وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی
دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنیوبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی
دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنیخانه تکانی دارویی
این احساس مشترک انسانی است که هنگام بروز حوادث طبیعی و غیرطبیعی دوست داریم برای کمک به انسان‌های گرفتار کاری انجام دهیم.
شاید عملی‌ترین اقدام در این موارد اهدای آن چیزی است که در دسترس داریم. به همین دلیل به محض شنیدن خبر بروز حادثه‌ای طبیعی یا غیر طبیعی و درخواست کمک برای ارسال مواد غذایی، پوشاک، دارو و حتی خون، دست به کار می‌شویم. اگر بتوانیم خون اهدا می کنیم و در غیر این صورت مواد غذایی یا لباس به مراکز اعلام شده تحویل می دهیم.
در اغلب موارد، داروها یکی از عمده‌ترین اقلام تحویل شده به مراکز جمع آوری کمک‌های مردمی است. از آنجا که همه ما کم و بیش ذخیره‌ای قابل توجه از داروهای بلا استفاده ناشی از مراجعات مکرر و احتمالاً غیرضروری به پزشک و داروخانه در منازل خود داریم و دلمان هم نمی آید آنها را دور بریزیم، با بروز هر یک از این حوادث یک موقعیت طلایی برای خالی کردن این انبارها به دست می آوریم.
اگرچه از نظر اخلاقی اهدای وسایل دست دوم شامل پوشاک و وسایل زندگی برای آسیب دیدگان ناشی از حوادث ممکن است کاری ناپسند باشد، ولی این افراد ممکن است از نظر علمی منعی برای استفاده این وسایل دست دوم نداشته باشند. اما مطمئنا در مورد داروها این گونه نیست. به دلیل شرایط خاص داروها، تقریباً تمامی مراکز علمی و بهداشتی دنیا، تجویز داروهای جمع آوری شده ناشی از کمک‌های مردمی را درست نمی دانند و این عمل را به عنوان یک اقدام مخاطره‌آمیز برای مصرف کنندگان (آسیب‌دیدگان) منع می کنند.
اهدای داروها عمدتاً از دو طریق انجام می شود، یکی از طرف شرکت‌های داروسازی بین‌المللی و دیگر از سوی مردم، اگر چه حجم داروهای اهدایی از طرف شرکت‌های داروسازی در مقایسه با داروهای اهدایی از طرف مردم بسیار بیشتر است. این شرکت‌ها معمولاً در این اقدام خود اهداف خاص اقتصادی را نیز دنبال می‌کنند. مهم ترین این اهداف ضمن نشان دادن چهره‌ای انسانی از شرکت اهداء‌کننده، گریز از مالیات و نفوذ به بازار دارویی کشورهای دریافت‌کننده این داروهای اهدایی است.
علاوه بر این داروهای اهدایی این شرکت‌ها عمدتاً برای کشورها و مناطق آسیبب دیده غیرقابل مصرف هستند و معمولاً کشورهای دریافت‌کننده اگر آنقدر خوش شانس باشند که این داروها سر از بازار سیاه دارو در کشورشان در نیاورد، باید هزینه‌های زیادی را برای معدوم کردن آنها صرف کنند.
مضرات دریافت داروهای اهدایی آنقدر زیاد است که در خیلی از موارد دریافت‌کنندگان ترجیح می دهند از خیر آن بگذرند.
داروهای دست دوم
بخش دیگری از داروهای اهدایی به آسیب‌دیدگان معمولاً از طرف خانواده‌ها به مراکز جمع‌آوری کمک‌های مردمی تحویل می شود. اگرچه به دلیل آنکه این داروها به احتمال زیاد قبلاً از خود بازار دارویی کشور تهیه شده‌اند، قاعدتاً می توان انتظار داشت که باعث بروز مشکلاتی در نظام دارویی کشور نخواهند شد، اما همین داروها نیز بنا به‌دلایل متقن علمی قابل مصرف مجدد نیستند.
