوزادانی که با وزن کم متولد می شوند هرچند که نارس نبوده و به موقع به دنیا آمده باشد

۳) نوزادانی که مادران آنها در طول بارداری تغذیه ای ضعیف داشته باشند.

۴) نوزادانی که مادران آنها در طول دوره بارداری دچار دیابت هستند.

نوزادانی که از شیر خشک یا شیر مادر استفاده می کنند، ذخیره آهن از ۴ تا ۶ ماهگی به اندازه کافی در بدن آنها باقی می ماند. اما از این سن به بالا کاهش ذخیره آهن شروع می شود. به خاطر داشته باشید زمانی که آهن در بدن نوزاد ذخیره شد، ممکن است به تدریج تحلیل رود.

این مسئله یکدفعه اتفاق نمی افتد. نوزادانی که در موعد مقرر به دنیا آمده باشند و از سلامتی کامل برخوردار بوده و از شیر خشک تغذیه می کنند به ندرت در خطر ابتلا به فقر آهن و کم خونی قرار می گیرند. در شیر خشک به مقدار کافی آهن یافت می شود.

نوزادانی که  در موعد مقرر به دنیا آمده باشند و از سلامتی کامل برخوردار بوده و از شیر مادر تغذیه می کنند نیز به ندرت مبتلا به کم خونی می شوند به ویژه نوزادانی که خوردن غذاهای جامد را قبل از ۶ ماهگی آغاز نمی کنند.

تغذیه زودتر از موعد نوزادان بوسیله مواد غذایی جامد ممکن است حجم آهن و هموگلوبین خون را در نوزادان به تعویق بیاندازد این مسئله بیشتر اوقات مربوط به نوزادانی می شود که از شیر مادر تغذیه می کنند.

اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند، تا سن ۶ ماهگی تمام آهن مورد نیاز بدن او تامین می شود.

بیشتر نوزادانی که از طریق شیر مادر تغذیه می کنند به آب، ویتامین ها و آهن اضافه تا ۴ یا ۶ ماه اول نیاز ندارند زیرا شیر انسان تمام این مایعات و مواد مغذی را فراهم می کند و از سن ۶ ماهگی باید تغذیه غذاهای مخصوص نوزاد که شامل آهن است را آغاز کنیم.

