وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

باورهای غلط در مورد تستوسترون

تستوسترون به ویژه  در سطوحی که توسط ورزشکاران برای پرورش اندام، استفاده می‌شود، می‌تواند با کوچک و تنبل ساختن بیضه ها، یک مرد را عقیم سازد.

بین 2 تا 4 میلیون مرد در ایالات متحده از سطح تستوسترون پائین تر از نرمال رنج می‌برند، که این وضعیت ، کم کاری بیضه ها نامیده می‌شود.

این مشکلی است که در مردان بتدریج با افزایش سن رایج تر می‌شود، ولی می تواند در هر سنی هم بدلایل متنوعی بروز کند. متاسفانه بخاطر شرم و حیا، تعداد کمی از مردان برای حل این مشکل اقدامات لازم را انجام می دهند. تقریبا فقط 5 درصد از میلیون ها مرد بیمار!اما اخیرا استفاده از محصولات تجاری حاوی تستوسترون ، خیلی افزایش یافته است.

این افراط در استفاده از محصولات حاوی تستوسترون شاید کاملا هم چیز خوبی نباشد. مصرف تستوسترون برای مردانی مناسب و بی خطر است که سطوح زیر نرمال  دارند و بیماری خاصی مانند بزرگی پروستات یا نشانه سرطان پروستات ندارند که تستوسترون را در آنها کاهش دهد.

همانطور که خواهیم دید استفاده از تستوسترون توسط مردانی که سطح نرمال دارند، بسیار خطرناک است و باعث نادیده گرفتن نشانه های کم کاری بیضه ها می گردد. این عارضه تا اندازه ای با عوارض طبیعی بالارفتن سن اشتباه گرفته می‌شود.

مردان با تستوسترون کم، موارد زیر را تجربه می‌کنند :


- کاهش میل جنسی

- خستگی

- ضعف عضله

- بیضه های کوچک یا نرم

- نعوظ ناقص

- بالا رفتن وزن، بویژه دور کمر

- کاهش تراکم استخوان

- افسردگی

- کم خونی

صاحبان صنایع بزرگی که بر تولید محصولات حاوی تستوسترون سرمایه گذاری نموده اند، در رشد خطرناک مصرف مکمل های تستوسترون نقش دارند.امروزه بسیاری از مردان، مقادیر غیر مجاز تستوسترون دریافت می‌کنند و از این هورمون برای اینکه آنها را موقتا جوانتر و قویتر سازد، سو ءِاستفاده  می‌کنند.

در اذهان بسیاری باورهای غلطی در مورد تستوسترون وجود دارند. در این جا به چند نمونه اشاره می‌شود.


1. تستوسترون باروری را افزایش می‌دهد.


غلط. تستوسترون به ویژه  در سطوحی که توسط ورزشکاران برای پرورش اندام، استفاده می‌شود، می‌تواند با کوچک و تنبل ساختن بیضه ها، یک مرد را عقیم سازد.

2. بالا بودن وزن به سطح تستوسترون ربطی ندارد.


غلط. چربی بالا در بدن مانند اسفنج عمل کرده و ، تستوسترون را کاهش داده و تمایل جنسی  ، انرژی و دیگر ویژگیهای مردانه را کاهش می‌دهد، . این به ویژه وقتی درست است که چربی، دور شکم یا عضله های شکم را فرا می گیرد. چربی ران و باسن اثر کمتری بر تستوسترون دارد.

3. مردان می‌توانند سطوح تستوسترون خود را با تمرینات شدید بالا ببرند


رابطه بین تستوسترون و ورزش پیچیده است. بله، ورزش معتدل می تواند سطوح تستوسترون را مقداری افزایش دهد، اما اگر تمرینات شدید باشد، می‌تواند سطوح تستوسترون را کاهش دهد. همچنین این مساله درست است که تستوسترون پائین ورزش کردن را دشوار تر می‌کند، و این امر  می‌تواند به چرخه نادرست بی تحرکی و کاهش سطح هورمون ها منجر شود.

4. بحران میانسالی مردان به تستوسترون ربطی ندارد.


غلط. در بسیاری مواقع ، وقتی مردان می گویند که شغلشان، همسرانشان، یا کلیت زندگیشان کسل کننده شده اند،در واقع از کمبود تستوسترون رنج می‌برند. به این پدیده " مونو پورش" می‌گوییم ،چون بسیاری را دیده ایم که فکر می‌کنند خریدن یک ماشن خیلی جدید و خوب به آنها جذابیت جنسی و دلربایی می‌دهد، در واقع ، بهتر است این افراد سطح تستوسترون خود را چک کنند.

5. مکمل های تستوسترون ایمن اند ، چون FDA آنها را تائید کرده است.


غلط. در واقع تستوسترون یا مواد حاوی تستوسترون را فقط می توان تحت نظارت پزشک استفاده کرد .

6. تستوسترون کم باعث افسردگی می‌شود.


درست. اما فقط نیمی از داستان درست است. بیشتر مردان نمی‌دانند که خود افسردگی یا حالت افسرده ، می‌تواند سطوح تستوسترون را افزایش دهد. از آنجا که بسیاری از مردان نشانه های افسردگی خود را نمی‌شناسند، یا برای یافتن راه درمان افسردگی تمایلی ندارند ، این مشکل مهمی برای میلیون ها مرد است. برخی اوقات  اصلاح سطوح تستوسترون ، می تواند نشانه های افسردگی را کاهش دهد و گاهی درمان افسردگی با روانکاوی و/ یا داروی ضد افسردگی، می تواند سطوح تستونسترون را افزایش دهد.

7. داروهای افزایش دهنده نعوظ ( مانند ویاگرا) ، برای مردان با تستوسترون نرمال مناسب است.


درست. مطالعات نشان می‌دهند که دارو های افزایش دهنده نعوظ برای مردانی با سطوح تستوسترون نرمال بهتر جواب می‌دهد. زیرا تستوسترون میزان انگیزش لازم برای رابطه جنسی را فراهم می‌کند، ولی دارو های افزایش دهنده نعوظ نمی‌توانند.

8. درمان با مصرف تستوسترون در واقع شبیه عمل های زیبایی است – فقط موجب می گردد مردان میانسال ، با آن خود را جوانتر نشان دهند.