مصرف این داروها که داروهای "دست دوم" نامیده می شوند نیز ممکن است خطرات جدی برای سلامت مصرف‌کنندگان ایجاد کنند. با وجود همه کاستی‌های موجود، نظام دارویی کشور ما نظارت مناسبی بر تولید و توزیع داروها دارد و حداکثر تلاش از طرف تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان داروها در کشور انجام می شود تا مقررات علمی در این موارد به کار گرفته شود. با این همه، اطمینان از سلامت داروها در هنگام تحویل به بیماران در داروخانه یکی از مسئولیت‌های اصلی داروسازان است.
اما امکان نظارت بر سلامت داروها در هنگام نگهداری و مصرف آنها توسط مصرف‌کنندگان در خانه وجود ندارد.
بسیاری از داروها به شرایط نگهداری حساس هستند و عدم نگهداری آنها در شرایط مناسب ممکن است باعث بی اثر شدن و یا حتی تبدیل شدن آنها به مواد سمی شود. بنابراین اطمینان از سلامت داروهای "دست دوم" ناشی از شرایط نگهداری آنها اگر غیرممکن نباشد، بسیار سخت و هزینه بر است.
با وجود این متأسفانه در کشور ما بازگرداندن داروهای "دست دوم" به چرخه نظام دارویی کشور فقط به کمک‌های مردمی بعد از بروز بلایا محدود نمی شود و هر از گاهی بعضی از سازمان‌ها و ارگان‌های خیریه (مطمئناً با اهداف خیرخواهانه) به جمع آوری داروهای "دست دوم" مردم اقدام می کنند و از آنها می خواهند با خالی کردن قفسه‌های دارویی خود این داروها را برای توزیع بین نیازمندان به آنها تحویل دهند. متأسفانه باید اذعان کرد که به نظر می رسد این اقدام در کشور ما به تدریج به یک ارزش تبدیل شده است.
اگرچه نگارنده تردیدی در نیت خیرخواهانه این سازمان ها و همچنین اهدا‌کنندگان ندارد، ولی باید به آنها یادآور شود که این اقدام ممکن است خطرات جدی به سلامت مصرف‌کنندگان این داروهای "دست دوم" وارد کند که قطعاً با نیات خیرخواهانه آنها در تضاد است. شاید بتوان اقدام این سازمان ها را به حساب عدم اطلاع آنها گذاشت، ولی تأسف بارتر آن است که در مواردی، حتی بخش‌هایی از وزارت بهداشت و دیگر سازمان‌های دولتی امدادی نیز با این مراکز همراهی و در کار آنها مشارکت می کنند.
این‌هم از عجایب است که همان وزارت بهداشتی که به حق داروخانه هایی را که داروهای "دست دوم" را وارد چرخه دارویی می کنند توبیخ و جریمه می کند، خود مشوق این اقدام می شود. شاید تصور شود به دلیل الگوی نادرست تجویز و مصرف داروها در کشور با این کار و بازگرداندن داروهای "دست دوم" به بازار دارویی کشور بتوان بخشی از این اتلاف منابع را جبران کرد اما واقعیت آن است که هیچگاه از نظر آماری ارزش ریالی داروهای "دست دوم" برگشت داده شده و نسبت آن در مقایسه با ارزش بازار دارویی گزارش نشده تا بتوان منافع احتمالی این اقدام را در مقایسه با مضرات قطعی آنها به سلامت مصرف‌کنندگان این داروها بررسی کرد.
بنابراین باید به خودمان و هموطنان نوع دوستمان یادآور شویم که اهدای داروهای «دست دوم» نه تنها یک اقدام انسانی نیست، بلکه ممکن است باعث به‌خطر افتادن سلامت مصرف‌کنندگان این داروها نیز شود.
متأسفانه باید اذعان کرد که تنها راه راحت شدن از شر داروهای اضافی موجود در قفسه‌های آشپزخانه‌مان انداختن آنها به سطل زباله (البته بعد از شکستن بسته بندی آنها به منظور جلوگیری از سوءاستفاده زباله گردها) است.
این یادآوری از آن جهت اهمیت دارد که در خانه تکانی خانه هایمان، احساسات بشردوستانه مان گل نکند و نخواهیم ضمن پاکسازی قفسه‌های آشپزخانه، داروهای "دست دوم" انباشته شده در طول سال را نیز به سازمان‌های خیریه اهدا کنیم. قطعاً باید خیلی بیشتر از اهدای لباس‌های مستعمل خود به دیگران، از تحویل داروهای دست دوم خود اجتناب کنیم.