 منبع : پزشکان بدون مرز

توصیه‌هایی برای دادن دارو به بچه‌ها

دارو خوردن معمولا برای همه  افراد مشکل است و کمتر کسی از خوردن دارو لذت می‌‌برد. در این میان بچه‌ها بیشتر از سایر افراد هنگام خوردن دارو اذیت می‌‌شوند. البته پدر و مادرها هم اگر نگوییم بیشتر از بچه‌ها، کمتر از آنها اذیت نخواهند شد، برای همین گاهی کارهایی مانند له کردن قرص و مخلوط کردن دارو با آب و مایعات دیگر را انجام می‌‌دهند به این امید که فرزند آنها دارو را راحت‌تر مصرف کند. گروهی دیگر از والدین هم گمان می‌‌کنند کودکان بزرگسالانی کوچک هستند که می‌‌توان داروهای بزرگسالان را در اندازه و مقادیر کمتر برای آنان استفاده نمود. در متن زیر نکاتی را که به هنگام دادن دارو به بچه‌ها لازم است بیشتر توجه کنیم با هم مرور می‌‌نماییم.   از پزشک در مورد دارو سوال کنید در مورد دارویی که به کودک‌تان می‌‌دهید از پزشک و یا داروساز سوال کنید که اثر دارو و حساسیت احتمالی آن چگونه است؟ مصرف دارو تا چه زمانی باید ادامه پیدا کند، چنانچه دارو را در یک نوبت فراموش کردید چه باید بکنید؟ آیا باید دارو را در یخچال نگهداری کرد؟ آیا دارو نسبت به نور و گرما حساس است؟ آیا می‌‌توان دارو را با غذا مخلوط کرد یا هم زمان با مصرف دارو از خوردن خیلی چیزها باید اجتناب نمود؟ به عنوان مثال هنگام مصرف آهن باید از خوردن شیر اجتناب نمود چون کلسیم موجود در شیر جذب آهن را کم می‌‌کند، در مورد شیرخواران این نکته حائز اهمیت است که آهن در فواصل بین دو شیردهی به بچه داده شود. برخی داروها اگر با مواد غذایی خاصی مصرف شوند جذب‌شان بهتر صورت می‌‌گیرد مانند آهن که اگر با مرکبات یا سبزیجات مصرف شود جذب آن بهتر صورت می‌‌گیرد. می‌‌توانیم بعد از خوردن آهن به کودک‌مان آبمیوه بدهیم. برخی داروها با معده خالی مصرف می‌‌شوند و برخی بعد از غذا، آیا می‌‌توان دارو را با آب یا شیر یا نوشیدنی‌های دیگر مخلوط کرد یا در صورت مخلوط کردن دارو با نوشیدنی‌ها اثر دارو از بین می‌‌رود یا کاهش می‌‌یابد.   میزان مصرف دارو مهم است در مورد میزان مصرف دارو دقت کنید. اگر مثلا میزان توصیه شده دارو یک قاشق چایخوری است و دارو دارای قطره‌چکان می‌باشد و اگر با قطره‌چکان دارو را به بچه بدهید، دارو را راحت‌تر مصرف می‌‌کند، یک قاشق چایخوری را به دقت روی قطره‌چکان مشخص کنید. هیچگاه با حدس و گمان دارو را به بچه ندهید، زیرا کودکان بسیار حساس‌تر از افراد بزرگسال هستند و پزشک میزان دارو را بر حسب وزن و سن کودک تعیین می‌‌کند. این توازن را به هم نزنید.   نکات مهم در مورد دادن دارو به کودکان  اگر به مدت طولانی به کودک‌تان دارو داده‌اید، ولی اثری از بهبودی مشاهده نمی‌کنید، خودسرانه مصرف دارو را قطع نکنید و حتما با پزشک مشورت کنید.  دارو را در بسته‌بندی خودش نگهداری کنید. اگر برچسب دارو را بکنید و دارو را اشتباهی به کودک بدهید و یا در میزان مصرف دارو خطا کنید ممکن است برای فرزندتان مشکل جدی ایجاد شود.  همه‌‌ قرص‌ها را نمی‌توان خرد کرد و برخی در صورت خرد شدن مزه بدی پیدا می‌‌کنند و یا حتی ممکن است خراب شوند.  اگر دارو طعم ناخوشایندی دارد حتما با پزشک مشورت کنید و سپس دارو را با آب، شیر یا آبمیوه مخلوط کنید.  زمانی که لازم است فرزند شما دارو را به شکل کپسول مصرف کند، قبل از خوردن کپسول به او مقداری آب بدهید تا بنوشد و با خیس شدن گلو خوردن کپسول راحت‌تر شود.  خستگی بچه‌ها در شب بیشتر می‌‌شود و خوردن دارو مشکل‌تر. در مورد ساعت مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.  در مورد نوزادان دارو را در سرنگ یا قطره‌چکان بریزید و در حالی که او را بغل کرده‌اید و یا روی یک سطح مطمئن قرار داده‌اید آرام دهان او را باز کرده و دارو را در قسمت عقب دهان خالی کنید.  سعی کنید روند دادن دارو را به شیر‌خواران سریع انجام دهید تا شیرخوار اذیت نشود و خوردن دارو به تجربه‌ا‌ی آزاردهنده برای او تبدیل نشود.  هنگام خوردن دارو با کودک حرف بزنید و فضای شادی برایش فراهم کنید و موزون صحبت کنید.  قبل از اینکه کودکتان بیمار شود با خرید اسباب‌بازی‌هایی به شکل و شمایل پزشکی و درمانی همچون سرنگ پلاستیکی و... به بازی دکتر و بیمار روی بیاورید تا ذهن کودک آماده شود.  هنگام دادن دارو به بچه‌ها از قدرت تخیل خود استفاده کنید و داستان‌های ساختگی و یا داستان‌های دوران کودکی خود را تعریف کنید، البته اگر هنگام صحبت کردن موزون یکی دو حرف را اشتباه تلفظ کنید، حواس کودک کاملا از دارو منحرف و به اشتباه شما جلب می‌‌شود.  به هیچ‌وجه کودک را گول نزنید و دارو را شکلات ننامید و مناسب با سن کودک برای او توضیح دهید.  خیلی وقت‌ها علت مقاومت کودکان برای خوردن دارو به علت عدم آگاهی آنان از فواید دارو است. متناسب با سن کودک برایش توضیح دهید، چرا دارو را بهتر است مصرف کند.  هیچ‌گاه دهان کودک را به زور باز نکنید تا به او دارو بدهید.  هرگز دارو را در یک لیوان بزرگ شیر یا آبمیوه حل نکنید، چون اگر کودک شما کل محتوای لیوان را ننوشد داروی کافی به بدنش نمی‌رسد.  به هیچ‌وجه کودک را فریب ندهید و بدون اطلاعش به او دارو ندهید، چون ممکن است موجب مقاومت بعدی او در خوردن غذاهای عادی هم بشود.  اگر کودک شما نتوانست دارو را در معده نگه دارد و آن را استفراغ کرد با پزشک تماس بگیرید. شاید راهکار مناسب دیگری مانند تزریق سرم، آمپول یا شیاف و... را تجویز کند.  برای اینکه کودک راحت‌تر دارو را بخورد، می‌‌توان با یک نمایش ساختگی مقداری از دارو را به عروسک محبوب داد تا کودک بفهمد خوردن دارو کار عجیبی نیست.  در صورتی که کودک شما به اندازه‌ای بزرگ است که می‌تواند خودش دارو را بخورد اجازه دهید با نظارت شما این کار را انجام دهد.  اگر کودک برای خوردن دارو مقاومت کرد، برای مدت کوتاهی به او استراحت بدهید و او را در آغوش بگیرید و به او محبت کنید و از او بخواهید در خوردن دارو به شما کمک کند.  بلافاصله بعد از خوردن دارو سراغ جمع کردن دارو نروید و پس از خوردن دارو از کودک تشکر کنید و ابراز خوشحالی نمایید. منبع:‌کودک سالم