غلط. تجویز تستوسترون برای مردانی که تستوسترون پایین دارند، یک درمان پزشکی معتبر است . کم کاری بیضه ها و کمبود تستوسترون، مردان را در معرض عوارضی مانند سستی، پوکی استخوان، بیماری قلبی و احتمالا بیماری آلزایمر قرار می‌دهد.

9. تستوسترون فقط مشکل افراد سالمند است.


غلط. مشخصا هر چه سن بالاتر برود، سطح تستوسترون پایین تر می‌آید، اما این وضعیت می‌تواند در هر مردی پیش آید، حتی در نوجوانان. وضعیت هایی مانند بیماری واریکوسل ، بیضه های آویزان شده و مشکلات ژنتیکی مشخصی، می‌توانند باعث شوند تستوسترون زیر حد نرمال برود که باید این بیماران تا حد ممکن سریعترمعاینه و درمان شوند.

10. تنها راه بالابردن سطح تستوسترون تزریق است.


غلط.گزینه های متعددی برای درمان تستوسترون وجود دارد، برخی از آنها بدن را وادار می‌کنند تا تستوسترون را به حد نرمال برساند؛ به جای اینکه تستوسترون را مستقیما تزریق کنند.تشخیص این امر با پزشک است که چه روشی برای بیمار مناسب تر است.

لزوم افزایش آگاهی از نقش تستوسترون

تستوسترون قطعا نقش عمده‌ای در سلامت و باروری مردان ایفا می‌کند—اما رسیدن به سطوح سالم  آن باید به طریق درست انجام شود. مانند هر چیز دیگر، آگاهی قدرت است، و برای رسیدن به مزایای درمان تستوسترون باید کمی در مورد اینکه تستوسترون چیست بدانید، و اینکه چه چیزی باعث می‌ ‌شود تا سطوح آن به زیر حد نرمال برسد.

تستوسترون پائین ( کم کاری بیضه ها) می تواند بدلیل عوامل بسیاری باشد، تمام آنها مغایر کاهش نرمال تستوسترون بر اثر پیر ی هستند. وجود تومور ها در غده هیپوفیز ( که کنترل تولید تستوسترون را در بیضه ها بر عهده دارد.) مشکل در بیضه ها، صدمه، عفونت، و بالا بودن وزن می تواند باعث افت سطح تستوسترون شوند. افزایش چربی بدن یکی دیگر از دلایل است. چون تستوسترون معمولا در سلولهای چربی بدن جذب می شود. بنابراین اگر چربی خیلی بالا باشد، بدن تستوسترون را بسیار سریعتر جذب می کند، که منجر به کمبود خواهد شد. و همانطور که در بالا گفته شد، چربی شکمی یا شکمبه، خطر بالاتری برای تبدیل تستوسترون به استروژن دارد.

عامل خطرناک دیگر برای کم کاری بیضه ها ، دیابت است.یک رابطه بسیار قوی بین میزان قند خون و سطوح کم تستوسترون وجود دارد. بنظر می‌رسد که قند خون بالا و  یا انسولین پایین ، به سلولهایی در بیضه آسیب می‌زند که مسئول تولید تستوسترون اند : بیشتر مردانی که دیابت دارند، سطح تستوسترون پائینی هم دارند.

برعکس آن هم ممکن است اتفاق بیافتد : سطح تستوسترون پائین می‌تواند حساسیت به انسولین را کاهش دهد و منجر به کوچک شدن عضله گردد، و نتیجتا بیماری دیابت پیشرفت می کند. به دلیل اینکه دیابت به ویژه دیابت بزرگ سالان ، به تدریج در کشورهای توسعه یافته در حال رشد است .شیوع کم کاری بیضه مربوط به دیابت نیز احتمالا در سالهای آینده افزایش می‌یابد. هم اکنون رشد وضعیتی که آنرا سندروم متابولیک می‌نامند و یک وضعیت قبل از دیابتی است ، در میان مردان با سطوح تستوسترون پائین ،مشهود است. در حقیقت، یکی از نشانه های آشکار هردو  بیماری ، کاهش سطح تستوسترون و افزایش چربی دورشکمی است.
منبع:‌مجله پزشکی مادر

اطلاعات مفید داروخانه ای

هر فرد در زندگی بارها به داروخانه مراجعه میکند و از پزشک داروساز برای مصرف یک دارو کمک میخواهد.جالب است بدانید لوازم آرایشی و بهداشتی را هم بهتر از داروخانه ها بخرید.در این مطلب سعی بر ان است تا شما را بیشتر با نکات مفید در ارتباط با این موارد آشنا کنیم.


ما هم مانند هر انسانی ممکن است خطا داشته باشیم و ممکن است در طول سال بیش از دو میلیون بار اشتباه می کنیم. ما از دستگاه های بارکد خوان برای کاهش ضریب اشتباه در ارائه دارو استفاده می کنیم.
مردم بیش از اندازه دارو می خرند.

نتایج بررسی های انستیتو ایمنی داروی آمریکا نشان داده از هر سه بیمار، دو نفر همراه نسخه ای که پزشک در آن دارو تجویز کرده از مطب خارج می شوند. دکتر استوارت فیلدمن، داروساز و صاحب داروخانه می گوید:" بسیاری از مردم معتقدند مصرف دارو بهترین راه حل برای درمان بیماری ها است، اما به روش های بهتر درمان توجه نمی کنند."



مراجعه کردن به داروخانه دیگر

بر اساس قوانین آمریکا، داروسازها موظف اند به بیماران مشاوره و به سوالات آنها پاسخ دهند. اگر داروسازتان مشغول کار بود و به سوالات تان پاسخ نداد به داروخانه دیگری مراجعه کنید.










قرصهای ساده،راهکار درمانی شما

دقت کنید. حرف زدن و محاسبه قیمت ها را متوقف کنید شاید تنها به چند قرص ساده نیاز داشته باشید






درباره داروها بپرسید همه آنها ایمن نیستند

دکتر دانیل زلوت، داروساز انستیتو ملی سلامت آمریکا می گوید:" مردم فکر می کنند هر دارو و مکملی که روی پیش خوان داروخانه قرار بگیرد ایمن است. به کرات افرادی را دیده ام که با مصرف کردن چنین داروها و مکمل هایی بیمار شده اند."