البته امیدوارم سازمان‌هایی مانند وزارت بهداشت، هلال احمر و کمیته امداد نیز با اطلاع رسانی صحیح و به موقع به مردم ضمن اجتناب از ترغیب مردم به اهدای داروهای "دست دوم" آنها را از خطرات احتمالی چنین اقدامی آگاه کنند.
دکتر عبدالمجید چراغعلی- دکترای فارماکولوژی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله
ایندومتاسین؛ مسکّن درد مفاصل
INDOMETHACIN
- ایندومتاسین مسکن غیرمخدری است که برای تسکین آرتریت‌ها یا التهاب و درد مفاصل استفاده می‌شود.
- به سبب خواص ضدالتهابی‌اش، در درمان بیماری‌هایی مثل آرتریت روماتویید، اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتروز، آرتریت نقرسی ، التهاب مفصل و التهاب تاندون بسیار مؤثراست. ایندومتاسین از داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی است.
- ایندومتاسین را همیشه با غذا، بلافاصله پس از غذا، یا با آنتی اسید بخورید تا به معده‌تان کمتر آسیب بزند و موجب سوزش معده نشود. پیش از ریختن سوسپانسیون آن، شیشه دارو را به خوبی تکان دهید. برای جلوگیری از تحریک و آسیب مری، پس از خوردن قرص و کپسول ایندومتاسین، 15 تا 30 دقیقه دراز نکشید.
- در صورت بروز هریک از علایم زیر مصرف ایندومتاسین را قطع کنید:
درد قفسه سینه، خستگی یا خواب‌آلودگی شدید، سردرد شدید هنگام صبح، تغییرات خلقی یا گیجی، گزگز انگشتان دست‌ها و پاها، خونریزی از مقعد (در موارد استعمال شیاف)، درد یا سوزش معده، تهوع یا استفراغ، مدفوع سیاه و قیری شکل، لرز، تب، درد عضلانی، به ویژه اگر درست قبل یا همزمان با بروز بثورات جلدی رخ دهند، افزایش وزن، کبودی یا خونریزی غیرعادی، بثورات جلدی ، زخم‌های دهانی یا تب یا گلودردی که پیش از مصرف ایندومتاسین وجود نداشته است.
- افراد مسن بیشتر از سایرین در معرض خطر مشکلات گوارشی و دیگر مشکلات خونریزی دهنده هستند.
- یک واکنش حساسیتی نادر به ایندومتاسین، آنافیلاکسی (شوک آلرژیک) است که به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد. آنافیلاکسی به سرعت پیشرفت می‌کند. در صورت بروز تورم لب‌ها و اطراف چشم، کهیر یا تورم‌های روی پوست، ضربان قلب تند، خس‌خس سینه یا مشکل در تنفس، مصرف ایندومتاسین را قطع کرده، با یک مرکز اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
- در صورت وجود هریک از موارد زیر پیش از مصرف ایندومتاسین، پزشکتان را مطلع سازید:
حساسیت به آسپیرین یا دیگر داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی، سابقه ابتلا یا ابتلا به پولیپ‌های بینی مرتبط با آسپیرین، زخم‌های یا التهاب‌های دستگاه گوارش، هموفیلی یا دیگر مشکلات خونریزی دهنده، زخم‌های دهانی یا بیماریهای کبدییا کلیوی.
- هنگام مصرف ایندومتاسین، برچسب همه داروهای مجاز بدون نسخه ای را که مصرف می کنید،به دقت بخوانید تا مطمئن شوید جزء داروهای ضد التهابی غیراستروییدی (مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن) یا داروهایی که با ایندومتاسین تداخل ایجاد می‌کند، نباشد.
به خاطر داشته باشید که آسپیرین یک داروی ضدالتهابی غیراستروییدی است.
- پیش از انجام هرگونه عمل جراحی یا کارهای دندانپزشکی، پزشک را از اینکه ایندومتاسین مصرف می‌کنید، مطلع سازید. این دارو ممکن است موجب کبودی یا خونریزی شدید شود.