اشکال دارویی:

اشکال دارویی:

اشکال دارویی فرم های مختلف یک داروست که جهت

استفاده از راه های مختلف تهیه می شوند.بعضی از اشکال دارو به شرح زیر است:

عصاره ها:

پس ازاستخراج مواد موثر گیاهی یا حیوانی در اثر حل کردن

در حال ( آب یا اتر ) وتبخیر و تلغیظ ماده حاصله،عصاره به دست

می آید که قدرت اثر آن معمولا چندین برابر ماده خام اویله می باشد.

عصاره ها به شکل مایع،نرم وخشکوجود ندارد و جهت حفظ خواص

داروئی خود باید در ظرف سربسته و به دور از نور نگهداری شوند.

تنطورها:

عصاره الکلی یا هیدروالکلی است که از داروهای گیاهی یا

مواد شیمیایی به دست می آید.غلظت مواد موقر آن ها بین ۱۰ تا ۲۰

درصد متغییر است.برای نمونه میتوان از تنطور ید نام برد.تنطورها باید

دور از نور (در شیشه های رنگین)نگهداری شوند و برخی از آنها پس از

مدت زمانی اثرات داروئی خود را از دست داده و فاسد میشوند(تنطور بلادون)

شربت ها:

 اشکال داروئی هستند که از انحلال مواد موثر در شربت قند

حاصل می شوند و این قند سبب مطبوع کردن طعم دارو میگردد(شربت

سولفات فرو،هیدروکسی زین،دکسترومتوروفان)