به من بگو دکتر

از اواسط سال 2004 میلادی، دانشجویان داروسازی باید برای دریافت مدرک دکترا در آزمون های دشواری شرکت کنند. دکترهای داروسازی نیز برای دریافت مجوز تاسیس داروخانه باید در آزمونی جامع شرکت کنند. به 6خاطر داشته باشید که داروسازان بیش از سایر پزشکان درباره داروها مطالعه و تحقیق می کنند



از خود و خانواده بگو

دکتر زلوت می گوید:" وقتی داروسازان از شغل، تاریخچه بهداشت، بیماری که از آن رنج می برید و ... آگاه شوند داروهای مناسب تری به شما می دهند."






با من حرف بزن و کارم را کنترل کن

بیش از نیمی از داروهای تجویز شده در آمریکا نادرست مصرف می شوند و 96 درصد بیماران طریقه مصرف داروها را نمی پرسند. باید از داروساز درباره تاثیر، عوارض جانبی، عملکرد و ... دارو بپرسید. از این طریق مانع اشتباه کردن داروساز می شوید.



داروی اضافه و بدون نسخه نخورید

نسخه هایی که داروهای ضد درد و خواب آور در آن نوشته شده باشد را با سخت گیری و موشکافی بیشتری مصرف کنید.هرگز خودسرانه به داروخانه نروید و برای گرفتن داروهای بی نسخه اصرار نکنی


داروهای ژنریک را حتما با دستور پزشک مصرف کنید

حتی الامکان از مصرف داروهای ژنریک کاهش فشار خون و کم کاری تیروئید بدون مشورت با پزشک خودداری می کنم چون عوارض جانبی زیادی دارند و اگر پزشکتان برای شما این داروها را تجویز کرده دوره درمان را کامل کنید حتی اگر با مصرف چند روزه احساس بهتری داشتید





برخی اوقات نمی توانم دست خط پزشک ها را بخوانم

نسخه های الکترونیکی کار را راحت کرده اند. اما پیش از سال 2006، کمتر از 20 درصد نسخه ها الکترونیکی بودند. اینگونه نسخه ها به بهتر و درست خوانده شدن کمک میکنند.


از افرادی که بیمه شان را به رخ می کشند بدم می آید
استوارت فیلدمن، داروخانه دار می گوید:برخی مواقع شرکت بیمه به شما اعلام می کند باید داروی خاصی بخرید، در حالی که نوع بهتری از دارو بدون عوارض جانبی وجود دارد. اما شما به حرف شرکت بیمه گوش می کنید.
به دلیل اینکه برخی بیمه ها با شرکتهای خاصی طرف قرار داد هستند ممکن است اصرار کنند که یک نوع داروی خاص را مصرف کنید. در این مورد حتما از یک داروساز کمک بخواهید.





داروسازان یکسان نیستند

برخی از تکنسین های داروخانه فاقد شرایط لازم برای پیچیدن نسخه هستند و در حال حاضر، هیچ استاندارد ملی برای ارتقای کارشان وجود ندارد.اگر به مشکلی برخورد کردید حتما قبل از مشورت از تخصص فرد مشاوره دهنده مطمئن شوید.






داروساز بانک اطلاعاتی نیست

نمی توانم اطلاعات، مزایا و معایب داروها را به خاطر بسپارم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره داروها می توانید به سایت های ارائه دهنده اطلاعات دارویی مراجعه کنید.




گاباتین - گاباپنتن

گاباتین یا گاباپنتن با نام های تجاری آمریکایی گابارون  Gabaron ، گرالیز  Gralise ،نورونتین  Neurontin در داروخانه ها موجود می باشد.

گاباپنتین دارویی است که در درمان بیماری صرع و کنترل تشنج پارشیال (partial) مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو صرع را درمان نمی کند، بلکه تا زمانی که توسط بیمار مصرف می شود، حملات تشنج را کنترل می نماید.
گاباپنتین در بزرگسالان در درمان  دردهای پس از بیماری زونا (postherpetic neuralgia) تجویز می شود.
داروی گاباپنتین در درمان بیماری به نام سندرم پاهای بی قرار (RLS) نیز کاربرد دارد. RLS یک اختلال عصبی است که بر حس و حرکت پاها تاثیر می گذارد و باعث ناراحتی بیمار می شود بطوریکه مبتلایان به این بیماری دارای حرکات متناوب در اندام ها بوده و در زمان خواب ناچار از حرکت پاها هستند. حرکت پاها بطور موقت بیماری را بهبود بخشیده و احساس بهتری به بیمار می دهد.
داروی گاباپنتین با افزایش مقدار ماده GABA در مغز باعث کاهش تعداد حملات تشنج می شود.
این دارو در کاهش دردهای ناشی از بیماری های خاص در سیستم عصبی نیز کاربرد دارد. یادآور می شود این دارو در درمان دردهای معمول در آسیب های جزئی و یا روماتیسم مفصلی استفاده نمی شود.
زمانیکه یک دارو برای موارد خاص مورد استفاده تجاری قرار می گیرد، با انجام آزمایشاتی مشخص می شود که این دارو در درمان دیگر بیماری ها نیز می تواند استفاده شود. هرچند ممکن است این موارد بر روی برچسب دارو ذکر نشود، گاباپنتین در بعضی بیماران با شرایط پزشکی زیر نیز تجویز می شود. مثلا نوروپاتی محیطی در بیماری دیابت.
همچنین این دارو در درمان درد ارجاعی به اندام ها ناشی از بیماری دیسک و آرتروز مهره ها، کاربرد دارد.
گاباپنتین تنها با تجویز پزشک معالج قابل مصرف است.
چنانچه فرد به بیماری های دیگری نیز مبتلا باشد استفاده از این دارو را تحت تاثیر قرار می دهد. چنانچه به هر یک از بیماری ها بخصوص مواردی که در زیر ذکر می کنیم مبتلا هستید، پزشک را از آن آگاه کنید:
-سابقه سرطان، تومور و یا
-سابقه افسردگی و یا
-سابقه بیماری های روانی؛ در این موارد دارو باید با احتیاط مصرف شود. با مصرف گاباپنتین این شرایط ممکن است بدتر شوند.
-بیماری کلیه؛ دارو باید با احتیاط مصرف شود. اثرات جانبی دارو به دلیل خروج آهسته تر دارو از بدن، ممکن است افزایش یابد.
-اختلال کلیه شدید و یا
-کلیه دیالیزی؛ بیماران با این شرایط، نمی توانند داروی گاباپنتین مصرف کنند.
مقدار دوز مصرفی این دارو از فردی به فرد دیگر متفاوت است. از دستور پزشک پیروی کنید و یا اینکه به اطلاعات برچسب دارو توجه نمایید. اطلاعاتی که در ادامه مقاله ارائه می شود تنها شامل مقدار متوسط مصرف این دارو است. اگر مقدار دوز مصرفی شما متفاوت است، آن را تغییر ندهید مگر اینکه پزشک دستور دیگری بدهد.
مقدار دارویی که بیمار مصرف می کند به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین به تعداد دفعات مصرف در طول روز، فاصله زمانی بین دو دوز مصرفی و به طول دوره درمان بسته به مشکل درمانی که به خاطر آن دارو را استفاده می کنید، بستگی دارد.
دوز دارو بر اساس نوع بیماری توسط پزشک معالج تعیین می شود. 
 