دکتر هومن خلیقی
هفته نامه سلامت
ژلوفن و بروفن، دو مسکن قوی
ژلوفن فرم ژله‌ای داروی ایبوپروفن است که مشهورترین نام تجاری آن بروفن است. این مسکن ها جزء داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند.
ژلوفن (GELOFEN)
ژلوفن به صورت کپسول نرم ژلاتینی است از دسته داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می‌باشد و در موارد زیر قابل استفاده است:
کاهش موقت درد ناشی از سرماخوردگی، دندان درد، درد عضلانی، سردرد(مثل میگرن)، آرتریت روماتوئید، درد قاعدگی و کاهش تب.
مسکن‌های دیگر مانند ایبوپروفن، مفنامیک اسید و ... نیز همانند ژلوفن عمل می‌کنند.
این دسته از داروها می‌توانند ایجاد زخم معده کنند، بنابراین افرادی که دارای مشکل زخم معده هستند از مصرف این داروها باید خودداری کنند.
همچنین مصرف ژلوفن در سه ماه اول دوران بارداری مجاز است، ولی در سه ماه آخر بارداری که جزء گروه پرخطر است، مصرف آن ممنوع است.
مصرف این داروها باید در کوتاه‌مدت صورت گیرد و در بلند مدت نباید از این داروها استفاده کرد.
عوارض ژلوفن
هر دارو به موازات اثر درمانی مطلوب ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز بشود. اگر چه تمام عوارض زیر در یک فرد دیده نمی‌شود، لیکن بروز هر یک از عوارض زیر با داروساز خود مشورت کنید :
سردرد شدید، اختلالات پوستی، اختلالات بینایی، تنگی نفس، افسردگی یا تغییرات رفتاری، اختلالات شنوایی، بی حسی یا ضعف در دست‌ها و پاها، احساس خستگی، اختلالات ادراری و افزایش وزن.
در صورت بروز هر یک از عوارض زیر مصرف دارو را قطع کنید و سریعاً پزشک خود را در جریان قرار دهید :
درد و سوزش معده، مدفوع قیری‌رنگ یا خون آلود، احساس درد و فشار در قفسه سینه، تشنج، با یا بدون لرز، تهوع، سوزش سردل یا سوءهاضمه، لکه‌های قرمز کوچک روی پوست، جراحت، زخم یا لکه‌های سفید روی لب‌ها یا داخل دهان، خون دماغبدون علت خاص، خونریزی یا کبودی غیرمعمول، استفراغ و بالا آوردن خون .
عوارض خفیف دیگری که نیاز به مراقبت پزشکی ندارند، ممکن است با ایبوپرفن پیش بیایند مانند درد خفیف معده، گیجی یا خواب آلودگی، تهوع و استفراغ، سوءهاضمه و ریفلاکس معده.
این عوارض به تدریج در طی درمان، با تطبیق بدن با دارو از بین می‌روند، البته در صورتی که ادامه یافتند به داروساز یا پزشک خود اطلاع دهید.
ایبوپروفن (IBUPROFEN)
قرص‌های 200 میلی گرم ایبوپروفن، بدون نسخه پزشک قابل تهیه است، اما قرص‌های 400 میلی گرم توسط پزشک تجویز می‌شود. ایبوپروفن از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی است.
این دارو یک داروی ضد درد غیر مخدر برای دردهای خفیف تا متوسط، نظیر سردرد، درد عادت ماهانه و حملات نقرس است.
به علت داشتن خواص التهابی، این دارو در درمان بیمارهای روماتیسمی مثل آرتریت روماتوئید و دیگر مشکلات التهابی غیر روماتیسمی مثل آسیب‌های حین ورزش (پیچ خوردگی‌ها و رگ به رگ شدن‌ها)، بورسیت ها، تاندونیت ها (التهاب تاندون)، و استئوآرتریت (آرتروز) بسیار مفید است. ایبوپروفن تب را نیز کاهش می‌دهد.
چگونگی مصرف ایبوپروفن
قرص ایبوپروفن را باید با غذا و همراه یک لیوان پر از آب خورد.