الگزیر ها:

با افزودن مواد قندی ،الکل و برخی مواد معطر به مواد داروئی

تلخ جهت مطبوع کردن به دست می آیند (الگزیر پارگوریک،الگزیر استامینوفن،الگزیر فنوباربیتال)

سوسپانسیون ها:

مخلوط هی مایعی هستند که مواد تشکیل دهنده آنها برای مدت کوتاهی در حالت تعلیق مانده

 و سپس رسوب میکنند ،لذا قبل از مصرف باید تکان داد تا داروی محتوای ظرف

به شکل یکنواخت درپخش شود سوسپانسسیون ها ممکن است از مخلوط چند ماده موثره

داروئی تشکیل شده باشند.

 دم کرده ها:

داروهای مایعی هستند که از خیساندن گیاه مورد نظر در آب سرد یا جوش و صاف کردن مایع

 

حاصله بدست می آید.در اثر قدرت انحلال آب ،مواد موثر گیاهی در آن حل می شود.

 

پماد یا روغن ها: 

اشکال داروئی نیمه جامدی هستند که برای مصرف موضعی به کار میروند و مواد داروئی
با یک ماده حامل نظیر وازلین،پارافین یا لانولین مخلوط شده است. در صورتی که در

 تهیه پمادها مقادیزیادی گردهای داروئی مثل نشاسته،اکسید روی،کائولین و یا تالک جهت

سفت کردن قوام فراورده بکار میرود ،ماده حاصله را خمیر پوستی میگویند.

 کرم ها:

از پمادها نرمتر بوده و شامل مقدار کمی آب هستند که به منظور نرم کردن پوست بکار میروند.

 گرد ها:

موادی هستند که علاوه بر مصرف به شکل اصل داروئی در تهیه قرصها بکار میروند.
 قرص ها:

یکی از اشکال داروئی جامد است که از پودرهای داروئی

بصورت فشرده و به شکل استوانه ای یا پهن تهیه میشوند .

در صورتی که قرص بد طعم ،سوزاننده یا بد رنگ باشد روی

آن را از یک ورقه قندی با رنگهای مختلف می پوشانند که چنین قرصی را دراژه میگویند.

 قرص های مکیدنی:

داروهای مختلف را پس از مخلوط کردن با قند ،موسیلاژ و مواد معطر به شکل قرصدر

می آورند که از طریق مکیدن در تسکین سرفه و ضدعفونی دهان و حلق بکار میرود.

 کپسول ها:

کپسول ها محفظه های کوچک ژلاتینی یا بیضی شکل هستند که طعم بد و تلخ داروها را مخفی
 کرده و پس از ورود در معده و مجاورت با شیره معده حل میشود.

شیاف ها:

اشکال داروئی مروطی شکل که از طریق رکتوم استعمال میشوند .در ساختمان آنها از کره  کاکائو،صابون،پیه و ژلاتین استفاده شده است که در حرارت معمولی جامد بوده ولی در
حرارت ۳۶ درجهذوب و مواد موثره آنها جذب می شود.

 داروهای تزریقی: 

محلول قابل تزریق محلولی استریل است که حاوی یک یا چند ماده داروئی بوده و از طریق

 وریدی،عضلانی یا زیر جلدی بکار میرود.بصورت شیشه ای یا ویال میباشند.

 بخورها:

بخورها اغلب شامل مواد ضدعفونی کننده و فرارند که هنگام مصرف مقدار کمی از آنها را به

 

آب جوشاضاف میکنند ،در نتیجه ماده فرار شامل ماده موثر داروئی است که به همراه بخار

 

آب استنشاق میشود.در زمان حاضر داروهای استنشاقی جهت درمان برخی حالات نظیر آسم با

 

استفاده دستگاه آئروسل بکارمیروند که با یک فشار ذرات مورد نظر وارد بینی میشود.و دارو

 

 از این طریق اثر میکند.

منبع : تبیان