دوز فراموش شده
 
اگر یکی از دوزهای دارو را فراموش کردید، بلافاصله در اولین فرصتی که به یاد آوردید آن را مصرف کنید. با این حال، چنانچه نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده خودداری کرده و برنامه عادی مصرف دارو را ادامه دهید. هرگز مقدار مصرف را دو برابر نکنید.

هر دارو به موازات اثرات درمانی مطلوب ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز شود. اگرچه همه این عوارض ممکن است در یک فرد رخ ندهد اما عوارضی که نیاز به توجه و مشورت پزشکی دارند شامل موارد زیر می باشد:
 
۱-عوارض شایع
 
-نا استواری و یا عدم ثبات  
 
-حرکات مداوم، غیر ارادی، عقب و جلو و یا چرخشی چشم
 
۲-عوارض شایع در کودکان
 
-رفتار پرخاشگرانه و یا دیگر مشکلات رفتاری
-اضطراب
-عدم توجه و تغییر در عملکرد مدرسه
 
۳-عوارض با شیوع کمتر
-مدفوع سیاه و سفید و یا قیری
-درد قفسه سینه
-لرزش
-سرفه
-افسردگی، افزایش تحریک پذیری و یا دیگر تغییرات خلق و خو و حسی
-تب
-از دست دادن حافظه
-درد و یا تورم در پاها و بازوها
-درد و یا اشکال در دفع ادرار
-گلو درد
-خستگی یا ضعف غیر طبیعی


اگرچه اصولا نباید داروهای خاص را با هم مصرف کرد اما گاهی پیش می آید که در مواردی دو نوع داروی مختلف با هم مصرف می شود و در این حالت ممکن است داروها بر هم اثر متقابل بگذارند.  در این شرایط ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر دهد و یا اینکه دیگر اقدامات احتیاطی را لحاظ کند. اگر تحت درمان با گاباپنتین هستید، چنانچه هر یک از داروهای لیست شده زیر را مصرف می کنید، حتما پزشک معالج را از آن آگاه کنید. فعل و انفعالاتی که در نتیجه مصرف گاباپنتین با این داروها در بدن بیمار رخ می دهد بر اساس اهمیت بالقوه شان انتخاب شده اند و لزوما در همه افراد مشاهده نمی شود و فراگیر نیست:
-کتورولاک
-ناپروکسن
معمولا مصرف گاباپنتین با هریک از این دو دارو تجویز نمی شود، اما ممکن است در بعضی موارد خاص نیاز باشد. چنانچه بیمار ناچار است این دو دارو را با هم مصرف کند، در این حالت ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر دهد و یا اینکه به شما بگوید چند وقت یکبار یک یا هر دو دارو را مصرف کنید.
-کربنات آلومینیوم پایه
-هیدروکسید آلومینیوم
-فسفات آلومینیوم
-دی هیدروکسی آلومینیوم آمینو استات
-دی هیدروکسی آلومینیوم  سدیم کربنات
-جینگو
-هیدروکسید منیزیم
-مورفین
-لیپوزوم سولفات مورفین

تداخلات دیگر
 
برخی داروها نباید همراه و یا نزدیک ساعات صرف غذا و یا غذاهای خاص، میل شود، چرا که ممکن است بین آنها تداخل بوجود آید. استفاده از الکل و یا سیگار همراه با بعضی داروها ممکن است باعث تشدید تداخل بین آنها شود. با پزشک معالجتان در ارتباط با مصرف همزمان داروی گاباپنتین و غذاهای خاص، الکل و سیگار مشورت کنید.
گروه مصرف در دوران حاملگی:  
لازم به ذکر است مطالعه این دارو بر روی حیوانات اثر جانبی آن را نشان داده است و مطالعات کافی در ارتباط با اثرات جانبی آن بر زنان باردار و یا حیوانات صورت نگرفته است.
 
مصرف در دوران شیردهی
مطالعات کافی بر روی مصرف این دارو در دوران شیردهی و خطر آن برای کودک صورت نگرفته است. اگر می خواهید در دوران شیردهی این دارو را مصرف کنید، به همراه پزشک معالج اثرات جانبی آن را در مقابل مزایا مقایسه کرده و سپس اقدام کنید.
قبل از اینکه دارویی مصرف شود باید خطرات ناشی از مصرف دارو در مقابل اثرات مثبت آن در درمان بیماری، ارزیابی شود. این تصمیمی است که شما به همراه پزشک معالجتان می گیرید. درمورد داروی گاباپنتین، موارد زیر قبل از مصرف باید مورد توجه قرار گیرد:
 
حساسیت
 
اگر تا به حال هرگونه واکنش آلرژیک و یا غیر عادی نسبت به مصرف این دارو و یا سایر داروها داشته اید، پزشک را نسبت به آن آگاه کنید. همچنین چنانچه به سایر مواد آلرژی زا مثل غذاها، رنگ ها، نگهدارنده ها و یا حیوانات حساسیت دارید، به تیم مراقبت درمانی خود بگویید. اگر از داروخانه دارویی را بدون نسخه تهیه کردید، به دقت برچسب و توضیحات داخل جعبه را مطالعه کنید.
 