پس از خوردن قرص‌های ایبوپروفن برای جلوگیری از آسیب و تحریک بدن، 15 تا 30 دقیقه از خوابیدن یا دراز کشیدن اجتناب کنید.
اگر روزی یک یا دوبار ایبوپروفن مصرف می‌کنید و یک نوبت را فراموش کردید، اگر حداکثر تا 2 ساعت آن را به یاد آورید بلافاصله مصرفش کنید، در غیر این صورت نوبت فراموش شده را رها کرده، به برنامه منظمتان برگردید.
اگر روزانه بیش از دو نوبت ایبوپروفن مصرف می‌کنید، به محض این که نوبت فراموش شده را به یاد آورید مصرفش کنید. اما اگر تقریبا موقع نوبت بعدی رسیده بود، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید.
مقدار دارو را دو برابر نکنید.
در صورت بروز هر یک از علایم زیر مصرف ایبوپروفن را قطع کرده ، با پزشکتان تماس بگیرید:
خستگی یا خواب آلودگی شدید؛ درد یا سوزش معده؛ تهوع یا استفراغ؛ مدفوع سیاه؛ علایم شدید آنفلوآنزا (لرز، تب، دردهای عضلانی)؛ افزایش وزن؛ کبودی یا خونریزی غیرطبیعی؛ بثورات پوستی؛ زخم‌های دهانی؛ یا تب یا گلودردی که پیش از شروع درمان وجود نداشته و با مشکلی که در حال حاضر به خاطرش تحت درمان هستید ارتباطی نداشته باشد.
بیماران مسن بیشتر از سایرین در معرض خطر مشکلات گوارشی و خونریزی دهنده هستند.
یک واکنش حساسیتی نادر به ایبوپروفن، آنافیلاکسی است که به توجه و مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد. آنافیلاکسی، سریعا پیشرفت می‌کند.
هنگام بروز خس خس سینه یا مشکل در تنفس، مصرف ایبوپروفن را قطع کرده و با یک مرکز اورژانس تماس بگیرید.
قبل از مصرف ایبوپروفن دقت کنید
در صورت داشتن هریک از موارد زیر، پیش از مصرف ایبوپروفن، پزشکتان را مطلع سازید:
- حساسیت به آسپیرین یا دیگر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- بارداری یا شیردهی
- مصرف داروهای دیگر به ویژه دیگر داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (مثل ناپروکسن)، آسپیرین، ضدانعقادها (مثل وارفارین)، آنتی بیوتیک ها (سفالسپورین ها)، داروهای ضد سرطان (یک داروی مدر) و والپروئیک اسید یا دیوالپروئکس
- مصرف مشروبات الکلی
- ابتلا به پولیپ‌های بینی مرتبط با آسپیرین؛ زخم یا التهاب در دستگاه گوارش؛ پرفشاری خون؛ هموفیلی یا دیگر مشکلات خونریزی دهنده؛ نارسایی مغز استخوان؛ زخم‌های دهانی؛ یا بیماریهای کبدی یا کلیوی
هنگام مصرف ایبوپروفن توصیه می‌شود
برچسب روی دارو را مطالعه کرده و از دستوراتش پیروی کنید.
برچسب سایر داروهای مجاز بدون نسخه را بخوانید تا مطمئن شوید حاوی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (مثل آسپرین یا ناپروکسن) یا داروهایی که با ایبوپروفن تداخل ایجاد می‌کنند نباشد.
اگر ایبوپروفن را برای درد یا تب می‌خورید و درد ظرف 14 روز و تب ظرف 3 روز بهتر نشد یا حتی بدتر شد، با پزشکتان مشورت کنید.
ایبوپروفن را به اندازه تجویز شده مصرف کنید.
به طور منظم به پزشکتان مراجعه کنید (اگر برای مدتی طولانی قرار است ایبوپروفن مصرف کنید).
پیش از انجام هر گونه عمل جراحی یا کارهای دندانپزشکی، پزشک را از اینکه ایبوپروفن مصرف می‌کنید مطلع سازید.
ایبوپروفن را دور از دسترس کودکان ، دور از گرما، نور مستقیم یا حرارت مرطوب نگهداری کنید (در این شرایط ایبوپروفن فاسد می‌شود)
ایبوپروفن تاریخ مصرف گذشته را دور از دسترس کودکان در توالت دور بریزید.
هنگام مصرف ایبوپروفن ، نباید بیش از مقدار مشخص شده بر روی جعبه دارو مصرف کنید، مگر طبق دستور پزشک . این دارو می‌تواند موجب کبودی و خونریزی بیش از حد شود.
تا مشخص شدن پاسخ بدنتان به دارو، از رانندگی یا شرکت در فعالیت‌های خطرناک خودداری کنید. این دارو در برخی افراد موجب گیجی، سرگیجه، یا خواب‌آلودگی می‌شود.
منبع : تبیان
آنچه درباره داروها باید بدانیم (2)
مصرف دوز نادرست دارو
مصرف بیش از حد دارو مشکلاتی را به همراه دارد ؛ همانطور که اگر دارو کمتر از مقدار تجویز شده مصرف شود مانع از اثر بخشی دارو می گردد. همیشه دارو را بر طبق میزان تجویز شده آن مصرف نمایید.مصرف دارو همراه غذا
مصرف برخی از غذاها و نوشیدنی ها با داروی تجویز شده اثرات نامطلوبی را به همراه دارد. حتماً در مورد طریقه مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.مصرف نکردن یک دوز از دارو
تمامی داروها را در زمان مشخص شده مصرف کنید. (برچسب داروها را بخوانید و دستورهای پزشک را رعایت کنید.)اگر مصرف یک دوز دارو را فراموش کردید، دوز بعدی را دو برابر نکنید.مصرف داروهای اشتباهی
برای جلوگیری از بروز این خطر، داروها را در ظروف اصلیشان نگه دارید و همیشه قبل از مصرف دارو به برچسب آن دقت کنید.خوب است بدانید که:
مصرف مشروبات الکلی علاوه بر عوارض روحی و جسمی که به خودی خود در پی دارد ، در صورت توأم شدن با داروها (چه داروهای تجویزی و چه داروهای آزاد) خطر آفرین است.در صورت بروز هرگونه سؤال از پرسیدن آن تردید نکنید. دقت کنید حتماً از موارد زیر مطلع شوید:* نوع داروی مورد مصرف
* بیماری خاصی که دارو برایش تجویز شده
* میزان دقیق مصرف آن
* زمان مصرف آن ( قبل از غذا ، همراه با آن یا بعد ازغذا ، قبل از خواب و ...)
* نحوه مصرف دارو
* مدت مصرف دارو
* غذاها و نوشیدنی هایی که باید از مصرف آنها خودداری کنید.
* فعالیت هایی (مانند رانندگی، راه اندازی ماشین آلات و ...) که باید از آن خودداری کنید.
* عوارض احتمالی
دقت کنید پزشک و داروساز داروخانه از موارد زیر اطلاع داشته باشند:* تمام داروهایی که هم اکنون مصرف می کنید از جمله ویتامین ها، داروهای گیاهی و آسپرین.
* هر گونه حساسیت یا واکنش نامطلوبی که نسبت به داروهای خاصی دارید.
* اعتیاد به الکل، مواد مخدر و ...
* سیگار کشیدن یا مصرف چای و قهوه
یک دفتر و قلم در هر مراجعه به پزشک به همراه داشته باشید. دستورهایی که را پزشک در مورد با مصرف داروهای تجویز شده خود می دهد بنویسید ( یا از کسی بخواهید برای شما بنویسد).
به نسخه خود توجه کنید
دقت کنید حتماً تمامی دستورهای مندرج در برچسب دارو را متوجه شوید و آنها را به دقت رعایت فرمایید.دقت کنید حتماً برچسب خوانا باشد. در غیر این صورت از مسئول داروخانه بخواهید با حروف درشت برچسب را بنویسد.
به برچسب های هشدار دهنده روی ظرف دارو توجه کنید.
اگر سؤالی در مورد با نسخه خود دارید از مسئول داروخانه، پرستار یا پزشکتان بپرسید. این افراد از کمک به شما خوشحال خواهند شد.