مصرف در کودکان
 
مطالعاتی که تا امروز بر روی درمان تشنج پارشیال کودکان با این دارو صورت گرفته محدودیتی را در ارتباط با مشکلات خاصی که اثربخشی دارو را کم می کند، نشان نداده است. با این حال اثر بخشی و ایمنی در کودکان کمتر از 3 سال به اثبات نرسیده است.
 
مصرف در افراد مسن
 
مطالعاتی که تا امروز بر روی مصرف این دارو در دوران پیری صورت گرفته، محدودیتی را در ارتباط با مشکلات خاصی که اثر بخشی گاباپنتین را کم می کند، نشان نداده است. با اینحال، احتمال اینکه اثرات ناخواسته دارو بر کهنسالان  باشد، وجود دارد (مثلا مشکلاتی در حفظ تعادل و یا راه رفتن، تورم پاها و یا ساق پا). همچنین مشکلات کلیوی مربوط به افزایش سن، که نیاز به احتیاط و تنظیم دوز دریافتی دارو توسط بیمار را افزایش می دهد.

هشدارها
 
بسیار مهم است که پزشک معالج، پیشرفت درمان را در شما و یا فرزند بیمارتان تحت نظر داشته باشد، به خصوص در چند ماه اول مصرف گاباپنتین. پزشک در طول درمان با بررسی علائم مقدار دوز مصرفی را تنظیم و  اثرات جانبی ناخواسته را بررسی می کند. همچنین ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون برای بررسی اثرات جانبی ناخواسته باشد.
اگر باردار هستید حتما پزشک را از آن آگاه کنید. پزشک در این حالت داروهای ضد صرع مختص دوران بارداری را تجویز می کند.
برخی افراد با خوردن این دارو برآشفته و یا تحریک پذیر می شوند و یا رفتارهای غیر طبیعی دیگری از خود نشان می دهند مثل احساس غمگینی و یا نا امیدی، به راحتی آشفته یا عصبی می شوند، احساس بی قراری و یا خصومت نیز از دیگر نشانه های آن است. همچنین در برخی افراد باعث افکار و تمایلات خودکشی می گردد و یا اینکه افسردگی شدید بروز می کند. در صورت بروز هر یک از این نشانه ها حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.
این دارو اثرات الکل و دیگر موادی که محرک پریشانی و افسردگی در بدن هستند را (داروهایی که باعث کسلی می شوند و سطح هوشیاری را کاهش می دهند؛ CNS ها) افزایش می دهد. برخی از داروهای CNS عبارت است از آنتی هیستامین ها و یا داروهای بیماری تب یونجه، آلرژی، سرماخوردگی. همچنین آرامبخش ها، داروهای خواب آور، داروهایی که در طب درد تجویز می شود و یا مخدرها، دیگر داروها که در درمان تشنج استفاده می شود مثل باربیتورات ها، داروهای شل کننده عضلات، یا بی حس کننده ها مثل برخی بی حس کننده های دندان. اگر تحت درمان با داروی گاباپنتین هستید حتما قبل از مصرف هر یک از داروهایی که در بالا ذکر شد با پزشک و یا دندانپزشک خود مشورت کنید.
گاباپنتین ممکن است باعث تاری دید، دوبینی، عدم تعادل، سرگیجه، خواب آلودگی، بی خوابی و مشکلاتی در فکر کردن شود. شما باید قبل از رانندگی، استفاده از ماشین آلات و یا بطور کلی استفاده از هر وسیله ای که خطرناک است و نیاز به هوشیاری، دیدن و تفکر کامل دارد  از اینکه این دارو بر شما چه اثری می گذارد کاملا آگاه باشید. چنانچه عوارض جانبی دارو باعث زحمت و دردسر بیش از اندازه برای شما می شود، با پزشک مشورت کنید.
اگر در اثر مصرف این دارو به تب، راش های پوستی، تورم، درد، غدد لنفاوی حساس در گردن، زیر بغل و یا کشاله ران، خونریزی غیر معمول یا کبودی، زردی پوست و یا چشم دچار شدید، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از انجام هرگونه آزمایشات پزشکی، با پزشک خود مشورت کنید. نتایج قطعی آزمایش تحت تاثیر داروی گاباپنتین ممکن است تغییر کند.
بدون مشورت پزشک مصرف گاباپنتین را قطع نکنید. قطع ناگهانی دارو ممکن است باعث بازگشت مجدد حملات تشنج و یا افزایش تعداد حملات شود. پزشک قبل از قطع دارو از شما و یا فرزندتان می خواهد به تدریج مصرف آن را کم و در نهایت قطع کنید.
از مصرف دیگر داروها خودداری کنید مگر آنهایی که با پزشک بحث شده است. این منع مصرف شامل داروهای با نسخه و یا بدون نسخه و همچنین داروهای گیاهی و یا مکمل های ویتامینی می باشد.
استفاده مناسب از دارو
 
از این دارو فقط با تجویز پزشک و تحت نظارت او استفاده کنید تا شرایط موجود را تا حد امکان بهبود بخشید. دارو را بیشتر از مقدار تجویز شده و بیشتر از طول دوره درمان توصیه شده توسط پزشک مصرف نکنید چرا که احتمال شدیدتر شدن اثرات جانبی وجود دارد.
این دارو همراه با یک راهنمای دارویی در دسترس بیمار قرار می گیرد، حتما آن را بخوانید و در صورت عدم درک آن، از پزشک خود کمک بخواهید.
گاباپنتین می تواند با غذا یا بدون آن مصرف شود. با اینحال ممکن است پزشک روش خاصی را برای مصرف آن به شما پیشنهاد کند، از دستور پزشک پیروی کنید.
اگر جزء کسانی هستید که عادت دارند در طول روز بخوابند و یا در طول شب بیدار می مانند، نباید از قرص های طولانی رهش گاباپنتین (نام تجاری  Horizant®) استفاده کنید.
بهترین تاثیر دارو زمانی در بدن اتفاق می افتد که مقدار ثابتی از گاباپنتین در خون وجود داشته باشد.
اگر شما و کودکتان در بلع کپسول ها مشکل دارید، با پزشک درمورد جایگزین کردن آن با قرص یا شربت گاباپنتین مشورت کنید. همچنین این دارو می تواند به صورت ترکیبی از دو فرم مختلف تجویز شود، مثلا شکل محلول به همراه قرص.
اگر پزشک برای شما تجویز کرده که قرص نورونتین را از وسط نصف کرده و مصرف کنید، حتما مصرف نیمه دیگر قرص را در ساعت مقرر به یاد داشته باشید.
قرص های Gralise® یا قرص های طولانی رهش Horizant® را کامل بلع کنید. از شکستن، خراش دادن یا جویدن آنها خودداری کنید. قرص های Gralise® باید همراه با شام و قرص های طولانی رهش Horizant® باید به همراه غذا و ساعت 5 عصر میل شود.
داروهایی که به صورت شربت در اختیار بیمار قرار می گیرد باید حتما با قاشق های اندازه گیری نشاندار، سرنگ های دهانی و یا فنجان های دارویی اندازه گیری شوند. قاشق های چایخوری آشپزخانه وسیله مناسبی برای اندازه گیری دقیق دارو نیست.
ممکن است داروی گاباپنتین به همراه سایر داروهای ضد تشنج مصرف شود. داروها را به طور کامل مصرف کنید بجز مواردی که پزشک منع کرده است.
اگر از داروهای آنتی اسید مثل Di-Gel® ® استفاده می کنید، حداقل 2 ساعت قبل از مصرف گاباپنتین صبر کنید.
حتما از نام های تجاری این دارو که پزشک برای شما تجویز کرده استفاده کنید. داروهایی با نام های تجاری متفاوت ممکن است به همان شیوه عمل نکنند. قرص های طولانی رهش Horizant® فقط برای درمان سندرم پاهای بی قرار کاربرد دارد.

منبع :rheumoc.com

کورتیکواسنروئید

کورتیکواسنروئید ها داروهائی هستندکه مانند کورتیزول عمل میکنند. کورتیزول برای اعمال طبیعی بدن لازم است و مقداری بیشتر از آن لازم است تا اثرات ضد التهابی داشته باشد. دارو‌های استروئیدی به دلیل داشتن اثرات ضد‌ التهابی معمولا به همراه سایر دارو‌های مؤثر بر سیر بیماری از ابتدای بیماری تجویز می‌‌گردند. این دارو‌ها به مقدار کم تجویز شده و به جز در موارد شدید بیماری و یا عوارض خارج مفصلی از مقادیر بالای این دارو‌ها استفاده نمی‌شود.
این داروها عبارت اند از:
پردنیزلون
بتامتازون
هیدروکورتیزون
دگزامتازون
متیل پردنیزلون
بتامتازون
دگزامتازون
تریامسینولون


 

حتی الامکان این داروها با معده خالی مصرف نشوند و حتما بعد از مصرف غذا باشد. در صورت وجود مشکلات گوارشی خفیف این داروها با یک تا دو ساعت فاصله از شربت آلومینیوم ام-جی و یا قرص های رانیتیدین یا فاموتیدین و یا سایمتیدین استفاده شوند. در صورت وجود مشکلات گوارشی بیشتر، استفاده از داروهایی با قدرت محافظتی بیشتر مانند: امپرازول  و یا پنتوپرازول توصیه می شوند.
برای کم کردن عوارض پوکی استخوان از ویتامین D و کلسیم استفاده می شود.
کورتیکو استروئید ها در موقع مصرف واکسن های حاوی ویروس زنده توصیه نمی شوند.
 
اثرات جانبی این دارو‌ها در مقادیر کم، ناچیز بوده و در مقادیر زیاد و در صورت مصرف طولانی ‌مدت عوارضی چون: پوکی ‌استخوان، ضعف عضلانی، اختلالات چشمی و اختلالات هورمونی، احتمال افزایش فشار خون و قند خون،تسریع در ابتلا به آب مروارید، پر مویی،آکنه،اختلال در خون رسانی در مفصل را به همراه دارد. در استفاده از دارو‌های استروئیدی باید توجه داشت که به هیچ عنوان نباید خودسرانه نسبت به شروع استفاده یا توقف این دارو‌ها، یا کم و زیاد ‌کردن مقدار مصرف آنها تصمیم گرفت، بلکه هرگونه تصمیمی مبنی بر تغییر مقدار مصرف دارو یا قطع آن باید توسط پزشک معالج گرفته شود.
این دارو‌ها علاوه بر قرص های خوراکی، به صورت آمپول های تزریقی در داخل عضله و داخل مفصل نیز تجویز می‌شوند. تزریق مفصلی استروئید چنانچه پزشک معالج تشخیص دهد بی‌خطر بوده و فوائد زیادی به دنبال دارد.

عوارض شدید این داروها عبارت اند از:

ریسک عفونت

استروئید ها خواص ضد التهاب دارند. همین خاصیت موجب میشود تا در صورتی که بیمار دچار عفونتی در بدن شود آن عفونت بسرعت پیشرفت کرده و در عین حال علائم زیادی هم از خود نشان ندهد. بیمارانی که از داروهای استروئیدی استفاده میکنند باید مراقبت بیشتری در بهداشت دهان و دندان خود داشته باشند و از تماس نزدیک با افرادی که بیماری واگیر ماند سرما خوردگی یا آنفلوانزا دارند پرهیز کنند. این افراد باید از تماس نزدیک با کسانی که در سه ماهه اخیر واکسینه شده اند (بخصوص واکسن خوراکی فلج اطفال) اجتناب کنند.
 

اختلالات گوارشی

مصرف کورتیکوستروئید ها میتواند موجب اختلالات گوارشی مانند تغییر در ذائقه، سوزش سر دل، در معده و زخم معده شود. بیمارانی که قبلا سابقه مشکلات گوارشی داشته اند با مصرف استروئید ها ممکن است دچار زخم معده و حتی سوراخ شدن معده شوند. پزشک با آزمایش مداوم مدفوع بیمار از لحاظ وجود خون در آن میتواند تا حدودی وضعیت دستگاه گوارش بیمار را تحت نظر داشته باشد. در بعضی بیمارانی که نیاز به مصرف کورتیکوستروئید ها یا دوز بالا و به مدت طولانی دارند پزشک معالج داروهایی مانند رانیتیدین یا امپرازول را تجویز میکند تا سطح اسید معده را کاهش داده و بدینوسیله احتمال بروز زخم معده را کم کند.
 