مسئول داروخانه شما می تواند موارد زیر را در اختیارتان بگذارد:
ظروفی که به آسانی باز می شود.
اگر ظروفی که به خاطر کودکان درِ آنها به سختی باز می شود، برای شما مناسب نیستند از مسئول داروخانه ظروفی را درخواست کنید که درِ آنها به آسانی باز می شوند.
داروهای ژنریک
این داروها از نظر شیمیایی مانند داروهای معروف و گرانقیمت تجاری می باشند ولی با یک نام شیمیایی (ژنریک) فروخته می شوند. برای پیچیدن نسخه شما می توان از این داروها استفاده کرد ، مگر آنکه پزشکتان داروی غیر ژنریک خاصی را تجویز کرده باشد.کارهایی که نباید انجام دهید
به انتقال داروها به ظروف دیگر اقدام نکنید مگر با موافقت مسئول داروخانه یا پزشکتان.مصرف داروهای خود را قطع نکنید یا بدون مشورت پزشک دوز آنها را تغییر ندهید حتی اگر احساس می کنید حالتان بهتر می شود.
داروهای فرد دیگر را مصرف نکنید یا داروهای خود را به دیگران ندهید.
در تاریکی ، دارو مصرف نکنید ؛ چراغ را روشن کنید تا اشتباهاً داروی دیگری مصرف نکرده باشید.
تا وقتی متوجه دستورالعمل مصرف بی ضرر دارو نشدید ، آن را مصرف نکنید.
داروهایی را که برچسب ندارند یا تاریخ مصرف آن منقضی شده یا ظاهر آنها تغییر یافته یا فاسد شده است نگهداری نکنید.
سیستمی را ایجاد کنید تا برچسبهای روی دارو را نگهداری نمایید (در صورت لزوم از افراد دیگری کمک بگیرید).
نمودار داروهای اساسی
در یک برگه بزرگ داروهای مصرفی خود را بنویسید و زمان مصرف روزانه آنها را ذکر کنید. وقتی یک دارو را مصرف می کنید زمان آن را خط بزنید.نمودار کُدهای رنگی
* برای راحتی می توانید با استفاده از ماژیک خودکار یا مداد رنگی برای داروهای خود کد رنگی بگذارید.* یک نمودار از داروهای خود ایجاد نمایید. روی هر شیشه دارو رنگ متفاوتی بگذارید.
* نام دارو را بر روی نمودار به گونه ای رنگ کنید که با شیشه دارو هماهنگ باشد.
سیستم ظروف دارو
اگر می توانید قرص هایتان را از یکدیگر تشخیص بدهید، سیستمی از ظروف ( نظیر فنجان یا کارتن تخم مرغ ) را مورد استفاده قرار دهید تا داروها هر روز در آن گذاشته شوند. ( در صورتی که کودکان در اطراف شما هستند یا داروها را در ظروف اصلیشان نگهداری می کنید، از این سیستم استفاده نکنید.) بدین ترتیب شما با یک نگاه می توانید متوجه شوید داروهایتان را مصرف کرده اید یا نه.
بنابراین در صورتی که شما داروهای خود را صحیح مصرف کنید می توانید به سلامتی خود کمک کنید.
آنچه درباره داروها باید بدانیم (1)
داروهای امروزی ترکیبات قوی شمیایی هستند که برای درمان بیماری، بهبود ضایعات و تسکین درد به کار می روند. این داروها به سلامتی افراد کمک می کند و در صورتی که داروهای امروزی صحیح مصرف شوند می توانند بسیاری از ناخوشی ها از سردرد گرفته تا بیماری قلبی را درمان ، یا سلامتی ما را تضمین کنند.
در صورتی که داروها با بی دقتی مصرف شوند، می توانند موجب بروز خطرات غیر منتظره گردند تا جایی که به جای تخفیف علائم، باعث مسمومیت و در بعضی موارد موجب مرگ می شوند.