تغییرات پوستی و بهبود زخم

تغییرات پوستی از عوارض شایع مصرف استروئید ها است. مهمترین این عوارض عبارتند از

  • نازک شدن پوست
  • کبود شدن پوست براحتی و بعد از ضربات ملایم
  • خطوط بنفش رنگ در ران و بازو و شکم و باسن که بعد از مدتی سفید رنگ میشوند
  • پوست چرب
  • آکنه
  • نازک شدن مو
  • در این بیماران زخم های پوستی دیر خوب میشوند
  • لاغر شدن عضلات و ضعف عضلانی
پوکی استخوان

 

استروئید ها موجب استئوپروز و پوکی استخوان میشوند. بیمارانی که از استروئید استفاده میکنند باید مقادیر بالایی از ویتامین دی و کلسیم بصورت روزانه مصرف کنند تا این اثر دارو را کم کنند. بهترین منبع کلسیم لبنیات است.
 

کارکرد مغزی

مصرف استروئید ها ممکن است موجب اضطراب، اختلال حافظه، تهییج و یا افسردگی شود. در بیمارانی که دوز های بالایی از استروئید را مصرف میکنند ممکن است تغییراتی در شخصیت بصورت زیاد حرف زدن، احساس انرژی زیاد، تصمیمات ناگهانی پیدا شود. این افراد معمولا نیاز به خواب کمتر پیدا میکنند.
 

کاهش تحمل استرس

در بیمارانی که استروئید مصرف میکنند بدن در مواقع نیاز بیشتر به استروئید، نمیتواند آنرا خود تولید کند. این مواقع همان زمان هایی هستند که استرس به بدن وارد میشود. بطور مثال موقع عمل جراحی، خونریزی، شکستگی، تب و موارد دیگر. در این موارد بیمار باید وضعیت خود در مورد مصرف استروئید را به پزشک اطلاع دهد تا دوز مصرفی استروئید بیشتر شود. در صورتی که مصرف استروئید در زمان استرس بیشتر نشود بیمار ممکن است دچار عوارض شدیدی مانند کاهش فشار خون و حتی مرگ شود.
 

کاتاراکت و گلوکوم

گلوکوم یا آب سیاه به علت بالا رفتن فشار داخل چشم بوجود آمده و از عوارض مصرف طولانی مدت استروئید است. بیمارانی که به مدت طولانی از استروئید ها استفاده میکنند باید بطور مرتب فشار چشم را با مراجعه به چشم پزشک اندازه گیری کنند. از دیگر عوارض چشمی مصرف طولانی مدت استروئید ها کاتاراکت یا آب مروارید است.

مصرف داروهای استروئیدی در حاملگی :

 
تقریبا تمامی داروهای استروئیدی به جز پردنیزولون از جفت رد شده و ممکن است برای جنین مضر باشد لذا تنهامصرف پردنیزولون در طول حاملگی توصیه می شود.
 
توصیه های زمان مصرف داروهای استروئیدی جهت کاهش عوارض جانبی :
 
تعدیل مصرف کالری خصوصا غذاهای شیرین و پر کالری
استفاده از رژیم غذایی با مقادیر مناسب پروتئین و کربوهیدرات
محدودیت مصرف نمک
مصرف دارو در زمان تنظیم شده
اقدامات لازم جهت پیشگیری از پوکی استخوان
بیمارانی که استروئید مصرف می کنند از نظر چه عوارضی باید کنترل شوند؟
 
فشار خون
نارسایی قلبی و ادم محیطی (ورم دست و پا)
چربی سرم، قند خون، گلوکز ادرار
فاکتور های خطر ساز پوکی استخوان
تاریخچه وجود زخم معده
تاریخچه خانوادگی گلوکوم (آب سیاه در چشم)
جهت پیشگیری و کاهش عوارض قلبی و عروقی در صورت نیاز به مصرف بلند مدت این داروها، ضروری است آزمایش های چربی سرم، قند خون و گلوکز ادرار انجام شده و در صورت نیاز مشاوره قلب و عروق صورت گیرد.

اقدامات درمانی ضروری جهت پیشگیری از عوارض استخوانی استروئید ها چه هستند؟
 
با توجه به اینکه یکی از عوارض احتمالی این داروها بر روی استخوان هاست ضروری است در صورت نیاز به درمان بلند مدت این داروها آزمایش های خون و ادرار لازم انجام شود. همچنین ضروری است در این موارد سنجش تراکم استخوان به عنوان اقدام پایه صورت گیرد.
جهت پیشگیری از این عارضه استروئید اقدامات زیر ضروری هستند:
الف) انجام فعالیت های ورزشی مناسب مانند پیاده روی روزانه منظم.
ب) مصرف کلسیم و ویتامین D به مقدار کافی در پیشگیری از عارضه پوکی استخوان ضروری هستند.
ج) دسته دوم داروها که بنام بی فسفونات می باشند که دارای اشکال متفاوت خوراکی به نامهای آلندرونیت، رزیدرونات، اتیدرونات و... و نوع تزریقی بنام زولیدرونیک اسید می باشند که جهت پیشگیری از پوکی استخوان با نظر پزشک معالج توصیه می شوند.
این دسته از داروها به همراه استفاده داروهای درمان روماتیسمی در کاهش ضایعات مفصلی مفید بوده و توصیه می شوند.
استفاده از داروهایی چون امپرازول، رانیتیدین و فاموتیدین برای جلوگیری از عوارض گوارشی
باید توجه داشت که در صورت استفاده از داروهای آنتی اسید مانند آلومینیوم ام-جی باید با 2 ساعت فاصله مصرف شود.
 
 

منبع :rheumoc.com

کلسی تونین

کلسی تونین با نام تجاری میاکلسیک به شکل تزریقی و محلول وجود دارد.

داروی کلسیتونین ، در درمان بیماری پاژه استخوان استفاده می شود. همچنین برای جلوگیری از دست رفتن استخوان در زنان مبتلا به پوکی استخوان پس از یائسگی و در درمان هیپرکلسیمی (کلسیم زیاد در خون) مورد استفاده قرار می گیرد.
این دارو تنها با تجویز پزرشک در اختیار بیمار قرار می گیرد.

این دارو بصورت تزریق زیر جلدی یا عضلانی استفاده می شود. تزریق این دارو می تواند در خانه صورت گیرد، در این صورت پزشک نحوه صحیح تزریق دارو را به بیمار آموزش خواهد داد.
پزشک مناطقی از بدن را که این تزریق می تواند صورت گیرد به بیمار نشان می دهد. سعی کنید بصورت چرخشی هر بار جای تزریق را عوض کنید تا از بروز مشکلات پوستی در نتیجه تزریق جلوگیری شود.
در هر بار تزریق سرنگ و سوزن جدید استفاده کنید. همیشه شیشه محتوی دارو را بدقت نگاه کنید و از داروی تغییر رنگ یافته یا محتوی ذرات غیرطبیعی خودداری کنید.
سوزن استفاده شده را در ظروف در بسته ای که امکان باز شدن آن وجود نداشته باشد دور بیندازید و آن را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهدارید.


دوزاژ
مقدار مصرف این دارو در بیماران مختلف، متفاوت است. حتما به تجویز پزشک معالج عمل کنید. مقدار دارویی که بیمار دریافت می کند به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین، تعداد دوز در هر روز، فاصله زمانی بین دو دوز و طول دوره درمان بستگی به نوع بیماری دارد که فرد بخاطر آن دارو را مصرف می کند.


دوز فراموش شده
اگر دوزی از دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است آن را کنار گذاشته و مقدار مصرف دارو را نیز دو برابر نکنید.


بسیار مهم است که پزشک در طول دوره درمان، بیمار را به صورت منظم ویزیت نماید تا مطمئن شود که داروی کلسیتونین عملکرد خوبی داشته است یا خیر؟ جهت بررسی اثرات ناخواسته ممکن است نیاز به آزمایش خون و ادرار باشد. 
ممکن است قبل از شروع درمان و مصرف دارو، تست پوستی برای تشخیص حساسیت به دارو صورت گیرد.
این دارو ممکن است باعث نوعی جدی از واکنش های آلرژیک به نام آنافیلاکسیس شود. آنافیلاکسیس می تواند تهدید کننده حیات باشد و نیاز به توجه خاص درمانی دارد. چنانچه به حالت هایی چون خارش، راش پوستی، گرفتگی صدا، اشکال در تنفس، اشکال در بلع و یا هرگونه تورم در دست ها، صورت و دهان در نتیجه استفاده از این دارو شدید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
چنانچه این دارو برای درمان هیپرکلسیمی تجویز شده است، ممکن است پزشک رژیم غذایی حاوی کلسیم کمتر را برای شما تجویز کند. 
اگر این دارو برای درمان پوکی استخوان پس از یائسگی تجویز شده ممکن است به همراه این دارو مصرف کلسیم و ویتامین D نیز دستور داده شود.


هر دارو در کنار اثرات مثبت درمانی ممکن است عوارض ناخواسته ای را نیز بدنبال داشته باشد. اگرچه ممکن است همه این عوارض در یک شخص دیده نشود، اما در صورت مشاهده هر یک از این علائم با پزشک خود مشورت کنید:
سردرد، سرگیجه، ضعف، گز گز، گرفتگی بینی، درد چشم، تهوع گذرا، طعم نامطبوع دهان، بی اشتهایی، استفراغ، ناراحتی گوارشی، درد ناحیه شکم، راش، کهیر، التهاب ناحیه تزریق و بر افروختگی پوست صورت یا دست.

اگرچه داروهای خاص نباید با هم مصرف شوند اما در برخی موارد دو نوع داروی مختلف ممکن است با هم تجویز شود حتی اگر احتمال تداخل وجود داشته باشد. در اینگونه موارد ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر دهد و یا دیگر اقدامات حیاتی را لحاظ کند. چنانچه در طول دوره درمان با کلسیتونین هریک از داروهای لیست زیر را مصرف می کنید، پزشک را از آن آگاه کنید. اثرات متقابلی که در ادامه آمده فراگیر نیست و فقط بر اساس اهمیت بالقوه اشان انتخاب شده اند.
مصرف کلسیتونین با داروی لیتیم ممکن است باعث افزایش خطر اثرات جانبی دارو شود، اما شایدمصرف هر دو دارو بهترین نوع درمان برای شما باشد. که در این صورت ممکن است پزشک مقدار و نحوه مصرف آن را تغییر دهد.

 

تداخلات دیگر
داروهای خاص نباید همزمان یا نزدیک به صرف غذاهای خاص استفاده شوند چرا که ممکن است با هم تداخل داشته باشند. مصرف الکل و یا سیگار همزمان با بعضی داروهای خاص ممکن است با هم بر همکنش نماید. در این مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.

 

ر تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو خطرات ناشی از مصرف آن در مقابل اثرات مثبت آن بر بیماری باید برآورد شود. این تصمیمی است که شما به همراه پزشک معالجتان می گیرید. در مصرف این دارو موارد زیر باید مورد توجه قرار گیرد:


آلرژی
چنانچه به این دارو یا هر داروی دیگری واکنش حساسیت زا دارید به پزشک خود بگویید. همچنین اگر به انواع دیگری از آلرژی ها مثل غذاها، رنگ ها، مواد نگهدارنده و یا حیوانات حساسیت دارید پزشک را از آن آگاه کنید. برای محصولات بدون نسخه، حتما برچسب مواد تشکیل دهنده آن را با دقت بخوانید.


مصرف در کودکان
مطالعات مناسب در مورد رابطه بین سن و تزیریق کلسیتونین در گروه سنی کودکان انجام نشده است. ایمنی و اثر بخشی هنوز اثبات نشده است.


مصرف در سالمندان
مطالعه ای در مورد رابطه بین سن و تاثیر تزریق کلسیتونین بر گروه سنی سالمندان وجود ندارد.
مصرف در حاملگی و شیردهی: در حاملگی در گروه C و در شیر دهی بهتر است مصرف دارو قطع گردد.

وجود دیگر مشکلات پزشکی ممکن است استفاده از این دارو را تحت تاثیر قرار دهد. در صورت داشتن هرگونه مشکل پزشکی به خصوص موارد زیر حتما با پزشک خود مشورت کنید:
در هیپوکلسیمیا (کمبود کلسیم خون) با احتیاط مصرف شود. ممکن است شرایط بیمار را بدتر کند.

 

منبع :rheumoc.com