داروهایی که باید از آنها آگاهی داشته باشید عبارت اند از:
*داروهای آزاد ( که بدون نسخه تهیه می شود)
*داروهای تجویزی ( که توسط پزشک انتخاب شده و به وسیله مسئول داروخانه در اختیار بیمار قرار می گیرد)
همانقدر که در درمان بیماری مؤثر است ممکن است عوارضی نیز برای مصرف کننده داشته باشد ؛ به این ترتیب هر چه بیشتر دارو مصرف کنید احتمال بروز عوارض جانبی بیشتر است. پس لازم است در مورد داروها بیشتر بیاموزید:
فواید داروهای امروزی
مصرف صحیح داروهای امروزی فواید ذیل را در بر خواهد داشت:1 - پیشگیری از بیماری ها نظیر آنفلوانزا، کزاز، هپاتیت، سل و ...
2 - کنترل بیماری هایی نظیر قند ، فشارخون و ...
3 - تخفیف درد آرتروز، رماتیسم، سردرد و ...
4 - برطرف کردن مشکلات روانی نظیر بی خوابی، اضطراب، افسردگی و ...
5 - تسریع بهبودی آسیب ها، جراحی و ...
6 - کنترل اختلالات کبد، ریه، کلیه و ناراحتی های گوارشی مانند زخم معده و ...
7 - تخفیف علائم حساسیت، سرفه، سرماخوردگی، آنفلولانزا و ...
8 - درمان عفونت نظیر ذات الریه، برونشیت، زخمها و ...
خطرات بالقوه داروها
توجه کنید که چگونه می توانید از بروز مشکلات ذیل اجتناب کنید:وابستگی دارویی: داروهای اعتیادآور گرچه فواید درمانی دارند، ولی در مصرف درازمدت ، موجبات اعتیاد فرد به دارو را هموار می سازند.عوارض جانبی: بعضی داروها ممکن است عوارض جانبی ناخواسته داشته باشند، شدت عوارض جانبی بستگی به دارو و فرد مصرف کننده دارد. عوارض جانبی برخی داروها بسیار جزئی است؛ در حالی که در بعضی مواقع شدت این عوارض به حدی است که پزشک ناچار می شود داروی دیگری را تجویز نماید.برای پیشگیری از وابستگی به دارو
همیشه از پزشک خود بپرسید که آیا دارویی که برای شما تجویز شده است اعتیادآور است یا نه. توجه کنید که تا چه مدتی می توانید به دور از خطر اعتیاد به دارو ، مصرف آن را ادامه دهید.برای به حداقل رساندن عوارض جانبی ، قبل از مصرف دارو توجه کنید که باید انتظار کدام عوارض جانبی را داشته باشید. برچسب های دارویی را بخوانید و در صورت بروز هر گونه سؤال با پزشک، پرستار یا داروساز داروخانه مشورت کنید. هرگونه واکنش یا حساسیت را به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش های غیر منتظره
بسیاری از داروها وقتی که با هم مصرف می شوند ممکن است واکنش های زیانباری را ایجاد کنند. ممکن است داروها با یکدیگر ترکیب شده و عوارض جانبی خطرناکی ایجاد نمایند؛ همانطور که ممکن است یک دارو اثر داروی دیگر را قوی تر کرده یا آن را کاملاً بی اثر گرداند.مصرف داروهای متعدد
عده بسیاری بیش از یک بیماری یا چند نوع اختلال در بدن خود دارند که این امر مستلزم مصرف داروهای متفاوت برای درمان آنهاست. داروهای مذکور ضمن آنکه فوایدی دارند، چنانچه به طور صحیح مصرف نشوند ممکن است ضررهای جدی به همراه داشته باشند.برای پیشگیری از اثرات متقابل داروها ، تمامی داروهایی که مصرف می کنید از جمله داروهای آزاد را به پزشک خود بگویید (فهرستی از داروهای مصرفی خود را برای مراجعه بعدی هم آماده کنید).
برای اجتناب از مصرف داروهای متعدد ، همیشه از نوع دارو و علت آن آگاه شوید. برای مصرف بی ضرر داروها از دستورات پزشک پیروی کنید و حتماً دقت فرمایید که مصرف همزمان داروهای آزادی که می خرید ، از جمله کرمِها و لوسیون ها همراه با سایر داروهای تجویزیتان ضرر نداشته باشد. (از داروساز داروخانه در این مورد سؤال کنید.)